«Στροφή» της Τουρκίας προς την Κίνα διαπιστώνει ο γερμανικός τύπος. Μάλιστα, επισημαίνει πως οι δυο χώρες μαζί «προκαλούν» τη Δύση και την ΕΕ με γιγαντιαία έργα. Ο πρόεδρος Ερντογάν εκμεταλλεύεται το γεγονός ότι ο Σι Τζινπίνγκ χρειάζεται ξαφνικά την Τουρκία για να υλοποιήσει τη γεωπολιτική του στρατηγική, σημειώνει η Welt.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εγκαινίασε πρόσφατα τον πρώτο πυρηνικό σταθμό της χώρας του.
Θα ακολουθήσουν άλλες δύο, καθώς η Τουρκία θέλει να γίνει λιγότερο εξαρτημένη από τις εισαγωγές ενέργειας. Η επιλογή των εταίρων είναι εντυπωσιακή. Ο πρώτος πυρηνικός σταθμός κατασκευάζεται από τη ρωσική κρατική εταιρεία Rosatom. Ένας άλλος θα μπορούσε σύντομα να κατασκευαστεί από κινεζική εταιρεία - το τουρκικό Υπουργείο Ενέργειας ανακοίνωσε τον Σεπτέμβριο ότι «βρίσκεται κοντά σε συμφωνία για το πρόγραμμα πυρηνικής ενέργειας με την Κίνα».
Η πιθανή συμφωνία είναι επίσης σημαντική σε πολιτικό επίπεδο. Η Κίνα και η Τουρκία διευρύνουν τις σχέσεις τους. Πρόκειται για συνεργασία σε θέματα ενεργειακής πολιτικής, επενδύσεων και συνδεσιμότητας. Στο πλαίσιο αυτό, ένα μεγάλο έργο υποδομής παίζει ρόλο με το οποίο η Δύση θέλει να αντιμετωπίσει τον ρόλο της Κίνας: ο Οικονομικός Διάδρομος Ινδίας-Μέσης Ανατολής-Ευρώπης (IMEC).
Ο διάδρομος προορίζεται να συνδέσει την Ινδία με την Ευρώπη σιδηροδρομικά και θαλάσσια, προκειμένου να επεκτείνει το εμπόριο, τις αλυσίδες εφοδιασμού και την πολιτική συνεργασία. Εκτός από την ΕΕ, τις ΗΠΑ και την Ινδία, συμμετέχουν επίσης η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Ιορδανία και το Ισραήλ. Το έργο αποτελεί μέρος ενός επενδυτικού προγράμματος που θεωρείται αντιπρόταση στον Νέο Δρόμο του Μεταξιού της Κίνας, ο οποίος χρησιμοποιείται επίσης για τη χρηματοδότηση έργων υποδομής από την Ασία στην Αφρική. Στρατηγική αντεπίθεση της Δύσης.
Η Άγκυρα δεν είναι καθόλου ευχαριστημένη με το σχέδιο - επειδή η Τουρκία βρίσκεται στο εξωτερικό, σύμφωνα με το ίδιο δημοσίευμα.
Η κυβέρνηση ήλπιζε να γίνει ένας διεθνής κόμβος για το εμπόριο, την ενέργεια και τις υπηρεσίες.
Για παράδειγμα, ο δρόμος ανάπτυξης Τουρκίας-Ιράκ, ο οποίος πρόκειται να ολοκληρωθεί έως το 2025 και να συνδέσει το λιμάνι Grand Faw στη Βασόρα του Ιράκ με τα νότια τουρκικά σύνορα μέσω σιδηροδρόμου και αυτοκινητόδρομου. Το γιγαντιαίο λιμάνι εμπορευματοκιβωτίων στον Περσικό Κόλπο βρίσκεται επί του παρόντος υπό κατασκευή.
Η διαδρομή αυτή θα μπορούσε επίσης να χρησιμοποιηθεί για τη μεταφορά αγαθών από τη Μέση Ανατολή στην Ευρώπη. Η χώρα του είναι «ένα σημαντικό κέντρο παραγωγής και εμπορίου», δήλωσε ο Ερντογάν. «Η καλύτερη σύνδεση για τις μεταφορές από την ανατολή προς τη δύση είναι μέσω της Τουρκίας». Όμως οι Αμερικανοί και οι Ευρωπαίοι έβαλαν εμπόδια με το εναλλακτικό τους σχέδιο.
Η Κίνα σχεδιάζει να επενδύσει δισεκατομμύρια στην τουρκική οικονομία
Το Πεκίνο ήταν μέχρι στιγμής πολύ επιφυλακτικό όσον αφορά την IMEC. Οι παρατηρητές υποθέτουν ότι ο νέος διάδρομος θα θεωρηθεί ως ανταγωνισμός - τόσο από εμπορική όσο και από γεωπολιτική άποψη. Η αντίθεση στο έργο ενώνει την Κίνα και την Τουρκία.
