Από χθες το βράδυ και σήμερα το πρωί, ο ισραηλινός στρατός (IDF) βομβαρδίζει τη Λωρίδα της Γάζας, ενώ η Χαμάς και η Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ απαντούν με ρουκέτες. Σύμφωνα με tweet που έκανε o IDF, ο στόχος των αεροπορικών επιθέσεων -στις οποίες συμμετέχει το 25% της ισραηλινής αεροπορίας- είναι το υπόγειο δίκτυο με τούνελ της Γάζας γνωστό και ως «μετρό», καθώς και άλλοι στρατιωτικοί στόχοι. Λόγω της φύσης του θεάτρου των μαχών και της κατάστασης, δεν ευσταθεί ότι βάλλονται μόνο στρατιωτικής σημασίας στόχοι.
The target: The Hamas ‘Metro’ tunnel system in Gaza.
The operation: 160 aircraft, tanks, artillery and infantry units along the border.
We struck 150 targets and damaged many kilometers of the Hamas ‘Metro’ network. pic.twitter.com/otn7JKxB9c
— Israel Defense Forces (@IDF) May 14, 2021
Υπάρχει ανοιχτό ερώτημα για τη συμμετοχή ή όχι χερσαίων δυνάμεων. Ο εκπρόσωπος του στρατού, στρατηγός Χιλντάι Ζίμπερμαν, δήλωσε ότι χερσαίες δυνάμεις, άρματα μάχης και πυροβολικό συγκεντρώνονται στα σύνορα με τη Λωρίδα της Γάζας και "προετοιμάζονται να κινητοποιηθούν οποιαδήποτε στιγμή χρειαστεί", ενώ οι New York Times επικαλούνται πληροφόρηση από στέλεχος του IDF ότι ο στρατός πολεμάει στη Γάζα, δήλωση που αργότερα ανασκευάστηκε. Η είδηση ότι ο Υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, Μπένι Γκαντζ κάλεσε 9.000 εφέδρους να παρουσιαστούν, δείχνει ότι όντως έχει προχωρήσει ο IDF σε επίγεια στρατιωτική επέμβαση.
Συνεπώς, αντιλαμβανόμαστε ότι ο Μπένγιαμιν Νετανιάχου αποφάσισε να προχωρήσει ένα βήμα πιο πέρα τη σύγκρουση, στέλνοντας επίγειες δυνάμεις, κάτι που σημαίνει ότι θα πολλαπλασιαστούν οι απώλειες από όλες τις πλευρές. Οι απώλειες είναι εντελώς ασύμμετρες από την αρχή της κρίσης. 106 Παλαιστίνιοι τουλάχιστον έχουν σκοτωθεί και 7 Ισραηλινοί, ενώ οι τραυματίες για τους Παλαιστίνιους είναι πάνω από 700 χωρίς να υπολογίζουμε τα νούμερα των συγκρούσεων μεταξύ πολιτών στις πόλεις του Ισραήλ. Για τη δικαιολόγηση του συμβάντος, ο IDF έχει εκδώσει ανακοίνωση στην οποία αναφέρει ότι οι απώλειες από την πλευρά των Ισαηλινών είναι τόσο λιγότερες γιατί η άμυνα της χώρας είναι αποτελεσματική.
— Israel Defense Forces (@IDF) May 14, 2021
ΗΠΑ και Αίγυπτος στο παιχνίδι της αποκλιμάκωσης
Μετά από ημέρες παρασκηνιακών διαβουλεύσεων σε όλα τα πιθανά θεσμικά επίπεδα, από το Κογκρέσο μέχρι τον ΟΗΕ, οι ΗΠΑ αποφάσισαν να αποστείλουν στο Ισραήλ τον Χαντί Αμρ, αναπληρωτή βοηθό γραμματέας της κυβέρνησης των ΗΠΑ για το παλαιστινιακό, με σκοπό να δείξουν δύο πράγματα. Πρώτον, ότι υπάρχει «πράσινο φως» για να συνεχίσει ο βομβαρδισμός από πλευράς Ισραήλ στη Γάζα και δεύτερον ότι δεν μπορεί να συνεχιστεί επ’ αόριστον και ότι οι δύο πλευρές οφείλουν να καταλήξουν σε εκεχειρία.
