Καθημερινή συνήθεια των παιδιών της Ελλάδας, η οποία μάλιστα ξεκινά από την τρυφερή ηλικία του Δημοτικού, έχει γίνει το Internet αλλά και τα social media. Μάλιστα, η χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης επηρεάζει αισθητά την ψυχολογία των παιδιών, τα οποία δεν συζητούν με τους γονείς τους για την ασφαλή χρήση του Διαδικτύου.
Σύμφωνα με έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ, η οποία διενεργήθηκε το διάστημα Νοεμβρίου-Δεκεμβρίου 2019 σε δείγμα 13.000 μαθητών, ηλικίας από 10-18 ετών, σε περίπου 500 σχολεία των νομών Αττικής, Θεσσαλονίκης, Έβρου, Ιωαννίνων, Ηρακλείου και Δωδεκανήσου, το 59% των παιδιών Δημοτικού και το 94% των παιδιών Γυμνασίου και Λυκείου έχει προφίλ σε κάποιο κοινωνικό δίκτυο, ενώ καθολική είναι και η ενασχόληση με το YouTube (95,5% στο δημοτικό - 97% στο Γυμνάσιο/Λύκειο).
Μάλιστα, από τα παιδιά του Δημοτικού που χρησιμοποιούν τα κοινωνικά δίκτυα παρότι δεν επιτρέπεται στην ηλικία τους, περίπου ένα στα τρία δεν έχει το προφίλ του ιδιωτικό. Μάλιστα το 12% των παιδιών Δημοτικού και 24% των μεγαλύτερων παιδιών αποδέχεται αιτήματα φιλίας από αγνώστους, ενώ ένα στα δέκα παιδιά Δημοτικού και περίπου ένα στα τρία παιδιά Γυμνασίου/Λυκείου δηλώνει ότι έχει συναντηθεί με κάποιον που γνώρισε στο Διαδίκτυο.
Πέρα από τους κινδύνους που ενέχει μια τέτοια χρήση, η επίδραση των social media είναι καταλυτική και για την ψυχολογία των παιδιών. Αρκεί να αναφέρουμε ότι δύο στα δέκα παιδιά, 13-18 ετών, ανησυχούν για τον αριθμό των «like», που θα λάβει στο περιεχόμενο που ανεβάζει στα κοινωνικά δίκτυα, το 19% έχει προβεί σε διαγραφή φωτογραφίας που δεν έλαβε ικανοποιητικό αριθμό «like» ενώ το 28% χρησιμοποιεί συστηματικά φίλτρα στις φωτογραφίες που μοιράζεται.
Την ανησυχία για την επίδραση του ψηφιακού κόσμου στην εύθραυστη ψυχοσύνθεση των παιδιών εντείνει και το γεγονός ότι οι γονείς δείχνουν ανήμποροι να καλλιεργήσουν μια σχέση εμπιστοσύνης, ώστε να επιτευχθεί μεγαλύτερη προστασία των ανήλικων χρηστών στον ψηφιακό κόσμο. Όπως αποτυπώνει η έρευνα του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου του ΙΤΕ, 2 στα 10 παιδιά δημοτικού και 4 στα 10 παιδιά Γυμνασίου-Λυκείου δεν συζητούν με τους γονείς τους θέματα, που άπτονται της ασφαλούς χρήσης του Διαδικτύου.
Από την άλλη, το 30% των παιδιών Δημοτικού και το 60% των παιδιών Γυμνασίου-Λυκείου θα διστάσει ή δεν θα πει στους γονείς του, αν κάτι του συμβεί και το αναστατώσει κατά τη διάρκεια ενός διαδικτυακού παιχνιδιού, κυρίως, επειδή θεωρούν ότι οι γονείς δεν ασχολούνται, είτε επειδή φοβάται ότι θα του απαγορεύσουν να παίζει, είτε επειδή θεωρεί ότι δεν ξέρουν πώς να το βοηθήσουν.
Κι όλα αυτά την ώρα που τα στατιστικά μαρτυρούν πως οι παραβατικές συμπεριφορές, όπως η διαδικτυακή παρενόχληση μέσω κοινωνικών δικτύων, αυξάνονται. Για παράδειγμα, παρενόχληση μέσω των social media έχει δεχτεί το 18% των παιδιών Δημοτικού και το 33% των παιδιών Γυμνασίου/Λυκείου. Το 3% των παιδιών Δημοτικού και το 5% των μεγαλύτερων παιδιών δηλώνει ότι έχει εκφοβιστεί ότι θα δημοσιοποιηθούν πολύ προσωπικές φωτογραφίες στο Διαδίκτυο, ενώ το 13% των παιδιών Γυμνασίου/Λυκείου δηλώνει ότι έχει μοιραστεί πολύ προσωπικές φωτογραφίες.
Ιδιαίτερα υψηλά είναι και τα ποσοστά των παιδιών που ασχολούνται εντατικά με τα διαδικτυακά παιχνίδια. Ειδικότερα το 67% των παιδιών Δημοτικού και το 61% των παιδιών Γυμνασίου/Λυκείου παίζουν διαδικτυακά παιχνίδια ενώ σχεδόν ένα στα τρία παιδιά δημοτικού και ένα στα δυο παιδιά Γυμνασίου/Λυκείου παίζει με ανθρώπους που δεν γνωρίζει στην πραγματική ζωή και μάλιστα, συνομιλεί μαζί τους (29% παιδιά Δημοτικού, 52% παιδιά Γυμνασίου/Λυκείου).
Μάλιστα τα διαδικτυακά παιχνίδια αποδεικνύονται ιδιαίτερα εθιστικά καθώς ένα στα δέκα παιδιά όλων των εκπαιδευτικών βαθμίδων δηλώνει εθισμένο στο online gaming και ότι διασκεδάζει περισσότερο, όταν παίζει παρά όταν περνά χρόνο με τους φίλους του. Ο εθισμός αυτός είναι επιβλαβής και για την υγεία και σωστή ανάπτυξη του παιδιού, αφού το 11% των παιδιών δημοτικού και 21% των παιδιών Γυμνασίου/Λυκείου αργεί να κοιμηθεί το βράδυ εξαιτίας της ενασχόλησης του με διαδικτυακά παιχνίδια. Τέλος, το 42% των παιδιών στο Δημοτικό και το 31% των μεγαλύτερων παιδιών δεν γνωρίζει πώς να προστατεύει τις συσκευές του από ιούς ή κακόβουλο λογισμικό.
