Η Τήλος αποτελεί το πρώτο νησί όπου πλέον δεν υπάρχουν κάδοι απορριμμάτων, οι παραλίες είναι πεντακάθαρες από κάθε λογής απορρίμματα και όλα τα σκουπίδια ανακτούν την αξία τους καθώς στο μεγαλύτερο ποσοστό τους μετατρέπονται σε υλικά για επαναχρησιμοποίηση.
Με 86% ποσοστό ανακύκλωσης και σταθερή πορεία προς το 90% η Τήλος αποτελεί πανευρωπαϊκό case study ενός μικρού νησιού όπου η σύμπραξη μιας ιδιωτικής εταιρείας (της Polygreen) με τη δημοτική αρχή (και τη στήριξη της Περιφέρειας) κατάφερε να βασιστεί στην εκπαίδευση, στην οργάνωση και την τεχνογνωσία και κυρίως στου ίδιους τους κατοίκους και να επιτύχει μέσα σε ελάχιστους μήνες όσα άλλες περιοχές στον κόσμο θα επιτύχουν σε 10 χρόνια. Βασικός πυλώνας του εγχειρήματος είναι το πρόγραμμα Just Go Zero Tilos, το οποίο «τρέχει» η Polygreen και παρουσιάστηκε την Τρίτη το απόγευμα παρουσία του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστα Σκρέκα και του υπουργού Επικρατείας, Άκη Σκέρτσου.
Το πρόγραμμα βασίζεται στη λογική της εκπαίδευσης των κατοίκων (πόρτα πόρτα και κατ’ επανάληψη) από το προσωπικό της Polygreen, με την ενεργή συμμετοχή κατοίκων της Τήλου για τη σωστή ανακύκλωση και τη συλλογή και αξιοποίηση των οικιακών απορριμμάτων ενώ για το σκοπό αυτό έχουν δημιουργηθεί κατάλληλες υποδομές στο νησί, οι οποίες «εξαφάνισαν» το ΧΥΤΑ στη θέση του οποίου βρίσκεται πλέον το Κέντρο Κυκλικής Καινοτομίας (3Κ) της Polygreen.
Γιώργος Χατζημάρκος (Περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου): Το φως της Τήλου πρέπει να φθάσει και σε άλλα νησιά
Η περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ήταν πρωταθλήτρια στα περιβαλλοντικά πρόστιμα στην Ελλάδα αλλά η Τήλος αποτελεί απτό παράδειγμα μιας τεχνικής λύσης η οποία σχεδιάστηκε σωστά από ανθρώπους που ξέρουν, σημείωσε μιλώντας στην εκδήλωση παρουσίασης του προγράμματος «Just Go Zero Tilos», ο περιφερειάρχης Νοτίου Αιγαίου, Γιώργος Χατζημάρκος.
Ο περιφερειάρχης σημείωσε ότι το πρόβλημα της διαχείρισης αποβλήτων, το οποίο γιγαντώθηκε τα προηγούμενα χρόνια αλλά αποκλιμακώνεται σταδιακά (το 40% των προστίμων στην Ελλάδα αφορούσαν στην περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου αλλά τώρα το ποσοστό αυτό έχει μειωθεί κατά 75% σε σχέση με τα νούμερα που ίσχυαν πριν από δύο χρόνια), παραμένει και απαιτείται αλλαγή νοοτροπίας από ένα ποσοστό του πληθυσμού. Η συνεργασία μεταξύ ιδιωτικού και δημόσιου τομέα, πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης και τοπικής κοινωνίας αποτελούν το κλειδί για την θετική έκβαση τέτοιων εγχειρημάτων όπως αποτυπώνονται στις παρεμβάσεις που γίνονται όχι μόνο στην Τήλο αλλά και στην Αστυπάλαια και τη Χάλκη. «Δεν μπορούμε να προβλέψουμε το μέλλον, μπορούμε όμως να το συνδιαμορφώσουμε. Αυτό το υπέροχο παράδειγμα (της Τήλου) είναι ελληνικό και πρέπει να πάει και σε άλλα μέρη της Ελλάδας. Το φως της Τήλου πρέπει να φθάσει και σε άλλα νησιά», σημείωσε σχετικά.
Μαρία Καμμά-Αλειφέρη (Δήμαρχος Τήλου): Οι πρωτοπόροι δεν ξεκινούν μόνο από το κέντρο αλλά και από τα μικρά νησιά
«Οι πρωτοπόροι στα πρωτοσέλιδα δεν ξεκινούν μόνο από το κέντρο αλλά και η περιφέρεια και ιδιαίτερα τα μικρά νησιά μπορούν να γίνουν πρωτοπόροι. Σήμερα επιχειρούμε να μετατρέψουμε την Τήλο στο πρώτο νησί μηδενικών αποβλήτων», δήλωσε η κ. Μαρία Καμμά-Αλειφέρη, δήμαρχος της Τήλου αναφερόμενη στην πρωτοβουλία Just Go Zero Tilos και στα υψηλά ποσοστά ανακύκλωσης οικιακών αποβλήτων που καταγράφει το νησί.
Αναλύοντας την «πράσινη» πορεία του νησιού, η κ. Καμμά σημείωσε ότι η Τήλος, ένα ξεχασμένο νησί της άγονης πέτυχε τα τελευταία χρόνια να βγει από την αφάνεια, να καταγράψει διψήφιους αριθμούς ανάπτυξης, να καταστεί πρωτοπόρος στις ΑΠΕ, να διακριθεί για τη διαχείριση περιβαλλοντικών ζητημάτων αλλά και άλλων θεμάτων όπως είναι το μεταναστευτικό και να ξεχωρίσει ως τουριστικός προορισμός στην Ελλάδα αλλά και στο εξωτερικό.
