Ο νέος Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης, Λευτέρης Αυγενάκης, κλήθηκε αμέσως να πέσει στα βαθιά, αφού έπρεπε να αντιμετωπίσει τη μεγαλύτερη φυσική καταστροφή στη σύγχρονη Ελλάδα, που προκάλεσαν οι μεγάλες πυρκαγιές σε Ρόδο και Έβρο, αλλά κυρίως τα όσα έφερε η κακοκαιρία Daniel στο Πήλιο και στη Θεσσαλία
Δύο μήνες μετά τις καταστροφές, ο Λευτέρης Αυγενάκης μίλησε στο Reader.gr για τα μέτρα που έχουν ληφθεί για την ανακούφιση των πληγέντων τονίζοντας πως ήδη έχουν καταβληθεί 100 εκατ. ευρώ σε αποζημιώσεις, αλλά και τις ρυθμίσεις που ετοιμάζει η κυβέρνηση για να μπορέσει να δώσει ξανά ελπίδα στους αγρότες.
Παράλληλα αναφέρεται στις πρωτοβουλίες που έχει πάρει ώστε να υπάρξει και η αντίστοιχη βοήθεια τόσο από την ΕΕ όσο και από τον FAO (Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών) -αφού όπως τονίζει η κλιματική αλλαγή αφορά όλους- αλλά και στις προτεραιότητες του ως Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης.
Τέλος, αναφέρεται και στις συνεργασίες που θα πρέπει να υπάρξουν από όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές για με απώτερο σκοπό το καλό της περιοχής.
Η συνέντευξη του Λευτέρη Αυγενάκη στο Reader
Δύο –και πλέον- μήνες μετά τις καταστροφές στη Θεσσαλία, ποια είναι η κατάσταση; Υπάρχει ελπίδα;
«Υπάρχει ελπίδα και μέλλον για τη Θεσσαλία. Οι παρεμβάσεις της κυβέρνησης κινούνται σε πέντε επίπεδα.
Πρώτον, τις άμεσες αποζημιώσεις από την Κρατική Αρωγή, την οποία διαχειρίζεται ο συνάδελφος Χρήστος Τριαντόπουλος. Έχουν καταβληθεί ήδη περί τα 100 εκατ. ευρώ, με τα 20 εκατ. εξ αυτών σε κατόχους γεωργικών και κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων. Είναι η πρώτη φορά που εντάσσονται στο πρόγραμμα γεωργοί και κτηνοτρόφοι.
Δεύτερον, τις αποζημιώσεις από τον ΕΛΓΑ. Από τον Κρατικό Προϋπολογισμό έχουν μεταφερθεί αρχικώς 150 εκατ. ευρώ (έπονται κι άλλα), για την καταβολή προκαταβολών. Ήδη, έχουν καταβληθεί 17 εκατ. ευρώ ως προκαταβολές στους πλέον των 2.000 κτηνοτρόφους και αναμένεται από την Παρασκευή και μετά να καταβληθούν προκαταβολές, γύρω στα 100 εκατ. ευρώ, στους περισσότερους από 30.000 δικαιούχους γεωργούς.
Για πρώτη φορά καταβάλλονται τόσο γρήγορα (η προθεσμία για υποβολή δηλώσεων έληξε στις 20 Οκτωβρίου μετά τις παρατάσεις που ζήτησαν οι ίδιοι οι πληγέντες) και σε τέτοιο ύψος, πολύ πιο πάνω από τις τιμές βάσης του ΕΛΓΑ.
Τρίτον, τα μέτρα που λαμβάνονται για την αποκατάσταση της αγροτικής παραγωγής, μέσω μέτρων που υλοποιούμε από το ΠΑΑ, ύψους άνω των 100 εκατ. ευρώ.
