Μπορεί ευρωπαϊκές πηγές να αισιοδοξούν πως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα λάβει τις διαβεβαιώσεις που θέλει για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους και θα ενεργοποιήσει το «επί της αρχής» πρόγραμμά του με την Ελλάδα, ωστόσο από την Ουάσιγκτον κρατούν χαμηλούς τόνους για το θέμα.
Το τι σχεδιάζει να πράξει το Ταμείο με τη χώρα μας θα προσπαθήσει να διερευνήσει σήμερα η κυβέρνηση κατά τη συνάντηση του Πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με την επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ του Νταβός.
Η ελληνική πλευρά θέλει το ΔΝΤ να πιέζει το Eurogroup για τη μεγαλύτερη δυνατή ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, όμως το Ταμείο εμφανίζεται να διατυπώνει ενστάσεις για τις αποφάσεις του Eurogroup για το ελληνικό χρέος και ειδικά για την περίφημη ρήτρα ανάπτυξης.
Οι παραδοχές βάσει των οποίων καταρτίζεται μια ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους (DSA) λαμβάνουν υπόψη τους ρυθμούς ανάπτυξης, τα πρωτογενή πλεονάσματα, τα έσοδα από τις αποκρατικοποιήσεις, το spread και το προεξοφλητικό επιτόκιο. Στη βάση των μεγεθών αυτών προσδιορίζεται το πόσο γρήγορα θα αυξηθεί ή θα μειωθεί το χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ και κυρίως το πόσο θα κοστίζει σε ετήσια βάση η εξυπηρέτηση του χρέους.
Η ελληνική κυβέρνηση με την υποστήριξη της Γαλλίας συσχέτισε το μηχανισμό απομείωσης του χρέους με τους μελλοντικούς ρυθμούς ανάπτυξης της χώρας. Η κίνηση αυτή έγινε με σκοπιμότητα. Στόχος της κυβέρνησης ήταν να αποσπάσει από την ευρωζώνη αναπτυξιακά αντίμετρα προκειμένου να συγκρατήσει τις πολιτικές δημοσιονομικής λιτότητας. Ουσιαστικά το μήνυμα που προσπάθησε να περάσει είναι πως «όσο περισσότερο αναπτυχθεί η Ελλάδα, τόσο λιγότερο θα επιβαρυνθεί η ευρωζώνη στο σκέλος της ελάφρυνσης του χρέους».
Πάντως, το εάν η κυβέρνηση θα πετύχει το σκοπό της θα καταδειχτεί σχετικά σύντομα και συγκεκριμένα κατά την τεχνική προετοιμασία που θα κάνει το EuroWorking Group, το οποίο θα ενσωματώσει τον «αναπτυξιακό μηχανισμό προσαρμογής», στα μέτρα μεσοπρόθεσμης ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.
Σε αυτό το σημείο εγείρονται και οι ενστάσεις του ΔΝΤ και όλων όσων γνωρίζουν καλά το θέμα. Όπως αναφέρουν, η επιλογή της κυβέρνησης να σχετίσει την ελάφρυνση του χρέους με την ανάπτυξη, ουσιαστικά δεν επιτρέπει την πλήρη εφαρμογή των μεσοπρόθεσμων παρεμβάσεων για το χρέος μετά το τέλος του προγράμματος, αλλά οδηγεί -στην καλύτερη περίπτωση - στην αποσπασματική τους εφαρμογή με άγνωστο ορίζοντα.
Πιο απλά, η λογική του γαλλικού μοντέλου και της περιβόητης ρήτρας ανάπτυξης είναι πως όταν η οικονομία δεν αναπτύσσεται επαρκώς οι πληρωμές χρέους που ωριμάζει στο συγκεκριμένο έτος θα επεκτείνονται σε βάθος χρόνου. Έτσι, αντί να γίνουν από τώρα οι γενναίες επεκτάσεις, κάτι που επίμονα ζητά το ΔΝΤ, μεταφέρονται για το μέλλον.
