Η Ρωσία ξαναμιλάει για πυρηνικά όπλα. Μιλάει πολύ. Στις 24 Οκτωβρίου, ο επικεφαλής των ρωσικών δυνάμεων ραδιενέργειας, χημικής και βιολογικής άμυνας, Ίγκορ Κιρίλοφ, δήλωσε ότι το ρωσικό υπουργείο Άμυνας έχει πληροφορίες σχετικά με υποτιθέμενο σχέδιο της Ουκρανίας να πυροδοτήσει μια λεγόμενη «βρώμικη βόμβα» (εκρηκτικός μηχανισμός που περιέχει ραδιενεργό υλικό) και εν συνεχεία να κατηγορήσει τη Ρωσία για αυτό.
Όπως αναφέρει σε ανάλυση του το think tank του CEPA, αυτό είναι αναληθές, όπως και προηγούμενες καταγγελίες ήταν αναληθείς. Η Ρωσία έχει κατηγορήσει προηγουμένως το Κίεβο για πολλές «αμαρτίες»: Ότι σχεδίαζε να δημιουργήσει πυρηνικά όπλα και τα συστήματα μεταφοράς τους. Ότι είχε κατασκευάσει βιολογικά όπλα, με σκοπό να τα ψεκάσει πάνω από τη Ρωσία, καθώς και ότι σχεδίαζε επιθέσεις στους δικούς της πυρηνικούς σταθμούς και σε εγκαταστάσεις αποθήκευσης ραδιενεργών αποβλήτων. Κανένα από αυτά τα γεγονότα δεν συνέβη, γιατί δεν ήταν ποτέ προγραμματισμένα να συμβούν.
Γιατί λοιπόν το Κρεμλίνο εμμένει στο θέμα (για άλλη μια φορά στις 26 Οκτωβρίου, σε δηλώσεις του Βλαντιμίρ Πούτιν), όταν υπάρχει διάχυτος παγκόσμιος σκεπτικισμός;
Η πραγματική πρόθεση της Ρωσίας εδώ είναι να απειλήσει τη Δύση, χρησιμοποιώντας τις τακτικές που πιστεύει ότι λειτούργησαν προς όφελός της στο παρελθόν. Η Μόσχα πιστεύει ότι οι απειλές της απέτρεψαν τις ΗΠΑ και την υπόλοιπη Δύση από την επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων στους ουρανούς της Ουκρανίας και ότι ομοίως απέτρεψε τη Γερμανία από το να στείλει σύγχρονα τανκ και ώθησε την Ελβετία, την Ουγγαρία και το Ισραήλ να απορρίψουν εντελώς αιτήματα του Κιέβου για όπλα. Αυτά χαρακτηρίζονται ως επιτυχίες από το Κρεμλίνο, το οποίο δημιουργώντας νέες απειλές ελπίζει να κόψει τα υπάρχοντα κανάλια προμήθειας όπλων, να αποτρέψει την παροχή νέων εξοπλισμών και να δείξει ότι η συνεχιζόμενη ουκρανική αντίσταση θα είναι επικίνδυνη για την Ευρώπη.
Οι δηλώσεις της ρωσικής πλευράς βασίζονται στην ιδέα ότι οι αρχές στο Κίεβο σχεδιάζουν άκρως επικίνδυνες δραστηριότητες και θα επιδιώξουν να ρίξουν την ευθύνη σε ένα Κρεμλίνο που είναι αθώο για κακόβουλες προθέσεις. Από τη στιγμή που αυτό συνέβαινε, το σενάριο που «αποκάλυψε» η Μόσχα θα άρχιζε να τρέχει: Η Ρωσία θα βρισκόταν κατηγορούμενη, παρέχοντας μια σημαντική νίκη για την Ουκρανία και μια πολύ σημαντική αφορμή για Δυτική απάντηση. Αυτό είναι παράλογο από πραγματολογική άποψη. Η Ρωσία δεν θα κατηγορηθεί για μια «βρώμικη βόμβα» χωρίς απτά στοιχεία που να υποστηρίζουν τον ισχυρισμό. Οποιοδήποτε τακτικό πυρηνικό όπλο (TNW) που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί, διακρίνεται εύκολα από μια βρώμικη βόμβα. Και οι ΗΠΑ συνεχίζουν να ανησυχούν ότι οι δηλώσεις του Κρεμλίνου μπορεί να είναι ο πρόδρομος ενός χτυπήματος με TNW.