Τέταρτον, υπάρχει σειρά οικονομικών ρυθμίσεων υπέρ των πληγέντων. Ενδεικτικά οι ρυθμίσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ για τους αγρότες. Σας θυμίζω ότι με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος, Θεόδωρο Σκυλακάκη, δική μου και του Υφυπουργού Κλιματικής Αλλαγής Χρήστου Τριαντόπουλου, δίνεται διετής περίοδος χάριτος για να πληρώσουν το ηλεκτρικό ρεύμα οι πληγέντες αγρότες. Για την ακρίβεια πρόκειται για επταετή ρύθμιση με τα δύο πρώτα χρόνια να αποτελούν περίοδο χάριτος και τα πέντε επόμενα με μηδενικό επιτόκιο θα ρυθμιστούν οι σχετικές οφειλές για το αγροτικό ρεύμα.
Πέμπτον, με εντολή του Πρωθυπουργού μεγάλη ολλανδική εταιρεία έχει αναλάβει τη σύνταξη μελέτης για την ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας. Για το ποια έργα πρέπει να γίνουν, ποια πρέπει να ενισχυθούν και πώς το ένα έργο θα δρα συμπληρωματικά και ενισχυτικά του άλλου. Άλλη εταιρεία έχει αναλάβει τη σύνταξη μελέτης για αποστράγγιση των πλημμυρισμένων πέριξ της λίμνης Κάρλας».
Μέσα σε αυτά τα μέτρα εντάσσονται και η ανακατασκευή στάβλων;
«Και όχι μόνο. Μέσα από το Μέτρο 5.2 προχωράμε στη δωρεάν αντικατάσταση των όλων των αιγοπροβάτων που χάθηκαν, κοντά στις 100.000, και στη δωρεάν ανακατασκευή των στάβλων. Καλύπτουμε το 100% της δαπάνης και στις δύο περιπτώσεις. Θέλουμε να μετατρέψουμε την τραγωδία που όλοι βιώσαμε, σε ευκαιρία και να δημιουργήσουμε κτηνοτροφικές εγκαταστάσεις σύγχρονες, λιγότερο ενεργοβόρες και, κυρίως, ασφαλείς. Στην ίδια λογική κινείται και η δυνατότητα που προσφέρουμε μέσω νομοθετικής ρύθμισης που σύντομα θα ψηφισθεί, για δημιουργία κτηνοτροφικών πάρκων».
Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις παραγωγών που υπέστησαν ζημιές και δεν προβλέπεται να αποζημιωθούν από τον ΕΛΓΑ. Τι γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις;
«Η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να σταθεί στο πλευρό των παραγωγών και να ενισχύσει με κάθε τρόπο τον πρωτογενή τομέα. Θα ήμασταν ανακόλουθοι ως προς την εκπλήρωση αυτού του στόχου αν αφήναμε εκτός αποζημιώσεων περιπτώσεις παραγωγών που δεν ήταν υποχρεωμένοι, εκ του κανονισμού του ΕΛΓΑ, να ασφαλισθούν.
Και αναφέρομαι στις περιπτώσεις όπως οι πτηνοτρόφοι, οι χοιροτρόφοι, οι παραγωγοί αρωματικών φυτών κ.α. Για όλους αυτούς ενεργοποιήσαμε το Γεωργικό Αποθεματικό του 2023 και 15,8 εκατ. ευρώ θα δοθούν σε αποζημιώσεις σε αυτές τις περιπτώσεις. Επίσης 1,4 ευρώ δίνονται σε αλιείς της Μαγνησίας, της Λάρισας και της Σκιάθου, ως απώλεια εισοδήματος για την περίοδο που δεν μπορούσαν να ασκήσουν την δραστηριότητά τους. Το μέτρο πιθανότατα θα διευρυνθεί και για άλλους αλιείς των γύρω περιοχών».
