Η κρίση επάρκειας καυσίμων φαίνεται ότι δεν θα τελειώσει σύντομα, παρόλο που οι ουρές στα βενζινάδικα φαίνεται να μειώνονται, τουλάχιστον για σήμερα. Χθες το απόγευμα, ο υπουργός Άμυνας, Μπεν Γουάλας, υπέγραψε το αίτημα για στρατιωτική βοήθεια, αναφέροντας ότι ως και 300 στρατιώτες θα μπορούν να επιχειρήσουν εάν ζητηθεί στο πλαίσιο της Επιχείρησης Escalin.
Συγκεκριμένα, το σχέδιο για την επιχείρηση Escalin αναφέρεται σε 150 οδηγούς και 150 συνοδούς, οι οποίοι θα οδηγήσουν σε δύο βάρδιες 75 βυτιοφόρα οχήματα για να μπορέσουν να παραδώσουν καύσιμα. Κυβερνητικές πηγές επιβεβαίωσαν στα ΜΜΕ, ότι η στρατιωτική βοήθεια προς τις πολιτικές αρχές έχει ήδη εγκριθεί.
Επίσης, ανακοινώθηκε και η επέκταση των αδειών ADR (Ευρωπαϊκή Συμφωνία Σχετικά με τις Διεθνείς Μεταφορές Επικίνδυνων Εμπορευμάτων που πραγματοποιούνται οδικώς), οι οποίες αναμένονταν να λήξουν σύντομα, μέχρι να επιλυθεί το πρόβλημα της μεταφοράς καυσίμων. Το μέτρο αυτό εφαρμόζεται προληπτικά ώστε να μην αυξηθεί ο αριθμός όσων οδηγών αναμένεται να βγουν εκτός κυκλοφορίας μέχρι την ανανέωση των σχετικών αδειών ADR. Επίσης αναμένεται να επεκταθούν και άδειες βαρέων φορτηγών οχημάτων οι οποίες θα όδευαν προς ανανέωση άμεσα.
Οξύνεται η αντιπαράθεση στο Κοινοβούλιο – Στην «αντεπίθεση» οι Εργατικοί
Ο Σερ Κιρ Στάρμερ κατηγόρησε την κυβέρνηση του Μπόρις Τζόνσον ότι έχει οδηγήσει τη χώρα στο χάος, λόγω της αποτυχίας της να αντιμετωπίσει την κρίση στα καύσιμα, η οποία θα μπορούσε να προβλεφθεί.
Ο ηγέτης των Εργατικών είπε ότι ο κλάδος των μεταφορών πλέον δηλώνει απογοητευμένος από την έλλειψη σαφούς σχεδίου από την πλευρά των αρμόδιων υπουργών, την ίδια ώρα που όλοι περιμένουν μια άμεση λύση στην ανακούφιση των προβλημάτων που προκαλούνται από την έλλειψη οδηγών και ειδικά βυτιοφόρων. Συγκριμένα, η δήλωση του Στάρμερ στο BBC ήταν: «Η κυβέρνηση έχει οδηγήσει τη χώρα σε χάος καθώς πηγαίνουμε από κρίση σε κρίση. Η κυβέρνηση δεν το αντιμετωπίζει αυτό» και συμπλήρωσε ότι «αυτό το πρόβλημα ήταν προβλέψιμο και η κυβέρνηση έχει αποτύχει απολύτως να καταστρώσει ένα σχέδιο».
Μπορεί να οδηγήσει σε πολιτική κρίση η έλλειψη καυσίμων;
Ο Μπόρις Τζόνσον ανακοίνωσε σήμερα πως η κατάσταση στα πρατήρια καυσίμων «σταθεροποιείται», με τις προμήθειες να επιστρέφουν στα φυσιολογικά επίπεδα. Πολλοί είναι οι σύμμαχοι και τα στελέχη της κυβέρνησης που υποστηρίζουν τις κινήσεις Τζόνσον, καθώς και εντείνουν στον δημόσιο λόγο μια εικόνα ότι η κρίση είναι αποτέλεσμα κυρίως του πανικού των πολιτών και όχι ένα πραγματικό πρόβλημα του Brexit. Εφόσον η κυβέρνηση θα επιλύσει το πρόβλημα τις επόμενες ημέρες, έστω και παροδικά, το ενδεχόμενο να μεταφερθεί στο πολιτικό επίπεδο και να γίνει πολιτική κρίση στη Βρετανία περιορίζεται.
