Ο Τζιμ Ράτκλιφ έχτισε την αμύθητη περιουσία του ποντάροντας σε προβληματικές βιομηχανίες και μετατρέποντάς τες σε κερδοφόρες επιχειρήσεις. Τόσο επιτυχημένη ήταν η στρατηγική του, που ο χημικός κολοσσός του, INEOS, περηφανεύεται για τη «δοκιμασμένη και αποδεδειγμένη» μέθοδο εξαγορών του και δηλώνει πως «το να χάνει χρήματα» δεν είναι στα γούστα του.
Και κάπου εκεί ήρθε η επένδυση σε έναν από τους μεγαλύτερους ποδοσφαιρικούς συλλόγους του κόσμου...
Ο Ράτκλιφ ξόδεψε περίπου 1,5 δισ. δολάρια για να αποκτήσει σχεδόν το ένα τρίτο της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Την πρώτη του χρονιά ως μέτοχος, ο σύλλογος είχε τη χειρότερη αγωνιστική επίδοση από τη δεκαετία του 1980, έχασε πάνω από 100 εκατομμύρια λίρες (126 εκατ. δολάρια) ενώ το οικονομικό του μέλλον φαντάζει εξαιρετικά δυσοίωνο, σημειώνει το Bloomberg.
Ο 72χρονος δισεκατομμυριούχος δεν είναι ο πρώτος πλούσιος οπαδός του ποδοσφαίρου που αντιμετωπίζει δυσκολίες σε μια βιομηχανία της οποίας οι αριθμοί σπάνια βγάζουν νόημα. Ωστόσο, λίγοι σύλλογοι έχουν γνωρίσει τέτοια πτώση όπως η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, που ήταν κάποτε το πλουσιότερο, πιο ισχυρό αθλητικό brand της Αγγλίας. Αυτό που προοριζόταν να είναι το «διαμάντι» των αθλητικών επενδύσεων του Ράτκλιφ μέσω του χημικού του ομίλου Ineos, παραμένει η σκιά του εαυτού του, με νέες περικοπές κόστους να βρίσκονται στον ορίζοντα.
Ο χρόνος στερεύει για την Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ για να ανατρέψει την κατάσταση στον αγωνιστικό χώρο. Η φιλοδοξία του Ράτκλιφ είναι η ομάδα να κερδίσει έναν ακόμη τίτλο στην Πρέμιερ Λιγκ μέχρι το 2028, για να συμπέσει με την 150η επέτειο του συλλόγου. Αυτή τη στιγμή, η ομάδα βρίσκεται στη 15η θέση, έναν βαθμό πίσω από την Έβερτον, η οποία έχει γίνει το συνώνυμο της δυσλειτουργίας στο ποδόσφαιρο.
Υπάρχει μια άλλη, πιο πιεστική, προθεσμία. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είχε πάνω από 700 εκατομμύρια λίρες χρέος στα τέλη Δεκεμβρίου. Ένα μεγάλο μέρος του αποτελείται από ιδιωτικά τοποθετημένα ομόλογα 425 εκατομμυρίων δολαρίων που πρέπει να αποπληρωθούν τον Ιούνιο του 2027. Η ομάδα πληρώνει επιτόκιο περίπου 3,8%, σύμφωνα με έκθεση για το οικονομικό έτος που έληξε τον Ιούνιο του 2024. Τα ομόλογα είχαν πουληθεί το 2015, σε πολύ διαφορετικό περιβάλλον επιτοκίων.
Η αναχρηματοδότησή του χρέους σήμερα θα ήταν πολύ πιο ακριβή, οδηγώντας σε απότομη αύξηση του κόστους τόκων μετά από μια δεκαετία. Η City Football Group, ο ιδιοκτήτης της αντιπάλου Μάντσεστερ Σίτι, πληρώνει επί του παρόντος πάνω από 7% για τα προθεσμιακά της δάνεια σε δολάρια, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.
«Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ εξακολουθεί να είναι ένα παγκοσμίως σεβαστό brand, επομένως δεν νομίζω ότι θα έχει πρόβλημα με την αναχρηματοδότηση», δήλωσε η Χριστίνα Φιλίππου, αναπληρώτρια καθηγήτρια λογιστικής και χρηματοοικονομικών αθλημάτων στο Πανεπιστήμιο του Πόρτσμουθ. «Αλλά θα δυσκολευτούν να πετύχουν μια καλή συμφωνία. Έτσι θα προστεθεί ένα ακόμη κόστος που θα επιδεινώσει τους οικονομικούς περιορισμούς του συλλόγου» τονίζει.
«Αναγνωρίζουμε τις προκλήσεις στη βελτίωση της θέσης της ομάδας στο πρωτάθλημα», δήλωσε την Τετάρτη ο Ομάρ Μπεράντα, διευθύνων σύμβουλος της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, καθώς ο σύλλογος ανακοίνωσε πτώση 12% στα έσοδα του δεύτερου τριμήνου. «Όλοι εργαζόμαστε σκληρά, συλλογικά για να το πετύχουμε αυτό».