Με πρωτοβουλία σας έχουν επισκεφθεί την περιοχή της Θεσσαλίας ο αρμόδιος Επίτροπος Γεωργίας και Αλιείας και αντιπροσωπεία ομολόγων σας. Τι περιμένετε από την ΕΕ;
«Η κυρίαρχη αξία στην ΕΕ είναι αυτή της αλληλεγγύης μεταξύ των χωρών μελών της. Για να υπάρξει αυτή η αλληλεγγύη στο μέγιστο βαθμό όπως εμείς επιθυμούμε, πρέπει εκείνοι που λαμβάνουν τις αποφάσεις να έχουν ιδία αντίληψη του τι έχει συμβεί στη Θεσσαλία. Είναι χαρακτηριστικό ότι και ο Επίτροπος και οι ομόλογοί μου υπουργοί, δήλωσαν συγκλονισμένοι μετά την επίσκεψή τους σε πληγείσες περιοχές, ιδιαίτερα μετά την πτήση από τη… νέα Κάρλα».
Γιατί την αποκαλείτε «νέα Κάρλα»; Και τι θα γίνει με αυτούς που δεν έχουν γη για να καλλιεργήσουν;
«Γιατί η πλημμυρισμένη περιοχή έξω από τη λίμνη Κάρλα είναι περίπου πέντε φορές μεγαλύτερη. Και αυτό είναι τεράστιο πρόβλημα. Η αποστράγγιση μέσω της υπάρχουσας διώρυγας γίνεται με αργό ρυθμό. Ολλανδική εταιρεία, με τεράστια εμπειρία, αναζητεί τρόπο να επιταχύνει τη διαδικασία. Μέχρι τότε επεξεργαζόμαστε πρόγραμμα στήριξης των γεωργών που δεν έχουν γη για να καλλιεργήσουν, ώστε να καλυφθεί, σε ένα βαθμό, η απώλεια εισοδήματος που θα υποστούν».
Τι άλλο μπορεί να περιμένει η Ελλάδα από την ΕΕ. Έχετε κάνει προτάσεις;
«Έχουμε καταθέσει μια σειρά προτάσεων και παρεμβάσεων ώστε να μπορέσει να εφαρμοσθεί στην πράξη η κοινοτική αλληλεγγύη. Υπάρχει συνεργασία, κυρίως μεταξύ των χωρών του Νότου, ώστε να αυξηθεί το Γεωργικό Αποθεματικό που αφορά στη διάθεση πόρων για αντιμετώπιση των φυσικών καταστροφών στην αγροτική παραγωγή, καθώς και να απλοποιηθούν οι διαδικασίες για την απορρόφηση κοινοτικών πόρων, ενώ τέλος να δημιουργηθεί μόνιμος μηχανισμός στήριξης προς τις χώρες που υφίστανται καταστροφές. Ο μηχανισμός αυτός μπορεί να προβλέπει την αξιοποίηση του 2%-3% της ΚΑΠ κάθε χώρας, για την κάλυψη ανάλογων καταστροφών, που προκαλεί η κλιματική κρίση».
Παράλληλα, συνεχίζετε με μια σειρά διεθνών επαφών με ομολόγους σας, τον FAO. Πού στοχεύετε, πέραν των μέτρων που έχετε προτείνει;
«Πρέπει να κατανοήσουμε ότι το πρόβλημα στη Θεσσαλία δεν είναι μόνο εθνικό πρόβλημα. Στην πράξη είναι ένα πρόβλημα της Ευρώπης. Σήμερα οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης έπληξαν την Ελλάδα. Τον Αύγουστο είχαν πλήξει την Σλοβενία. Ενδιάμεσα έπληξαν περιοχές της Ιταλίας. Η κλιματική κρίση δεν έχει σύνορα. Τον Σεπτέμβρη επλήγη η Ελλάδα, κάποια άλλη στιγμή μπορεί να πληγεί κάποια άλλη χώρα.
