Μέχρι τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου, υποψήφιοι ευρωβουλευτές απαντούν σε 6 βασικές ερωτήσεις του Γιάννη Παπαγεωργίου για την επόμενη μέρα της Ένωσης, τις οικονομικές της προοπτικές και τη θέση της Ελλάδας σε αυτή. Ο Μανώλης Κεφαλογιάννης, ευρωβουλευτής και εκ νέου υποψήφιος με τη Νέα Δημοκρατία δίνει τις δικές του απαντήσεις.
Επισημαίνει ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προχωρήσει με ταχύτατα βήματα στην ολοκλήρωσή της τόσο στον τομέα της εξωτερικής πολιτικής, όσο και στην κοινή πολιτική άμυνας και ασφάλειας. Ωστόσο, τονίζει ότι δεν μπορούν να αλλάξουν το δικαίωμα άσκησης βέτο στην εισδοχή νέων μελών και οι Ευρωπαϊκές Συνθήκες. «Και αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά οι ‘ανήσυχοι’ γείτονές μας των οποίων η ένταξη του περνάει μέσα από το «ναι» της Ελλάδας» προσθέτει. «Τον τρόπο λήψης κάποιων αποφάσεων μπορούμε ασφαλώς να τον συζητήσουμε. Η ομοφωνία, το δικαίωμα βέτο, στην εισδοχή νέων μελών ή η αλλαγή των Συνθηκών ασφαλώς δεν μπαίνει στο τραπέζι», συμπληρώνει χαρακτηριστικά.
Ο κ. Κεφαλογιάννης υποστηρίζει ότι σε θέματα που αφορούν τα εθνικά δίκαια της χώρας οι Έλληνες ευρωβουλευτές λειτουργούν ως «εθνική ομάδα» έστω και κόντρα στις επιλογές των κομμάτων τους, αναφέροντας ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την υπόθεση Μπελέρη.
Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της ΕΕ που τα κράτη-μέλη θα κληθούν μέσα στα επόμενα χρόνια να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση για πρόσθετες πολλαπλές προκλήσεις. Τις ανάγκες για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας, την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων που παράγονται εντός ΕΕ. Την ίδια ώρα, οι net contributors εμφανίζονται φειδωλοί σε ό,τι αφορά την ουσιαστική αύξηση του προϋπολογισμού της ΕΕ. Πώς θα προτείνατε να εξασφαλιστούν τα σημαντικά απαιτούμενα κονδύλια και ποιους συμμάχους θεωρείτε ότι θα βρουν οι προτάσεις σας εντός της Ένωσης;
Το Φεβρουάριο του 2024 το Συμβούλιο εξέδωσε τρεις νομοθετικές πράξεις που σχετίζονται με την αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου της ΕΕ για την περίοδο 2021-2027, δίνοντας το πράσινο φως στη δέσμη μέτρων για την αντιμετώπιση νέων προκλήσεων όπως οι συνέπειες του επιθετικού πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ουσιαστικά το Συμβούλιο ενέκρινε 64,6 δισ. ευρώ πρόσθετης χρηματοδότησης στο ΠΔΠ 2021-2027. Η πρόσθετη χρηματοδότηση καλύπτει τη στήριξη για την Ουκρανία, τη μετανάστευση και την εξωτερική διάσταση, επενδύσεις σε κρίσιμες τεχνολογίες στο πλαίσιο της πλατφόρμας στρατηγικών τεχνολογιών για την Ευρώπη, τις πληρωμές τόκων του Next Generation EU και την παροχή επείγουσας βοήθειας σε καταστάσεις όπως φυσικές καταστροφές και ανθρωπιστικές κρίσεις στην ΕΕ και διεθνώς.
Αναφορικά με την Άμυνα:
Στις 18 Μαΐου 2022 η Επιτροπή και ο ύπατος εκπρόσωπος παρουσίασαν ανάλυση των επενδυτικών κενών στον τομέα της άμυνας στη σύνοδο κορυφής των Βερσαλλιών. Πρότειναν επίσης περαιτέρω μέτρα και δράσεις για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής βιομηχανικής και τεχνολογικής βάσης στον τομέα της άμυνας.
Στις 19 Ιουλίου 2022 η Επιτροπή ενέκρινε πρόταση κανονισμού για τη θέσπιση πράξης για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας μέσω κοινών προμηθειών (EDIRPA), η οποία επιδιώκει να λειτουργήσει ως βραχυπρόθεσμο χρηματοδοτικό μέσο αξίας 500 εκατ. ευρώ για την παροχή κινήτρων για κοινές προμήθειες μεταξύ των κρατών μελών στον τομέα της άμυνας. Η πρόταση έρχεται ως αντίδραση στην απρόκλητη επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, η οποία έχει σημαντικές επιπτώσεις στην ευρωπαϊκή άμυνα και έχει οδηγήσει σε αύξηση των στρατιωτικών δαπανών από τα κράτη μέλη.