Θανάσης Πολυχρονόπουλος (Διευθύνων Σύμβουλος Polygreen): Ανθρωποκεντρική προσέγγιση - Προς το 90% οδεύει η ανακύκλωση στην Τήλο
Ο κ. Θανάσης Πολυχρονόπουλος, ιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της Polygreen, της εταιρείας που «τρέχει» το πρόγραμμα και επένδυσε στις υποδομές, στο ανθρώπινο δυναμικό και στην εκπαίδευση των κατοίκων, μίλησε για το όραμά του και την μετάβαση σε ένα νέο μοντέλο πολιτισμού όπως αυτό προδιαγράφεται από την κλιματική αλλαγή, το οποίο σηματοδοτεί ένα μέλλον χωρίς απόβλητα. Αρχής γενομένης από τα νησιά του Νοτίου Αιγαίου και ειδικότερα από την Τήλο, η οποία επιτυγχάνει εβδομαδιαία ποσοστά ανακύκλωσης 86% και οδεύει προς το 90%.
«Θα σταματήσουμε να μιλάμε για απόβλητα και θα περάσουμε στο στάδιο της επαναχρησιμοποίησης. Όλα αυτά με τη βοήθεια της κυβέρνησης θα ξεκινήσουν από εδώ», σημείωσε ο κ. Πολυχρονόπουλος ενώ αναφέρθηκε στον ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα του προγράμματος και στη συμβολή των κατοίκων, η οποία ήταν καίριας σημασίας για την επιτυχία του εγχειρήματος.
Φωτο: Κέντρο Κυκλικής Καινοτομίας -3Κ στην Τήλο
Μανώλης Γραφάκος (Γενικός Γραμματέας Διαχείρισης Αποβλήτων): Στην Τήλο πετύχαμε ήδη τους στόχους του 2030
Στη απόκλιση που κατέγραφε πριν από δύο χρόνια η Ελλάδα στα επίπεδα ταφής και ανακύκλωσης σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο αναφέρθηκε ο Γενικός Γραμματέας Διαχείρισης Αποβλήτων, Μανώλης Γραφάκος. Όπως σημείωσε η Ελλάδα καταγράφει αρνητική πρωτιά τόσο στην ταφή όπου σημείωνε ποσοστό 80% όσο και στην ανακύκλωση όπου το ποσοστό ανέρχεται σε 20% σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο που είναι 50%. «Ο στόχος για το 2030 είναι από το 80% να φθάσουμε στο 10. Σήμερα, στην Τήλο, αυτούς τους στόχους τους πετύχαμε και τους ξεπεράσαμε», υπογράμμισε ενώ αναφερόμενος στην περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου εκτίμησε ότι κατάφερε από ουραγός να καταγράψει πρόοδο σε όλους τους τομείς. Το ζήτημα στο εξής, όπως σημείωσε, είναι το πώς θα μεταφερθεί το παράδειγμα της Τήλου και σε άλλες περιοχές αλλά και το πώς θα συνεχιστεί. «Έχετε βάλει τη βάση για τη νέα τιμολογιακή πολιτική στη χώρα του πληρώνω όσο πετάω», τόνισε ο γενικός γραμματέας ΥΠΕΝ απευθυνόμενος στους επικεφαλής του εγχειρήματος.
Κώστας Σκρέκας (Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας): Τον στόχο που έχει θέσει η ΕΕ για το 2030, τον πέτυχε το 2022 ένα μικρό νησί
«Τον στόχο που έχει θέσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για το 2030 το πέτυχε το 2022 ένα μικρό νησί χάρη σε τρεις οραματιστές, τον κ. Θανάση Πολυχρονόπουλο, τον Περιφερειάρχη Νοτίου Αιγαίου και τη Δήμαρχο της Τήλου», ανέφερε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κώστας Σκρέκας.
Όπως τόνισε, σύσσωμο το ελληνικό κοινοβούλιο προσπαθεί να κάθε τρόπο να στηρίξει τα ελληνικά νησιά ενώ επεσήμανε δεδομένων των αποκλίσεων που καταγράφει η Ελλάδα στην ταφή και στην ανακύκλωση σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο θα πρέπει να γίνουν πολλά βήματα προόδου για να επιτευχθεί σύγκλιση.
Άκης Σκέρτσος (Υπουργός Επικρατείας): Η Τήλος στέλνει μηνύματα προς όλο τον κόσμο
«Η Τήλος στέλνει μηνύματα προς όλη την Ελλάδα, την Ευρώπη και τον κόσμο», σημείωσε ο υπουργός Επικρατείας, Άκης Σκέρτσος ενώ ανέφερε ότι «η Ελλάδα έχει χάσει πολλά τρένα τα προηγούμενα χρόνια όσον αφορά στους στόχους μείωσης απορριμμάτων. Το μυστικό της επιτυχίας όπως σημείωσε είναι η δυνατότητα μέτρησης των αποτελεσμάτων, κάτι που συνέβη και στην Τήλο, ενώ υπογράμμισε την ανάγκη συνεργασίας ανεξαρτήτως πολιτικών ή ιδεολογικών αντιλήψεων προκειμένου να βρεθούν λύσεις που δουλεύουν, όπως χαρακτηριστικά ανέφερε.