Ο Ράτκλιφ, ο δεύτερος πλουσιότερος άνθρωπος του Ηνωμένου Βασιλείου, συγκέντρωσε μία περιουσία 13,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων μέσω της Ineos, σύμφωνα με τον Δείκτη Δισεκατομμυριούχων του Bloomberg. Αρχικά ήθελε να αγοράσει όλη τη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ από την οικογένεια Γκλέιζερ, που εξακολουθεί να είναι ο μεγαλύτερος μέτοχος. Αλλά μετά από μια μακροχρόνια διαδικασία υποβολής προσφορών, πολλές από τις οποίες προήλθαν από ομάδα επενδυτών του Κατάρ, ο Ράτκλιφ συμβιβάστηκε με ένα μειοψηφικό μερίδιο μαζί με τον έλεγχο της λειτουργίας του συλλόγου.
Οι Γκλέιζερς πήραν τον έλεγχο της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ το 2005 σε μια συμφωνία υψηλής μόχλευσης, με το χρέος να συνεχίζει να αυξάνεται. Από την εξαγορά, ο σύλλογος έχει πληρώσει περισσότερα από 800 εκατομμύρια λίρες σε μετρητά για τόκους χρέους. Και παρά τον υψηλού προφίλ ρόλο του Ράτκλιφ, οι Γκλέιζερς εξακολουθούν να κρατούν το μέλλον του συλλόγου στα χέρια τους.
Η αμερικανική οικογένεια έχει την επιλογή σε έξι μήνες να πουλήσει το κλαμπ και να αναγκάσει τον Ράτκλιφ να αποχωριστεί επίσης το μερίδιό του, αν και ο Βρετανός δισεκατομμυριούχος έχει την επιλογή να κάνει πρώτα τη δική του προσφορά. Πράγματι, ο Ράτκλιφ θα ήθελε ακόμα να αυξήσει το μερίδιό του εάν αυτή η επιλογή ήταν διαθέσιμη, ανέφερε ένα άτομο που γνωρίζει την κατάσταση.
300 εκατομμύρια από την «τσέπη» του
«Οι Γκλέιζερς πρέπει να είναι χαρούμενοι που η προσοχή δεν είναι στραμμένη πάνω τους», δήλωσε ο Τζον Γιετίμογλου, ιδρυτής και επικεφαλής επενδύσεων της Infinitum, μειοψηφικός μέτοχος της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. «Όλη η πίεση είναι τώρα στον Ράτκλιφ» τονίζει.
Ο τρόπος με τον οποίο έχει αναδιαρθρώσει την επένδυσή του στη Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ τον περασμένο χρόνο δίνει ίσως τη μεγαλύτερη υπόδειξη για το πώς θα διαχειριστεί τον σύλλογο μακροπρόθεσμα.
Ο Ράτκλιφ αγόρασε το μερίδιό του χρησιμοποιώντας ένα «μέσο εξαγοράς» που ονομάζεται Trawlers Ltd. που ήταν ανεξάρτητο από την Ineos. Άρχισε να κάνει ακριβές προσλήψεις παικτών και να ξοδεύει εκατομμύρια φέρνοντας νέους προπονητές, τόσο στο γήπεδο όσο και εντός της επιχείρησης.
Επένδυσε σε ένα νέο προπονητικό κέντρο, μαζί με την έναρξη των σχεδίων ανάπλασης για ένα νέο στάδιο 100.000 θέσεων που θα μπορούσε να κοστίσει έως και 2 δισεκατομμύρια λίρες. Η συνολική ένεση των 300 εκατομμυρίων δολαρίων ήταν από τον Ράτκλιφ και όχι από την Ineos, είπε ένα άτομο που γνωρίζει την κατάσταση.
Ωστόσο, μέχρι το τέλος της περασμένης σεζόν, η διάθεση είχε αλλάξει. Ο Ράτκλιφ άρχισε να κάνει περικοπές σε μια προσπάθεια να περιορίσει το κόστος. Διέκοψε τα ταξίδια από και προς τον τελικό του Κυπέλλου Αγγλίας στο Λονδίνο για 1.100 άτομα προσωπικό, καθώς και ένα πάρτι μετά τον αγώνα και διαμονή σε ξενοδοχείο. Καθώς η απόδοση της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ απέτυχε να βελτιωθεί στον αγωνιστικό χώρο, η μείωση του κόστους αυξήθηκε.
Στα μέσα Δεκεμβρίου, μεταβίβασε το μερίδιο της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στην Ineos Ltd., μια οντότητα που κατέχει ο Ράτκλιφ με δύο συνεργάτες και την τελική μητρική εταιρεία του ομίλου εταιρειών Ineos. Εν ολίγοις, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ έγινε μερική ιδιοκτησία ενός ομίλου χημικών ουσιών.
