Ροή
Στα 1,148 δισ. ευρώ ανήλθε η συνολική αξία του χαρτοφυλακίου της ΟΤΕ Estate, του βραχίονα ακινήτων του ΟΤΕ, στο τέλος του 2023, σημειώνοντας αύξηση 8,2% σε σχέση με το 2022 (στα 1,062 δισ.), όπως προκύπτει από την ετήσια οικονομική έκθεση της εταιρείας. Για το 2023, η Εταιρεία πραγματοποίησε την ετήσια αποτίμηση του χαρτοφυλακίου της για σκοπούς ΔΠΧΑ. Από το σύνολο των περίπου 2.300 ιδιοκτησιών, 200 από αυτές αντιπροσωπεύουν περίπου το 80% της εύλογης αξίας του χαρτοφυλακίου της. Το έργο της αποτίμησης διενεργήθηκε από Πιστοποιημένο Εκτιμητή, τη Διεύθυνση Εκτιμητικών και Συμβουλευτικών Υπηρεσιών Ακίνητης και Κινητής Περιουσίας Τράπεζας και Ομίλου της ΕΤΕ.
Τα οικονομικά μεγέθη
Οσον αφορά στα οικονομικά μεγέθη της ΟΤΕ Estate, τα EBITDA ανήλθαν σε 40.739.962 ευρώ έναντι 36.640.139 ευρώ στο τέλος 2022. Τα κέρδη μετά φόρων για το 2023 διαμορφώθηκαν σε 88,1 εκατ., έναντι 116,9 εκατ. της προηγούμενης χρήσης. Τα έσοδα από εκμίσθωση των ιδιόκτητων ακινήτων της εταιρείας στις 31.12.2023 ανήλθαν σε 57,48 εκατ. παρουσιάζοντας αύξηση 7,7% (τα έσοδα από εκμίσθωση ακινήτων στην ΟΤΕ Α.Ε. φτάνουν στα 31.504.466 ευρώ, ενώ 12,16 εκατ. από Cosmote), ενώ υπογράφηκαν και 11 νέα μισθωτήρια με τρίτους (107.000 τ.μ.). Η αναπροσαρμογή των μισθωμάτων γίνεται κατ’ έτος, με βάση την ετήσια μεταβολή του δείκτη τιμών καταναλωτή, όπως καθορίζεται από την Εθνική Στατιστική Υπηρεσία. Η περίοδος μίσθωσης είναι διάρκειας μέχρι 12 ετών.
Τα έσοδα από την πώληση ηλεκτρικής ενέργειας στις 31.12.2023 διαμορφώθηκαν στα 4,3 εκατ., εμφανίζοντας την μείωση έναντι του 2022, εξαιτίας των μειωμένων τιμών πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας που ήταν απόρροια του μειωμένου κόστους προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας διεθνώς. Επιπρόσθετα, τα εγκατεστημένα φωτοβολταϊκά συστήματα σε στέγες κτιρίων (Πάρνηθα και Ηλιούπολη) απέφεραν έσοδο από πώληση ηλεκτρικής ενέργειας αξίας 0,044 εκατ. ευρώ.
Σύμφωνα με την έκθεση, τα συνολικά έσοδα της εταιρείας παρουσίασαν αύξηση 5,8% εξαιτίας των αυξημένων εσόδων από εκμίσθωση ακινήτων και από παροχή υπηρεσιών. Η αύξηση των εσόδων από εκμίσθωση ακινήτων οφείλεται στην αναπροσαρμογή των μισθωμάτων, καθώς και στην περεταίρω μίσθωση των ανακαινισμένων πτερύγων του Διοικητικού Μεγάρου. Σημειώνεται ότι τα έσοδα από μισθώσεις ακινήτων σε τρίτους παρουσίασαν αύξηση 18,2% που συμπεριλαμβάνουν 11 νέα μισθωτήρια συμβόλαια συνολικής επιφάνειας 14.700 τ.μ. Η μείωση των εσόδων από την πώληση ηλεκτρικής ενέργειας οφείλεται στις μειωμένες τιμές πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας εξαιτίας της αποκλιμάκωσης της παγκόσμιας ενεργειακής κρίσης. Σε συνέχεια της απορρόφησης του επιχειρηματικού κλάδου λειτουργίας, συντήρησης και σχεδιασμού χώρων και κτιρίων από την ΟΤΕ ΑΕ και την COSMOTE ΜΟΝ. ΑΕ που πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο 2022, η Εταιρεία παρουσίασε έσοδο για το 2023 ύψους 4,7 εκατ. ευρώ. Η εταιρεία προχώρησε στην πώληση οικοπέδου επιφάνειας 18.479 τ.μ. στην τιμή 0,4 εκατ. από την οποία προέκυψε κέρδος 0,07 εκατ. ευρώ.