Πρέπει να ενώσουμε δυνάμεις, τουλάχιστον οι χώρες μέλη της ΕΕ και να λάβουμε μέτρα. Μέτρα προληπτικά και υποστηρικτικά. Γι’ αυτό μιλάω για μόνιμο μηχανισμό. Το παρήγορο είναι ότι, τουλάχιστον οι χώρες της Μεσογείου το έχουν αντιληφθεί και, όπως συμφωνήσαμε με τον Ιταλό συνάδελφό μου, οι χώρες του EUMED-9 (Γαλλία, Ιταλία, Ισπανία, Ελλάδα, Πορτογαλία, Μάλτα, Κύπρος, Κροατία και Σλοβενία) θα έχουμε μια πρώτη άτυπη συνάντηση την Κυριακή, 19 Νοεμβρίου, για συντονισμό των κινήσεών μας και για την ανάληψη κοινών πρωτοβουλιών. Πρέπει να είμαστε προμηθείς και όχι επιμηθείς. Είναι χρέος μας απέναντι στους πολίτες που εκπροσωπούμε.
Στην ίδια λογική κινήθηκε και η συνάντησή μου με τον ομόλογό μου της Κύπρου Πέτρο Ξενοφώντος, με τον οποίο έχουμε εξαιρετική συνεργασία αλλά και με τον Γενικό Διευθυντή του FAO Qu Donguy, με τον οποίο συζητήσαμε το μέγα θέμα της διαχείρισης των υδάτων και προτείναμε τη συνδιοργάνωση διεθνούς ημερίδας για το θέμα. Γιατί μη ξεχνάμε ότι η πρώτη οικονομική δραστηριότητα που επηρεάζεται από την κλιματική κρίση είναι η αγροτική παραγωγή, γεγονός που επηρεάζει την επισιτιστική ασφάλεια και συνεπώς και την κοινωνική συνοχή».
Οι προτεραιότητές σας ως υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων ποιες είναι;
«Πρώτη προτεραιότητα είναι η ανασυγκρότηση της Θεσσαλίας καθώς εκεί παράγεται το 23% της γεωργικής και το 18% της κτηνοτροφικής παραγωγής της χώρας. Προχωρούμε όμως δυναμικά και σε άλλους τομείς όπως ο εκσυγχρονισμός του Κανονισμού του ΕΛΓΑ και η προσαρμογή του στις νέες κλιματικές συνθήκες που είναι μια από τις βασικές προτεραιότητες.
Επίσης, η διαχείριση των υδάτινων πόρων μέσα από την υλοποίηση του προγράμματος «Υδωρ 2.0», ύψους 4 δις ευρώ, αλλά και η επίλυση των προβλημάτων των ΤΟΕΒ–ΓΟΕΒ.
Η ενίσχυση της αγροτικής εκπαίδευσης είναι μια άλλη βασική προτεραιότητα, όπως και η είσοδος νέων αγροτών στον πρωτογενή τομέα. Στόχος μας μέχρι το τέλος της 4ετίας να έχουν μπει σε όλες τις μορφές αγροτικής παραγωγής τουλάχιστον 60.000 νέοι.
Φυσικά αυτό δεν πρόκειται να συμβεί αν οι παραγωγοί δεν αισθάνονται ασφάλεια, κάτι που μπορεί να εγγυηθεί η λειτουργία του ΟΠΕΚΕΠΕ με διαφανή και δίκαιο τρόπο. Η εξυγίανση του Οργανισμού είναι απαίτηση του συνόλου του αγροτικού κόσμου».