Προς υπεράσπιση του Τζόνσον για παράδειγμα έκανε δηλώσεις η Υπουργός Οικονομικών και Τοπικής Διακυβέρνησης της Ουαλίας, Ρεμπέκα Έβανς. Σε ομιλία της στο υπουργικό συμβούλιο της Ουαλίας, δήλωσε ότι «υπάρχουν άφθονα καύσιμα» και προέτρεψε τους ανθρώπους να μην κάνουν αγορές πανικού, ώστε να εξασφαλιστεί ότι οι βασικοί εργαζόμενοι μπορούν να συνεχίσουν τις κρίσιμες εργασίες τους. Επίσης, η Έβανς ζήτησε από τους πολίτες να συμπεριφερθούν υπεύθυνα ως ότου η κυβέρνηση αποκαταστήσει όλα τα θέματα υλικοτεχνικής υποστήριξης σχετικά με τη μεταφορά καυσίμων στα πρατήρια.
Ο αρμόδιος Υπουργός Επιχειρήσεων, Ενέργειας και Βιομηχανικής Στρατηγικής, Κουάζι Κουαρτένγκ, σχολιάζοντας τις κινήσεις της κυβέρνησης δήλωσε: «Ενώ η βιομηχανία καυσίμων αναμένει ότι η ζήτηση θα επιστρέψει στα κανονικά της επίπεδα τις επόμενες ημέρες, είναι σωστό να κάνουμε αυτά τα λογικά, προληπτικά βήματα. Το Ηνωμένο Βασίλειο εξακολουθεί να έχει ισχυρές προμήθειες καυσίμων, ωστόσο υπάρχει επίγνωση των ζητημάτων της εφοδιαστικής αλυσίδας των πρατηρίων καυσίμων και λαμβάνονται μέτρα κατά προτεραιότητα, για τη διευκόλυνση των πρατηρίων»
Για τη συνεισφορά του στρατού, ο Κουαρτένγκ δήλωσε ότι «η ανάπτυξη στρατιωτικού προσωπικού θα παρέχει στην αλυσίδα εφοδιασμού πρόσθετο δυναμικό, ως προσωρινό μέτρο για να χαλαρώσει τις πιέσεις που προκαλούνται από τις αυξήσεις της τοπικής ζήτησης για καύσιμα».
Ο πιο δυνατός υπερασπιστής του Τζόνσον για την ώρα είναι οι μεγάλες εταιρείες καυσίμων. Μετά και τις προηγούμενες δηλώσεις τους ότι το πρόβλημα επάρκειας στα καύσιμα είναι αποτέλεσμα του πανικού των πολιτών που αγοράζουν και γεμίζουν παραπάνω καύσιμα από όσα τους αναλογούν, φοβούμενοι μελλοντικές ελλείψεις, η BP, η Esso, η Texaco και η Shell εισήγαγαν σήμερα όριο 30 λιρών στις αγορές καυσίμων. Το μέτρο αυτό συμπληρώνει την αφήγηση της κυβέρνησης Τζόνσον για πανικό των πολιτών και για την ώρα δεν έχει κριθεί από την αντιπολίτευση.
Μεταφορά των συνεπειών της κρίσης τον Οκτώβριο
Η κυβέρνηση Τζόνσον ακόμα κι αν μέσα στην εβδομάδα καταφέρει να χαλιναγωγήσει την κρίση στα καύσιμα, στην ουσία θα μεταφέρει το πρόβλημα για λίγο παρακάτω.
Οι τιμές χονδρικής φυσικού αερίου συνεχίζουν να αυξάνονται στην Ευρώπη και στη Βρετανία, λόγω των προσδοκιών για χαμηλότερες προμήθειες από τη Ρωσία και προβλέψεις για κρύο καιρό τις επόμενες ημέρες.
Η τιμή χονδρικής σήμερα στη Βρετανία αυξήθηκε και έφτασε περίπου τις 21 πένες ανά κιλοβατώρα (μέσο όρο) από 14,4 πένες που ήταν πέρσι την ίδια περίοδο.
Η Ρωσία θα κρίνει την αύξηση των τιμών στο άμεσο μέλλον. Θετική εξέλιξη είναι ότι οι προμήθειες ρωσικού φυσικού αερίου μέσω του αγωγού Yamal-Europe αυξήθηκαν σήμερα κατά 60% μετά από απότομη πτώση χθες, αν και από 1η Οκτωβρίου αναμένεται η προμήθεια να μειωθεί.
Αυτό σημαίνει ότι η αύξηση της ζήτησης τον Οκτώβριο και τους επόμενους μήνες θα πυροδοτήσει μια νέα έκρηξη στην εφοδιαστική αλυσίδα καυσίμων στη Βρετανία, η οποία θα είναι σαφώς εντονότερη από τη σημερινή. Το ερώτημα της προετοιμασίας της κυβέρνησης για όσα έπονται, αναμένεται να απαντηθεί τις επόμενες ημέρες.