Μικρή περαιτέρω βελτίωση αναμένεται να παρουσιάσει η αγορά εργασίας το 2025, με εμφανή ωστόσο σημάδια επιβράδυνσης της θετικής τάσης λόγω της υψηλής διαρθρωτικής ανεργίας αλλά και της ισχνής μείωσης της κυκλικής ανεργίας.
Σύμφωνα με την Τριμηνιαία Έκθεση για την Ελληνική Οικονομία του ΙΟΒΕ, το ποσοστό ανεργίας στη χώρα μας αναμένεται να διαμορφωθεί στην περιοχή του 10,1% το 2024 και 9,3% το 2025.
Καθώς η χώρα αγγίζει πλέον μονοψήφια ποσοστά ανεργίας, οποιεσδήποτε μειώσεις κατά τα επόμενα τρίμηνα ή έτη θα είναι αναπόφευκτα βραδύτερες. Παράλληλα με τη μείωση της κυκλικής ανεργίας, προτεραιότητα τίθεται στην αντιμετώπιση της εναπομένουσας διαρθρωτικής ανεργίας και της ανεργίας τριβής.
Σε αυτή την κατεύθυνση, σημαντικά κρίνονται τα ζητήματα της αναντιστοιχίας δεξιοτήτων στην ελληνική αγορά εργασίας αλλά και η ανάγκη παροχής επαρκούς και ποιοτικής κατάρτισης, τόσο σε αρχική όσο και σε συνεχιζόμενη βάση.
Θετική επίδραση στην απασχόληση για το 2025 αναμένεται να έχει η προβλεπόμενη ενίσχυση των επενδύσεων. Σε αυτή την ενίσχυση συμβάλουν δύο παράγοντες:
- η σταδιακή μείωση του κόστους χρηματοδότησης, που απορρέει τόσο από τις διεθνείς νομισματικές αρχές όσο και από τη συστηματική ενίσχυση της διεθνούς επενδυτικής εμπιστοσύνης προς τη χώρα, που μειώνει το spread του κόστους χρηματοδότησης του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
- η ώθηση στις επενδύσεις αναμένεται να δώσει η επιτάχυνση της υλοποίησης του αναθεωρημένου Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, ιδιαίτερα στον τομέα των υποδομών, της ενέργειας, αλλά και της αξιοποίησης του διευρυμένου δανειακού σκέλους, με ευνοϊκούς όρους χρηματοδότησης.
Το Ίδρυμα καταγράφει εξασθένιση της δυναμικής των προοπτικών απασχόλησης στον τομέα της βιομηχανίας, του λιανικού εμπορίου και των υπηρεσιών, διατήρηση της δυναμικής σε κατασκευές. Επίσης, θετικές επιδράσεις στην απασχόληση θα προέλθουν από την σταδιακή ωρίμανση μεγάλων έργων υποδομής, καθώς και εκτέλεση του μεγάλου αριθμού των οικοδομικών αδειών που καταγράφηκαν το 2024.
Στον τομέα του τουρισμού, σε συνέχεια νέου αναμενόμενου ρεκόρ αφίξεων το 2024, η θετική επίδοση αναμένεται να συνεχιστεί και το 2025, ωστόσο η επίδραση του τουριστικού τομέα στην απασχόληση το 2025, συγκριτικά με το 2024, αναμένεται να είναι μικρότερη. Τέλος, ο δημόσιος τομέας αναμένεται να συνεχίσει να στηρίζει την απασχόληση μέσω προγραμματισμένων προσλήψεων στο τρέχον έτος.
Άνοδος του ποσοστού απασχόλησης
Το ποσοστό απασχόλησης των ατόμων άνω των 15 ετών για το γ' τρίμ. του 2024 ανέρχεται σε 48,0% (από 47,1% το γ΄ τρίμ. του 2023) παρουσιάζοντας άνοδο κατά 0,9 ποσοστιαίες μονάδες. Σε ότι αφορά στην εξέλιξη του ποσοστού απασχόλησης στην Ευρωζώνη για το γ’ τριμ. του 2024 αυξήθηκε σε 54,5% από 54,2% για το ίδιο τρίμηνο του 2023, δηλαδή, κατά 0,3 ποσοστιαίες μονάδες.
Συγκριτικά, το ποσοστό απασχόλησης της Ελλάδας είναι σημαντικά χαμηλότερο από το μέσο όρο της Ευρωζώνης, παρουσιάζοντας απόκλιση κατά 6,5 ποσοστιαίες μονάδες για το γ’ τριμ. του 2024, από 7,1 ποσοστιαίες μονάδες για το αντίστοιχο χρονικό διάστημα του 2023.
