Το πρώτο παγκόσμιο ενεργειακά αυτόνομο θερμοκήπιο έχει τεθεί εδώ και λίγο καιρό σε λειτουργία στη Θέρμη της Θεσσαλονίκης και οι εμπνευστές του ήδη συγκεντρώνουν στοιχεία που θα επιτρέψουν τη διευρυμένη χρήση του αλλά και την αξιοποίηση των μεθόδων που εφαρμόζει από μια σειρά από επαγγελματικούς κλάδους από το χώρο της αγροτικής παραγωγής και την ενέργεια.
Το θερμοκήπιο λειτουργεί από την ελληνική εταιρεία ΟΕΤ, στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού προγράμματος Agrores, υποστηρίζεται σε ποσοστό 100% από ΑΠΕ και εφαρμόζεται σε εγκατάσταση 200 τ.μ στη Θέρμη που παραχώρησε ο Δήμος.
Είναι πλήρως αυτοματοματοποιημένο και ενεργειακά αυτόνομο καθώς έχουν εγκατασταθεί φωτοβολταϊκά νέας γενιάς στη σκεπή ενώ δεν παίρνει ενέργεια από άλλη εξωτερική πηγή (δηλαδή δεν συνδέεται με τη ΔΕΗ) αλλά συμπληρωματικά χρησιμοποιείται μια άλλη πηγή ενέργειας, η αιολική και ειδικά το χειμώνα, όταν υπάρχουν πολύ χαμηλές θερμοκρασίες, χρησιμοποιούνται ως καύσιμο δευτερογενή υλικά, όπως για παράδειγμα χρησιμοποιημένα λάδια, στο πλαίσιο της κυκλικής οικονομίας.
Ο καθηγητής Στέλιος Λογοθετίδης, Πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Επιχειρήσεων Οργανικών Ηλεκτρονικών, ΗΟΡΕ-Α, με αφορμή τη λειτουργία του θερμοκηπίου εξηγεί τις πτυχές του όλου εγχειρήματος τονίζοντας μεταξύ άλλων και την αύξηση της παραγωγής μέχρι και 30%.
«Ξεκινήσαμε από το 2015 αυτή την πειραματική προσπάθεια για παραγωγή ντομάτας σε ειδικό θερμοκήπιο, βάζοντας στη στέγη τα φωτοβολταϊκά νέας γενιάς προκειμένου να μας εξασφαλίζουν την απαιτούμενη ενέργεια και να διαπιστώσουμε πως είναι δυνατόν με αυτόν τον τρόπο να αυξήσουμε και την παραγωγή ντομάτας.
Τα πειράματα έγιναν αρχικά σε μικρότερα θερμοκήπια. Αυτό είναι μεγαλύτερο και έγινε με τη συνεργασία τριών εταιρειών οι οποίες εξειδικεύονται είτε στην κατασκευή θερμοκηπίων είτε στην εγκατάσταση ενεργειακών πηγών. Επομένως, αυτό το θερμοκήπιο λειτουργεί σε στάδιο πέραν του πειραματικού, σε πραγματικές συνθήκες.
Από τα έως τώρα αποτελέσματα αυτής της πειραματικής προσπάθειας διαπιστώσαμε ότι η παραγωγή μπορεί να αυξηθεί από 15% έως 30%, αναλόγως με το πόσα φωτοβολταϊκά θα χρησιμοποιηθούν για να καλύψεις τη στέγη του θερμοκηπίου. Επίσης, μέσα από αυτό το πείραμα ελέγχουμε και άλλες παραμέτρους, όπως οι αυτοματισμοί, ο περιορισμός της ακτινοβολίας, η συνεργασία μεταξύ των διαφόρων πηγών ενέργειας, ο προσανατολισμός της εγκατάστασης κ.λπ.
Το πειραματικό θερμοκήπιο θα προσφέρει πολύτιμες πληροφορίες και συμπεράσματα σε μια σειρά επαγγελματίες, για παράδειγμα σε αυτούς που κατασκευάζουν θερμοκήπια, αυτούς που παράγουν ενέργεια μέσω φωτοβολταικών, αλλά και σε επαγγελματίες αγρότες, δηλαδή αφορά όλη την αλυσίδα, από τον παραγωγό ενέργειας, μέχρι τον αγρότη».
Παγκόσμια κινητοποίηση στον αγροτικό τομέα για βιώσιμες λύσεις
Η υπερπαραγωγή των καλλιεργειών χρησιμοποιεί υπερβολικές ποσότητες νερού, διαβρώνει το έδαφος και εξαντλεί τα επίπεδα θρεπτικών στοιχείων του εδάφους και η βιομηχανία δοκιμάζει και αναζητά μεθόδους μείωσης των εκπομπών αερίων στο πλαίσιο της πράσινης μετάβασης.
Η κάλυψη αγροτικών περιοχών και υδάτινων πόρων με ηλιακούς συλλέκτες μπορεί να αυξήσει την παραγωγή καθαρής ενέργειας και να υποστηρίξει τη διατήρηση της γης για αγροτική ανάπτυξη.
Τα λαχανικά υψηλής ζήτησης όπως οι ντομάτες, το μπρόκολο, το μαρούλι, το σπανάκι, χρειάζονται σκιά για να φτάσουν σε βέλτιστους κύκλους ανάπτυξης. Οι αγρότες μπορούν να χρησιμοποιήσουν ηλιακούς συλλέκτες για να σκιάσουν τα φυτά τους με χαμηλό φωτισμό, αυξάνοντας τα επίπεδα της απόδοσής τους.
Οι περιβαλλοντολόγοι επινόησαν τον όρο agrivoltics, υποδηλώνοντας τις γεωργικές διαδικασίες που χρησιμοποιούν ηλιακούς συλλέκτες. Τα πάνελ προστατεύουν τις καλλιέργειες από ζημιές που σχετίζονται με το φως.
Η γεωργία απαιτεί επίσης τεράστιες ποσότητες γλυκού νερού. Περιβαλλοντικοί μηχανικοί και επιστήμονες αναπτύσσουν λύσεις τοποθετώντας πάνελ πάνω από κανάλια. Μάλιστα, σε σχετικές εγκαταστάσεις σε αγροκτήματα της Καλιφόρνια, οι ερευνητές προβλέπουν ότι το έργο μπορεί να εξοικονομήσει σχεδόν 65 δισεκατομμύρια γαλόνια νερού ετησίως μειώνοντας τις επιπτώσεις της εξάτμισης.