Η κατάσταση στο Ισραήλ και τα παλαιστινιακά εδάφη έχει φουντώσει αρκετά ώστε πλέον να βλέπουμε ότι το Ισραήλ επιτίθεται περισσότερο από όποια αρχή της αναλογικότητας θα μπορούσε να υπάρχει σε τέτοιες περιπτώσεις και «παίζει τα ρέστα του» σε μια κλιμάκωση η οποία αναμένεται να κρατήσει ως το Σάββατο. Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται το El Arabiya και αναδημοσίευσε και η ισραηλινή εφημερίδα Χααρέτζ, την Τετάρτη έφτασε στο Τελ Αβίβ αιγυπτιακή αντιπροσωπεία αξιωματούχων ασφαλείας ώστε να μεσολαβήσει για εκεχειρία μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς. Επίσης, σύμφωνα με άλλα μέσα, ο Μπένγιαμιν Νετανιάχου ενημέρωσε χθες το Υπουργικό Συμβούλιο και το συμβούλιο ασφαλείας του Ισραήλ, ότι απέρριψε την πρόταση κατάπαυσης του πυρός σε «αμοιβαία βάση» την οποία του επέδωσε η Χαμάς με τη διαμεσολάβηση της Ρωσίας. Το El-Arabiya αναφέρει ότι οι Ισραηλινοί αξιωματούχοι είπαν στην αιγυπτιακή αντιπροσωπεία πως το Ισραήλ δεν θα συζητήσει για εκεχειρία πριν από το Σάββατο.
Συνεπώς, χθες το βράδυ το Ισραήλ αποφάσισε να εντείνει τις στρατιωτικές επιχειρήσεις χρησιμοποιώντας και στρατό στο έδαφος (πέρα από βομβαρδισμούς) με σκοπό να χτυπήσει τους στρατιωτικούς στόχους της Χαμάς και της Παλαιστινιακής Ισλαμικής Τζιχάντ στη Λωρίδα της Γάζας. Όπως όλα δείχνουν το Ισραήλ επιθυμεί να ταπεινώσει τη Χαμάς και την Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ, τις οποίες θεωρεί ότι «ξεκίνησαν πρώτοι» να βάλουν κατά ισραηλινών στόχων.
Τίποτα όμως δεν είναι όπως παλιά…
Παρόλη την κυνική και επιθετική στάση του Ισραήλ, η οποία τεκμαίρεται από την άρνηση να προχωρήσει σε εκεχειρία με τη Χαμάς, αφενός για να μη δείξει υποχώρηση, αφετέρου για να μην βάλει «ενδιάμεσο» στο παλαιστινιακό τη Ρωσία, επιβεβαιώνει την εκτίμηση που γράφτηκε στο insider.gr ότι ο Νετανιάχου επιδίωξε την πόλωση για να εξασφαλίσει τη συνέχιση της πρωθυπουργικής του θητείας επενδύοντας στο προφίλ του εγγυητή της ασφάλειας.
Έχει αξία βέβαια να δούμε γιατί το Ισραήλ διαφαίνεται να κάνει λάθος εκτίμηση για τη συγκυρία στην οποία βρίσκεται. Η βασική αιτία είναι η τετραετία του Τραμπ και η υπερβολική εύνοια προς το Ισραήλ που οδήγησε στην περισσότερη καταπίεση προς τις μειονότητες στην εσωτερική του πολιτική, αδιαφορώντας για το μέλλον. Όμως ο Τραμπ δεν είναι πια στο οβάλ γραφείο και η αύξηση των εποικισμών αλλά και οι «Συμφωνίες του Αβραάμ» δεν έφεραν μόνο θετικά αποτελέσματα για το Ισραήλ (π.χ. πολιτική απομόνωση της Χαμάς).
Αρχικά, να πούμε ότι πλέον οι συγκρούσεις δεν περιλαμβάνουν μόνο τα σημεία των ισχυρών παλαιστινιακών στρατιωτικών θώκων (Γάζα, Δυτική Όχθη), αλλά έχουν επεκταθεί μέσα στο Ισραήλ, οπουδήποτε υπάρχουν Άραβες Ισραηλινοί, με κορυφαίο δείγμα αυτό που συμβαίνει στην Ανατολική Ιερουσαλήμ.
