Περίπου 170 εκατ. νέες θέσεις εργασίας θα δημιουργηθούν έως το τέλος της δεκαετίας στην παγκόσμια αγορά εργασίας, ενώ την ίδια στιγμή 92 εκατ. εργαζόμενοι θα «εκτοπιστούν» από τις θέσεις τους λόγω της ραγδαίας επέλασης των νέων τεχνολογιών.
Σύμφωνα με την έκθεση του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ «Future of Jobs 2025» που εμβαθύνει στο μέλλον της εργασίας τα επόμενα πέντε χρόνια, η παγκόσμια αγορά εργασίας αναδιαμορφώνεται με γνώμονα την τεχνολογική ανάπτυξη, την πράσινη μετάβαση, τις οικονομικές και τις δημογραφικές αλλαγές.
Ποιες θα είναι λοιπόν αυτές οι ειδικότητες που θα επιβιώσουν του τεχνολογικού «Αρμαγεδδώνα» και ποιες δεξιότητες θα πρέπει να έχουν οι εργαζόμενοι για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις της νέας εποχής;
Η διευθύνουσα σύμβουλος του Φόρουμ, Saadia Zahidi, σε δηλώσεις της αναφέρεται στον ρόλο της GenAI στην αναδιαμόρφωση των τάσεων στην αγορά εργασίας. «Οι γραφίστες, οι υπάλληλοι ταχυδρομικών υπηρεσιών, οι εκτελεστικοί γραμματείς και οι υπάλληλοι μισθοδοσίας είναι μεταξύ των θέσεων εργασίας που αναμένεται να παρουσιάσουν την ταχύτερη μείωση τα επόμενα χρόνια, λόγω της αυξανόμενης ικανότητας της GenAI να εκτελεί εργασίες γνώσης».
Η έκθεση επισημαίνει πως η ζήτηση για ρόλους που οδηγούνται από τις τεχνολογικές εξελίξεις όπως η τεχνητή νοημοσύνη (AI) αυξάνεται ραγδαία. Αυτές οι θέσεις εργασίας περιλαμβάνουν ειδικούς σε big data, μηχανικούς fintech, ειδικούς τεχνητής νοημοσύνης και μηχανικούς μάθησης.
Τι γίνεται όμως με τους απόλυτους αριθμούς; Συνδυάζοντας εκτιμήσεις από εταιρείες που συμμετείχαν στην έρευνα με δεδομένα απασχόλησης της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας, η έκθεση απαριθμεί τα 15 επαγγέλματα που θα σημειώσουν τη μεγαλύτερη καθαρή ανάπτυξη και πτώση.
- Διαβάστε επίσης: Στελέχη με γνώσεις σε AI, cyber security και data analytics αναζητούν οι εργοδότες - Οι τάσεις για την επόμενη 5ετία
Οι αγρότες βρίσκονται στην κορυφή της λίστας με τα επαγγέλματα που θα επιβιώσουν, καθώς οι χειρωναντικές εργασίες είναι δύσκολο να υποκατασταθούν από ρομπότ (τουλάχιστον στο άμεσο μέλλον). Οι οδηγοί (και οι κούριερ), οι προγραμματιστές λογισμικού, οι εργάτες οικοδομής και οι πωλητές καταστημάτων συμπληρώνουν την πρώτη πεντάδα.
Οι εργαζόμενοι στην επεξεργασία τροφίμων συγκαταλέγονται επίσης μεταξύ των μεγαλύτερων αναπτυσσόμενων επαγγελμάτων, ενώ οι θέσεις φροντίδας υγείας - συμπεριλαμβανομένων των επαγγελματιών νοσηλευτών, κοινωνικών λειτουργών και επαγγελματιών συμβούλων - προβλέπεται να αυξηθούν σημαντικά τα επόμενα πέντε χρόνια. Αυτό μπορεί να εξηγηθεί από τις δημογραφικές τάσεις, ιδίως τη γήρανση του πληθυσμού σε ηλικία εργασίας, αναφέρει η έκθεση.
