Ροή
Τα τελευταία βήματα είναι πάντα τα πιο δύσκολα σε μια περίπλοκη διαδικασία. Αυτό είναι που λένε παγίως τις τελευταίες μέρες πηγές του Μεγάρου Μαξίμου, ως προς τη συζήτηση για το ονοματολογικό. Από την άλλη, βέβαια, ο πρωθυπουργός της πΓΔΜ Ζόραν Ζάεφ εκπέμπει σε σαφώς πιο θετικούς τόνους, κάνοντας λόγο για «επί της αρχής συμφωνία» και εκτιμώντας ότι τον επόμενο λόγο θα τον έχουν τα κοινοβούλια.
Η αλήθεια είναι ότι όλες οι δημόσιες δηλώσεις και οι διαρροές των τελευταίων ημερών συντείνουν στη διαπίστωση ότι η συμφωνία είναι πιο κοντά, με υποχωρήσεις και από τη μεριά του Ζάεφ, αλλά και «πιέσεις» από τον διεθνή παράγοντα και κυρίως από το Βερολίνο που διαδραματίζει εδώ και μερικές εβδομάδες εξισορροπητικό ρόλο, όπως το έθεσε και ο Γερμανός ΥΠΕΞ Χάικο Μάας, μετά τη συνάντησή του με τον Νίκο Κοτζιά την Τρίτη στο Βερολίνο.
Τελική συμφωνία, όμως, δεν υπάρχει ακόμα. Μπορεί να ξεκλειδώσει στην επικείμενη τηλεφωνική επικοινωνία Τσίπρα-Ζάεφ που μπορεί να γίνει ακόμα και σήμερα, αλλά ακόμα δεν έχει διαμορφωθεί. Άλλωστε, η συμφωνία των υπουργών Εξωτερικών είναι τεχνική, επί των σημείων που είχαν τεθεί προς διαπραγμάτευση. Το ergaomnes, όμως, είναι αμιγώς πολιτικό ζήτημα και είναι το μείζον βήμα που πρέπει να κάνει η γείτονας. Με βάση τις πληροφορίες των τελευταίων ημερών, ο Ζόραν Ζάεφ αναζητεί έναν τρόπο να προβεί σε μια θετική κίνηση στο συγκεκριμένο ζήτημα, κάτι που όμως δεν είναι εύκολο να περάσει στο εσωτερικό της γείτονος.
Τούτο κατέστησε σαφές χθες και ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της πΓΔΜ Γκιόργκι Ιβάνοφ, ο οποίος προέρχεται από το αντιπολιτευόμενο VMRO και επανέλαβε την πάγια αντίθεσή του στη χρήση ονομασίας erga omnes. Θεωρείται, δε, δύσκολο, με εκπεφρασμένη αυτή τη θέση εκ μέρους του προέδρου, το VMROνα μεταβάλλει τη δική του αρνητική θέση για το ζήτημα, κάτι απολύτως κρίσιμο για τη συνταγματική αναθεώρηση.
Ο κ. Ζάεφ, πάντως, εξήγησε στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου για τη συμπλήρωση του ενός χρόνου της κυβερνητικής του θητείας, ότι, εφόσον υπάρξει συμφωνία, ο λόγος περνά στα κοινοβούλια. Θεωρητικά, ο κ. Ζάεφ δεν έχει πρόβλημα να περάσει μια διακρατική συμφωνία από το κοινοβούλιό του με απλή πλειοψηφία 61 ψήφων, καθώς διαθέτει 64 βουλευτές. Το ερώτημα είναι τι πρόκειται να γίνει σε περίπτωση δημοψηφίσματος και σε ύστερο χρόνο, όταν θα απαιτείται διευρυμένη πλειοψηφία 2/3 για τις όποιες αλλαγές στο Σύνταγμα της γείτονος. «Κλειδί», συνεπώς, θα είναι η στάση της σκοπιανής αντιπολίτευσης, προς την οποία υπάρχουν τις τελευταίες ημέρες έντονες παραινέσεις να κάμψει τις ενστάσεις της.
Ο ρόλος, άλλωστε, που έχουν διαδραματίσει στη διαπραγμάτευση τρίτοι παράγοντες είναι ουσιαστικά και η αιτία που η συζήτηση είναι ακόμα ζωντανή, μετά τις διερευνητικές συνομιλίες για την ονομασία «Μακεδονία του Ίλιντεν», που προκάλεσε πολιτική αναταραχή στην Αθήνα και δεν «περπάτησε» επίσης στη γείτονα, παρά τις διακηρύξεις του κ. Ζάεφ.
Όσο για το Μέγαρο Μαξίμου, είναι σαφής η βούληση του κ. Τσίπρα να επέλθει συμφωνία, έστω και αν οι δημόσιες διατυπώσεις του πρωθυπουργού είναι συγκρατημένες, ενώ εκτιμάται ότι, έστω και οριακά, θα βρεθεί πλειοψηφία στη Βουλή, ακόμα και αν το ΚΙΝ.ΑΛ. δεν παράσχει σύσσωμο τη στήριξή του. Το ερώτημα, βέβαια, είναι κατά πόσο οι Σκοπιανοί θα κάνουν το μεγάλο βήμα για το ergaomnes, με διπλωματικές πηγές να εκτιμούν τις τελευταίες ώρες ότι αυτό δεν φαντάζει τόσο μακρινό όσο τις προηγούμενες εβδομάδες. Το ζήτημα, όμως, αυτή την ώρα δεν έχει κλείσει ακόμα, με δεδομένες και τις πολιτικές ισορροπίες στη γείτονα.
