Μέχρι τις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου, υποψήφιοι ευρωβουλευτές απαντούν σε 6 βασικές ερωτήσεις του Γιάννη Παπαγεωργίου για την επόμενη μέρα της Ένωσης, τις οικονομικές της προοπτικές και τη θέση της Ελλάδας σε αυτή. Ο Γραμματέας της Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής του ΠΑΣΟΚ - Κινήματος Αλλαγής και υποψήφιος ευρωβουλευτής του κόμματος Ανδρέας Σπυρόπουλος δίνει τις δικές του απαντήσεις.
Χαρακτηρίζει την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, την ανάγκη για ενιαία πολιτική άμυνας και ασφάλειας της ΕΕ καθώς και την αύξηση του κοινοτικού προϋπολογισμού ως προτεραιότητες της επόμενης θητείας των ευρωπαϊκών θεσμών. Επισημαίνει ότι το Ταμείο Ανάκαμψης θα πρέπει να αποτελέσει το υπόδειγμα πάνω στο οποίο θα σχεδιάζονται στο εξής οι χρηματοδοτικοί μηχανισμοί για την αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων των 27.
Υποστηρίζει επίσης ότι η ομοφωνία στη λήψη αποφάσεων λειτουργεί πολλές φορές αντίθετα προς το συμφέρον της Ελλάδας αναφέροντας χαρακτηριστικά το παράδειγμα της αδυναμίας λήψης απόφασης για την αντιμετώπιση φορολογικών παραδείσων ή της επιβολής κυρώσεων στην Τουρκία. Τονίζει ωστόσο ότι η ομοφωνία είναι απαραίτητη σε ό,τι αφορά τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις των υποψηφίων προς ένταξη κρατών μελών αλλά και τους ευρωπαϊκούς κανόνες και τις συνθήκες.
Είναι η πρώτη φορά στην ιστορία της ΕΕ που τα κράτη-μέλη θα κληθούν μέσα στα επόμενα χρόνια να εξασφαλίσουν χρηματοδότηση για πρόσθετες πολλαπλές προκλήσεις. Τις ανάγκες για την ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας, την αντιμετώπιση των συνεπειών της κλιματικής κρίσης και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας των προϊόντων που παράγονται εντός ΕΕ. Την ίδια ώρα, οι net contributors εμφανίζονται φειδωλοί σε ό,τι αφορά την ουσιαστική αύξηση του προϋπολογισμού της ΕΕ. Πώς θα προτείνατε να εξασφαλιστούν τα σημαντικά απαιτούμενα κονδύλια και ποιους συμμάχους θεωρείτε ότι θα βρουν οι προτάσεις σας εντός της Ένωσης;
Το επόμενο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα αποφασίσει για τον πολυετή προϋπολογισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέχρι και το 2034, δηλαδή για την επόμενη δεκαετία. Για το λόγο αυτό είναι ακόμα πιο σημαντικό να ψηφίσουμε για το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα, ένα κόμμα που στηρίζει την αύξηση του προϋπολογισμού, και τη δημιουργία κοινών εργαλείων αλληλεγγύης που θα επιτρέψουν στην Ένωση να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις του μέλλοντος, όπως είναι η αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης, η ψηφιακή μετάβαση, η ενίσχυση της αμυντικής βιομηχανίας. Σχετικά με την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας υπενθυμίζουμε ότι όπως έχει προτείνει και ο Πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης, οι Ευρωπαίοι Σοσιαλιστές υποστηρίζουν τη δημιουργία ενός Ταμείου Ευρωπαϊκής Κυριαρχίας που θα χρηματοδοτήσει επενδύσεις και θα βοηθήσει στην αναζωογόνηση της βιομηχανίας και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας σε όλα τα κράτη-μέλη μειώνοντας τις ανισότητες. Το Ταμείο αυτό θα πρέπει να χρηματοδοτηθεί από κοινό δανεισμό, του οποίου η αποπληρωμή θα γίνεται από την Ένωση, ώστε τα χρήματα να είναι επιδοτήσεις και όχι δάνεια που επιβαρύνουν τα κράτη μέλη. Όσον αφορά στον Ευρωπαϊκό προϋπολογισμό έχουμε προτείνει την ενίσχυση των ιδίων πηγών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με εργαλεία όπως o πανευρωπαϊκός φόρος για τον υπερβολικό πλούτο που έχει προτείνει το Ευρωπαϊκό Σοσιαλιστικό Κόμμα.