Ο λόγος που αυτό το στοιχείο δείχνει μια νέα ποιότητα είναι γιατί μέχρι τώρα οι Παλαιστίνιοι θεωρούσαν ότι οι Άραβες που έχουν επιλέξει να ζουν στις ισραηλινές περιοχές (και να ζουν υπό το καθεστώς πολίτη β’ κατηγορίας) ήταν συμβιβασμένοι με μια κατάσταση στην οποία το Ισραήλ θα καθόριζε τη ζωή των Παλαιστινίων για πάντα. Συχνά τους κατηγορούσαν ότι δεν θέλουν καμία λύση, ούτε τη λύση των 2 κρατών, ενώ οι πιο «σκληροπυρηνικοί» τους θεωρούν προδότες της παλαιστινιακής υπόθεσης. Με την απομόνωση της ηγεσίας της Χαμάς και την παράλυση της Φατάχ, η ιστορική παλαιστινιακή αντίσταση περνάει σε μια νέα φάση, όπου άλλα υποκείμενα που δεν νιώθουν να «δένονται» με το παρελθόν, έχουν βγει μπροστά.
Επίσης, η εμφάνιση αυτών των ανθρώπων στην εξέγερση ενάντια στο Ισραήλ, αναδεικνύει και ένα δεύτερο ποιοτικό χαρακτηριστικό: πλέον δεν μιλάμε για συγκρούσεις που από τη μία πλευρά υπάρχει ο ισραηλινός στρατός και από την άλλη τα ένοπλα τμήματα της παλαιστινιακής αντίστασης και οι άμαχοι ένθεν κακείθεν. Οι συγκρούσεις μεταξύ πολιτών του ίδιου κράτους, των ίδιων γειτονιών που πήραν μεγάλες διαστάσεις και η επέμβαση της Αστυνομίας η οποία έφερε νεκρούς και τραυματίες (Άραβες ως επί το πλείστον) δείχνουν ότι δεν μπορούμε πια να μιλάμε για μια «επιστροφή στην κανονικότητα».
Ένα τελευταίο πολιτικό χαρακτηριστικό το οποίο είναι επίσης καινοφανές, είναι το ότι υπάρχει αραβικό στοιχείο που λειτουργεί ως ρυθμιστικός παράγοντας για την επόμενη ισραηλινή κυβέρνηση. Το κόμμα Ρα’αμ του Μανσούρ Αμπάς, το οποίο είναι υπέρ της λύσης των 2 κρατών και για την ώρα απέχει από τον σχηματισμό κυβέρνησης υπό την ηγεσία του Γάιρ Λαπίντ, του αρχηγού της αντιπολίτευσης, έχει κάνει τη μεγαλύτερη μετατόπιση στην ιστορία του παλαιστινιακού ζητήματος. Με τους 4 βουλευτές που εκλέγει δεν επιθυμεί γενικά να εκπροσωπήσει με ενιαίο τρόπο το παλαιστινιακό ζήτημα (όπως έκαναν όλα τα αντίστοιχα, αραβικά κόμματα ιστορικά στο Ισραήλ) αλλά να συμμετέχει στη διακυβέρνηση του κράτους επιδιώκοντας βελτίωση των συνθηκών ζωής των Αράβων (και όλων των Παλαιστινίων) μέσα από νομοθετικές αλλαγές, όπως η κατάργηση του νόμου Κάμινετζ για τους επικοισμούς και η αναγνώριση των Βεδουίνικων περιοχών.
Δεν λήγει τίποτα το Σάββατο….
Η Χαμάς όπως και η Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ έχουν αποφασίσει να πεθάνουν αρκετοί από την παλαιστινιακή πλευρά, οπότε μετά και την απόρριψη της εκεχειρίας είναι σίγουρο ότι θα συνεχίσουν τη σύγκρουση με ό,τι μέσα διαθέτουν. Τα οποία είναι επαρκή για να πυροδοτήσουν τον τρόμο στον άμαχο ισραηλινό πληθυσμό πόλεων όπως το Τελ-Αβίβ που μέχρι πρότινος θεωρούνταν ασφαλές.
Από την άλλη, η κυβέρνηση του Ισραήλ φαίνεται δεμένη στο ιστό που η ίδια έπλεξε. Υπάρχει στις μεγάλες πόλεις ένας αναβρασμός χωρίς προηγούμενο, στη Γάζα και τη Δυτική Όχθη υπάρχει ένοπλος κόσμος έτοιμος να γίνει μάρτυρας και η διεθνής κοινότητα που ως τώρα υποστηρίζει το Ισραήλ φαίνεται να διατηρεί παθητική στάση. Στην πραγματικότητα, αν υπάρχει ένα παράθυρο ευκαιρίας στο άμεσο μέλλον για την επίλυση μέρους του παλαιστινιακού προβλήματος, αυτό ανοίγεται τώρα. Και ανοίγεται με όλα τα ενδεχόμενα πιθανά και προς όλες τις κατευθύνσεις.