Προβληματισμός για το κατά πόσο οι επενδύσεις σε επιχειρήσεις που εδρεύουν σε χώρες όπως είναι η Ρωσία και η Κίνα πληρούν τα κριτήρια ESG επικρατεί στη διεθνή αγορά όπου πλέον επικρατούν δύο τάσεις. Από τη μία, υπάρχουν funds και διεθνείς συμβουλευτικές επιχειρήσεις οι οποίες θεωρούν ότι οι επενδύσεις σε χώρες όπου επικρατούν απολυταρχικά καθεστώτα θεωρούνται αντιβαίνουν στις αρχές του ESG και από την άλλη, παράγοντες της παγκόσμιας αγοράς θεωρούν ότι θα πρέπει να εξετάζεται η δραστηριότητα της κάθε επιχείρησης αυτή καθαυτή ανεξάρτητα από την χώρα στην οποία εδρεύει.
Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία «ταράζει τα νερά» του ESG
Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία συνεπάγεται απροσδόκητη και άμεση έκθεση για μεγάλο μέρος του τομέα του ESG. Οι ερευνητές της Morningstar Inc. εκτιμούν ότι το 14% των βιώσιμων κεφαλαίων παγκοσμίως κατείχε ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ακριβώς πριν από τον πόλεμο. Αυτό σημαίνει ότι οι βιώσιμες επενδύσεις μεταφράζονται σε μια βιομηχανία 40 τρισεκατομμυρίων δολαρίων που υποστηρίζεται από τα μεγαθήρια της Wall Street.
«Η Ουκρανία είναι ένα από τα πιο σημαντικά ζητήματα ESG που είχαμε ποτέ», δήλωσε ο Philippe Zaouati, διευθύνων σύμβουλος της Mirova, η οποία διαχειρίζεται βιώσιμες επενδύσεις 30 δισεκατομμυρίων δολαρίων και συνδέεται με την Natixis Investment Managers. «Είναι ένα ζωτικής σημασίας ζήτημα για την ενέργεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα και το ερώτημα που τίθεται είναι αν θέλουμε να εξακολουθούμε να ζούμε σε δημοκρατικό καθεστώς ή όχι», σημειώνει.
Αμφιβολίες για την ορθή χρήση του όρου ESG
Tα funds που αντιπροσωπεύουν την πιο mainstream πλευρά των επενδύσεων ESG υποστηρίζουν ότι ο όρος είναι ευρέως παρεξηγημένος. Στην πραγματικότητα, είναι απλώς ένα εργαλείο ελέγχου για την προστασία των επενδύσεων από περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς κινδύνους και κινδύνους διακυβέρνησης, σύμφωνα με ορισμένες από τις μεγαλύτερες εταιρείες που συνεργάζονται και αναλύουν δεδομένα ESG.
«Υπάρχουν ακόμη άνθρωποι που συγχέουν τη βιωσιμότητα και την ηθική», δήλωσε ο Hortense Bioy, επικεφαλής της έρευνας βιωσιμότητας της Morningstar.
Για το λόγο αυτό, τα ταμεία ESG μπορούν να αγοράσουν τα πάντα, από κατασκευαστές συμβατικών όπλων έως παραγωγούς ορυκτών καυσίμων. Το μεγαλύτερο χρηματιστηριακό αμοιβαίο κεφάλαιο στον κόσμο που εστιάζει στο ESG — το iShares ESG Aware MSCI USA της BlackRock Inc., 23,7 δισεκατομμυρίων δολαρίων — κατέχει μετοχές εταιρειών όπως είναι η Raytheon Technologies ή η Exxon Mobil.
Ο Bioy είπε ότι οι διαχειριστές χαρτοφυλακίων ESG, «όπως και κάθε άλλος μάνατζερ που κατέχει ρωσικά περιουσιακά στοιχεία ή όχι, θα αξιολογήσει την κατάσταση και θα προσπαθήσει να κατανοήσει τις ευρύτερες επιπτώσεις της σύγκρουσης και τον αντίκτυπο στα χαρτοφυλάκια τους». Ο πόλεμος «έχει ευρύτερες επιπτώσεις για τους επενδυτές ESG, όχι απλώς ηθικές», εξηγεί.
