Παρότι το ποσοστό ανεργίας τον περασμένο Μάρτιο υποχώρησε στο 10,9% και οι άνεργοι στα 508.744 άτομα (σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής) η Κομισιόν στις εαρινές προβλέψεις της για τη χώρα μας «βλέπει» αργή αποκλιμάκωση στο 11,8% έως το 2024.
Όπως επισημαίνεται στην έκθεσή της, η αγορά εργασίας βελτιώθηκε σημαντικά το 2022, εν μέσω διαρκούς δημιουργίας θέσεων εργασίας. Παρόλο που οι πολίτες συνέχισαν να επιστρέφουν στην αγορά εργασίας μετά την πανδημία -υποδηλώνοντας αύξηση του εργατικού δυναμικού- το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε στο 12,5% και αναμένεται να μειωθεί στο 11,8% έως το 2024.
Μάλιστα η Κομισιόν κάνει εκτίμηση και για το επίμαχο θέμα της αύξησης των μισθών, που βρίσκεται στην ατζέντα των προεκλογικών παροχών κυβέρνησης και αντιπολίτευσης. Επισημαίνει πως παρά την αναμενόμενη ανάκαμψη της αύξησης των ονομαστικών μισθών φέτος, οι πραγματικοί μισθοί (μετά δηλαδή τον πληθωρισμό) δεν θα αυξηθούν πριν το 2024.
Για την Ελλάδα, η Κομισιόν εκτιμά πως παρά την αύξηση κατά 9,4% του κατώτατου μισθού τον Απρίλιο του 2023, οι κίνδυνοι ενός σπιράλ αυξήσεων μισθών-τιμών φαίνονται συγκρατημένοι. Ωστόσο, συνεχίζουν να υφίστανται, εφόσον προκύψει μια πιο γρήγορη προσαρμογή των μισθών, που θα μπορούσε να οδηγήσει υψηλότερα τον πυρήνα του Δείκτη.
Σε ευρωπαϊκό επίπεδο, οι προοπτικές για αυξήσεις των μισθών το 2023 είναι πιο θετικές, λόγω της ισχυροποίησης των αγορών εργασίας, των ισχυρών αυξήσεων των κατώτατων μισθών σε αρκετές χώρες και, γενικότερα, της πίεσης από τους εργαζομένους να ανακτήσουν την απώλεια της αγοραστικής δύναμης.
Πως «φρενάρει» τις αυξήσεις μισθών
Υπενθυμίζεται πως με βάση μνημονιακό νόμο του 2012, εφόσον υποχωρήσει η ανεργία σε ετήσια βάση κάτω από το 10% -με βάση όμως την Έρευνα του Εργατικού Δυναμικού (σ.σ. Unemployment Rate/LFS) και όχι την εθνικολογιστική βάση (σ.σ. οn a national account basis)- τότε θα ξεπαγώσουν οι τριετίες δηλαδή τα επιδόματα προϋπηρεσίας ύψους 10% για όποιον μισθωτό συμπληρώνει 3, 6, 9 και πάνω έτη προϋπηρεσίας σε συναφή επάγγελμα.
Συνεπώς, αν επαληθευτούν οι προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η ανεργία δεν θα υποχωρήσει κάτω από το 10% (σε ετήσια βάση) ούτε το 2024, ώστε να ανοίξει ο δρόμος για νέες αυξήσεις στους μισθωτούς ιδιωτικού τομέα, πέραν εκείνων στους αμειβόμενους με τον κατώτατο μισθό.
Στο ίδιο μήκος κύματος και οι προβλέψεις του νέου Μεσοπρόθεσμου, που «βλέπει» την ανεργία στο 9,8% το 2026, άρα το ξεπάγωμα των τριετιών παραπέμπεται για το 2027.
Ειδικότερα, σύμφωνα με το Πρόγραμμα Σταθερότητας που έστειλε η χώρα μας στις Βρυξέλλες, η ανεργία αναμένεται να διαμορφωθεί στο 11,8% το 2023 και να συνεχίσει στο 10,9% το 2024, στο 10% το 2025 και στο 9,8% το 2026.
Αυτό σημαίνει ότι αν ο αμειβόμενος με τον κατώτατο μισθό είχε προλάβει μέχρι τις 14/2/2012 να κατοχυρώσει έστω την πρώτη τριετία, εξακολουθεί να παίρνει την ανάλογη προσαύξηση 10% υπολογιζόμενη επί του εκάστοτε βασικού μισθού.
Ωστόσο δεν μπορεί να διεκδικήσει προσαύξηση για προϋπηρεσία που συμπληρώνεται από τον Φεβρουάριο του 2012 και μετά. Και αντίστοιχα, οι εργαζόμενοι που προσελήφθησαν μετά τον Φεβρουάριο του 2012 έχασαν το δικαίωμα της προσαύξησης κατά 10% του μισθού τους λόγω προϋπηρεσίας.