Τον Ιούλιο του 2022 η Επιτροπή πρότεινε βραχυπρόθεσμο ενωσιακό μέσο για την ενίσχυση των αμυντικών βιομηχανικών δυνατοτήτων μέσω κοινών προμηθειών. Αυτό θα βοηθήσει τα κράτη μέλη να καλύψουν τα πλέον επείγοντα και κρίσιμα κενά με συνεργατικό τρόπο, με βάση το έργο της ειδικής ομάδας. Η Επιτροπή είναι έτοιμη να δεσμεύσει 500 εκατ. ευρώ από τον προϋπολογισμό της ΕΕ σε διάστημα δύο ετών, για να παράσχει κίνητρα στα κράτη μέλη να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες αυτές με συνεργατικό τρόπο.
Η κατανομή της έχει ως εξής:
50 δισ. ευρώ για τη διευκόλυνση για την Ουκρανία (17 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και 33 δισ. ευρώ σε δάνεια)
2 δισ. ευρώ για τη διαχείριση της μετανάστευσης και των συνόρων
7,6 δισ. ευρώ για τις γειτονικές χώρες και τον υπόλοιπο κόσμο
1,5 δισ. ευρώ για το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας στο πλαίσιο του νέου μέσου STEP
2 δισ. ευρώ για τον Μηχανισμό Ευελιξίας
1,5 δισ. ευρώ για το αποθεματικό αλληλεγγύης και επείγουσας βοήθειας
Περίπου το 80% των δημοσίων επενδύσεων της χώρας προέρχονται από την πολιτική συνοχής. Ήδη έχει ξεκινήσει ο διάλογος αναμόρφωσής της για την περίοδο 2028-2034. Ποιες βασικές αλλαγές θα επιδιώκατε και σε συνεργασία με ποιους; Θεωρείτε ότι η παρακαταθήκη της λειτουργίας Ταμείου Ανάκαμψης που ολοκληρώνεται το 2026 μπορεί να φανεί χρήσιμη στη συζήτηση αυτή; Και πώς θα βλέπετε την εξέλιξή του μετά το 2026;
Σύμφωνα με στοιχεία της Έκθεσης για τα αποτελέσματα του προγραμματισμού της Πολιτικής Συνοχής της ΕΕ τα Προγράμματα της περιόδου 2021-2027 αναμένεται να δημιουργήσουν 1,3 εκατομμύρια θέσεις εργασίας και να αυξήσουν το ΑΕΠ της ΕΕ κατά 0,5% κατά μέσο όρο έως το τέλος της δεκαετίας και έως 4% σε ορισμένα κράτη μέλη. Μία βασική παράμετρος της Πολιτικής Συνοχής της ΕΕ η οποία αποσκοπεί στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της ΕΕ είναι η προώθηση της έρευνας, της καινοτομίας για την αντιμετώπιση του ψηφιακού χάσματος. Επομένως, μία βασική αλλαγή είναι η περαιτέρω στήριξη της του εκσυγχρονισμού της ψηφιοποίησης των δημόσιων υπηρεσιών και του ψηφιακού μετασχηματισμού των επιχειρήσεων. Ενίσχυση των κονδυλίων για την Τεχνητή Νοημοσύνη. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μια αξιόπιστη ΤΝ μπορεί να αποφέρει πολλά οφέλη, όπως, καλύτερη υγειονομική περίθαλψη, ασφαλέστερες και καθαρότερες μεταφορές, αποδοτικότερη μεταποίηση και φθηνότερη και πιο βιώσιμη ενέργεια. Μέσω ενός συνδυασμού οικονομικών κινήτρων και μέτρων για τη διευκόλυνση της χρηματοδότησης έργων, θα επιτευχθεί η μόχλευση χρηματοδότησης για τη στήριξη κρίσιμων τεχνολογιών στο πλαίσιο υφιστάμενων προγραμμάτων και ταμείων της ΕΕ, μεταξύ των οποίων τα ταμεία της πολιτικής συνοχής, το πρόγραμμα InvestEU, το πρόγραμμα «Ορίζων Ευρώπη», το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας, το Ταμείο Καινοτομίας και ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Η Ελλάδα έχει θέσει ως στόχο τα επόμενα χρόνια τη σύγκλιση με τον μέσο όρο των ευρωπαϊκών δεικτών σε σημαντικούς τομείς της οικονομίας της. Το ίδιο και σε ό,τι αφορά τους δείκτες κοινωνικών ανισοτήτων. Με δεδομένα τα χαρακτηριστικά της οικονομίας αλλά και τη γεωγραφική της θέση της χώρας, υπάρχουν ρεαλιστικές πρωτοβουλίες που θα προτείνατε να αναληφθούν εντός των ευρωπαϊκών θεσμών οι οποίες θα ενίσχυαν τη θωράκιση της;
Με δεδομένα τα χαρακτηριστικά της ελληνικής οικονομίας και τις κοινωνικές ανισότητες, υπάρχουν μερικές προτάσεις που μπορούν να ενισχύσουν τη θωράκιση της χώρας μέσω των ευρωπαϊκών θεσμών:
Άμβλυνση των περιφερειακών ανισοτήτων μέσω της αξιοποίησης των Προγραμμάτων και Κοινοτικών Ταμείων που εστιάζουν στην ανάπτυξη των απομακρυσμένων περιοχών της χώρας, συνδράμοντας έτσι στη μείωση και εξάλειψη των περιφερειακών ανισοτήτων.