Οι δύο χώρες έχουν αρχίσει να έρχονται πιο κοντά εδώ και αρκετό καιρό. Λίγο μετά την ανακοίνωση της επικείμενης συμφωνίας της τουρκικής κυβέρνησης με την Κίνα για τον πυρηνικό σταθμό, αποκαλύφθηκε ότι η κινεζική εταιρεία Alibaba σχεδιάζει να επενδύσει δύο δισεκατομμύρια δολάρια στον διαδικτυακό λιανοπωλητή Trendyol, ο οποίος εδρεύει στην Τουρκία. Τον Ιούλιο, ο Κινέζος υπουργός Εξωτερικών Γουάνγκ Γι συναντήθηκε με τον Ερντογάν στην Άγκυρα και συζήτησε την εντατικοποίηση των οικονομικών σχέσεων.
Τα κινεζικά και τα τουρκικά συμφέροντα συμπίπτουν επίσης όταν πρόκειται για τον λεγόμενο Μέσο Διάδρομο, μια χερσαία σύνδεση από την Κίνα μέσω της Κεντρικής Ασίας προς την Ευρώπη.
Η Τουρκία κατέχει θέση-κλειδί εδώ, καθώς είναι ο συνδετικός κρίκος αυτής της διαδρομής. Το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών κάνει λόγο για «φυσική συνέργεια» και «αρχή win-win» μεταξύ του Μέσου Διαδρόμου και του Δρόμου του Μεταξιού της Κίνας.
Μέχρι στιγμής, η διαδρομή μέσω της Τουρκίας έχει παίξει υποδεέστερο ρόλο στο έργο υποδομής της Κίνας, επειδή η μεταφορά εμπορευμάτων είναι πολύ πιο περίπλοκη από ό,τι μέσω της βόρειας διαδρομής, η οποία διέρχεται από τη Ρωσία μέσω του Υπερσιβηρικού Σιδηροδρόμου.
Ωστόσο, ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι κυρώσεις που επιβλήθηκαν στη Ρωσία έχουν καταστήσει τον Μέσο Διάδρομο πιο ελκυστικό, σύμφωνα με τη Welt.
Το Πεκίνο είδε επίσης με καλό μάτι την αγορά του κινεζικού εμβολίου από την Τουρκία κατά τη διάρκεια της πανδημίας του κορονoϊού. Η έκδοση «Global Times», όργανο του Κομμουνιστικού Κόμματος, εξήρε επίσης το γεγονός αυτό, λέγοντας ότι η Άγκυρα επιδεικνύει ανεξάρτητη εξωτερική πολιτική και δεν ακολουθεί «τυφλά» τις ΗΠΑ.
Χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι Ουιγούροι
Ακόμη και αν είναι αναγνωρίσιμη μια ορισμένη τάση στις τουρκοκινεζικές σχέσεις, υπάρχουν επιφυλάξεις και από τις δύο πλευρές.
Η μεταχείριση της εθνοτικής ομάδας των Ουιγούρων από το Πεκίνο είναι ένα ευαίσθητο ζήτημα. Η Άγκυρα έχει επικρίνει επανειλημμένα και σκληρά τα κινεζικά στρατόπεδα εγκλεισμού, τα οποία αποσκοπούν στην πολιτιστική "επανεκπαίδευση" αυτών των ανθρώπων - προς δυσαρέσκεια του Κομμουνιστικού Κόμματος.
Σε ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών το 2019 γίνεται λόγος για «ντροπή για την ανθρωπότητα». Το 2009, ο Ερντογάν, τότε ακόμη πρωθυπουργός, χαρακτήρισε τα περιστατικά στην Κίνα ως «γενοκτονία».
Οι Τούρκοι και οι Ουιγούροι έχουν εθνοτική και θρησκευτική συγγένεια και οι περισσότεροι μοιράζονται την πίστη στο σουνιτικό Ισλάμ. Περίπου 50. 000 Ουιγούροι βρήκαν καταφύγιο από τις διώξεις στην Τουρκία. Αν και η Άγκυρα και το Πεκίνο συνήψαν συμφωνία έκδοσης πριν από μερικά χρόνια, το τουρκικό κοινοβούλιο δεν την έχει ακόμη επικυρώσει.
Ωστόσο, η κριτική από την Άγκυρα έχει γίνει πιο ήρεμη τα τελευταία χρόνια. Προφανώς δεν θέλουν να προσβάλουν την Κίνα - όχι σε μια εποχή που η Τουρκία επωφελείται οικονομικά από την αυξανόμενη συνεργασία και ελπίζει σε περαιτέρω επενδύσεις από τη Λαϊκή Δημοκρατία.
Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι ο Ερντογάν ακολουθεί μια πολιτική που εκμεταλλεύεται τον ανταγωνισμό μεταξύ των υπερδυνάμεων. Προσπαθεί να έχει ένα πόδι σε κάθε στρατόπεδο για να μεγιστοποιήσει τα δικά του πλεονεκτήματα. Τώρα φαίνεται ότι έχει ανοίξει μια ευκαιρία στη σχέση με την Κίνα.
