To 2ο Παγκόσμιο Συνέδριο Αθλητικού Τουρισμού (WSTC), που διοργανώθηκε από τον UNWTO, την κυβέρνηση της Κροατίας μέσω του Υπουργείου Τουρισμού και Αθλητισμού της και της Κροατικής Εθνικής Τουριστικής Επιτροπής, πριν από τέσσερις μήνες, συγκέντρωσε ειδικούς και ηγέτες από όλους τους τομείς του αθλητισμού και του τουρισμού, μαζί με εκπροσώπους προορισμών και επιχειρήσεων.
Με θέμα «Τουρισμός και Αθλητισμός Ενωμένοι για την Αειφορία», το Συνέδριο επικεντρώθηκε σε βασικά ζητήματα όπως ο οικονομικός αντίκτυπος του αθλητικού τουρισμού και η συμβολή του στους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (SDG).
Ο Γενικός Γραμματέας του UNWTO Zurab Pololikashvili τόνισε: «Ο αθλητικός τουρισμός παίζει βασικό ρόλο στην ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης και της κοινωνικής ανάπτυξης σε πολλούς προορισμούς. Δημιουργεί θέσεις εργασίας και υποστηρίζει επιχειρήσεις σε πόλεις και αγροτικές κοινότητες. Προκειμένου να μεγιστοποιηθεί το δυναμικό του, οι φορείς του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα πρέπει να συνεργαστούν και εκεί είναι που παρεμβαίνει ο UNWTO».
Η κα. Nikolina Brnjac, Υπουργός Τουρισμού και Αθλητισμού της Κροατίας πρόσθεσε κάτι πολύ σημαντικό κατά τη διάρκεια του συνεδρίου: «..Η κροατική κυβέρνηση έχει εξασφαλίσει γενναιόδωρα κεφάλαια για την κατασκευή ενεργών τουριστικών υποδομών, σύμφωνα με τον στόχο μας να κάνουμε την Κροατία έναν παγκόσμιο ανταγωνιστικό προορισμό αθλητικού τουρισμού».
Παράλληλα με την αξιολόγηση των επιπτώσεων του αθλητικού τουρισμού, το Συνέδριο διερεύνησε επίσης τα πιθανά οφέλη του αναπτυσσόμενου τομέα, συμπεριλαμβανομένων των δεσμών του με την υγεία και την ευημερία και τη σημασία του για την προώθηση προορισμών σε μεγαλύτερο και πιο διαφορετικό κοινό.
Η ευεξία λοιπόν, που ήταν και στο στόχαστρο του συνεδρίου και η σχέση της με τον Αθλητικό Τουρισμό, είναι μια μεγάλη αγορά και συνεχίζει να μεγαλώνει ενώ μαζί με την αύξηση της κερδοφορίας επιβεβαιώνει τη δύναμη και την εγκυρότητα του επιχειρηματικού μοντέλου- αθλητικός τουρισμός, ακόμη και στο τρέχον μακροοικονομικό περιβάλλον.
Το 2019, πριν από την έκτακτη ανάγκη του Covid, ο αθλητισμός απέφερε έσοδα στην Ιταλία 95,9 δισεκατομμυρίων ευρώ, με αντίκτυπο στο ιταλικό ΑΕΠ 3,6%, απασχολώντας περίπου 389.000 άτομα. Πρόσφατα το παρατηρητήριο Banca Ifis αποκάλυψε στα γραφεία της Ιταλικής Ολυμπιακής Επιτροπής ότι έφτασε μετά την πανδημία τα νούμερα του 2019 και μάλιστα τα ξεπέρασε φτάνοντας τα 96 δις στην Ιταλία για το 2022 (78,8 το 2021).
Φυσικά το παρατηρητήριο δημιουργήθηκε για να ανταποκριθεί στο αίτημα της Επιτροπής της ΕΕ προς τα κράτη μέλη να μετρήσουν την οικονομική διάσταση όλων των στοιχείων του αθλητικού τουρισμού και να προσφέρουν σε δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς θεμελιώδη δεδομένα και πληροφορίες για τη λήψη στρατηγικών αποφάσεων.
Κάτι παρόμοιο είδαμε να συμβαίνει και γράψαμε στο insider το 2018 για τον αθλητισμό που οδηγεί τον Τουρισμό σε παγκόσμια άνοδο.
Με περίπου 35 εκατομμύρια fans του αθλητισμού, από τους οποίους τα 15,5 εκατομμύρια είναι τακτικοί ασκούμενοι, ο Αθλητισμός είναι ένας τομέας πρωταρχικής σημασίας για την ιταλική οικονομία και κοινωνία.
