Μέχρι και την χρήση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης σχεδιάζει να αξιοποιήσει το Υπερταμείο με στόχο να αξιολογήσει και αποτιμήσει τα χιλιάδες αναξιοποίητα ακίνητα που βρίσκονται στο χαρτοφυλάκιο της θυγατρικής ΕΤΑΔ (Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου). Σε πρόσφατη παρουσίαση του Υπερταμείου για τα πεπραγμένα της περιόδου 2022-2024 και το γενικό στρατηγικό πλάνο 2025-2027, ο κ. Στέφανος Γιουρέλης, αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος του fund, σημείωσε ότι ήδη αναλύονται 7.500 ακίνητα με καινοτόμο τρόπο.
Το σύστημα επεξεργάζεται συμβόλαια, κατόψεις, τοπογραφικά, ΦΕΚ σε κλάσματα δευτερολέπτου και βγάζει αποτελέσματα. «Άρα είμαστε πάρα πολύ αισιόδοξοι ότι θα καταφέρουμε να τελειώσουμε με αυτά τα 36.000 μέσα στα επόμενα δύο χρόνια», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Το «ξεκαθάρισμα» ακινήτων στην ΕΤΑΔ
Όπως ανέφερε το insider.gr προ ημερών, για την ΕΤΑΔ, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο Γρηγόρη Δ. Δημητριάδη, τέθηκε ως στόχος το ξεκαθάρισμα των 36.000 ακινήτων ενώ στο τέλος του 2027 θα έχουν αποτιμηθεί 6.000 ακίνητα. Ο στόχος είναι η εταιρεία να έχει περιουσιακά στοιχεία 2,2 δις ευρώ το 2027. Από τα 6.000 ακίνητα ήδη υπάρχει εξέλιξη για τα μισά (3 χιλ.). Όπως έχει αναφέρει το insider.gr, έχει ξεκινήσει καταγραφή 9 ξεχωριστών clusters, από αντίστοιχους ιδιώτες, ώστε να ξεκαθαρίσει η εικόνα των assets που υπάρχουν στο portfolio της ΕΤΑΔ, να κατηγοριοποιηθούν, να φανεί ποια και πώς θα μπορούν να αξιοποιηθούν.
Στην πορεία οι ιδιώτες θα αναλάβουν αντίστοιχες διεργασίες για νέα «πακέτα» ακινήτων, ώστε σε βάθος 2ετίας να υπάρχει καλή εικόνα. Επιπρόσθετα, αν στην πορεία για κάποιο asset υπάρχει ξεκάθαρο τοπίο, θα μπαίνει στη λίστα προς αξιοποίηση. Επί του παρόντος, από το χαρτοφυλάκιο της ΕΤΑΔ, που είναι ο μεγαλύτερος ιδιοκτήτης ακινήτων στη χώρα με πάνω από 78.000 ακίνητα, αποτιμημένα είναι μόλις 2.900, αξίας 1,5 δισ. ευρώ. Ακόμη, ποσοστό 80% των εσόδων, που ανέρχονται σε 64 εκατ. ευρώ, προέρχονται από το 10% των ακινήτων.
Επίσης, στόχος είναι η ΕΤΑΔ να αποτελέσει καθαρό real estate φορέα, κατά συνέπεια αναμένεται να «βγει» εκτός περιουσιακών στοιχείων (επιχειρηματικών μονάδων) που χρειάζονται operator.
Νέα εργαλεία
Υπενθυμίζεται ότι η ΕΤΑΔ αποκτά νέα εργαλεία με στόχο την περαιτέρω αξιοποίηση της περιουσίας, ώστε να αποκτήσει περαιτέρω ευελιξία για τη συμμετοχή σε εταιρικά σχήματα που θα προαγάγουν τους σκοπούς της.
Σχετική τροπολογία στο φορολογικό νομοσχέδιο του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών περιείχε ρυθμίσεις που θα επιτρέψουν στην Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου (ΕΤΑΔ) να συμμετέχει σε επενδυτικά σχήματα, έχοντας τη δυνατότητα να εισφέρει ακίνητα ή δικαιώματα επιφανείας. Η συμμετοχή μπορεί να γίνει με εισφορά σε είδος, δηλαδή με εισφορά κυριότητας, επιφάνειας ή άλλου εμπράγματου δικαιώματος. Καθιερώνεται αυστηρή διαδικασία για την αποτίμηση του δικαιώματος αυτού, η οποία επικυρώνεται από το Ελεγκτικό Συνέδριο (Ε.Σ.) αφού προηγηθούν εκθέσεις αποτίμησης ανεξάρτητων εκτιμητών.
Οι επιδόσεις και το Grand Resort Lagonissi
Υπενθυμίζεται πως η εταιρεία το 2023, θυγατρική του Υπερταμείου εμφάνισε βελτιωμένες επιδόσεις το 2023, κι ενώ υπάρχει το γνωστό πρόβλημα της δικαστικής αντιδικίας που έχει με τον όμιλο Μαντωνανάκη για την υπόθεση του Grand Resort Lagonissi.