Φοβάται
Ωστόσο, η αφήγηση του Κρεμλίνου παρέχει κάποιες ενδείξεις. Εάν χρησιμοποιούσε πυρηνικό μηχανισμό εντός ή κοντά στην Ουκρανία, οι πολιτικές συνέπειες θα ήταν καταστροφικές. Κάτι τέτοιο θα είχε περισσότερες επιπτώσεις από το προηγούμενο χρήσης πυρηνικών όπλων ή τις απώλειες που μπορεί να προκύψουν - η προοπτική να χάσει την υποστήριξη της Κίνας, της Ινδίας, της Τουρκίας και άλλων φιλικών κρατών, θα μπορούσε να προκαλέσει μια αντίδραση που θα έβλαπτε ολόκληρο το εγχείρημα εισβολής. Οι φίλοι της Ρωσίας, παθητικοί και ενεργοί, βοηθούν να αντισταθμιστεί το χαμένο εμπόριο με τη Δύση. Ο προϋπολογισμός της- και κατ' επέκταση ο πόλεμος- εξαρτώνται πλέον σε μεγάλο βαθμό από τις εξαγωγές σε αυτές τις χώρες. Αν απομακρυνθούν και αυτές από τη Ρωσία, η Μόσχα θα βρεθεί σε απόλυτη απομόνωση, χωρίς να μπορεί να αντισταθμίσει τις απώλειές της. Ως εκ τούτου, είναι ένα μεγάλο πλεονέκτημα για τον κόσμο, ότι η Ρωσία κατανοεί τους κινδύνους από τη χρήση πυρηνικών όπλων και φοβάται.
Η Ρωσία φοβάται επίσης τα νέα όπλα μεγαλύτερης εμβέλειας/καλύτερης ικανότητας, που λαμβάνουν από τη Δύση οι ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις και την πιθανή χρήση τους εναντίον ρωσικού εδάφους σε περιοχές όπως το Μπέλγκοροντ. Ενώ η Ουκρανία βομβαρδίζει ήδη την περιοχή του Μπέλγκοροντ που βρίσκεται πιο κοντά στα σύνορα, αυτό είναι περιορισμένο σε εμβέλεια και κλίμακα. Εάν οι ουκρανικές δυνάμεις κατάφερναν να αυξήσουν περαιτέρω τον τομέα της δράσης τους, χτυπώντας άλλες μεγάλες πόλεις της Ρωσίας, πώς θα μπορούσε να αντιδράσει το Κρεμλίνο;
Ήδη αντιμετωπίζει απαιτήσεις για πρόσθετες και πιο σοβαρές επιθέσεις, παρά τους σημερινούς βομβαρδισμούς των ουκρανικών πόλεων, από τον Τσετσένο ηγέτη Ραμζάν Καντίροφ. Ο Καντίροφ υποστηρίζει ότι η Ρωσία είναι πολύ αδύναμη και ότι οι ουκρανικές πόλεις θα πρέπει απλώς να διαγραφούν από τον χάρτη ως απάντηση. Εάν η Ουκρανία λάμβανε βαλλιστικούς πυραύλους ATACMS, με βεληνεκές έως και 300 χιλιόμετρα, πολλές περισσότερες ρωσικές στρατιωτικές υποδομές θα έμπαιναν εντός εμβέλειας, προκαλώντας σοβαρό πλήγμα στα ήδη ταλαιπωρημένα logistics της Μόσχας, στην προσπάθεια να εφοδιάσει την πολεμική της μηχανή. Η κρίσιμης σημασίας γέφυρα του Κερτς, για παράδειγμα, που έχει ήδη υποστεί σοβαρές ζημιές μετά την επίθεση της 8ης Οκτωβρίου, ενδέχεται να αντιμετωπίζει καθημερινά χτυπήματα, καθώς και άλλοι στόχοι στην Κριμαία επίσης. Δεδομένης της απειλής, είναι λογικό για τη Ρωσία να κάνει ό,τι είναι δυνατό για να παρουσιάσει την Ουκρανία ως μια επικίνδυνα ανισόρροπη δύναμη.
Αν υπάρχει κάτι που ανησυχεί το Κρεμλίνο περισσότερο από την Ουκρανία που λαμβάνει ακόμη πρόσθετη αμερικανική στρατιωτική τεχνολογία υψηλής ποιότητας, είναι ο φόβος ότι μια απόφαση χρήσης πυρηνικών όπλων - ή ότι βρίσκεται πίσω από μια έκρηξη «βρώμικης βόμβας»- θα πυροδοτούσε την άμεση επέμβαση των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στον πόλεμο στην Ουκρανία. Αυτό αποτελεί μια συνεχή ανησυχία, ύστερα από την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στις 24 Φεβρουαρίου. Αυτό σίγουρα θα έφερνε τους αντιπάλους πιο κοντά σε μια πυρηνική σύγκρουση. Σαφώς και εδώ υπάρχουν περιθώρια για παρεξηγήσεις και για κλιμάκωση.
Αλλά η Δύση δεν είναι υποχρεωμένη να ακολουθήσει τη λογική της Ρωσίας, σύμφωνα με την οποία οποιαδήποτε σθεναρή πράξη αντίδρασης οδηγεί στον πλήρη αφανισμό των πάντων. Η Ουκρανία πρέπει να λάβει πρόσθετη στρατιωτική υποστήριξη. Και για τις φωνές στη Ρωσία που υποστηρίζουν ότι μπορεί να επιφέρει ακόμη πιο σκληρά πλήγματα στην Ουκρανία και ότι ούτε οι ΗΠΑ ούτε η Δύση θα απαντήσουν με οποιονδήποτε τρόπο, υπάρχει μόνο μία απάντηση. Δεν επιτρέπεται στη Ρωσία να υπαγορεύει τις απαντήσεις της Δύσης μέσω πυρηνικού εκβιασμού.