Όταν ο αγωγός Nord Stream 2 ήταν ακόμα στη φάση της κατασκευής, οι ΗΠΑ είχαν εξαπολύσει έναν αγώνα να μη δημιουργηθεί. Ένα από τα βασικά τους επιχειρήματα ήταν ότι θα αποτελέσει διαπραγματευτικό όπλο της Ρωσίας απέναντι στην Ε.Ε. καθώς -με την παράκαμψη του συστήματος αγωγών μεταφοράς φυσικού αερίου της Ουκρανίας- η Ρωσία θα μπορούσε να «ανοιγοκλείνει τη στρόφιγγα» κατά το δοκούν.
Η Μέρκελ τότε, παρόλο που υποστήριξε ότι πρέπει να μη ζημιωθεί η Ουκρανία και η Ρωσία πρέπει να μην «στραγγαλίσει ενεργειακά» τη χώρα, υπερθεμάτισε της κατασκευής του αγωγού και κέρδισε στο τέλος να λειτουργήσει παρά την πίεση και τις κυρώσεις των ΗΠΑ απέναντι στη Ρωσία.
Σήμερα, που το ουκρανικό ζήτημα είναι μια βόμβα που αναμένεται να σκάσει, η Γερμανία με τον νέο καγκελάριο στο τιμόνι προσπαθεί να παίξει ένα δικό της παιχνίδι με τις τιμές ενέργειας και τον Nord Stream 2, το οποίο έρχεται σε μια δυσκολότερη στιγμή για τη Γερμανία σε σχέση με πέρσι, όσον αφορά την ενέργεια. Η αβεβαιότητα σε σχέση με τον Nord Stream 2 καθώς και οι προβλέψεις για ψυχρότερο καιρό οδήγησαν σήμερα τα προθεσμιακά συμβόλαια παράδοσης φυσικού αερίου του επόμενου μήνα στα υψηλότερα επίπεδά τους από τις αρχές Οκτωβρίου, με τις τιμές αναφοράς να αυξάνονται έως και 10%.
Η πρόθεση της Γερμανίας να μην απομονώσει την Ουκρανία
Όπως έγινε γνωστό, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν προτίθεται σε περίπτωση που η Ρωσία εισβάλλει στην Ουκρανία, να ζητήσει από τη Γερμανία να σταματήσει τη χρήση του αγωγού Nord Stream 2. Η Γερμανία, χωρίς να έχει απαντήσει επί της ουσίας σε αυτό που ανεπίσημα ζητούν οι ΗΠΑ, δήλωσε μέσω του Καγκελάριου Όλαφ Σολτς, ότι «θα κάνει τα πάντα» για να διασφαλίσει ότι δεν θα σταματήσει η Ουκρανία να διαθέτει φυσικό αέριο προς την Ε.Ε. και θα εμποδίσει τη Ρωσία να χρησιμοποιήσει τον αγωγό Nord Stream 2 για να ακρωτηριάσει την οικονομία της Ουκρανίας.
Ο Όλαφ Σολτς, συνεχίζοντας τη «δημιουργική ασάφεια» δεν έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες για το ποια συγκεκριμένα μέτρα είναι «τα πάντα» που προτίθεται να κάνει. Ευρισκόμενος χθες στην Πολωνία, για να συναντήσει τον πρωθυπουργό Ματέους Μοραβιέτσκι, επιβεβαίωσε την (ασαφή) υπόσχεση της προκατόχου του, Άνγκελα Μέρκελ, ότι η Γερμανία θα χρησιμοποιούσε τον ρόλο της και τη δύναμή της στην Ευρώπη, ώστε να εξασφαλίσει πως η Ρωσία θα επεκτείνει τη σύμβαση διαμετακόμισης φυσικού αερίου με την Ουκρανία και θα βοηθήσει στην αναμόρφωση της ενεργειακής υποδομής της ανατολικής Ευρώπης.
«Αισθανόμαστε υπεύθυνοι που η επιχείρηση μεταφοράς φυσικού αερίου είναι επίσης μια επιτυχημένη επιχείρηση», δήλωσε ο Σολτς από τη Βαρσοβία μετά από συνάντηση του με τον Μοραβιέτσκι.
Βέβαια, ο Μοραβιέτσκι δεν συμμερίστηκε την αισιοδοξία του Σολτς. Δήλωσε ότι ο Nord Stream 2 θα μπορούσε να στραγγαλίσει ενεργειακά την Ουκρανία και γι’ αυτό δεν θα έπρεπε να λειτουργήσει καθόλου. Ο Σολτς του αντέτεινε τη ρεαλιστική πολιτική σε κάθε επίπεδο, προφανώς κάνοντας μια αναλογία με τη διαμάχη που υπάρχει μεταξύ Βαρσοβίας και Ε.Ε. για το δικαστικό σύστημα και τις διεθνείς συμβάσεις της Ε.Ε.
Όταν η γραφειοκρατία εξυπηρετεί την πολιτική
Ένας λόγος που ο Γερμανός Καγκελάριος μπορεί να είναι τόσο εύκολα ασαφής για το θέμα του Nord Stream 2 είναι γιατί έχει σαν δικαιολογία του τη γερμανική και την ευρωπαϊκή γραφειοκρατία. Σύμφωνα με όσα δήλωσε πρόσφατα η νέα Υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας, Ανναλένα Μπέρμποκ, ο αγωγός Nord Stream 2 δεν πληροί τις απαιτήσεις των γερμανικών ρυθμιστικών αρχών, οι οποίες ανέστειλαν την πιστοποίηση του αγωγού τον περασμένο μήνα επειδή η θυγατρική εταιρεία που ανήκει στην Gazprom, η Nord Stream 2 AG, δεν είχε «δημιουργήσει σωστά μια γερμανική εταιρική μονάδα».
Έτσι, επικαλούμενοι ζητήματα προδιαγραφών για την εταιρεία αλλά και ασφάλειας της κείμενης ευρωπαϊκής νομοθεσίας για την ενέργεια, ο Nord Stream 2 μπορεί να λειτουργήσει μόνο με τη θέληση της Γερμανίας. Το αντίθετο δηλαδή από ότι θεωρούν οι ΗΠΑ. Η Γερμανία δεν χρειάζεται να κλείσει τον αγωγό, αν πραγματικά δεν τον έχει λειτουργήσει άμεσα. Μπορεί να παρατείνει την αδειοδότησή του επαρκώς ώστε να αποφύγει να διαταράξει με προφανή τρόπο τη σχέση της με τη Ρωσία. Πάντως ακόμα κι αν η Γερμανία θελήσει πλήρως να επιταχύνει τις διαδικασίες και να μειώσει το πινγκ-πονγκ των εγγράφων και των αδειών μεταξύ αυτής και της Κομισιόν, η πιο αισιόδοξη εκτίμηση θεωρεί ότι ο Nord Stream 2 δεν θα λειτουργήσει πριν το καλοκαίρι.