Μάλιστα, βάσει των οικονομικών καταστάσεων 2023, η ΕΤΑΔ έχει σχηματιστεί πρόβλεψη σε βάρος των αποτελεσμάτων της συνολικού ποσού 336 εκατ. περίπου. Την περίοδο 2022-2024 η ΕΤΑΔ κατέγραψε αύξηση 23% των ενεργών μισθώσεων, ωρίμασε 770 νέα ακίνητα, ολοκλήρωσε 99 Διαγωνισμούς και εφαρμόζει νέα φιλοσοφία στα στρατηγικά ακίνητα (Ακτή Βουλιαγμένης, Παλατάκι, Taekwondo κ.α.).
Η εταιρεία όταν αναλήφθηκε ο έλεγχός της από το Υπερταμείο είχε ζημιογόνες χρήσεις αλλά πλέον έχει εισέλθει σε τροχιά κερδοφορίας. Τα ετήσια έσοδα αναμένεται να προσεγγίσουν το 2024 τα 60 εκατ. (+59% σε σχέση με το 2015), ενώ τα ίδια κεφάλαια αναμένεται να ξεπεράσουν τα 1,1 δισ., σε σχέση με 280,7 εκατ. ευρώ από όταν εντάχθηκε στο Υπερταμείο.
Οι στόχοι και οι προτεραιότητες
Σύμφωνα με όσα είπε η διευθύνουσα σύμβουλος της ΕΤΑΔ, Ηρώ Χατζηγεωργίου, από το βήμα του 2ου Growthfund Summit (έγινε στις αρχές Δεκεμβρίου), η διαδικασία της χαρτογράφησης θα συμβάλει και στην ψηφιακή αναβάθμιση της εταιρείας, προκειμένου να τρέξει γρήγορα η ομαδοποίηση των ακινήτων και να ληφθούν οι αποφάσεις για την βέλτιστη εκμετάλλευσή τους. Επισήμανε, μάλιστα, ότι η στρατηγική της εταιρείας στηρίζεται σε τρεις πυλώνες, με πρώτο την εξυγίανση.
«Τον τελευταίο χρόνο, έχει γίνει σημαντικό έργο, έχουν θεραπευτεί παθογένειες του παρελθόντος. Φέτος αποβάλλαμε τέσσερις μεγάλους αλλά κακούς μισθωτές, εξέλιξη που έφερε έσοδα 8,5 εκατ. ευρώ, και καθαρίσαμε διάφορες οφειλές που χρόνιζαν», σημείωσε. Ο δεύτερος άξονας είναι η σωστή προτεραιοποίηση του χαρτοφυλακίου και ο τρίτος η οργανωτική αναδιάρθρωση.
Όσο για τα εμβληματικά ακίνητα του χαρτοφυλακίου της ΕΤΑΔ, όπως το Αχίλλειο, τα Σπήλαια Δυρού, το Τάε Κβο Ντο, αυτά μπαίνουν σε πρώτη προτεραιότητα, αλλά βρίσκονται σε διαφορετική φάση ωριμότητας. «Έχουμε διαφορετική προσέγγιση αξιοποίησης. Επιδιώκουμε να συμπράξουμε και με άλλους φορείς, πχ. η μονάδα στρατηγικών συμβάσεων (PPF) για να επιταχύνουμε διαδικασίες ή το Υπερταμείο, όπως στην περίπτωση του Κυβερνείου, ενώ είμαστε σε συζητήσεις και με την Περιφέρεια Αττικής για την ανάπλαση του Φαληρικού», εξήγησε η κυρία Χατζηγεωργίου.
Ειδικότερα για το Ολυμπιακό Πόλο Φαλήρου, αν και η εταιρεία είχε στο πλάνο της την ολοκλήρωση εντός 2024 του διαγωνισμού για τη μακροχρόνια εκμίσθωση τμήματος αυτού, που περιλαμβάνει το Τάε Κβο Ντο, το Γυάλινο Κτήριο και την Πλατεία Νερού, αυτός απέβη άγονος.
Όπως επισήμανε η επικεφαλής της ΕΤΑΔ, το κλειστό στάδιο του Τάε Κβο Ντο προορίζεται για συνεδριακό κέντρο, όμως δεν μπορεί να εξετάζεται μεμονωμένα αφού συνδέεται άρρηκτα και με την ανάπλαση του Φαληρικού Όρμου, αλλά και με το Κέντρο Πολιτισμού του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος, ενώ η επένδυση που θα χρειαστεί είναι τόσο μεγάλη που απαιτεί συνέργειες.
