Οριακά αυξημένα σε σχέση με πέρυσι αλλά αντίστοιχα (ή και ελαφρώς χαμηλότερα) με τα προ 3-4 ετών επίπεδα (2018-2019) είναι τα ενοίκια στις βασικές εμπορικές «πιάτσες» της Αθήνας αλλά και της Θεσσαλονίκης στο β’ τρίμηνο του 2022, με την Ερμού να συνεχίζει να αποτελεί τη «Μέκκα» του prime retail, με τα yields ωστόσο, να σημειώνουν ελαφρά μείωση σε σχέση με το 2021 και περισσότερο αναφορικά με τα προηγούμενα έτη.
Αυτό καταγράφεται, μεταξύ άλλων, σε σχετική έρευνα της Cushman & Wakefield Proprius για τα prime rents και την τάση στο λιανεμπόριο σε βασικές εμπορικές περιοχές στην πρωτεύουσα και την περιφέρεια στο β’ τρίμηνο του έτους.
Η Ερμού, το Κολωνάκι, η Γλυφάδα, η Κηφισιά και ο Πειραιάς
Τα υψηλότερα ενοίκια προφανώς και συνεχίζουν να καταγράφονται στην Ερμού (θεωρείται mass market και τουριστική αγορά) με 275 ευρώ/τ.μ. μηνιαίως (έναντι 260 ευρώ/τ.μ. τη διετία 2020 – 2021). Στον κεντρικό δρόμο της Αθήνας τα yields έχουν υποχωρήσει οριακά στο 5,5% έναντι 5,55% την περασμένη 2ετία (στο 6,2% με 7% τα αμέσως προηγούμενα έτη). Στην Ερμού τα ενοίκια ήταν στα 210 ευρώ/τ.μ. το 2017.
Όσον αφορά στο Κολωνάκι (με καταναλωτικό προφίλ «Up market and tourists»), τα ενοίκια στο retail βρίσκονται στα 95 ευρώ/τ.μ. τον μήνα, με τις αποδόσεις (yileds) να ανέρχονται σε 6,4%.
Στα νότια, στη Γλυφάδα (Mass market & tourists) παρατηρούνται τα αμέσως υψηλότερα ενοίκια στο λιανεμπόριο με 140 ευρώ/τ.μ. τον μήνα (125-130 ευρώ/τ.μ. την προηγούμενη διετία). Το yield διαμορφώθηκε σε 6% από 6,25% το 2020-2021 και 6,9% με 7,2% τα αμέσως προηγούμενα έτη.
Στα βόρεια προάστια, στους εμπορικούς δρόμους της Κηφισιάς (Mid to up market) τα ενοίκια ανήλθαν κατά μέσο όρο στο Q2 2022 στα 110 ευρώ/τ.μ. τον μήνα (όσο και πέρυσι, στα 115 ευρώ την περίοδο 2017 – 2020), με το yield να διαμορφώνεται σε 6,5%.
Στον Πειραιά (Mass market and tourists) τα ενοίκια στο β’ τρίμηνο 2022 διαμορφώθηκαν κατά μέσο όρο στα 80 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο μηνιαίως και οι αποδόσεις στα επίπεδα του 6,5%.
Τι συμβαίνει στην Περιφέρεια
Στη Θεσσαλονίκη, στη βασική εμπορική αρτηρία της Τσιμισκή (προφίλ καταναλωτών: Mass market and tourists) τα ενοίκια στο ίδιο χρονικό διάστημα διαμορφώθηκαν κατά μέσο όρο στα 130 ευρώ/τ.μ. τον μήνα (125 ευρώ/τ.μ. το 2021, στα 130 ευρώ το 2020 και στα 140 ευρώ/τ.μ. την περίοδο 2018-2019). Το yield έμεινε σχεδόν σταθερό στο 6% από 6,1% πέρυσι αλλά χαμηλότερα από το 6,6% του 2019 ή το 7% της περιόδου 2016-2018.
Μένοντας στην περιφέρεια της Ελλάδας, στην Πάτρα (Mass Market) τα ενοίκια διαμορφώθηκαν κατά μέσο όρο στο β’ τρίμηνο 2022 στα 75 ευρώ/τ.μ. τον μήνα και το yield ανήλθε σε 6,5%.
Στο Ηράκλειο της Κρήτης (Mass market and tourists) τα ενοίκια διαμορφώθηκαν κατά μέσο όρο στο β’ τρίμηνο 2022 στα 90 ευρώ/τ.μ. τον μήνα και το yield ανήλθε σε 6,5%.