Οι απαιτούμενες δεξιότητες «επιβίωσης»
Οι εργοδότες αναμένουν ότι 4 στις 10 βασικές δεξιότητες που απαιτούνται στην αγορά εργασίας, θα αλλάξει έως το 2030. Η αυξανόμενη εστίαση στα προγράμματα συνεχούς μάθησης, αναβάθμισης και αναβάθμισης δεξιοτήτων (reskilling και upskilling) επέτρεψε στις εταιρείες να προβλέπουν και να διαχειρίζονται καλύτερα τις μελλοντικές απαιτήσεις σε δεξιότητες, αναφέρει η έκθεση «Future of Jobs 2025».
Οι τεχνολογικές δεξιότητες αναμένεται να γίνουν απαραίτητες πιο γρήγορα από οποιεσδήποτε άλλες δεξιότητες έως το τέλος της δεκαετίας. Η τεχνητή νοημοσύνη και τα μεγάλα δεδομένα βρίσκονται στην κορυφή της λίστας των δεξιοτήτων του μέλλοντος, ακολουθούμενα από τα δίκτυα και την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και τον τεχνολογικό γραμματισμό.
Σχεδόν το 70% των εταιρειών σχεδιάζει να προσλάβει νέους εργαζομένους με δεξιότητες σχεδιασμού εργαλείων και βελτιώσεων τεχνητής νοημοσύνης και το 62% σκοπεύει να προσλάβει περισσότερα άτομα με δεξιότητες για καλύτερη εργασία παράλληλα με την τεχνητή νοημοσύνη, σύμφωνα με την τελευταία έρευνα. Πάντως, ορισμένες εταιρείες τεχνολογίας, όπως η υπηρεσία αποθήκευσης αρχείων Dropbox και η εφαρμογή εκμάθησης γλωσσών Duolingo, αναφέρουν την τεχνητή νοημοσύνη ως λόγο για απολύσεις.
Δεξιότητες όπως η δημιουργική σκέψη, η ανθεκτικότητα και η ευελιξία αποκτούν επίσης σημασία, μαζί με την δια βίου μάθηση.
Τα 10 κορυφαία skills που βρίσκονται σε άνοδο είναι οι ηγετικές δεξιότητες και η κοινωνική επιρροή, η διαχείριση ταλέντων, η αναλυτική σκέψη και η περιβαλλοντική διαχείριση.
Οι επιχειρήσεις επενδύουν όλο και περισσότερο σε προγράμματα αναβάθμισης δεξιοτήτων για να ευθυγραμμίσουν το εργατικό δυναμικό τους με τις εξελισσόμενες απαιτήσεις, αναφέρει η έκθεση. Η βοήθεια των εργαζομένων να επιτύχουν τον σωστό συνδυασμό τεχνικών και ανθρώπινων δεξιοτήτων θα είναι ζωτικής σημασίας καθώς το μέλλον της εργασίας συνεχίζει να εξελίσσεται.
Αξίζει να σημειωθεί εδώ πως σύμφωνα με τις προβλέψεις της Goldman Sachs Group Inc. μία στις 10 επιχειρήσεις χρησιμοποιούσε την τεχνητή νοημοσύνη με κάποιο τρόπο μέχρι το τέλος του 2024. Είναι μια τάση που πολλοί εργαζόμενοι φοβούνται ότι θα καταστρέψει τις θέσεις εργασίας που κάποτε θεωρούνταν ασφαλείς, ειδικά εκείνες που υπήρξαν πηγές ανάπτυξης και ασφάλειας.
Ωστόσο, πολλές θέσεις εργασίας χαμηλών προσόντων που δεν έχουν σχέση με την τεχνητή νοημοσύνη θα επιβιώσουν. Τα ξενοδοχεία θα μπορούσαν να αρχίσουν να χρησιμοποιούν ένα chatbot AI αντί για έναν θυρωρό, αλλά αυτό το chatbot δεν μπορεί να ξεφορτώσει τις αποσκευές από ένα αυτοκίνητο ή να παραδώσει επιπλέον πετσέτες.
Τα εστιατόρια θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν ένα iPad για παραγγελίες, αλλά κάποιος πρέπει ακόμα να ετοιμάσει το φαγητό και να το παραδώσει στους πελάτες. Το ίδιο ισχύει για τους κινηματογράφους, τα κέντρα περιποίησης, τα spa, καθώς και τα επαγγέλματα που περιλαμβάνουν τη φροντίδα όπως κέντρα παιδικής μέριμνας, γηροκομεία, ξενώνες και νοσοκομεία.
