Yπό έντονη οικονομική πίεση συνεχίζουν να βρίσκονται οι περισσότεροι Έλληνες, καθώς ο πληθωρισμός, η ακρίβεια και η ενεργειακή κρίση «ροκανίζουν» το εισόδημά τους, με τους περισσότερους πολίτες να δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στις καθημερινές τους ανάγκες.
Με βάση τα ευρήματα της έρευνας του ΙΜΕ ΓΣΕΒΕΕ για το εισόδημα και τις δαπάνες διαβίωσης το 2024, έξι στα δέκα νοικοκυριά δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να καλύψουν τις υποχρεώσεις τους έως το τέλος του μήνα. Το 73,1% των νοικοκυριών δηλώνει ετήσιο εισόδημα έως 25.000 €, δηλαδή όσο εισπράττει ένα ζευγάρι μισθωτών που αμείβεται με 1.000 ευρώ το μήνα έκαστος. Μόλις το 20,3% των πολιτών δηλώνει ετήσιο εισόδημα πάνω από 25.000 €, ενώ υπάρχει και ένα 9,5% με ετήσιο εισόδημα άνω των 30.000 €.
Για τη συντριπτική πλειονότητα των νοικοκυριών της έρευνας (83,9%), δηλαδή για εκείνα με ετήσιο εισόδημα έως 30.000€, το εισόδημά τους το 2024 μειώθηκε (για το 27,2% αυτών), παρέμεινε σταθερό για το 53% και αυξήθηκε για το 19,6%.
Από τα νοικοκυριά με ετήσιο εισόδημα άνω των 30.000 €, τα οποία αποτελούν το 9,5% του συνόλου των νοικοκυριών της έρευνας , το 11,4% δήλωσε μείωση του εισοδήματός του, έναντι 36,8% που δήλωσε αύξηση. Η εισοδηματική αυτή κατηγορία νοικοκυριών καταγράφει εντυπωσιακή διαφορά στο ισοζύγιο μεταξύ των νοικοκυριών που δήλωσαν μείωση εισοδήματος και εκείνων που δήλωσαν αύξηση, με τα δεύτερα να είναι περίπου τριπλάσια των πρώτων.
Tόσο τα νοικοκυριά που βρίσκονται πλησιέστερα ή κάτω από το κατώφλι της φτώχειας, όσο και τα νοικοκυριά που βρίσκονται στις μεσαίες εισοδηματικά κατηγορίες έχουν υποστεί σε μεγαλύτερο βαθμό μείωση στο εισόδημά τους, σε αντίθεση με τα νοικοκυριά που βρίσκονται στην υψηλότερη εισοδηματική κατηγορία.
Παρόλο που ορισμένα νοικοκυριά ανέφεραν αύξηση του εισοδήματός τους, η πραγματική επίδραση αυτής της μεταβολής διαφέρει σημαντικά ανάλογα με το οικονομικό τους επίπεδο. Για τα ασθενέστερα οικονομικά στρώματα, μια αύξηση της τάξης του 10% ελάχιστα βελτιώνει την οικονομική τους κατάσταση, καθώς εξανεμίζεται από τον πληθωρισμό.
Αντίθετα, για τα υψηλότερα εισοδήματα, η ίδια αύξηση υπερκαλύπτει τις πληθωριστικές πιέσεις, οδηγώντας σε περαιτέρω διεύρυνση του χάσματος μεταξύ πλουσιότερων και φτωχότερων νοικοκυριών.
Για ποια νοικοκυριά δεν βγαίνει ο μήνας
Mε βάση τα επιμέρους στοιχεία της έρευνας, προκύπτει ότι το μηνιαίο εισόδημα δεν επαρκεί για όλον το μήνα για το:
■ 68,7% των νοικοκυριών με 5 άτομα και άνω (έναντι 52,6% το 2023),
■ 63,9% των νοικοκυριών με 4 άτομα (έναντι 73,8%, το 2023),
■ 64.5% των νοικοκυριών με 3 άτομα (έναντι 64,1%, το 2023),
■ 73,8 των νοικοκυριών με τουλάχιστον ένα άνεργο μέλος (έναντι 78,1%, το 2023),
■ 77% των νοικοκυριών με εισόδημα έως 10.000 € (έναντι 80,4%, το 2023),
■ 65,6% των νοικοκυριών με εισόδημα από 10.001 έως 18.000 € (έναντι 62,3% το 2023),
■ 56,5% των νοικοκυριών με εισόδημα από 18.001 έως 25.000 € (έναντι 62,5%, το 2023).
Όπως δείχνουν τα στοιχεία, τα πολυπρόσωπα νοικοκυριά και αυτά με χαμηλά εισοδήματα (έως 18.000 €) είναι τα νοικοκυριά στα οποία, κατά κύριο λόγο, το μηνιαίο εισόδημα δεν επαρκεί για όλο τον μήνα. Επίσης, τα νοικοκυριά χαμηλής έντασης εργασίας (με τουλάχιστον ένα άνεργο μέλος) αποτελούν την πλειονότητα των νοικοκυριών (73,8%) στα οποία το μηνιαίο εισόδημα δεν επαρκεί για όλον το μήνα.
Το μεγαλύτερο ποσοστό νοικοκυριών που το εισόδημά του δεν επαρκεί έως το τέλος του μήνα συγκεντρώνεται στη Βόρεια Ελλάδα, όταν το 2023 στη δυσμενέστερη θέση ήταν η Κεντρική Ελλάδα.
