«Ποδαρικό» στην εφαρμογή του νέου εργασιακού νόμου που ψηφίστηκε στις αρχές του καλοκαιριού, κάνουν οι διατάξεις που αφορούν στις απεργίες και τον συνδικαλιστικό νόμο.
Σε άμεση ισχύ τίθεται το νέο πλαίσιο για την προκήρυξη των απεργιών στις επιχειρήσεις κοινής ωφελείας (υγεία, ενέργεια, μεταφορές, αποκομιδή απορριμμάτων και παιδεία), προκειμένου να μην ταλαιπωρούνται οι πολίτες σε κάθε απεργιακή κινητοποίηση. Με την έκδοση της χθεσινής εγκυκλίου από το υπουργείο Εργασίας, καθορίζεται το Προσωπικό Ασφαλείας που θα εργάζεται - ανεξαρτήτως απεργίας - στους κλάδους κοινής ωφέλειας.
Με άλλα λόγια, αν απεργήσουν για παράδειγμα οι υγειονομικοί υπάλληλοι λόγω του υποχρεωτικού εμβολιασμού, ή άλλοι κλάδοι του Δημοσίου, θα πρέπει να συναποφασίσουν συνδικάτα και διοικήσεις για τον καθορισμό του προσωπικού ασφαλείας το οποίο θα επιτρέπει τη λειτουργία των υπηρεσιών τουλάχιστον κατά το 1/3.
Eιδικότερα προβλέπεται πως το προσωπικό ασφαλείας θα διασφαλίζει την ελάχιστη εγγυημένη λειτουργία και θα προστατεύει τα δικαιώματα των πολιτών ως προς την παροχή ενός μίνιμουμ (33%) επιπέδου υπηρεσιών σε κρίσιμους κλάδους κατά τη διάρκεια των απεργιακών κινητοποιήσεων. Η εν λόγω ρύθμιση δεν αναφέρεται στο πλήθος των εργαζομένων που καλούνται να παράσχουν τις υπηρεσίες τους, αλλά στο επίπεδο των παρεχόμενων υπηρεσιών. Δηλαδή σε μια ενδεχόμενη απεργία στον ΟΑΣΑ, θα πρέπει να κυκλοφορεί το ένα τρίτο των λεωφορείων.
Προσωπικό Ελάχιστης Εγγυημένης Υπηρεσίας
Σύμφωνα με το νόμο, πέραν του προσωπικού ασφαλείας εισάγεται η έννοια του Προσωπικού Ελάχιστης Εγγυημένης Υπηρεσίας που πρέπει να διατίθεται σε επιχειρήσεις δημόσιου χαρακτήρα ή κοινής ωφέλειας για την αντιμετώπιση των στοιχειωδών αναγκών του κοινωνικού συνόλου κατά τη διάρκεια της απεργίας.
Η συνδικαλιστική οργάνωση που κήρυξε την απεργία οφείλει να γνωστοποιεί εγγράφως στον εργοδότη, πριν από την έναρξη της απεργίας, τα ονόματα των εργαζομένων που θα παρέχουν τις υπηρεσίες τους ως Προσωπικό Ασφαλείας και, αν απαιτείται, ως Προσωπικό Ελάχιστης Εγγυημένης Υπηρεσίας.
«Η υποχρέωση για διατήρηση προσωπικού ελάχιστης εγγυημένης υπηρεσίας ισχύει από τη δημοσίευση του ν. 4808/2021, καθώς δεν υπάρχει ειδική
διάταξη που να ορίζει διαφορετικό χρονικό σημείο για την έναρξη ισχύος της σχετικής διάταξης. Επομένως, οι επιχειρήσεις και οι αρμόδιες συνδικαλιστικές
οργανώσεις οφείλουν να μεριμνήσουν για την άμεση κατάρτιση των ειδικών συμφωνιών του άρθρου 21 του ν. 1264/1982, όπως τροποποιήθηκε με το άρθρο 95 του ν. 4808/2021 ή να τις τροποποιήσουν αναλόγως».
Το εν λόγω προσωπικό απαιτείται για τις επιχειρήσεις των κλάδων:
- Παροχής υγειονομικών υπηρεσιών από νοσηλευτικά εν γένει ιδρύματα,
- Διύλισης και διανομής ύδατος,
- Παραγωγής και διανομής ηλεκτρικού ρεύματος ή καύσιμου αερίου,
- Παραγωγής ή διύλισης ακάθαρτου πετρελαίου,
- Μεταφοράς προσώπων και αγαθών από την ξηρά, τη θάλασσα και τον αέρα,
- Τηλεπικοινωνιών και ταχυδρομείων,
- Αποχέτευσης και απαγωγής ακάθαρτων υδάτων και λυμάτων και αποκομιδής και εναποθέσεως απορριμμάτων,
- Φορτοεκφόρτωσης και αποθήκευσης εμπορευμάτων στα λιμάνια,
- Τραπέζης της Ελλάδος, Πολιτικής Αεροπορίας και κάθε είδους υπηρεσιών ή τμημάτων υπηρεσιών που απασχολούνται με την εκκαθάριση και πληρωμή τω μισθών του προσωπικού του κατά το άρθρο 14 του ν. 4270/2014 (Α΄ 143).
