Σε δίλημμα βρίσκονται οι διαχειριστές κεφαλαίων ESG οι οποίοι αγοράζουν ρωσικά κρατικά ομόλογα και μετοχές ενεργειακών κολοσσών που υποστηρίζονται από το κράτος και ενώ ταυτόχρονα πρέπει να διατηρούν ζωντανές τις αρχές του ESG (περιβαλλοντικά, κοινωνικά και εταιρικής διακυβέρνησης κριτήρια).
Πρόκειται για κριτήρια τα οποία δεν συνάδουν με το θάνατο και την καταστροφή που προκαλεί πλέον ο στρατός του Κρεμλίνου σε καθημερινή βάση ενώ εμβαθύνοντας περαιτέρω η διεθνής αγορά φαίνεται να διερωτάται αν τελικά και το εμπόριο όπλων μπορεί να εμπλέκεται έμμεσα σε επενδύσεις ESG.
Σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg, προτού ο Πούτιν επιτεθεί στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, είχαν επενδυθεί τουλάχιστον 8,3 δισεκατομμύρια δολάρια σε περιουσιακά στοιχεία ESG στη υ. Σήμερα, η ακριβής αξία αυτών των συμμετοχών δεν είναι γνωστή επειδή η αγορά στη Μόσχα παραμένει κλειστή και οι κυρώσεις έχουν καταστήσει τους ρωσικούς τίτλους ουσιαστικά μη εμπορεύσιμος.
Η αυξανόμενη δημοτικότητα του ESG ενισχύθηκε από το ράλι του χρηματιστηρίου που είδε τον δείκτη S&P 500 να υπερδιπλασιάζεται σε αξία τα τελευταία πέντε χρόνια. Είναι δύσκολο να γίνει αντιληπτό το πώς θα είχε ευημερήσει το ESG εάν δεν αναπτυσσόταν σε ένα ευνοϊκό περιβάλλον (μιας ευρύτερης αύξησης των assets). Όμως το πόσο αφοσιωμένοι είναι πραγματικά οι επενδυτές σε αυτόν τον τομέα θα φανεί τώρα όπου οι αγορές σημειώνουν πτώση και το γεωπολιτικό και οικονομικό μέλλον θεωρείται αβέβαιο,
Τα υπό διαχείριση περιουσιακά στοιχεία (συμπεριλαμβανομένων των αποκαλούμενων ESG) έχουν σχεδόν τριπλασιαστεί σε περίπου 40 τρισεκατομμύρια δολάρια από το 2014. Ωστόσο, τα πρώτα σημάδια με την έλευση του 2022 δεν είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά. Οι εισροές σε χρηματιστηριακά αμοιβαία κεφάλαια που εστιάζονται στο ESG έχουν μειωθεί σημαντικά, φθάνοντας στα 11,8 δισεκατομμύρια δολάρια από 37 δισεκατομμύρια δολάρια την ίδια περίοδο του 2021, σύμφωνα με στοιχεία του Bloomberg.
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η διολίσθηση συνδέεται με την ευρύτερη ύφεση της αγοράς. Ο S&P 500 έχει υποχωρήσει 12,5% από την αρχή του έτους. Ο δείκτης μετοχών των ΗΠΑ μπορεί να πέσει σε 4.000 μονάδες έως το τέλος του 2022 – μια πτώση περίπου 8% από τα τρέχοντα επίπεδα - σύμφωνα με την Yardeni Research, η οποία τον περασμένο μήνα είχε θέσει ως στόχο τις 4.800 μονάδες.
Από όταν ο Βλαντιμίρ Πούτιν εξαπέλυσε επίθεση στην Ουκρανία το κλίμα στις αγορές έχει επιδεινωθεί σημαντικά. Και ενώ θα ήταν πολύ δύσκολο να επισημανθούν περαιτέρω μειώσεις στην αγορά κεφαλαίων ESG όσον αφορά στην κατοχή ρωσικών μετοχών και ομολόγων του κλάδου, αυτό δεν διαγράφει το μεγαλύτερο ερώτημα που εγείρουν αυτές οι επενδύσεις: Πώς τηρεί κανείς το ESG και ταυτόχρονα επενδύει σε μια χώρα η οποία διεξάγει έναν πόλεμο ο οποίος έχει καταδικαστεί σε παγκόσμιο επίπεδο.
«Το μάθημα για τους επενδυτές ESG είναι να ενεργούν πριν ξεσπάσει ο πόλεμος και να μην φοβούνται να καταγγείλουν και να αποχωρήσουν από εταιρείες και χώρες που παραβιάζουν κατά συρροή τα ανθρώπινα δικαιώματα», δήλωσε ο Kiran Aziz, επικεφαλής υπεύθυνος επενδύσεων στο KLP, το μεγαλύτερο συνταξιοδοτικό ταμείο της Νορβηγίας.
Ενώ η ανησυχία για το ESG και τη Ρωσία μαίνεται, η συζήτηση έχει διευρυνθεί τώρα για να συμπεριλάβει και τα όπλα και το αν υπάρχει θέση για αυτά στα κεφάλαια ESG. Υπάρχουν κάποιοι που υποστηρίζουν ότι εάν πρόκειται για αμυντικές μετοχές, τότε πληρούνται τα κριτήρια για να θεωρείται αποδεκτή μια επένδυση ESG, και κάποιοι άλλοι που υποστηρίζουν ότι εάν μια τέτοια θέση γίνει αποδεκτή, τότε θα έπρεπε να καταργηθεί εντελώς το ESG.
