Βαρύς πέφτει ο πέλεκυς στις επιχειρήσεις που παρανομούν, εμφανίζοντας ψευδώς δηλωµένη εργασία ως µερική ή εκ περιτροπής, αλλά στην πραγµατικότητα είναι πλήρους ωραρίου.
Από το φθινόπωρο αυξάνεται το πρόστιμο της υποδηλωμένης εργασίας σε 10.500 ευρώ για κάθε εργαζόμενο που εντοπίζεται να απασχολείται παρανόμως και εξισώνεται με τις αντίστοιχες κυρώσεις που ισχύουν για την ανασφάλιστη απασχόληση.
Το κόλπο των επιτήδειων προκειμένου να ξεγλιστρήσουν από τους ελέγχους και τη νομιμότητα και να επιβάλλουν τους δικούς τους κανόνες στην αγορά εργασίας είναι γνωστό στους ελεγκτές της Επιθεώρησης Εργασίας: εργαζόμενοι δηλώνονται στο σύστημα «Εργάνη» ότι απασχολούνται 3-4 ώρες την ημέρα, όταν στην πραγματικότητα δουλεύουν 8 ή και 10 ώρες ημερησίως (ιδίως σε τουρισμό και εστίαση). Δεν είναι λίγοι μάλιστα εκείνοι που εργάζονται αδιάλειπτα χωρίς ρεπό και φυσικά χωρίς να πληρώνονται τις υπερωρίες που κάνουν.
Η μάστιγα της υποδηλωμένης εργασίας συνεχίζει να ανθεί στη χώρα μας, παρά τους ελέγχους και τα τσουχτερά πρόστιμα. Υπολογίζεται πως ένας στους 10 εργαζόμενους, αλλά και μια στις 5 επιχειρήσεις καταφεύγουν σε αυτή τη μορφή απασχόλησης, ιδίως σε εστίαση, λιανεμπόριο και τουρισμό.
Οι μορφές της υποδηλωμένης απασχόλησης είναι πολλές με κυριότερες τις εξής:
- ψευδώς δηλωμένη μερική εργασία (part time)
- σύστημα «δύο μισθών» (ο εργοδότης καταβάλλει τον μισθό που δηλώνεται επίσημα στη σύμβαση εργασίας, αλλά και έναν παράλληλο μισθό ο οποίος παραμένει αδήλωτος ως «μαύρα»).
- αδήλωτες και απλήρωτες υπερωρίες
- εικονικά ρεπό τα οποία δουλεύονται κανονικά
- απασχόληση με σπαστά ωράρια (για παράδειγμα 12-2 και 5-7), ώστε οι εργαζόμενοι που μένουν μακριά δεν συμφέρει να επιστρέψουν σπίτι κι έτσι -στο ενδιάμεσο- μένουν αναγκαστικά στο χώρο εργασίας τους.
«Στο νομοσχέδιο που καταθέτουμε αυξάνουμε το πρόστιμο της υποδηλωμένης εργασίας στο ύψος της αδήλωτης εργασίας, δηλαδή στα 10.500 ευρώ» δήλωσε χθες ο υπουργός Εργασίας, Άδωνις Γεωργιάδης, με αφορμή ελέγχους του ΣΕΠΕ σε καταστήματα του κέντρου της Αθήνας.
Μάλιστα προανήγγειλε σαρωτικούς ελέγχους από την Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρησης Εργασίας, σε νησιά και τουριστικές περιοχές, ώστε να εντοπίζονται άμεσα όλες οι περιπτώσεις των επιτήδειων εργοδοτών που εκμεταλλεύονται τους εργαζόμενούς τους. Η διαδικασία των ελέγχων γίνεται με τη χρήση online ψηφιακών συσκευών, τύπου tablet, τα οποία διευκολύνουν την επιχειρησιακή ετοιμότητα των επιθεωρητών, καθώς εξασφαλίζουν ταχύ και αποτελεσματικό επιτόπιο έλεγχο των στοιχείων της επιχείρησης και των εργαζομένων, με άμεση καταχώρηση του ψηφιακού δελτίου ελέγχου.
Τι κυρώσεις προβλέπονται
Οι κυρώσεις που επιβάλλονται για την υποδηλωμένη και αδήλωτη εργασία βαρύνουν αποκλειστικά τους εργοδότες και λαμβάνουν τόσο τη μορφή προστίμων όσο και άλλες μορφές.
Οι διοικητικές κυρώσεις που επιβάλλονται από την Επιθεώρηση Εργασίας (ΣΕΠΕ), εφόσον διαπιστωθούν υποδηλωμένοι εργαζόμενοι, αφορούν πρόστιμο 10.500 ευρώ ανά εργαζόμενο.
Σε περίπτωση υποτροπής του εργοδότη εντός 3 ετών από τον πρώτο έλεγχο, το πρόστιμο προσαυξάνεται κατά 100% για την πρώτη υποτροπή και κατά 200% για κάθε υποτροπή μετά την πρώτη.
Εάν, τώρα, η υποδηλωμένη εργασία αφορά πολίτες τρίτων χωρών (εκτός ΕΕ) που διαμένουν μεν νόμιμα αλλά απασχολούνται παράνομα, μαζί με τα παραπάνω πρόστιμα επιβάλλεται και πρόστιμο 1.500€ για κάθε απασχολούμενο που φέρει αυτά τα χαρακτηριστικά.
Όμως, εάν ο απασχολούμενος πολίτης τρίτης χώρας είναι παρανόμως διαμένων στη χώρα μας, το πρόστιμο ανέρχεται στα 5.000€ ανά παρανόμως διαμένοντα εργαζόμενο.
Το ποσό αυτό προσαυξάνεται κατά 100%, σε περίπτωση υποτροπής του εργοδότη μέσα σε 4 έτη από τον πρώτο έλεγχο.