Τα έσοδα από την παροχή υπηρεσιών στις 31.12.2023 διαμορφώθηκαν στα 4,7 εκατ. εμφανίζοντας αύξηση έναντι του 2022 λόγω της απορρόφησης του επιχειρηματικού κλάδου λειτουργίας, συντήρησης και σχεδιασμού χώρων και κτιρίων από την ΟΤΕ ΑΕ και την COSMOTE ΜΟΝ. ΑΕ που πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο 2022. Τα έσοδα από τόκους για τη χρήση 2023 ανήλθαν σε €0,18 εκατ., έναντι €0,06 εκατ. της προηγούμενης χρήσης. Τα λειτουργικά έξοδα πριν από φόρους, αποσβέσεις και κέρδη/ζημιές από την αναπροσαρμογή σε εύλογη αξία των επενδυτικών ακινήτων της χρήσης 2023, διαμορφώθηκαν σε 17,9 εκατ. έναντι 17,7 εκατ. της προηγούμενης χρήσης, παρουσιάζοντας αύξηση 2%. Το κόστος προμήθειας ρεύματος μειώθηκε λόγω της μείωσης των διεθνών τιμών προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας.
Η ΟΤΕ Ακίνητα έχει ίδια κεφάλαια άνω του 1 δισ. ευρώ, σύνολο μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων 141 εκατ. βραχυπρόθεσμων στα 20,15 εκατ., λειτουργικές ταμειακές ροές ύψους 31,6 εκατ., ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα ύψους 24,3 εκατ. ευρώ στο τέλος 2023. Στις 31 Δεκεμβρίου 2023, η εταιρεία απασχολούσε 114 άτομα.
Τα ακίνητα και η εικόνα του κλάδου
Όπως αναφέρεται στην ετήσια οικονομική έκθεση, «οι εργασίες για το πρόγραμμα ανακαίνισης του Διοικητικού Μεγάρου ολοκληρώθηκαν το 2023 και είναι σε εξέλιξη η διαδικασία πιστοποίησης κατά WELL και LEED. Πρόκειται για κτίριο συνολικής επιφάνειας 45.600 τ.μ. το οποίο στεγάζει 4.200 εργαζόμενους. Υπολογίζεται ότι η ανακαίνιση επιφέρει μείωση κόστους άνω του 1 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση, χάρη στη μείωση κατανάλωσης ενέργειας (3GWh) και νερού, καθώς και των εξόδων συντήρησης. Στο ΥΜΑ-ΝΥΜΑ ολοκληρώθηκε η στατική ενίσχυση ενώ εκτιμάται ότι μέσα στο 2024 θα έχουν τελειώσει οι μελέτες ανακατασκευής του. Μέρος του κτιρίου θα ανακατασκευαστεί για να στεγάσει το νέο μουσείο τηλεπικοινωνιών του Ομίλου ΟΤΕ, επιφάνειας 5.000 τ.μ. Οι εργασίες συντήρησης λοιπών ακινήτων, ανήλθαν σε 1,8 εκατ. Συνεχίστηκαν επίσης οι μελέτες νομιμοποίησης/τακτοποίησης ακινήτων σε όλη τη χώρα. Συγκεκριμένα ελέγχθηκαν ως προς τη νομιμότητά τους 3 ακίνητα, έγιναν μελέτες αποκατάστασης νομιμότητας για 36 ακίνητα, και λοιπές μελέτες και ενέργειες για 67 ακίνητα, ενώ εκδόθηκαν και 7 πιστοποιητικά ενεργειακής απόδοσης».