Περίπου 4,5 εκατομμύρια ασχολούνται ενεργά με την κολύμβηση, ένας εντυπωσιακός αριθμός και μια πιθανή δεξαμενή τουριστών για τη χώρα μας, που δεν νομίζουμε να συμβεί ειδικά όταν στην Ελλάδα μόνο Σαντορίνη, Σπέτσες και πρόσφατα ο Αυθεντικός Μαραθώνιος Κολύμβησης στο Πευκί (Δήμος Ιστιαίας - Αιδηψού) στη Βόρεια Εύβοια κατόρθωσαν να προσεγγίσουν επαγγελματικά τον χώρο αυτό.
Μάλιστα η διείσδυση της κολύμβησης είναι στο 29%, όταν το ποδόσφαιρο είναι στο 34%, ενώ η πρώτη έχει και το 1/5 των κρατικών κεφαλαίων που δαπανώνται σε σχέση με το ποδόσφαιρο στην γειτονική χώρα.
Το μεγαλύτερο μερίδιο αγοράς στον Ευρωπαϊκό Αθλητικό Τουρισμό το έχει το ποδόσφαιρο και είναι απόλυτα λογικό όχι μόνο εξαιτίας του πετυχημένου Champions League, των τελικών της UEFA αλλά και για την Premier League (το πρωτάθλημα ποδοσφαίρου της Αγγλίας). Μόνο στην Αγγλία το 57% του πληθυσμού παρακολουθεί ποδόσφαιρο ενώ παγκοσμίως προσελκύει πάνω από 3.5 δις!
Η Ισπανία από την άλλη, όπως είδαμε και μετά το 1ο Παγκόσμιο Συνέδριο Αθλητικού Τουρισμού, αναμένεται φέτος να φτάσει ή να ξεπεράσει σε έσοδα τα 7,1 δισ. μόνο από τον Αθλητικό Τουρισμό, που είναι το ορόσημο του 2019 όπως ανακοίνωσε το National Statistics Institute της χώρας.
To 65% το 2021 των 4.8 τουριστών του αθλητικού τουρισμού στην Ισπανία επισκέφθηκαν τη χώρα για να κάνουν ένα τουλάχιστον σπορ.
Ο αθλητικός τουρισμός λοιπόν, που είχε αξιολογηθεί στα 800 δις με 15 εκ. διεθνείς αφίξεις από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού (UNWTO) πριν την πανδημία, ήταν κοντά στα 300δις το 2020, δεν ξεπέρασε τα 560 δις όπως έλεγε η Technavio το 2022, αναμένεται να φτάσει μέχρι το 2030 στο 1,8 τρις έχοντας έναν σύνθετο ρυθμό ετήσιας ανάπτυξης (CAGR) στο 16,1%, σύμφωνα με την Allied Market Research.
Πολύ κοντά και η Mastercard Sport Economy Index που προβλέπει ο αθλητικός τουρισμός να φτάσει τα 890 δις δολάρια μέχρι το 2025 έχοντας έναν σύνθετο ρυθμό ετήσιας ανάπτυξης (CAGR) στο 13,37% ενώ η μεγαλύτερη αύξηση, με 57% της αγοράς του έχει πραγματοποιηθεί στην Ευρώπη.
Πολλά λοιπόν είναι τα χρήματα αλλά και η εικόνα ή καλύτερα ας πούμε η θετική δημοσιότητα ή ο θετικός αντίκτυπος όποιων ασχολούνται με τον αθλητικό τουρισμό. Για αυτό και η νέα τάση είναι sport cities. Είχατε ποτέ φανταστεί ότι 7 ευρωπαϊκές πόλεις σύμφωνα με την εταιρεία συμβούλων στην Ελβετία BCW είναι στο τοπ 10 των sport cities και ότι η Βουδαπέστη έχει περάσει ακόμα και την Ντόχα;
Η Βουδαπέστη μπήκε στο τοπ 10 των προορισμών αθλητικού τουρισμού μαζί με το Παρίσι, το Λος Άντζελες και τη Βαρκελώνη. Θυμίζουμε μόνο πρόσφατα την ανάληψη των World Aquatics Championships, UEFA Europa League final, World Athletics Championships και άλλων διοργανώσεων.
Μόνο για το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου τον Αύγουστο κλείστηκαν πάνω από 340.000 βραδιές σε ξενοδοχεία με το 60% σε 4 & 5 αστέρων ενώ πάνω από 150.000 είχαν κλειστεί για το Formula 1 Hungarian Grand Prix.