Περίπου το 80% των δημοσίων επενδύσεων της χώρας προέρχονται από την πολιτική συνοχής. Ήδη έχει ξεκινήσει ο διάλογος αναμόρφωσής της για την περίοδο 2028-2034. Ποιες βασικές αλλαγές θα επιδιώκατε και σε συνεργασία με ποιους; Θεωρείτε ότι η παρακαταθήκη της λειτουργίας Ταμείου Ανάκαμψης που ολοκληρώνεται το 2026 μπορεί να φανεί χρήσιμη στη συζήτηση αυτή; Και πώς θα βλέπετε την εξέλιξή του μετά το 2026;
Αναφορικά με το Ταμείο Ανάκαμψης, ήταν ουσιαστικά η πρώτη φορά χρησιμοποιηθήκαν ευρωομόλογα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συγκέντρωσε κεφάλαια δανειζόμενη από τις κεφαλαιαγορές στο όνομα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για να τα διαθέσει στα κράτη-μέλη, ώστε να ανασυγκροτήσουν τις οικονομίες τους. Η Ένωση θα πρέπει να χτίσει πάνω σε αυτή την παρακαταθήκη της πανδημικής κρίσης και να μην αφήσουμε το Ταμείο Ανάκαμψης να αποτελέσει απλά και μόνο ένα προσωρινό μέτρο έκτακτης ανάγκης που δεν θα επαναληφθεί. Χρειάζεται να αποτελέσει το υπόδειγμα πάνω στο οποίο θα σχεδιάζονται στο εξής οι χρηματοδοτικοί μηχανισμοί για την αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων. Όσον αφορά στην πολιτική συνοχής είναι απαραίτητο αυτή να ενισχυθεί. Μαζί με τη Σοσιαλιστική Ομάδα θα αγωνιστούμε, ώστε αυτό το εργαλείο αλληλεγγύης μεταξύ των κρατών-μελών να μπορεί να εκπληρώσει τον στόχο του, δηλαδή τη μείωση των κοινωνικών και περιφερειακών ανισοτήτων στην Ένωση, αλλά και εντός των κρατών -μελών της.
Η Ελλάδα έχει θέσει ως στόχο τα επόμενα χρόνια τη σύγκλιση με τον μέσο όρο των ευρωπαϊκών δεικτών σε σημαντικούς τομείς της οικονομίας της. Το ίδιο και σε ό,τι αφορά τους δείκτες κοινωνικών ανισοτήτων. Με δεδομένα τα χαρακτηριστικά της οικονομίας αλλά και τη γεωγραφική της θέση της χώρας, υπάρχουν ρεαλιστικές πρωτοβουλίες που θα προτείνατε να αναληφθούν εντός των ευρωπαϊκών θεσμών οι οποίες θα ενίσχυαν τη θωράκιση της;
Ο στόχος της σύγκλισης είναι διαχρονικός. Η υλοποίησή του, ωστόσο, δεν εξαρτάται μόνο από την Ένωση, αλλά και από τις εθνικές πολιτικές. Η Ένωση μας δίνει τα εργαλεία, όπως είναι το Ταμείο Ανάκαμψης ή το Ταμείο Συνοχής, αλλά από εμάς εξαρτάται πως θα τα χρησιμοποιήσουμε. Η κυβερνητική πολιτική της Νέας Δημοκρατίας δεν υπηρετεί την προσπάθεια της σύγκλισης, αλλά ακριβώς το αντίθετο. Αρκεί κάποιος να δει τα στοιχεία αναφορικά με την αξιοποίηση των 2,5 δισεκατομμυρίων ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης σχετικά με τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Δόθηκαν σε 10 εταιρείες με αδιαφανείς διαδικασίες και για τον λόγο αυτό διερευνώνται από την Ευρωπαϊκή εισαγγελία. Όσον αφορά στην Ευρώπη θα πρέπει να παλέψουμε, ώστε η γεωγραφική θέση της χώρας, η νησιωτικότητα και οι ορεινοί όγκοι που έχουμε να λαμβάνονται υπόψη. Θα πρέπει, επίσης, στον υπολογισμό των πόρων που κατανέμονται στη χώρα να λαμβάνονται υπόψη οι κοινωνικές συνέπειες της 10ετους κρίσης.
