Απoφεύγουν να εισέλθουν στην αγορά εργασίας οι νέοι στην Ελλάδα, γεγονός που αποτελεί τροχοπέδη στην περαιτέρω αύξηση της συνολικής απασχόλησης και κατ’ επέκταση στη μακροχρόνια οικονομική ανάπτυξη της χώρας.
Με βάση τα στοιχεία της Eurostat, το 25% περίπου των Ευρωπαίων νέων ηλικίας 15-29 ετών που σπουδάζουν εργάζεται παράλληλα, ενώ στην Ελλάδα το 92% των σπουδαστών είναι εκτός εργατικού δυναμικού, το 6,3% εργάζεται και 1,6% είναι άνεργοι.
Σύμφωνα με την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού της ΕΛΣΤΑΤ για το 2023, περίπου το 87% των ατόμων ηλικίας 15-29 ετών που είναι μη οικονομικά ενεργοί δεν αναζητούν εργασία, καθώς εκπαιδεύονται ή παρακολουθούν κάποιο πρόγραμμα κατάρτισης.
Υπάρχει ωστόσο και ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού ηλικίας 15-29 ετών που δεν εργάζεται ούτε συμμετέχει σε εκπαίδευση ή κατάρτιση (not in employment, education or training – ΝΕΕΤ). Το 2023 το 16% του πληθυσμού ηλικίας 15-29 ετών άνηκε σε αυτή την κατηγορία, ενώ ο μέσος όρος στην EE-27 είναι σημαντικά μικρότερος (11,2%).
Σημαντικό είναι το χάσμα μεταξύ Ελλάδος και EE-27 ως προς τα ποσοστά συμμετοχής των νέων ηλικίας 15-29 ετών στο εργατικό δυναμικό. Στην Ελλάδα, το 2023 σχεδόν 1 στους 5 μη οικονομικά ενεργούς ανήκε σε αυτή την ηλικιακή ομάδα.
Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat για το 2023, το 44,8% του πληθυσμού 15-29 ετών στην Ελλάδα συμμετέχει ενεργά στο εργατικό δυναμικό (είτε ως απασχολούμενοι είτε ως άνεργοι), ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην EE-27 είναι υψηλότερο (56%).
Στους άνδρες που ανήκουν στην ίδια ηλικιακή ομάδα, το ποσοστό συμμετοχής στην Ελλάδα ανέρχεται σε 47,6%, σημαντικά χαμηλότερο από ό,τι στην EE-27 (59,2%). Αντίστοιχα μεγάλη είναι και η υστέρηση στη συμμετοχή των νέων γυναικών ηλικίας 15-29 ετών (41,8%, έναντι 52,6% στην ΕΕ-27).
Στο 21,8% η ανεργία των νέων το 2023
Μεγάλη διαφοροποίηση, όμως, εμφανίζει και το ποσοστό ανεργίας μεταξύ των νέων ηλικιακά ατόμων και εκείνων μεγαλύτερης ηλικίας. Ειδικότερα, το ποσοστό ανεργίας για άτομα ηλικίας 15-29 ετών στην Ελλάδα ανερχόταν το 2023 στο 21,8%, ποσοστό το οποίο υπερβαίνει κατά 12,7 ποσοστιαίες μονάδες το αντίστοιχο ποσοστό ανεργίας των ατόμων ηλικίας 30- 74 ετών.
Σημειώνεται ότι η απόκλιση αυτή του ποσοστού ανεργίας μεταξύ των νέων και των ατόμων μεγαλύτερης ηλικίας στη χώρα μας, παρ’ ότι μειωμένη έναντι της αντίστοιχης το 2019 και το 2022, εξακολουθεί να είναι η υψηλότερη μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ, με το εύρος της το 2023 να είναι σχεδόν διπλάσιο έναντι του μέσου όρου της Ένωσης.
Σύνδεση εκπαίδευσης με αγορά εργασίας
Στη χαμηλή συμμετοχή των νέων στην αγορά εργασίας και στην επίδραση της εκπαίδευσης στα ποσοστά συμμετοχής στο εργατικό δυναμικό αναφέρεται και η Τράπεζα της Ελλάδος, στην Έκθεσή της για τη Νομισματική Πολιτική. Παράλληλα η κυβέρνηση προσανατολίζεται σε μέτρα που θα δώσουν κίνητρα στην ομάδα των νέων, προκειμένου να ενταχθεί – εκ νέου – στην αγορά εργασίας και να δραστηριοποιηθεί σε τομείς όπου υπάρχει ανάγκη εργατικού δυναμικού.
Όπως αναφέρει η ΤτΕ, διαπιστώνεται ότι η συμμετοχή στην εκπαιδευτική διαδικασία είναι ο σημαντικότερος λόγος για τον οποίο οι νέοι δεν αναζητούν δουλειά, όμως υπάρχει και ένα αξιόλογο τμήμα του πληθυσμού αυτού, το οποίο είναι συγκριτικά μεγαλύτερο από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, που δεν αναζητά εργασία και ταυτόχρονα δεν συμμετέχει σε κάποια εκπαιδευτική ή επιμορφωτική διαδικασία.
«Σε ένα βαθμό, είναι αρκετά φυσιολογικό τα νεαρά άτομα να εκπαιδεύονται, αφού επιθυμούν να αποκτήσουν περισσότερες δεξιότητες ώστε να βελτιώσουν τις πιθανότητες εύρεσης εργασίας» υπογραμμίζει η Έκθεση.
Η αύξηση της συμμετοχής των νέων στην αγορά εργασίας μπορεί να επιτευχθεί, αν αυτοί εφοδιάζονται με τις κατάλληλες δεξιότητες ώστε να εισέρχονται στην αγορά εργασίας με τις βέλτιστες δυνατές συνθήκες, και αν ταυτόχρονα συνδεθεί καλύτερα η εκπαιδευτική διαδικασία με την αγορά εργασίας.
«Τα παραπάνω προϋποθέτουν την πληρέστερη δυνατή διάγνωση των αναγκών της αγοράς εργασίας και των ζητούμενων δεξιοτήτων, καθώς και τη σχεδίαση και εφαρμογή κατάλληλων προγραμμάτων κατάρτισης, κυρίως όσον αφορά τα τεχνικά επαγγέλματα» επισημαίνει η ΤτΕ.