Ενίσχυση Προγραμμάτων κατάρτισης και επαγγελματικής εκπαίδευσης (Προγράμματα Erasmus+).
Εκπαιδευτικά προγράμματα που εστιάζουν σε τομείς όπως η τεχνολογία, η καινοτομία και ο τουρισμός μπορούν να βοηθήσουν στην ανάπτυξη νέων δεξιοτήτων και στη μείωση της ανεργίας.
Προώθηση και Ενίσχυση της Βιώσιμης Ανάπτυξης: H Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει πολλά χρηματοδοτικά εργαλεία για την προαγωγή της Πράσινης Μετάβασης της της αειφορίας και της ανάπτυξης.
Η Ελλάδα πρέπει να προωθήσει πρωτοβουλίες στον τομέα της βιώσιμης ενέργειας, της Πράσινης Μετάβασης και της Προστασίας του Περιβάλλοντος, μέσω της αξιοποίησης Ευρωπαϊκών Κονδυλίων και Προγραμμάτων όπως η Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και το Ταμείο Δίκαιης Μετάβασης του οποίου είχα την τιμή να είμαι ο γενικός εισηγητής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Μία από τις σημαντικότερες συζητήσεις που έχει ξεκινήσει εντός ΕΕ είναι η ανάγκη εμβάθυνσής της. Αυτό ενέχει και την παράμετρο παραχώρησης δικαιωμάτων από τα κράτη-μέλη στον τρόπο που λαμβάνονται οι αποφάσεις. Πώς αντιλαμβάνεστε τη συζήτηση αυτή; Θα μπορούσε η Ελλάδα να στηρίξει σε συγκεκριμένες περιπτώσεις την άρση την αναγκαιότητας ομοφωνίας και υπό ποιες προϋποθέσεις;
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δυστυχώς παραμένει ένας ημιτελής οργανισμός. Το μεγάλο ζητούμενο ήταν, είναι και παραμένει η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Γιατί αλλιώς η ΕΕ θα παραμείνει ένας οικονομικό γίγαντας και ένας πολιτικός νάνος.
Η Ένωσή μας κτίστηκε πάνω στις στάχτες δύο παγκοσμίων πολέμων. Και πράγματι χάριν στο όραμα των ιδρυτών της μας πρόσφερε 80 χρόνια ειρήνης και δημοκρατίας. Θα είμαστε ασφαλώς κατώτεροι των ιστορικών περιστάσεων αν αυτό δεν το διασφαλίσουμε και στα παιδιά μας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προχωρήσει με ταχύτατα βήματα στην ολοκλήρωσή της. Στην ενιαία φωνή στην εξωτερική πολιτική, στην κοινή πολιτική άμυνας και ασφάλειας.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί να αλλάξουν δύο πράγματα. Το δικαίωμα βέτο στην εισδοχή νέων μελών και οι Ευρωπαϊκές Συνθήκες. Και αυτό το γνωρίζουν πολύ καλά οι «ανήσυχοι» γείτονές μας. Των οποίων η ένταξη του περνάει μέσα από το «ναι» της Ελλάδας.
Πολλές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου που απαιτείται ομοφωνία γίνονται από κάποιες χώρες αντικείμενο εκμετάλλευσης και μικροσυναλλαγών. Σε θέματα όπως ο προϋπολογισμός, το μεταναστευτικό κ.α. που υπερισχύουν οι «εθνικού εγωισμοί» πολλές φορές λαμβάνονται αποφάσεις «πολύ λίγες-πολύ αργά». Τον τρόπο λήψη κάποιων αποφάσεων μπορούμε ασφαλώς να τον συζητήσουμε. Η ομοφωνία, το δικαίωμα βέτο, στην εισδοχή νέων μελών ή η αλλαγή των Συνθηκών ασφαλώς δεν μπαίνει στο τραπέζι.