Οι εργαζόμενοι πλήρους απασχόλησης το γ’ τρίμ. του 2024 αυξήθηκαν κατά 72,6 χιλ. άτομα ή κατά 1,8% συγκριτικά με το ίδιο τρίμηνο του 2023, και ανήλθαν στους 4.046,3 χιλ., ενώ οι εργαζόμενοι μερικής απασχόλησης μειώθηκαν κατά 8,2 χιλ. άτομα ή κατά 3,0% στους 267,9 χιλ.
Ως προς την τάση του εποχικά διορθωμένου δείκτη μισθολογικού κόστους στο σύνολο της ελληνικής οικονομίας, παρουσίασε το γ’ τρίμ. του 2024 πτώση κατά 1,7% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο δείκτη του γ' τριμ. του 2023, έπειτα από εννέα συνεχόμενα τρίμηνα ανόδου.
Σε σχέση με την εξέλιξη της απασχόλησης αναφορικά με την επαγγελματική κατηγορία, σε έξι επαγγέλματα παρουσιάστηκε αύξηση της απασχόλησης και σε τέσσερα μείωσή της. Η ισχυρότερη άνοδος σε απόλυτους αριθμούς (κατά 64,0 χιλ. απασχολούμενους) σημειώθηκε στην κατηγορία των απασχολούμενων στην παροχή υπηρεσιών και πωλητές σε καταστήματα και υπαίθριες αγορές με αποτέλεσμα να ανέλθουν στα 1004,3 χιλ. άτομα το γ’ τρίμ. του 2024 σε σχέση με 960,8 χιλ. άτομα το ίδιο χρονικό διάστημα του 2023.
Επίσης άνοδο σημείωσαν οι υπάλληλοι γραφείου και ασκούντες συναφή επαγγέλματα κατά 20,8 χιλ. απασχολούμενους (από 959,6 χιλ. το γ’ τρίμ. του 2023 σε 980,4 χιλ. άτομα το ίδιο χρονικό διάστημα του 2024).
Η ισχυρότερη μείωση παρουσιάστηκε το γ’ τρίμ. του 2024 σε τεχνολόγους, τεχνικούς βοηθούς και ασκούντες σε συναφή επαγγέλματα όπου ο αριθμός τους κατήλθε σε 274,7 χιλ. από τους 291,3 χιλ. το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023 (-16,6 χιλ.). Έπεται η μείωση σε μέλη των βουλευομένων σωμάτων, ανώτερα διοικητικά και διευθυντικά στελέχη του δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, όπου ο αριθμός τους κατήλθε σε 118,9 χιλ. από τους 130,3 χιλ. το αντίστοιχο τρίμηνο του 2023 (-11,4 χιλ.).
Η ισχυρότερη άνοδος της απασχόλησης το γ’ τριμ. του 2024 παρουσιάστηκε στους τομείς Χονδρικού και Λιανικού Εμπορίου, Επισκευής Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσικλετών καθώς και Κατασκευών. Στον πρώτο, ο αριθμός των απασχολουμένων αυξήθηκε κατά 33,4 χιλ. άτομα (ή κατά 4,8%) στους 727,0 χιλ. από τους 693,6 χιλ. ενώ στο δεύτερο κατά 19,6 χιλ. άτομα (ή κατά 11,2%) στους 194,1 χιλ. από τους 174,5 χιλ.
Επίσης, αξιοσημείωτη ήταν η αύξηση της απασχόλησης στις Μεταφορές και Αποθήκευση (κατά 17,2 χιλ. εργαζόμενους ή κατά 7,5%) από τους 245,6 χιλ. στους 228,4 χιλ. Από την άλλη πλευρά, η ισχυρότερη μείωση της απασχόλησης παρουσιάζεται στον τομέα της Δημόσιας Διοίκησης και Άμυνας όπου η απασχόληση περιορίστηκε στα 353,3 χιλ. άτομα από τα 374,0 χιλ. (-20,7 χιλ. ή - 5,3%).
Αμετάβλητος παρέμεινε ο τομέας της Εκπαίδευσης όπου ο αριθμός των απασχολουμένων καταγράφηκε στους 312,6 χιλ.
Συμπερασματικά, από τα στοιχεία απασχόλησης σε κλαδικό επίπεδο, προκύπτει ότι η άνοδός της το γ’ τρίμ. του 2024 συγκριτικά με το ίδιο τρίμηνο του 2023 προήλθε κυρίως από την άνοδό της στους εξής τομείς:
● Χονδρικό και Λιανικό Εμπόριο, Επισκευή Μηχανοκίνητων Οχημάτων και Μοτοσικλετών (+33,4 χιλ. απασχολούμενοι),
● Κατασκευές (+19,6 χιλ. απασχολούμενοι),
● Μεταφορές και Αποθήκευση (+17,2 χιλ. απασχολούμενοι).