Τον δρόμο για αύξηση του ετήσιου τζίρου για τις επιχειρήσεις και τους επαγγελματίες που θα έχουν τη δυνατότητα να πωλούν αγαθά και να παρέχουν υπηρεσίες χωρίς ΦΠΑ ανοίγει το νέο καθεστώς απαλλαγής από τον ΦΠΑ για τις μικρές επιχειρήσεις που έχει θεσπίσει η ΕΕ και ισχύει από την 1η Ιανουαρίου 2025.
Αυτό το καθεστώς επιτρέπει στις μικρές επιχειρήσεις να επεκτείνουν τις δραστηριότητές τους σε άλλα κράτη μέλη, αίροντας τις υποχρεώσεις και τα διοικητικά βάρη που διέπουν συνήθως με τις διασυνοριακές συναλλαγές (π.χ. λήψη ΑΦΜ, ενδεχομένη υποχρέωση υποβολής δηλώσεων ανάλογα με τους εθνικούς κανόνες κάθε κράτους μέλους, κ.λπ.).
Η νέα oδηγία της ΕΕ η οποία αναμένεται να ενσωματωθεί στο εθνικό δίκαιο βάζει στο τραπέζι σενάρια για διεύρυνση του αριθμού των μικρομεσαίων που θα απαλλάσσονται από την υποχρέωση χρέωσης ΦΠΑ στις συναλλαγές τους στο εσωτερικό της χώρας με αύξηση του ετήσιου τζίρου από τα 10.000 ευρώ που είναι σήμερα στη περιοχή των 15.000 ευρώ. Ακόμη δεν έχει κλειδώσει τίποτα με αρμόδια στελέχη να κάνουν λόγο για συγκρατημένη αναπροσαρμογή του ορίου επισημαίνοντας ότι μια μεγάλη αύξηση θα είχε σαν αποτέλεσμα την ένταξη ενός πολύ μεγάλου αριθμού μικρομεσαίων με αρνητικές επιπτώσεις στα έσοδα του δημοσίου.
Με βάση την oδηγία τα κράτη μέλη μπορούν να θεσπίσουν εσωτερικό όριο απαλλαγής για επιχειρήσεις με ετήσιο τζίρο έως και 85.000 ευρώ, ενώ ο πήχης για τις συναλλαγές σε περισσότερα του ενός κράτη της ΕΕ ανεβαίνει στα 100.000 ευρώ.
Το μέτρο θα περιορίσει δραστικά τις διαδικασίες και τα διοικητικά βάρη που συνεπάγεται η υποχρέωση συμμόρφωσης με τον ΦΠΑ για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, θα ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα και θα συμβάλλει στην επέκταση των δραστηριοτήτων τους σε άλλα κράτη μέλη μέσω της κατάργησης των γραφειοκρατικών εμποδίων.
Οι αλλαγές
Η ΑΑΔΕ εξέδωσε το ενημερωτικό σημείωμα προκειμένου να ενημερώσει τις μικρές επιχειρήσεις για το νέο καθεστώς.
Τα βασικά χαρακτηριστικά του νέου πλαισίου είναι τα εξής:
- Απλουστευμένες διαδικασίες: Οι επιχειρήσεις θα μπορούν να κάνουν χρήση του καθεστώτος απαλλαγής μικρών επιχειρήσεων με απλουστευμένες διαδικασίες, τόσο στο κράτος-μέλος εγκατάστασής τους όσο και σε άλλα κράτη-μέλη που εφαρμόζουν το ίδιο καθεστώς.
- Καθορισμένα όρια: Οι μικρές επιχειρήσεις που θα κάνουν χρήση του απαλλακτικού καθεστώτος σε περισσότερα του ενός κράτη-μέλη θα μπορούν να διενεργούν ετησίως συναλλαγές ύψους έως 100.000 ευρώ, στο σύνολο της Ε.Ε. Το εσωτερικό όριο απαλλαγής που δύναται να θεσπίσει ένα κράτος-μέλος δεν μπορεί να ξεπερνά τις 85.000 ευρώ. Η Ελλάδα επί του παρόντος έχει όριο τις 10.000 ευρώ. Από την 1η-1-2025 σε επίπεδο Ε.Ε. μια επιχείρηση θεωρείται μικρή για σκοπούς ΦΠΑ όταν ο συνολικός ετήσιος κύκλος εργασιών της σε κράτη-μέλη της Ε.Ε., δηλαδή οι συνολικές διασυνοριακές πωλήσεις αγαθών και παροχές υπηρεσιών, δεν ξεπερνά τις 100.000 ευρώ.
