Στην υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης στην εργασία στρέφονται ολοένα και περισσότερες επιχειρήσεις του εξωτερικού, προκειμένου να αντιμετωπίσουν την ραγδαία συρρίκνωση του εργατικού δυναμικού παγκοσμίως ως αποτέλεσμα του δημογραφικού προβλήματος.
Πολλές χώρες οδηγούνται στην αυτοματοποίηση όλο και περισσότερων θέσεων εργασίας, καθώς αδυνατούν να βρουν εργαζόμενους με τις απαιτούμενες δεξιότητες, θέτοντας σε κίνδυνο την παραγωγικότητά τους.
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του ΟΟΣΑ, ενώ η παραγωγικότητα της εργασίας υπολογίζεται στο 1% - 1,5%, με την χρήση ρομπότ αυξάνεται στο 2,4%.
«Με λιγότερους εργαζόμενους διαθέσιμους, η υιοθέτηση τεχνολογικών λύσεων και αυτοματισμών από χώρες που έχουν αυτή τη δυνατότητα (όπως η Ν. Κορέα και η Γερμανία) έρχεται να καλύψει το κενό» επισήμανε ο Alvaro Pereira, Chief Economist του Οργανισμού μιλώντας στο 1ο Συνέδριο για τη Δυναμική των Πληθυσμών και για την Οικονομική Ευημερία που οργανώνεται από το Κέντρο Κρήτης του ΟΟΣΑ για τους Πληθυσμούς, το Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών και τον Δήμο Χανίων.
Οι προκλήσεις που συνεπάγεται η γήρανση του πληθυσμού για το συνταξιοδοτικό σύστημα, τα εργασιακό μοντέλο, την μακροχρόνια κοινωνική μέριμνα και το σύστημα υγείας τέθηκαν επί τάπητος στο συνέδριο, ενώ συζητήθηκαν οι διαθέσιμες επιλογές πολιτικών που θα μπορούσαν να αναστρέψουν το φαινόμενο της υπογεννητικότητας.
«Σήμερα η μέση ηλικία θανάτου είναι στα 87 έτη. Τα μωρά που γεννιούνται στις ΗΠΑ έχουν περισσότερο από 50% πιθανότητες να φτάσουν τα 95 έτη. Στην Ιαπωνία ένας στους 10 θα ζήσει μέχρι τα 100 έτη» τόνισε ο κ. Pereira, αναφερόμενος στην αύξηση του προσδόκιμου ζωής.
Τα τελευταία 40 χρόνια στις χώρες του ΟΟΣΑ, ο αριθμός των ατόμων ηλικίας άνω των 65 ετών, ως ποσοστό αυτών που βρίσκονται σε εργάσιμη ηλικία αυξήθηκε από το 20% στο 31%, ενώ έως το 2060 το ποσοστό αυτό θα έχει πιθανότατα διπλασιαστεί.
Τα παραπάνω στοιχεία επιβεβαιώνονται με τις μελέτες του ΟΟΣΑ, που καταλήγουν ότι η γήρανση των πληθυσμών στην πλειονότητα των χωρών του Οργανισμού θα αυξήσει τις πιέσεις στις υπηρεσίες υγείας, στα συστήματα μακροχρόνιας φροντίδας και στα δημόσια οικονομικά, ενώ η κατά συνέπεια γήρανση του εργατικού δυναμικού, θα περιορίσει τις επιδόσεις της οικονομίας.
«Είναι κοντά η στιγμή που θα έχουμε έναν εργαζόμενο για έναν συνταξιούχο», υπογράμμισε ο Tito Boeri, Καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Bocconi της Ιταλίας. Τόνισε μάλιστα ότι το πρόβλημα είναι πως η υπογεννητικότητα αυξάνεται περισσότερο απ' όσο αναμέναμε και αυτή η τάση δύσκολα ανατρέπεται».
Ως μία δόκιμη λύση σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα πρότεινε τη μετανάστευση, χωρίς ωστόσο να παραβλέψει ότι η μετανάστευση συνοδεύεται με σειρά αντιδράσεων στο πολιτικό σκηνικό, ως εκ τούτου, παρατήρησε πως «αυτό που χρειάζεται είναι να αναδιαμορφώσουμε το αφήγημα».
Αύξηση των γεννήσεων - Οικονομική ενίσχυση των οικογενειών
Η γήρανση του πληθυσμού, η μετανάστευση και η υπογεννητικότητα είναι οι τρεις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι χώρες τη σύγχρονη εποχή.
«Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μία καθυστέρηση των νέων στην τεκνοποίηση, καθώς βάζουν σε προτεραιότητα τις σπουδές και την καριέρα. Αυτό δημιουργεί ένα σημαντικό δημογραφικό πρόβλημα για το οποίο το ΥΚΟΙΣΟ δουλεύει προκειμένου να αντιμετωπιστεί με κίνητρα και στοχευμένες δράσεις» υπογράμμισε η υπουργός Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Σοφία Ζαχαράκη, στην ομιλία της.
Αναφερόμενη στην απασχόληση των νέων, η Σοφία Ζαχαράκη, επεσήμανε ότι «από το 2019 μέχρι σήμερα έχουν δημιουργηθεί 500.000 νέες θέσεις εργασίας, κάτι που μεταφράζεται σε αύξηση της απασχόλησης των νέων κατά 28.9%. Το brain-drain προσπαθούμε να περιοριστεί και να δώσουμε κίνητρα σε νέους και νέες να επιστρέψουν στη χώρα. Για τον σκοπό αυτό, μειώνουμε τα εμπόδια μέσω φορολογικών κινήτρων, ιδίως για άτομα που μετεγκαθίστανται στην Ελλάδα» δήλωσε χαρακτηριστικά.
Στους βασικούς άξονες του εθνικού σχεδίου δράσης για το Δημογραφικό, που μεταξύ άλλων περιλαμβάνει την παροχή κινήτρων για την αύξηση των γεννήσεων με την οικονομική και κοινωνική ενίσχυση των οικογενειών, την ενίσχυση της εργασίας για συγκεκριμένες κατηγορίες του πληθυσμού (γυναίκες, ΑΜΕΑ, εργαζόμενοι άνω των 55 ετών), και την αντιμετώπιση του brain drain, αναφέρθηκε ο Κωνσταντίνος Γλούμης-Ατσαλάκης, Γενικός Γραμματέας Δημογραφικής και Στεγαστικής Πολιτικής, Υπουργείο Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας.
Σκέρτσος: Διασφάλιση ενός ακμαίου περιβάλλοντος για τις νεότερες γενιές
«Τα εγκαίνια του Κέντρου Πληθυσμιακής Δυναμικής Κρήτης έρχονται την κατάλληλη χρονική στιγμή για να ενισχύσουν τις χώρες του ΟΟΣΑ στη χάραξη πολιτικών για την αντιμετώπιση των δημογραφικών προκλήσεων που αναδύονται, καθώς και για τον εντοπισμό και την αξιοποίηση των ευκαιριών που παρουσιάζονται κατά τη διαδικασία προσαρμογής στη δημογραφική κατάσταση και τις επιπτώσεις της που σταδιακά αποκρυσταλλώνονται. Η γήρανση του πληθυσμού είναι ένα φαινόμενο που παράγει πολύπλοκες συνέπειες σε πολλαπλούς τομείς πολιτικής», σημείωσε μιλώντας στο Συνέδριο ο υπουργός Επικρατείας, Άκης Σκέρτσος.
«Η ελληνική κυβέρνηση προσπαθεί να άρει τα αντικίνητρα για τους ηλικιωμένους να εργαστούν, όταν αισθάνονται ότι είναι αρκετά δυνατοί για να προσφέρουν την εμπειρία και τις δεξιότητές τους σε κάτι δημιουργικό. Προς αυτήν την κατεύθυνση, από τον Ιανουάριο του 2024 κατάργησε τη μείωση της σύνταξης κατά 30% που ίσχυε για τους συνταξιούχους που αποφάσισαν να συνεισφέρουν στο εργατικό δυναμικό. Παρόμοια εμπόδια έχουν αρθεί πρόσφατα όσον αφορά την παροχή της δυνατότητας σε Άτομα με Αναπηρία να εργαστούν χωρίς να χάσουν τα επιδόματα κοινωνικής φροντίδας.
Ταυτόχρονα, η έρευνα που έχει διεξαχθεί στο πλαίσιο του Οικονομικού Τμήματος του ΟΟΣΑ δείχνει ότι ο σημαντικότερος παράγοντας της ταχείας αύξησης του δείκτη εξάρτησης από τους ηλικιωμένους είναι η μείωση των ποσοστών γονιμότητας, ενώ η αύξηση του προσδόκιμου ζωής ακολουθεί σε σχέση με το μέγεθος της επιρροής της», τόνισε.
Ως εκ τούτου, εκτός από τις πολιτικές που απευθύνονται στον πληθυσμό των ηλικιωμένων, είναι «απαραίτητο να ενισχυθούν οι πολιτικές που αποσκοπούν στη διασφάλιση ενός ακμαίου περιβάλλοντος για τις νεότερες γενιές, το οποίο θα δώσει τη δυνατότητα ανύψωσης των ποσοστών γονιμότητας».