Shopping Centre Pipeline
Σύμφωνα με την έρευνα ήδη υπάρχουν retail χώροι – απόθεμα (SHOPPING CENTRE STOCK) άνω των 611 χιλ. τ.μ. συνολικά, εκ των οποίων 353.600 τ.μ. στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη 133.500 τ.μ., στην Λάρισα 26.700 τ.μ., στην Κόρινθο 15.000 τ.μ. και σε άλλες περιοχές 82.600 τ.μ. Πάντως, στην Αθήνα υπάρχει επενδυτικό πλάνο για την κατασκευή νέων retail χώρων 140.000 τ.μ.
Η εικόνα στο retail και οι «αφίξεις» αλυσίδων
Όπως σημειώνεται στην ανάλυση, η γρήγορη επιστροφή στην κανονικότητα και η αυξημένη τουριστική δραστηριότητα στις περισσότερες αγορές, οδήγησαν σε αύξηση τόσο της επισκεψιμότητας όσο και των πωλήσεων στα φυσικά καταστήματα. Σε όρους συμφωνιών μίσθωσης, η δυναμική που καταγράφηκε το 2021 διατηρήθηκε στις περισσότερες από τις προνομιακές αγορές με αρκετά νέα εγκαίνια που περιλαμβάνουν ένα νέο κατάστημα Public στον Γέρακα, τα νέα καταστήματα Alexander & Jacob και Diane Von Furstenberg στη Γλυφάδα, τη «ναυαρχίδα» της Molton Brown στην Κηφισιά, νέο Cosmos Sport και Wakiki στη Θεσσαλονίκη ενώ η Adidas άνοιξε ένα νέο κατάστημα 844 τ.μ. κατά μήκος της Ερμού.
Ένα νέο κατάστημα Funky Budha άνοιξε στον Πύργο, κατάστημα M&S στην Καλαμάτα, ενώ η Μύκονος κατέγραψε πολλά νέα ανοίγματα, με καταστήματα όπως Sephora, Body shop, Louis Vuitton, Lowe, Havaianas και άλλα. Νέες διεθνείς μάρκες καταφτάνουν ή σχεδιάζουν να εισέλθουν στην αγορά, συμπεριλαμβανομένων των πολωνικών Pepco, LPP/Sinsay και Vakko. Πρόσφατα οι Hard Rock International και όμιλος ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ ανακοίνωσαν τη συνεργασία τους για την κατασκευή και λειτουργία ολοκληρωμένου τουριστικού συγκροτήματος και καζίνο στο Ελληνικού, το οποίο πρόκειται να ανοίξει το 2026. Εκεί εκτός από το πολυτελές ξενοδοχείο 5 αστέρων, τις εγκαταστάσεις ψυχαγωγίας, συνεδριακούς χώρους κ.α., πρόκειται να κατασκευαστεί και ένας πεζόδρομος λιανικής πώλησης ειδών πολυτελείας.
Οι μισθώσεις
Στην ανάλυση αναδεικνύεται ως βασική ολοκλήρωση project το 2022 αυτή του «PIRAEUS PLAZA RETAIL PARK» (στο Νέο Φάληρο) από τις Tenbrinke- Trade Estate (Fourlis group), επιφάνειας 14.555 τ.μ. (μισθωτές AΒ Super Market , LC Waikiki, Orchestra, Moustakas toys, McDonald κ.α.) αλλά και γίνεται αναφορά για σημαντικές μισθώσεις που πραγματοποιήθηκαν τους προηγούμενους μήνες σε περιοχές όπως:
- Voukourestiou str., Athens - Jewelry – 35 τ.μ.
- Ermou str., Athens - Shoes retailer – 870 τ.μ.
- Tsimiski str., Thessaloniki - Sportwear / Athletics – 390 τ.μ.
- Irroon Polytechniou str., Piraeus - Unisex Fashion – 300 τ.μ.
- Kolokotroni str., Kifisia - Women’s Fashion – 350 τ.μ.
- Aristomenous str.- Kalamata - Casual fashion – 520 τ.μ.
- Vouliagmenis Av., Glyfada - Sportwear/ Athletics – 980 τ.μ.
- Vouliagmenis Av., Glyfada - Sportwear/ Athletics – 821 τ.μ.
- Metaxa str., Glyfada - Women’ s Fashion – 150 τ.μ.