Μία από τις σημαντικότερες συζητήσεις που έχει ξεκινήσει εντός ΕΕ είναι η ανάγκη εμβάθυνσής της. Αυτό ενέχει και την παράμετρο παραχώρησης δικαιωμάτων από τα κράτη-μέλη στον τρόπο που λαμβάνονται οι αποφάσεις. Πώς αντιλαμβάνεστε τη συζήτηση αυτή; Θα μπορούσε η Ελλάδα να στηρίξει σε συγκεκριμένες περιπτώσεις την άρση την αναγκαιότητας ομοφωνίας και υπό ποιες προϋποθέσεις;
Η ομοφωνία λειτουργεί πολλές φορές αντίθετα προς το συμφέρον μας. Όταν γινόταν η συζήτηση για το Ταμείο Ανάκαμψης οι επιδοτήσεις μειώθηκαν λόγω των αντιδράσεων κάποιων κρατών-μελών που εμπόδιζαν τη λήψη αποφάσεων. Επίσης, λόγω της ανάγκης ομοφωνίας δεν μπορούμε να πάρουμε κοινά μέτρα για την αντιμετώπιση των φορολογικών παραδείσων. Όσο υπάρχει ομοφωνία δεν μπορούν, επίσης, να υπάρξουν και ουσιαστικές κυρώσεις έναντι της τουρκικής ηγεσίας. Γι’ αυτό κι εμείς πολλές φορές λέμε ότι η ενιαία ευρωπαϊκή πολιτική προϋποθέτει την άρση του βέτο. Εμείς ως ΠΑΣΟΚ τασσόμαστε με συγκεκριμένες προτάσεις υπέρ της άρσης της ομοφωνίας στην πλειοψηφία των θεμάτων, με την εξαίρεση βεβαίως των αποφάσεων για τις ενταξιακές διαπραγματεύσεις των υποψηφίων. Χρειάζεται να έχουμε ομοφωνία για την ένταξη νέων μελών στην οικογένεια, καθώς είναι ένα ζωτικό σημείο που αφορά τους ευρωπαϊκούς κανόνες και τις ευρωπαϊκές συνθήκες.
Η Ελλάδα σε απόλυτους αριθμούς διαθέτει περιορισμένη κοινοβουλευτική εκπροσώπηση, εκλέγει 21 από τους 720 ευρωβουλευτές. Η χώρα δεν έχει συνεπώς την πολυτέλεια να εκλεγούν και βρεθούν στις Βρυξέλλες ευρωβουλευτές με περιορισμένη γνώση των λειτουργιών των ευρωπαϊκών θεσμών. Κατά την άποψή σας, οι 21 αποτελούν περισσότερο «Εθνική Ομάδα» ή μέλη των ευρωομάδων τους; Αν εκλεγείτε πώς βλέπετε το ρόλο σας στο πλαίσιο αυτό;
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι ένα πολιτικό όργανο, όχι τεχνοκρατικό. Αυτό που έχει ανάγκη η Ένωση σήμερα είναι οι ευρωβουλευτές που θα εκλεγούν να έχουν τη βούληση να υπηρετήσουν το ευρωπαϊκό όραμα με τρόπο ώστε να επιταχυνθεί η ενοποίηση σε όλα τα επίπεδα. Στο ερώτημα εάν οι 21 Έλληνες ευρωβουλευτές μπορούν να αποτελέσουν την «εθνική ομάδα», είναι λογικό σε σημαντικά εθνικά θέματα να απαιτείται και να επιχειρείται η συνεργασία μας. Το βασικό όμως και εν τέλει αυτό που θα έχει άμεση επίδραση στην Ένωση και στα κράτη-μέλη είναι να εργαζόμαστε και να προωθούμε τις θέσεις μας μέσα από τις πολιτικές μας ομάδες, δημιουργώντας συμμαχίες και με άλλους ευρωβουλευτές από άλλες χώρες. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι ένα πεδίο που αντιπαρατίθενται οι διαφορετικές πολιτικές προσεγγίσεις, κουλτούρες και πολιτικές διακυβέρνησης. Δεν είναι ένα πεδίο που αντιπαρατίθενται «εθνικές ομάδες». Αυτή τη λογική πρέπει να την σπάσουμε, ώστε η Ένωση να λειτουργεί ενιαία ως μια χώρα και ταυτόχρονα όλοι οι πολίτες πλάι στην εθνική τους ταυτότητα να αισθάνονται βαθιά Ευρωπαίοι. Προσωπικά, εάν με τιμήσουν με την ψήφο τους οι συμπολίτες μας, θα εργαστώ με πυξίδα την εμβάθυνση της ευρωπαϊκής ενοποίησης προς όφελος της Ένωσης αλλά και της ίδιας της πατρίδας μας.