Αυστηρότερο πλαίσιο στην κήρυξη απεργιών
Αλλάζει το πλαίσιο στην προκήρυξη απεργίας, ενώ απαγορεύεται η πραγματοποίηση απεργιών που έχουν κηρυχθεί παράνομες από τα δικαστήρια. παράλληλα προβλέπεται αστική ευθύνη των συνδικαλιστών στην περίπτωση άσκησης ψυχολογικής βίας και στη θέσπιση των μητρώων των συνδικαλιστών.
Για την άσκηση του δικαιώματος της απεργίας, συμπεριλαμβανομένων των ολιγόωρων στάσεων εργασίας, απαιτείται προειδοποίηση του εργοδότη ή της συνδικαλιστικής του οργάνωσης 24 τουλάχιστον ώρες πριν από την πραγματοποίηση της (4 ημέρες για τις επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας). Με το νέο νόμο ορίζεται ότι η προειδοποίηση γίνεται πλέον μόνο εγγράφως και επιδίδεται στον εργοδότη με δικαστικό επιμελητή.
Η συνδικαλιστική οργάνωση που κηρύσσει απεργία υποχρεούται να προστατεύει το δικαίωμα των εργαζομένων, οι οποίοι δεν συμμετέχουν στην απεργία, ώστε να προσέρχονται και να αποχωρούν ελεύθερα και ανεμπόδιστα από την εργασία τους χωρίς εμπόδιο και ιδίως χωρίς την άσκηση σωματικής ή ψυχολογικής βίας. Σε περίπτωση παραβίασης αυτής της υποχρέωσης, η απεργία μπορεί να διακοπεί με απόφαση του Μονομελούς Πρωτοδικείου. Για την κήρυξη νέας απεργίας απαιτείται η τήρηση όλων των διατυπώσεων που προβλέπει η νομοθεσία.
Υπαίτια παραβίαση της ανωτέρω υποχρέωσης γεννά αστική ευθύνη της συνδικαλιστικής οργάνωσης και των υπαίτιων μελών του διοικητικού της συμβουλίου. Δεν επιτρέπεται η κήρυξη απεργίας κατά του ίδιου εργοδότη και την ίδια ημερομηνία από δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια συνδικαλιστική οργάνωση εφόσον η απεργία που κήρυξε η πρωτοβάθμια οργάνωση έχει κριθεί παράνομη.
Η υποχρέωση διεξαγωγής δημόσιου διαλόγου ενώπιον του ΟΜΕΔ πριν την πραγματοποίηση απεργίας που ίσχυε ήδη σε φορείς, υπηρεσίες, οργανισμούς και
επιχειρήσεις δημόσιου χαρακτήρα ή κοινής ωφέλειας, επεκτείνεται στο Δημόσιο, τους ΟΤΑ και τα ΝΠΔΔ. Στους υπόλοιπους φορείς και επιχειρήσεις είναι
προαιρετική.
Μητρώο Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων και Οργανώσεων Εργοδοτών
Με την Υπουργική Απόφαση δημιουργείται στο ΕΡΓΑΝΗ το Γενικό Μητρώο Συνδικαλιστικών Οργανώσεων Εργαζομένων (ΓΕ.ΜΗ.Σ.Ο.Ε.) και το Γενικό Μητρώο Οργανώσεων Εργοδοτών (ΓΕ.ΜΗ.Ο.Ε.). Για όσες οργανώσεις δεν εγγραφούν, αναστέλλεται το δικαίωμα της συλλογικής διαπραγμάτευσης και της κατάρτισης συλλογικών συμβάσεων εργασίας.
Τα δεδομένα που θα τηρούνται στο μητρώο είναι: Στοιχεία Επωνυμίας, Έδρας και Επικοινωνίας, Στοιχεία Καταστατικού, Στοιχεία Εκλογικής Διαδικασίας και Οργάνων Διοίκησης (αριθμός μελών με δικαίωμα ψήφου, αριθμός μελών που ψήφισαν στις πιο πρόσφατες αρχαιρεσίες, σειρά εκλεγμένων μελών, σύνθεση οργάνων διοίκησης της συνδικαλιστικής οργάνωσης), Οικονομικές Καταστάσεις και Μεγέθη, Πράξη Διάλυσης, Στοιχεία Δικαστικών Αποφάσεων.