Πάντως, όπως αναφέρουν σχετικές πληροφορίες, μέσα στο 2025 αναμένεται εκ νέου διαγωνισμός για το ακίνητο του Τάε Κβο Ντο αλλά και η κατάληξη των διαπραγματεύσεων με τους δήμους για σειρά ακινήτων της ΕΤΑΔ, όπως η Ακτή Βουλιαγμένης.
Τα ακίνητα της ΓΑΙΑΟΣΕ, η ανάπλαση της ΔΕΘ και η Διώρυγα Κορίνθου
Στη «λίστα» του real estate υπάρχει και η ακίνητη περιουσία της ΓΑΙΑΟΣΕ, με αιχμή την αξιοποίηση του στρατοπέδου Γκόνου, σιδηροδρομικών σταθμών κ.α., όπως έχει πολλές φορές αναδείξει το insider.gr.
Η ΓΑΙΑΟΣΕ πραγματοποιεί τα υψηλότερα έσοδα από ιδρύσεώς της έχοντας ξεπεράσει τα 20 εκατ./έτος τα 3 τελευταία έτη. Η καθαρή θέση της εταιρείας από την ημερομηνία ένταξής της στον Όμιλο του Υπερταμείου έχει τριπλασιαστεί κι έφτασε στα 234 εκατ. το 2023 έναντι 75 εκατ. Οι προοπτικές της διαγράφονται θετικές ενώ η νέα Διοίκηση μέσα από ένα δομημένο πλάνο εστιάζει στη σιδηροδρομική ακίνητη περιουσία και στη δημιουργία κέντρων logistics που θα αλλάξουν τις εμπορευματικές δυνατότητες της χώρας.
Όπως έχει αναφέρει η διοίκηση της ΓΑΙΑΟΣΕ, η εταιρεία, που διαθέτει περίπου 4.000 ακίνητα, έχει προτεραιοποιήσει μερικά από αυτά, με στόχο να αξιοποιηθούν, ενίοτε σε συνεργασία με τις τοπικές κοινωνίες. Εκτός από τον διαγωνισμό για το πρώην Στρατόπεδο Γκόνου στη Θεσσαλονίκη, η εταιρεία αναζητεί τεχνικό σύμβουλο για την αξιοποίηση του επιβατικού και του εμπορευματικού σταθμού Θεσσαλονίκης, καθώς και του σταθμού Πειραιά. Συζητεί, επίσης, με τις τοπικές αρχές για αξιοποίηση εκτάσεων που βρίσκονται γύρω από τους σιδηροδρομικούς σταθμούς σε Κοζάνη, Κατερίνη κ.λπ.
Επίσης, όπως πρόσφατα αναφέραμε, μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2025 αναμένεται να «βγει» ο διαγωνισμός για την υλοποίησης του έργου «Ανάπλασης της ΔΕΘ», που «φιλοδοξεί» να αλλάξει την εικόνα της πόλης και της ίδιας της έκθεσης, φέροντας σειρά άμεσων και έμμεσων οφελών για τους κατοίκους, την Οικονομία και το Περιβάλλον. Η ωρίμανση των διαδικασιών θα γίνει από τη μονάδα PPF του ΤΑΙΠΕΔ, ενώ καλώς εχόντων των πραγμάτων η εκκίνηση των εργασιών μπορεί να γίνει στο β’ εξάμηνο του 2026. Η αξιοποίηση θα γίνει μέσω σύμβασης παραχώρησης, με την κυριότητα να παραμένει στον φορέα της ΔΕΘ, εκτιμώμενης διάρκειας περίπου 40 ετών, καθώς φαίνεται ότι PPF και σύμβουλοι φέρονται να επιλέγουν όσο το δυνατόν πιο μακροχρόνια εκμετάλλευση ώστε να δοθούν κίνητρα σε ιδιώτες.
Άλλωστε, το πλάνο προβλέπει προϋπολογισμό περί τα 300 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων έχουν ήδη εγκριθεί έως 120 εκατ. ως δημόσια συμμετοχή.
Τέλος, να αναφέρουμε ότι σε εξέλιξη βρίσκεται αυτή την περίοδο από το Υπερταμείο ο πλήρης μετασχηματισμός στη θυγατρική εταιρεία «Διώρυγα Κορίνθου», όπου πραγματοποιούνται και εργασίες αποκατάστασης από τις προ ολίγων ετών κατολισθήσεις. Το ενδιαφέρον είναι ότι, μεταξύ άλλων, υπάρχουν και real estate σχέδια, για τη δημιουργία εκπτωτικού εμπορικού κέντρου, μικρού ξενοδοχείου, για χρήση δύο μαρινών στις δύο άκρες, για χώρους άθλησης κ.α..Ο προϋπολογισμός της επένδυσης ανέρχεται σε περίπου 50 εκατομμύρια ευρώ. Αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε εξέλιξη η χρηματοοικονομική μελέτη, ενώ μάλλον θα προκριθεί κάποιο μοντέλο παραχώρησης.