Τέλος, μπορείτε να μου ιεραρχήσετε τις τρεις βασικές ελληνικές προτεραιότητες για την επόμενη θητεία των ευρωπαϊκών θεσμών; Σε ποια από αυτές θεωρείτε ότι μπορείτε να προσφέρετε περισσότερο και πώς;
Η κλιματική κρίση είναι από τα πιο βασικά προβλήματα που η Ευρώπη θα πρέπει να αντιμετωπίσει τα επόμενα χρόνια και θεωρώ ότι χρειάζεται να είναι η πρώτη προτεραιότητα. Τα κράτη δεν μπορούν να σηκώσουν μόνα τους το βάρος της πρόληψης ούτε των επιπτώσεων. Στην Ελλάδα, βιώνουμε τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης κάθε χρόνο με μεγαλύτερη ένταση, ωφείλουμε να ενισχύσουμε τον πρωτογενή μας τομέα. Η στενότερη συνεργασία είναι η λύση ώστε να κάνουμε τις οικονομίες της Ένωσης πιο ανθεκτικές. Η Ένωση χρειάζεται να αποκτήσει μια πολιτική, κατά την οποία θα γίνουν έργα πρόληψης, έργα υποδομών, ώστε να περιορίσουμε όσο είναι δυνατόν περισσότερο τις επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης.
Επίσης, η ενιαία πολιτική άμυνας και ασφάλειας που θα συμπληρώνει την ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική είναι μια ακόμη προτεραιότητα. Αυτό σημαίνει αρραγές μέτωπο σε όποιον απειλεί τα ευρωπαϊκά σύνορα και τα κυριαρχικά δικαιώματα, που θα διασφαλίζεται από κοινά εργαλεία, όπως ο ευρωστρατός ή η κοινή αγορά αμυντικού εξοπλισμού. Για παράδειγμα, δεν μπορεί η Ελλάδα να συνεχίζει σε ένα ράλι εξοπλισμών με τις απίστευτες προκλήσεις της Τουρκίας με την Ευρώπη να παρακολουθεί τις εξελίξεις και να μην υπάρχει εμπάργκο εξοπλισμών απέναντι στην Τουρκία. Χρειαζόμαστε μια κοινή αγορά αμυντικού εξοπλισμού και εδώ είναι ευκαιρία να δώσουμε έμφαση στη συμπαραγωγή, ώστε να ενδυναμωθεί και η εγχώρια βιομηχανία όπλων δημιουργώντας νέες θέσεις εργασίας και προσφέροντας στη χώρα ένα σημαντικό οικονομικό όφελος. Τέλος, θεωρώ εξίσου σημαντική προτεραιότητα την αύξηση του ενωσιακού προϋπολογισμού και τον σχεδιασμό κοινών χρηματοδοτικών εργαλείων, με στόχο την αντιμετώπιση των κοινών προκλήσεων. Πρόκειται για ζητήματα που θα έχουν άμεση επίδραση και στην Ελλάδα και για τα οποία με ιδιαίτερη τιμή και ευθύνη θα εργαζόμουν.