Σύμφωνα με τη διοίκηση της ΟΤΕ Estate, «κατόπιν της ενεργειακής κρίσης που εντάθηκε με τον πόλεμο στην Ουκρανία, παρατηρήθηκε σταδιακή αποκλιμάκωση της πίεσης στην αγορά ενέργειας με σταθεροποίηση των τιμών ενέργειας. Ταυτόχρονα, η δραστική αύξηση των επιτοκίων και οι συνεπακόλουθες πληθωριστικές τάσεις οδήγησαν σε αυξητική πίεση στα μισθώματα. Παρόλα αυτά, η αγορά ακινήτων δείχνει να αντιστέκεται στις πιέσεις και να συνεχίζει την ανοδική πορεία. Το υψηλό κατασκευαστικό κόστος έχει επηρεάσει τις νέες αναπτύξεις.
Παρόλα αυτά, το ενδιαφέρον των επενδυτών για γραφειακούς χώρους υψηλών προδιαγραφών παραμένει έντονο για ανάπτυξη βιοκλιματικών γραφειακών χώρων, αλλά και κτιρίων μικτής χρήσης (Πύργος Πειραιά, νέα γραφεία PwC, νέα γραφεία ΤΕΕ, πρώην εργοστάσιο Kodak κ.α.), οι οποίοι είναι σε έλλειψη στην ελληνική αγορά ακινήτων. Ταυτόχρονα έχουν ξεκινήσει οι εργασίες στο Ελληνικό και η προπώληση κατοικιών. Η στροφή της ελληνικής αγοράς ακινήτων στα βιοκλιματικά ή “πράσινα” γραφεία και στις ανακαινίσεις είναι εμφανώς επηρεασμένη από την πρόσφατη απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να αναθεωρήσει την οδηγία που αφορά την Ενεργειακή Συμπεριφορά των κτιρίων. Σύμφωνα με αυτήν, “πράσινα” και με μηδενικούς ρύπους θα πρέπει να είναι όλα τα νέα κτίρια έως το 2030, ενώ τα υφιστάμενα κτίρια θα πρέπει να μετατραπούν σε κτίρια μηδενικών εκπομπών έως το 2050.
Συνεχίστηκε και στο 2023 η ζήτηση για υψηλών προδιαγραφών αποθηκευτικούς χώρους (Θριάσιο, Ασπρόπυργος, Θεσσαλονίκη). Οι ελληνικές επενδυτικές εταιρείες ακινήτων και οι θεσμικοί επενδυτές εντείνουν τις επενδύσεις τους σε νεόδμητα κτίρια logistics υψηλών προδιαγραφών, τα οποία είναι πιστοποιημένα σύμφωνα με τα κριτήρια της πράσινης και βιώσιμης ανάπτυξης. Το ενδιαφέρον για ανάπτυξη νέων ξενοδοχείων πόλης παραμένει έντονο (ιστορικό κέντρο Αθήνας, Ομόνοια). Ιδιαίτερο ενδιαφέρον υπάρχει και για τουριστικούς προορισμούς με ισχυρή δραστηριότητα σε νέες μονάδες 4 και 5 αστέρων με επίκεντρο τα νησιά Αιγαίου και την Κρήτη».
Το μέρισμα
Για το 2023 προτείνεται διανομή μερίσματος από φορολογημένα κέρδη συνολικού ποσού 30.673.654,35 ευρώ, ήτοι ποσού 0,15 ευρώ ανά μετοχή για την χρήση 2023, εκ των οποίων ποσό 3.673.654,35 ευρώ προέρχεται από φορολογημένα κέρδη της χρήσης 2023 και ποσό 27.000.000 ευρώ προέρχεται από φορολογημένα κέρδη προηγούμενων χρήσεων.