Μην ψάχνετε την Αθήνα στον παρακάτω πίνακα είναι στην 57η θέση.
Κλείνοντας και χωρίς να μπορούμε να σβήσουμε από το μυαλό και την καρδιά μας τα όσα γίνανε φέτος στη χώρα μας αλλά και στην Ευρώπη εξαιτίας της κλιματικής αλλαγής υπάρχουν και κάποιοι νέοι παράγοντες πλέον να λάβουμε υπόψιν.
Όπως είδαμε και από τους παραπάνω αριθμούς η Ευρώπη στο σύνολο της είναι ο ελκυστικότερος τουριστικός προορισμός.
Το 2022, υποδέχθηκε 585 εκ. από τα 900 εκατομμύρια των διεθνών ταξιδιωτών!
Οι αλλαγές όμως στο κλίμα που οδηγούν σε όλο και πιο ακραία καιρικά φαινόμενα θα μπορούσαν να επιφέρουν βαρύ πλήγμα στην τουριστική βιομηχανία σε χώρες που βασίζονται πολύ περισσότερο στον τουρισμό, όπως η Κροατία (26% του ΑΕΠ), η Ελλάδα (18,5%), η Ισπανία (13,6%) και η Ιταλία (10%).
Είχαμε στον ευρωπαϊκό νότο 47 βαθμούς στη Σικελία, πλημμύρες στη Λομβαρδία, Κροατία, Σλοβενία, φωτιές στην Τενερίφη, αλλά και στην Ελλάδα καταστροφές σε Ρόδο, Κέρκυρα, πρόσφατα σε Βόλο, Θεσσαλία κτλ.
Ο πλανήτης έχει φτάσει στο όριο του συναγερμού, απέχει μόλις 0,4 βαθμούς Κελσίου από το σημείο μη επιστροφής, τους 1,5 βαθμούς Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα (1870), ενώ τα τελευταία 20 χρόνια χάθηκαν δασικές εκτάσεις αντίστοιχες με το μέγεθος της Αιγύπτου.
Παρά τους πιθανούς κινδύνους, λίγοι ακύρωσαν τα προγραμματισμένα ταξίδια τους. Σύμφωνα με τον γερμανικό ταξιδιωτικό κολοσσό TUI, οι καλοκαιρινές κρατήσεις στην Ευρώπη, ήταν περίπου 6% υψηλότερες σε σχέση με πέρυσι.
Το δέλεαρ της Μεσογείου μάλλον θα αντέξει όσο οι εναλλακτικές δεν φαίνονται τόσο δελεαστικές.
Βραχυπρόθεσμα ωστόσο, ο τουρισμός θα πρέπει να προσαρμοστεί στην κλιματική αλλαγή. Οι επιστήμονες ζητούν πιο αυστηρή διαχείριση των υδάτινων πόρων και συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για ακραία καιρικά φαινόμενα, ενώ πολλά ξενοδοχεία υιοθετούν προγράμματα βιωσιμότητας.
Στην Ελλάδα γίνονται βήματα, πολύ αργά. Δεσμεύομαι ότι σύντομα θα συζητήσουμε πολλά στο επόμενο Front Runners in Sports Management, στο μεγαλύτερο συνέδριο αθλητισμού και τουρισμού στην Ελλάδα, αλλά για αρχή Sustainability & Sports Tourism, δεν βαδίζουν σε καλό δρόμο.
Αν και στην Ασία, μαζί με τα 3Χ3, τα παγκόσμια ή πανασιατικά πρωταθλήματα που φιλοξενούν προσπαθούν να περνούν και μηνύματα σε αθλητές, νέους και νέες για τη βιωσιμότητα (κάντε κλικ εδώ να δείτε) σε αντίθεση με την Ελλάδα. Αν και η ιδέα και η υλοποίηση στην Ασία έγινε από Έλληνα!
Δεν έχουμε βέβαια κεφάλαια για να προσελκύσουμε κόσμο όπως με Ronaldo, Messi και LeBron James, όπως κάνει η Σαουδική Αραβία
A sporting legend lands in #Diriyah.
It was a pleasure hosting basketball star and #NBA's all-time leading scorer, LeBron James, at #DiriyahCompany. Our CMO, Kiran Haslam, presented the Diriyah project master plan and our vision to create a global sports hub in the Kingdom. pic.twitter.com/9rUSHufYA3— Diriyah Company l شركة الدرعية (@DiriyahCo) September 14, 2023
Έχουμε όμως πολύ μεγάλες διοργανώσεις αθλητικού τουρισμού που γίνανε και γίνονται στο 2023 στην Ελλάδα.