Ο Clements-Hunt, ιδρυτής της συμβουλευτικής εταιρείας Blended Capital Group αναδεικνύει την ανάγκη για μια ολιστική προσέγγιση του όρου. «Το ESG χρησιμοποιείται αναποτελεσματικά», σημειώνει. «Οι επενδυτές θα πρέπει να μετρούν τους κινδύνους σε ολόκληρα συστήματα, όχι μόνο τους εταιρικούς κινδύνους, αλλά αντίθετα, «η εμμονή με το εύκολο κέρδος υπερισχύει των πάντων», προσθέτει.
Ριζικές λύσεις ή επιλεκτικές προσεγγίσεις;
Πολλοί διαχειριστές κεφαλαίων επισημαίνουν ότι η πλήρης απόρριψη ρωσικών περιουσιακών στοιχείων μπορεί επίσης να σημαίνει αποκοπή καλών εταιρειών. Σε αυτές περιλαμβάνονται συχνά εταιρείες τεχνολογίας που προσπαθούν ενεργά να παράσχουν διαφάνεια αψηφώντας τους περιορισμούς του Πούτιν.
Η Rachel Robasciotti, ιδρύτρια της Adasina Social Capital στο Σαν Φρανσίσκο, η οποία διαχειρίζεται ένα ETF 89 εκατομμυρίων δολαρίων που επικεντρώνεται σε ζητήματα κοινωνικής δικαιοσύνης, είπε ότι εκτός εάν μια επιχείρηση είναι ξεκάθαρα εργαλείο ενός δεσποτικού καθεστώτος, είναι σημαντικό να γίνεται διάκριση μεταξύ των εταιρειών και των χωρών στις οποίες λειτουργούν.
«Δεν τιμωρούμε τις εταιρείες για τις ενέργειες της χώρας όπου έχουν την έδρα τους», σημειώνει.
Η Boston Common Asset Management, ένας από τους παλαιότερους κοινωνικά υπεύθυνους επενδυτές, κατείχε μετοχές της ρωσικής μηχανής αναζήτησης Yandex NV επειδή φαινόταν ότι «συνεισφέρει θετικά στη δημοκρατία στη Ρωσία», δήλωσε ο Kevin Hart, επικεφαλής μάρκετινγκ της εταιρείας. Η τεχνολογική εταιρεία είχε μάλιστα υιοθετήσει έναν κώδικα συμπεριφοράς που αντιμετώπιζε ζητήματα ανθρωπίνων δικαιωμάτων και εφοδιαστικής αλυσίδας. Αλλά η επενδυτική εταιρεία 6 δισεκατομμυρίων δολαρίων κατέληξε να πουλήσει το μερίδιό της στη Yandex τον περασμένο μήνα.
Ο Zaouati της Mirova είπε ότι αυτή θα πρέπει να είναι μια στιγμή επαναβαθμονόμησης για τους επενδυτές ESG. «Πρέπει να αποφασίσουμε τι θα κάνουμε με τη ρωσική κυβέρνηση και όλες τις εταιρείες που συνδέονται με τη ρωσική κυβέρνηση», είπε. «Πρέπει να αποφασίσουμε τι θα κάνουμε με άλλα αυταρχικά καθεστώτα».
Η ερώτηση αυτή οδήγησε τον Mirova να αποκλείσει όχι μόνο ρωσικά, αλλά και κινεζικά περιουσιακά στοιχεία.
Ο Felix Boudreault, διευθύνων σύμβουλος στην ερευνητική εταιρεία Sustainable Market Strategies στο Μόντρεαλ, αναφέρει ότι προειδοποιεί τους πελάτες να μείνουν εκτός Ρωσίας από το 2018 και τώρα δίνει τις ίδιες συμβουλές για την Κίνα.
«Ως επενδυτής, πρέπει να λάβετε υπόψη όχι μόνο την εταιρεία, αλλά το περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιούνται", δήλωσε ο Boudreault. «Και λέμε το ίδιο για την Κίνα. Δεν μπορεί να επενδύσει από οποιαδήποτε προοπτική ESG. Με ένα χτύπημα ενός στυλό, ένας γραφειοκράτης στο Πεκίνο μπορεί πραγματικά να εξαφανίσει έναν ολόκληρο τομέα όπως έκαναν πρόσφατα με τις εκπαιδευτικές τεχνολογίες», αναφέρει.
Με πληροφορίες από το Bloomberg.