Ο Χαντί Αμρ όμως δεν είναι ο άνθρωπος-κλειδί που θα μπορέσει να συζητήσει με τη Χαμάς ή την Παλαιστινιακή Ισλαμική Τζιχάντ, με δεδομένο ότι αφενός ο ίδιος (και οι ΗΠΑ) τις θεωρούν τρομοκρατικές οργανώσεις και αφετέρου είναι ανεπιθύμητος στα παλαιστινιακά εδάφη. Παρόλα αυτά είναι προφανές ότι το πρόγραμμά του (το οποίο διαφαίνεται φορτωμένο) περιλαμβάνει συσκέψεις με την αντιπροσωπεία της Αιγύπτου καθώς οι Αιγύπτιοι είναι οι μόνοι που έχουν σχέσεις και με το Ισραήλ και με τη Χαμάς. Συνεπώς, μην απορήσετε αν αυτός ο γύρος βίας τελειώσει με μια συμφωνία εκεχειρίας στο Κάιρο.
Οι τελευταίες ειδήσεις αναφέρουν ότι το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ θα πραγματοποιήσει, τελικά, διαδικτυακή σύσκεψη για το Παλαιστινιακό την Κυριακή, όπου και θα μετέχουν οι ΗΠΑ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είχαν εμποδίσει μια αρχικά προγραμματισμένη σύνοδο για σήμερα και πρότειναν να πραγματοποιηθεί η συνάντηση στις αρχές της επόμενης εβδομάδας. Μετά από πιέσεις σύνοδο από την Κίνα, την Τυνησία και τη Νορβηγία, τελικά επιλέχθηκε η Κυριακή, επιβεβαιώνοντας ότι οι επιχειρήσεις του Ισραήλ θα συνεχιστούν πέραν του Σαββάτου.
Οι άλλοι Άραβες και ο ρόλος της Τουρκίας
Ο Λίβανος και η Χεζμπολά αυτή τη στιγμή επιδεικνύουν σημαντική αυτοσυγκράτηση στη σύγκρουση που εξελίσσεται. Οι τρεις ρουκέτες που έπεσαν χθες από την Τύρο προς τη Μεσόγειο χωρίς να βρουν στόχο, σύμφωνα με τα λιβανέζικα ΜΜΕ ήταν αποτέλεσμα δράσης Παλαιστίνιων προσφύγων και όχι κάποια άμεση εμπλοκή της Χεζμπολά.
Το Κατάρ ανήκει στις δυνάμεις που στηρίζουν την κατάπαυση του πυρός και βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της διπλωματίας για να επιτευχθεί εκεχειρία. Σήμερα το πρωί, στο δορυφορικό δίκτο Al Araby, ο εξόριστος ηγέτης της ΧαμάςΣαλέχ Αρούρι, δήλωσε ότι μέσω Κατάρ και Ηνωμένων Εθνών επιδόθηκε νέα πρόταση για τρίωρη κατάπαυση του πυρός ώστε να επιταχυνθούν οι διαπραγματεύσεις, κάτι που δεν έχει απαντηθεί ακόμα από το Ισραήλ.
Η Τουρκία προσπαθεί να παίξει τον ρόλο του εγγυητή της ενότητας του ισλαμικού κόσμου στη Μ. Ανατολή, έναν ρόλο που τις προηγούμενες δεκαετίες κρατούσε το Ιράν, το οποίο σε αυτή τη διαμάχη παραμένει σιωπηλό. Οι δηλώσεις Ερντογάν για την αναγκαία δράση για ειρήνη από κάθε μουσουλμάνο, είναι δηλωτικές αυτής της κατεύθυνσης.
Είναι μάλλον πρόδηλο το γεγονός, ότι οι προηγούμενοι "μεγάλοι παίχτες" στο μεσανατολικό (Ιράν, Λίβανος) έχουν πλέον μπει σε μια λογική "αυτοπροστασίας" των δικών τους συμφερόντων και αποφεύγουν να μπουν ζεστά στο θέμα του παλαιστινιακού, γιατί ξέρουν ότι κάτι τέτοιο θα τους πιέσει και στις δικές τους υποθέσεις αλλά και θα τους αναγκάσει να επέμβουν ίσως και στρατιωτικά, κάτι που αυτή τη στιγμή είναι προφανές ότι θέλουν όλοι να αποφύγουν. Άρα, ανοίγει όντως ένα παράθυρο ευκαιρίας για την Τουρκία, η οποία στο προηγούμενο διάστημα έχει δείξει την προθυμία της να συνδράμει στρατιωτικά σε διάφορες περιπτώσεις, να κερδίσει "πολιτικούς πόντους", χωρίς να δεσμευτεί πολύ στο ξεδίπλωμα κάποιου στρατιωτικού σχεδίου, καθώς βρίσκεται σε ασφαλή απόσταση από το θέατρο των εξελίξεων. Μένει να δούμε αν αυτή η συνθήκη θα είναι win-win για την πολιτική του Ερντογάν στη Μέση Ανατολή.