Τα περιβαλλοντικά, κοινωνικά και εταιρικής διακυβέρνησης κριτήρια (ESG), o πυλώνας των σύγχρονων βιώσιμων επενδύσεων έχει καταστεί «κενό γράμμα» και θα πρέπει να αντικατασταθεί από κάτι λιγότερο προκλητικό ενώ αποτελεί εμπόδιο στην ελεύθερη βούληση των πολιτών, όπως υποστηρίζουν ακαδημαϊκοί, πολιτικοί και επενδυτές που είχαν ασχοληθεί με το ESG.
«Ο όρος απλώς δεν έχει πια αξία. Ας αλλάξουμε τη συζήτηση», σημειώνει σε συνέντευξή του ο Robert Eccles, ένας καθηγητής που έχει περάσει τα τελευταία 12 χρόνια ερευνώντας τη βιωσιμότητα στο Harvard Business School και τώρα στο Said Business School του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης.
«Χαίρομαι που δεν χρησιμοποιώ τον όρο ESG. Οι άνθρωποι έχουν επενδύσει τόσο πολύ τώρα στο να μισούν το ESG για λόγους που στην πραγματικότητα δεν έχουν μεγάλη σχέση με το ESG», σημειώνει.
Αλλά και από την πλευρά της αγοράς, ορισμένα πρώην στελέχη βιώσιμων επενδύσεων έχουν χαρακτηρίσει το ESG ως κάτι περισσότερο από μια δοξασμένη άσκηση μάρκετινγκ. Άλλοι το επέκριναν επειδή φαίνεται ότι απέτυχε σε μια σειρά σημαντικών θεμάτων όπως είναι οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, οι οποίες εξακολουθούν να αυξάνονται, μαζί με την εισοδηματική ανισότητα.
Ομοίως, σε πολιτικό επίπεδο, το ESG έχει γίνει φέτος αντικείμενο έντονης συζήτησης. Για παράδειγμα, στις ΗΠΑ, ως ακρωνύμιο, έχει κατά κάποιο τρόπο μεταμορφωθεί σε αλεξικέραυνο για τους συντηρητικούς, οι οποίοι το χρησιμοποιούν για να πυροδοτήσουν τους παρευρισκόμενους σε συγκεντρώσεις των Ρεπουμπλικανών. Ο Κυβερνήτης της Φλόριντα Ρον Ντε Σάντις – πιθανός υποψήφιος για την προεδρία του 2024 – κέντρισε τους ψηφοφόρους τον περασμένο μήνα με τη δέσμευσή τους να τους «προστατεύσει» από το κίνημα ESG, το οποίο, όπως υποστηρίζει, απειλεί την οικονομική τους ελευθερία βάζοντας τους «κοινωνικούς λόγους» πάνω από τη «βούληση του λαού».
Μία βετεράνος του κλάδου, η Sandra Carlisle, η οποία είναι επικεφαλής βιωσιμότητας στηνJ upiter Asset Management, η οποία επιβλέπει 58,6 δισεκατομμύρια δολάρια, είπε ότι το ESG παραμένει ανεπαρκώς καθορισμένο και ανεπαρκώς ρυθμισμένο, γεγονός που προκαλεί σύγχυση στους επενδυτές και στις εταιρείες. Αφήνει επίσης τους επενδυτές στο σκοτάδι, ακριβώς όταν χρειάζονται περισσότερη σαφήνεια, λέει η Leslie Samuelrich, η οποία έχει περάσει μια δεκαετία σε βιώσιμες επενδύσεις και είναι πρόεδρος της Green Century Capital Management. Είναι καιρός ο κλάδος να εξηγήσει τι σημαίνει ESG και τι όχι, για να διατηρήσει την αξιοπιστία του», υπογραμμίζει.
Από την άλλη, ο χρηματοοικονομικός κλάδος έχει κινητοποιήσει πολλά τρισεκατομμύρια δολάρια γύρω από το ESG.
Η McKinsey εκτιμά ότι πάνω από το 90% των εταιρειών του S&P 500 δημοσιεύουν πλέον αναφορές ESG. Και σύμφωνα με το Bloomberg Intelligence, το ESG φέτος θα ξεπεράσει τα περιουσιακά στοιχεία αξίας των 40 τρισεκατομμυρίων δολαρίων. Το ποσό που διατέθηκε σε επενδυτικά κεφάλαια βιώσιμων επενδύσεων έφτασε τα 2,5 τρισεκατομμύρια δολάρια στα τέλη Ιουνίου, σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών Morningstar. Τέτοια στοιχεία υποδηλώνουν ότι το ESG είναι πολύ εδραιωμένο για να απενεργοποιηθεί απλώς.