Η Ελλάδα σε απόλυτους αριθμούς διαθέτει περιορισμένη κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, εκλέγει 21 από τους 720 ευρωβουλευτές. Η χώρα δεν έχει συνεπώς την πολυτέλεια να εκλεγούν και βρεθούν στις Βρυξέλλες ευρωβουλευτές με περιορισμένη γνώση των λειτουργιών των ευρωπαϊκών θεσμών. Κατά την άποψή σας, οι 21 αποτελούν περισσότερο «Εθνική Ομάδα» ή μέλη των ευρωομάδων τους; Αν εκλεγείτε πώς βλέπετε το ρόλο σας στο πλαίσιο αυτό;
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και η λήψη αποφάσεων από αυτό ασφαλώς απαιτεί συναινέσεις και συγκλίσεις από τις πολιτικές ομάδες καθώς καμία δεν διαθέτει πλειοψηφία. Και σε θέματα που αφορούν τα εθνικά δίκαια της χώρας οι Έλληνες ευρωβουλευτές λειτουργούν ως «εθνική ομάδα» έστω και κόντρα στις επιλογές των κομμάτων τους. Μετά την άδικη σύλληψη του εκλεγμένου δημάρχου Χειμάρρας Φρέντη Μπελέρη καταθέσαμε στις 12 Ιουλίου 2023 μαζί με τον Μάνφρεντ Βέμπερ πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος τροπολογία με την οποία εκφράζεται η βαθιά ανησυχία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου «για τη σύλληψη του εκλεγέντα Δημάρχου Χειμάρρας Φρέντη Μπελέρη τις παραμονές των δημοτικών εκλογών στην Αλβανία και τη συνεχιζόμενη προφυλάκισή που παραβιάζει το τεκμήριο της αθωότητας και του απαγορεύει να αναλάβει τα καθήκοντά του ως εκλεγμένος δήμαρχος». Επίσης, τονίζεται ότι το συγκεκριμένο θέμα «συνδέεται απόλυτα, με το σεβασμό των θεμελιωδών δικαιωμάτων, με το περιουσιακό ζήτημα της ελληνικής εθνικής μειονότητας στο Δήμο της Χειμάρρας και τις κατηγορίες για παράνομες απαλλοτριώσεις από τις αλβανικές αρχές». Μία τροπολογία που στηρίχθηκε από όλους τους Έλληνες ευρωβουλευτές –κόντρα στις επιλογές των κομμάτων τους και των εισηγητών τους- και έγινε δεκτή με ευρεία πλειοψηφία από την Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.
Στάλθηκε έτσι από τις Βρυξέλλες, ένα ξεκάθαρο ηχηρό μήνυμα, ότι οι μεθοδεύσεις των αλβανικών αρχών κατά της Ελληνικής Μειονότητας δεν γίνονται ανεκτές, ούτε από την Ελληνική Κυβέρνηση, ούτε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και ότι ο ευρωπαϊκός δρόμος για την Αλβανία περνάει από την τήρηση των κανόνων του κράτους δικαίου και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων όλων των πολιτών της.
Τέλος, μπορείτε να μου ιεραρχήσετε τις -έως τρεις- βασικές ελληνικές προτεραιότητες για την επόμενη θητεία των ευρωπαϊκών θεσμών; Σε ποια από αυτές θεωρείτε ότι μπορείτε να προσφέρετε περισσότερο και πώς;
Το μεγαλύτερο πρόβλημα τόσο στην Ευρώπη όσο και στην Ελλάδα είναι το δημογραφικό. Τα στοιχεία είναι δραματικά. Η χώρα μας την προηγούμενη χρονιά είχε 75.000 γεννήσεις και 130.000 θανάτους. Και από τα παιδιά που γεννήθηκαν το 20% είναι από ανθρώπους που δεν έχουν γεννηθεί στην Ελλάδα.
Το πρόβλημα δεν είναι ελληνικό, είναι πανευρωπαϊκό. Αν συνεχιστεί σε αυτούς τους ρυθμούς σε λίγα χρόνια δεν θα μπορούμε να στηρίξουμε το κράτος πρόνοιας, τις κοινωνικές πολιτικές για τους ευάλωτους τόσο στην Ελλάδα, τόσο και στην Ευρώπη. Και οι λύσεις θα πρέπει να είναι ευρωπαϊκές. Και θα πρέπει να δώσουμε όλοι μαζί τη μάχη. Να στηρίξουμε με όλες μας τις δυνάμεις την οικογένεια.
