Ειδική πρόνοια θα λάβουν οι θεσμοί προκειμένου να μην υπάρξει νέα απώλεια της περιουσίας του Δημόσιου σε περίπτωση που τα τεστ αντοχής δείξουν την ανάγκη κεφαλαιακών ενισχύσεων των ελληνικών τραπεζών.
Σήμερα μέσω του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ) το Δημόσιο διαθέτει το 18% των μετοχών των Εθνική Τράπεζα, Τράπεζα Πειραιώς, Alpha Bank και Eurobank, ήτοι μετοχές αξίας 1,4 δισ. ευρώ περίπου. Σε 27 μήνες από σήμερα, τον Ιούνιο του 2020, οπότε το ΤΧΣ θα παύσει να υφίσταται, οι μετοχές αυτές και μαζί τα άλλα περιουσιακά στοιχεία του Ταμείου, θα περάσουν στην Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας, το γνωστό Υπερταμείο Αποκρατικοποιήσεων.
Η Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας δεν είναι απλά ένας φορέας διαχείρισης συμμετοχών του Δημοσίου. Είναι μέρος της δανειακής σύμβασης του τρίτου Μνημονίου που συνομολόγησε ο ΣΥΡΙΖΑ με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας το 2015. Για την ακρίβεια, με τροποποίηση που αναμένεται να επέλθει στη δανειακή σύμβαση του τρίτου Μνημονίου μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και του ESM στις 27 Μαρτίου το Υπερταμείο θα καταστεί αντισυμβαλλόμενος του ESM και θα δεσμεύσει επίσημα ένα μέρος από τα έσοδα του για την αποπληρωμή του δανείου των 86 δισ. ευρώ.
Οι σημερινές συμμετοχές του ΤΧΣ στις τράπεζες θα αξιοποιηθούν από το Υπερταμείο. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην επικαιροποιημένη έκθεση συμμόρφωσής της για την τρίτη αξιολόγηση που έδωσε στη δημοσιότητα τις προηγούμενες ημέρες αναφέρει πως τα συνολικά έσοδα από ιδιωτικοποιήσεις μεταξύ 2017 και 2060 θα ανέλθουν σε περίπου 17 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 13 δισ. ευρώ αφορούν στην ιδιωτικοποίηση μη τραπεζικών περιουσιακών στοιχείων και τα 4 δισ. ευρώ στην ιδιωτικοποίηση των τραπεζών.
Αξιωματούχοι από τις Βρυξέλλες ανέφεραν στο insider.gr πως θα υπάρξει μέριμνα προκειμένου η συμμετοχή του Δημοσίου στις τράπεζες να προστατευθεί και να μην εξαϋλωθεί όπως συνέβη το 2015, όταν και επετράπη οι αυξήσεις κεφαλαίου των τραπεζών να γίνουν με τη διαδικασία του επιταχυνόμενου βιβλίου προσφορών (accelerated book building), η οποία επέτρεψε στους επενδυτές να καθορίσουν εκείνοι την τιμή με την οποία έγιναν βασικοί μέτοχοι των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Η διάταξη του 2015 για τις αυξήσεις κεφαλαίου με accelerated book building συρρίκνωσε δραματικά τις συμμετοχές του ΤΧΣ στις τράπεζες και στην ουσία κατέστησε ανακτήσιμα μόλις τα 5,7 δισ. ευρώ από τα 45,4 δισ. ευρώ που οι Έλληνες φορολογούμενοι δανείστηκαν για να διασώσουν τις ελληνικές τράπεζες κατά τις τρεις ανακεφαλαιοποιήσεις της περιόδου 2011 -2015.
Αυτά τα 5,7 δισ. ευρώ - που πλέον μέσω του ΤΧΣ ανήκουν στις συμμετοχές της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας- θα κινδύνευαν να εξαϋλωθούν εάν σε μια ενδεχομένη τέταρτη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών το Δημόσιο παρέμενε εκτός. Και αυτό είναι κάτι που πλέον οι δανειστές φαίνεται πως λαμβάνουν σοβαρά υπόψη, καθώς θέλουν να διασφαλίσουν πως δεν θα χαθούν τα 4 δισ. ευρώ που προσδοκούν από τις ιδιωτικοποιήσεις των τραπεζών τα επόμενα έτη.
Στη βάση αυτή πηγές από τις Βρυξέλλες διαψεύδουν πληροφορίες που υποστηρίζουν πως ΕΚΤ και SSM έχουν ταχθεί κατά της εναλλακτικής λύσης των μετατρέψιμων ομολόγων σε μετοχές και ζητούν αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου.
Κατά τις ίδιες πηγές εάν υπάρξει υστέρηση κεφαλαίου στο πλαίσιο του βασικού σεναρίου – κάτι που δεν θεωρείται πιθανό- θα καλυφθεί με οποιονδήποτε τρόπο. Αλλά εάν υπάρξει υστέρηση στο πλαίσιο του δυσμενούς σεναρίου, θα αποφασιστεί κατά περίπτωση, το πώς θα καλυφθεί. «Στη βάση αυτή θα ληφθεί υπόψη το ειδικό καθεστώς του ΤΧΣ και της Ελληνικής Εταιρείας Συμμετοχών και Περιουσίας», ανέφεραν χαρακτηριστικά.
Οι δηλώσεις αυτές ερμηνεύονται ως ένδειξη πως οι δανειστές θα δώσουν τη δυνατότητα στο ΤΧΣ να καλύψει τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών στο μέτρο που του αναλογεί, ώστε να μην υποστεί μετοχική απώλεια και να μη ζημιωθεί το Υπερταμείο Αποκρατικοποιήσεων που από τις 27 Μαρτίου θα είναι ενέχυρο στον ESM.