Η χημική βιομηχανία δυσκολεύεται, μαζί και η Γιουνάιτεντ
Ο Ράτκλιφ επευφημείται εδώ και καιρό ως επενδυτής που μπορεί να αναλάβει τις προβληματικές επιχειρήσεις, να μειώσει το κόστος, να διευρύνει τα περιθώρια κέρδους των προϊόντων και να αυξήσει τις πωλήσεις. Πολλές από τις επιχειρήσεις του Ineos έχουν μεγάλη μόχλευση, αλλά ο Ratcliffe έχει δημιουργήσει αναμφισβήτητα τον πιο επιτυχημένο όμιλο χημικών ουσιών στον κόσμο και οι επενδυτές είναι πρόθυμοι να του δανείσουν δισεκατομμύρια χρέη.
Η χημική βιομηχανία δυσκολεύεται και η Ineos έχει καθαρό χρέος άνω των 15 δισεκατομμυρίων ευρώ σε διάφορες θυγατρικές της. Υπάρχουν και καλά νέα στην πορεία, καθώς ένα εργοστάσιο χημικών στην Αμβέρσα ύψους 3,5 δισεκατομμυρίων ευρώ θα ανοίξει το 2026, ενισχύοντας τις ταμειακές ροές στις επιχειρήσεις της Ineos.
Μέχρι τότε, τα χρήματα θα είναι «στριμωγμένα». Ο Ράτκλιφ μειώνει τις δαπάνες σε όλα τα αθλητικά του περιουσιακά στοιχεία, αναφέροντας ως λόγο την αδύναμη αγορά χημικών. Τον περασμένο μήνα, η Fitch Ratings αναθεώρησε προς τα κάτω την προοπτική για τον όμιλο Ineos σε αρνητική.
Αυτό κάνει τη μετατόπιση του μεριδίου της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στην Ineos περισσότερο ανησυχητική, σύμφωνα με τον Timothy Riminton, αναλυτή της Bloomberg Intelligence.
«Αυτή η νέα υποχρέωση προσθέτει στο σημαντικό χρέος της Ineos, το οποίο έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια», είπε σε ερευνητικό σημείωμα. «Επιπλέον, θα μπορούσε να σημαίνει ότι τυχόν πρόσθετες ενέσεις μετρητών στη Man Utd θα χρηματοδοτούνται απευθείας από την Ineos. Συνολικά, πιστεύουμε ότι αυτή η εξέλιξη είναι κάπως πιστωτικά αρνητική για τις οντότητες της Ineos» τονίζει.
Δεδομένου ότι η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είναι πλέον μέρος της αυτοκρατορίας Ineos, δίνεται μεγαλύτερη έμφαση στη διατήρηση του κόστους υπό έλεγχο. Η Ineos έχει ήδη αναθεωρήσει τα ευρύτερα αθλητικά της περιουσιακά στοιχεία και μειώνει τις δαπάνες σε πολλά από τα εγχειρήματά της, σύμφωνα με άτομο που γνωρίζει το θέμα.
Μέσα στο κλαμπ, ο Ράτκλιφ έχει μια πολιτική «μηδενικού προϋπολογισμού», όπου όλες οι δαπάνες ελέγχονται εξονυχιστικά, ανέφερε η Telegraph την Πέμπτη. Σε μια περίπτωση, αυτό περιελάμβανε την επιστροφή μέρους μιας παραγγελίας χαρτικών, ανέφερε η εφημερίδα. Οι περικοπές έχουν γίνει ακόμη και αντικείμενο σατιρικής διαφήμισης της στοιχηματικής εταιρείας Paddy Power.
Ο Ράτκλιφ υποστήριξε ότι οι περικοπές στις δαπάνες είναι απαραίτητες. Οι κανόνες του οικονομικού fair play του αθλήματος ορίζουν ότι οι σύλλογοι δεν μπορούν να κάνουν ζημιές άνω των 105 εκατομμυρίων λιρών σε τρία χρόνια. Αυτό σημαίνει ότι οι σύλλογοι δεν επιτρέπεται πλέον να κάνουν υπερβολικές δαπάνες για μεταγραφές σε παίκτες.
Τον Ιανουάριο, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ έγραψε στους φιλάθλους ότι οι τιμές των εισιτηρίων μπορεί να αυξηθούν περαιτέρω για να αποφευχθεί η παραβίαση των κανόνων κέρδους και βιωσιμότητας της Premier League.
Οι οπαδοί δεν ενδιαφέρονται αν η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είναι μέρος μιας αυτοκρατορίας χημικών ή για την περίπλοκη δομή του χρέους της, τους ενδιαφέρει η νίκη της ομάδας τους και το πόσο πρέπει να πληρώσουν για ένα εισιτήριο για να το δουν να συμβαίνει μέσα στο γήπεδο...