- Διασυνοριακή απαλλαγή: Η διασυνοριακή απαλλαγή ενεργοποιείται με την εγγραφή της επιχείρησης στο απαλλακτικό καθεστώς μικρών επιχειρήσεων οποιουδήποτε άλλου κράτους-μέλους εφαρμόζει το εν λόγω καθεστώς. Με την εγγραφή της η επιχείρηση μπορεί να διενεργεί συναλλαγές προς αυτά τα κράτη-μέλη χωρίς να απαιτείται να εγγραφεί σε αυτά για σκοπούς ΦΠΑ (π.χ. απόκτηση ΑΦΜ, υποβολή δηλώσεων κ.λπ.), με την προϋπόθεση να τηρεί τις υποχρεώσεις που έχει θεσπίσει και εφαρμόζει το κάθε κράτος-μέλος για τις απαλλασσόμενες μικρές επιχειρήσεις στο εσωτερικό του.
Πώς λειτουργεί
Μια ελληνική επιχείρηση μπορεί να αιτηθεί να κάνει χρήση του απαλλακτικού καθεστώτος μικρών επιχειρήσεων σε όποιο άλλο κράτος-μέλος της ΕΕ επιθυμεί, εφόσον:
- ο κύκλος εργασιών της κατά το προηγούμενο και κατά το τρέχον έτος δεν ξεπερνά τις 100.000 ευρώ στο σύνολο της ΕΕ και
- δεν ξεπερνά το εσωτερικό όριο απαλλαγής κάθε κράτους-μέλους στο οποίο αιτείται την απαλλαγή.
Για να κάνει χρήση αυτής της επιλογής μια ελληνική επιχείρηση πρέπει να υποβάλει αίτημα ηλεκτρονικά στην ΑΑΔΕ, με συνημμένα στοιχεία που αφορούν την τήρηση των ορίων απαλλαγής. Το αίτημα διαβιβάζεται ηλεκτρονικά στις φορολογικές διοικήσεις των άλλων κρατών-μελών από τις οποίες αιτείται τη χορήγηση της απαλλαγής. Η δυνατότητα αυτή θα παρέχεται στην ελληνική επιχείρηση, είτε είναι ενταγμένη στο ειδικό καθεστώς μικρών επιχειρήσεων στην Ελλάδα είτε όχι.
Αυτό σημαίνει ότι:
- Μια ελληνική επιχείρηση μπορεί να λειτουργεί με τους κανόνες του κανονικού καθεστώτος ΦΠΑ στο εσωτερικό της χώρας, δηλαδή χωρίς απαλλαγή από τον ΦΠΑ για τις δραστηριότητές της εντός Ελλάδος, και ταυτόχρονα να χρησιμοποιεί το απαλλακτικό καθεστώς μικρών επιχειρήσεων άλλων κρατών-μελών για τις δραστηριότητές της σ’ αυτά.
- Παράλληλα, μια επιχείρηση εγκατεστημένη σε άλλο κράτος-μέλος, π.χ. στη Γαλλία, που είναι ενταγμένη στο απαλλακτικό καθεστώς μικρών επιχειρήσεων εκεί, μπορεί να αιτείται μέσω της Γαλλικής Φορολογικής Διοίκησης να κάνει χρήση του απαλλακτικού καθεστώτος μικρών επιχειρήσεων στην Ελλάδα. Το αίτημά της διαβιβάζεται στην Ελληνική Φορολογική Διοίκηση με την προαναφερόμενη διαδικασία, συνοδευόμενο από τα στοιχεία των διενεργούμενων συναλλαγών της τόσο στο σύνολο των κρατών-μελών της ΕΕ όσο και στο εσωτερικό της Ελλάδας. Το ίδιο ισχύει και στην περίπτωση που η γαλλική επιχείρηση είναι ενταγμένη στο απαλλακτικό καθεστώς μικρών επιχειρήσεων στη Γαλλία. Και στις δύο περιπτώσεις, το σύνολο των απαλλασσόμενων συναλλαγών που θα μπορεί να διενεργήσει στο σύνολο των κρατών-μελών της Ε.Ε. δεν μπορεί να ξεπερνά τις 100.000 ευρώ ετησίως και στην Ελλάδα δεν μπορεί να ξεπερνά το εγχώριο όριο απαλλαγής των 10.000 ευρώ.