Στην επίσκεψη των ομολόγων σας είδαμε δίπλα σας και τον νεοεκλεγέντα Περιφερειάρχη Θεσσαλίας, Δημήτρη Κουρέτα. Τα βρήκατε;
«Δεν είχαμε χάσει κάτι… Τα έχω εξηγήσει αυτά και δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα μεταξύ μας. Άλλωστε έχουμε ξανασυνεργαστεί παλαιότερα. Το παρελθόν ανήκει στο παρελθόν. Η Θεσσαλία έχει ανάγκη τη συνεργασία όλων μας για να έχει μέλλον. Και σε ό,τι μας αφορά έχουμε δηλώσει ότι προτεραιότητά μας είναι οι συνεργασίες για το καλό αυτής της περιοχής που τόσα προσφέρει στην ελληνική οικονομία και στη χώρα. Είναι πολύ θετικό ότι ο νέος Περιφερειάρχης δήλωσε ότι θα έχουμε πρωτόγνωρες συνεργασίες».
Η κυβέρνηση αναγκάστηκε να λάβει σειρά μέτρων στήριξης της αγροτικής παραγωγής μετά τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο οποίος σε λίγο κλείνει διετία. Τώρα υπάρχει ένας άλλος πόλεμος, στη Μέση Ανατολή. Σας ανησυχεί;
«Κάθε πολεμική σύρραξη προκαλεί αναστάτωση στην παγκόσμια οικονομία. Η Ελλάδα έχει ξεκάθαρες θέσεις για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Πιστεύω ότι για μια ακόμη φορά στέκεται στη σωστή πλευρά της ιστορίας. Η κατάσταση αυτή που προστίθεται στο Ουκρανικό, είναι φυσικό να επηρεάσει τις διεθνείς αγορές.
Το ισοζύγιο στον πρωτογενή τομέα με το Ισραήλ δεν είναι του επιπέδου με την Ουκρανία. Θα αντέξουμε και αυτήν την κρίση στη γειτονιά μας. Υπάρχουν οι υποδομές. Ωστόσο, λόγω της στάσης που τηρούμε αλλά και της στάσης που τηρεί η Τουρκία έναντι του Ισραήλ, διανοίγονται ευκαιρίες για ενίσχυση των συναλλαγών με τη χώρα μας μόλις επανέλθει η ειρήνη. Και αυτές τις ευκαιρίες οφείλουμε να τις αξιοποιήσουμε».
Κλείνοντας, να πάμε σε ένα άλλο μέτωπο. Αυτό του ΣΥΡΙΖΑ. Πώς βλέπετε να εξελίσσεται;
«Κατ’ αρχάς εύχομαι οι εξελίξεις στην Αξιωματική Αντιπολίτευση να οδηγηθούν σε μια ρεαλιστική πραγματικότητα και να ξεφύγουν από έναν στρεβλό ουτοπιστικό «ρομαντισμό» που οδηγεί σε έναν καταστροφικό λαϊκισμό, από τον οποίο – από άλλη πλευρά – εμφορείται και η νέα ηγεσία. Η κοινοβουλευτική δημοκρατία έχει ανάγκη όχι μόνο από καλή κυβέρνηση, αλλά και από καλή αντιπολίτευση.
Η σωστή αντιπολίτευση κάνει ακόμα καλύτερη μια σωστή κυβέρνηση. Εύχομαι η αντιπολίτευση να βρει τον δρόμο της και την ταυτότητά της. Προσωπικά, πιστεύω ότι είναι πολύ δύσκολο, λόγω του εμφυλίου που έχει ξεσπάσει στο εσωτερικό της λεγόμενης «κυβερνώσας» Αριστεράς.
Και, όπως γνωρίζετε, κάθε εμφύλιος, είναι πιο σκληρός και πιο αιματηρός από κάθε άλλο πόλεμο. Το βέβαιο είναι ότι με όλα αυτά η Αριστερά απαξιώθηκε στα μάτια των πολιτών, οι οποίοι αναζητούν λύσεις στα προβλήματά τους κι έχουν ξεφύγει από ιδεολογικές και στενές κομματικές αγκυλώσεις του χθες. Οι πολίτες κοιτάζουν μπροστά και ψηφίζουν εκείνους που θεωρούν ικανότερους να τους διασφαλίσουν ένα σταθερό και ασφαλές μέλλον».