Long Jump στον Πειραιά
ΕΚΟ Ράλλυ Ακρόπολις
Zagori Mountain Running, Ιωάννινα, Σπέτσες και Stoiximan AegeanBall Festival, το καθένα στο είδος του ξεχώρισε και διακρίθηκε. Όπως όλα τα ελληνικά brands τουρισμού.
Navarino Challenge στην Costa Navarino και την Πύλο και Αυθεντικός Μαραθώνιος της Αθήνας που έρχονται, αναμένονται να κλείσουν μια συναρπαστική χρονιά στο sports marketing, στα sport events, στον Αθλητικό Τουρισμό.
Σε σχέση με τη δήλωση που αναφερθήκαμε στην αρχή του κειμένου μας, του Γενικού Γραμματέα του UNWTO, οφείλω να αναγνωρίσω ότι εκτός από το Ράλλυ Ακρόπολις που είναι πρωτοβουλία του Υφυπουργείου Αθλητισμού, όλες οι υπόλοιπες εκδηλώσεις είναι δημιουργήματα και οράματα ανθρώπων του αθλητισμού, τουρισμού, της τοπικής αυτοδιοίκησης και άψογης συνεργασίας εξειδικευμένων εταιρειών στον αθλητικό τουρισμό, εταιρειών παραγωγής και γενικά της ιδιωτικής πρωτοβουλίας με τον δημόσιο (δήμοι, περιφέρειες κτλ.). Ένα πολύ μεγάλο και σημαντικό βήμα που έγινε στη χώρα μας.
Ένα ακόμα σημαντικό στοιχείο είναι η στήριξη τους από επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα, οι λεγόμενοι χορηγοί των μεγάλων εκδηλώσεων που αντιλαμβάνονται πόσο σημαντικό είναι να βοηθούν και να βοηθιούνται και να μην χρηματοδοτεί η κάθε εταιρεία μόνο δικές της δράσεις αλλά να στηρίζουν τις εκδηλώσεις αθλητικού τουρισμού, γιατί με αυτό τον τρόπο στηρίζουν την τοπική αλλά και την Ελληνική Οικονομία. Όταν αυτό γίνεται και με αντικειμενικά κριτήρια είναι ακόμα καλύτερο για όλη την κοινωνία.
Ειπώθηκε μάλιστα πρόσφατα ότι «τα ταξίδια που σχετίζονται με τον αθλητισμό, αποτελούν ένα από τα ταχύτερα αναπτυσσόμενα τμήματα του τουρισμού» από την μεγάλη πλατφόρμα, Booking.com, από τον Nuno Guerreiro στο CNBC International. Μην θεωρείτε αμελητέα ποσά τους τζίρους από τις πλατφόρμες. Μόλις πρόσφατα μάθαμε ότι τo υψηλότερο έσοδο ανά διαθέσιμο δωμάτιο Airbnb στην Ευρώπη (156 ευρώ), πέτυχαν φέτος το καλοκαίρι οι ιδιοκτήτες στην Ελλάδα, με τη μέση τιμή ανά διανυκτέρευση να ξεπερνά τα 200 ευρώ σύμφωνα με την εξειδικευμένη εταιρεία αναλύσεων AirDNA.
Είναι δεδομένο πλέον ότι όλο και περισσότερες επιχειρήσεις θα στρέφονται στον αθλητικό τουρισμό.
Γιατί;
Γιατί όπως έδειξε και η έρευνα της ελβετικής BWC, οι άνθρωποι που συμμετέχουν στον αθλητικό τουρισμό ξοδεύουν περισσότερο χρόνο και χρήμα σε τουριστικούς προορισμούς. Αναπτύσσουν επίσης μια ισχυρότερη συναισθηματική προσκόλληση στον προορισμό και είναι πιο πιθανό να επιστρέψουν.
Οι κύριοι λόγοι για τους οποίους ο αθλητικός τουρισμός είναι σημαντικός για την οικονομία είναι ότι: δημιουργεί εισόδημα για τον προορισμό από δραστηριότητες που σχετίζονται με τον τουρισμό, όπως διαμονή, εστίαση, μεταφορές και ψυχαγωγία και ενισχύει τη διεθνή εικόνα του προορισμού. Μπορεί επίσης, να δημιουργήσει επιπλέον ευκαιρίες απασχόλησης για τον γηγενή πληθυσμό και να βοηθήσει στην οικοδόμηση μιας αίσθησης υπερηφάνειας για την τοπική κοινωνία.