Στις ηλεκτρονικές αγορές στρέφονται όλο και περισσότεροι Έλληνες τα τελευταία χρόνια, με το 2024 να αποτελεί ακόμα μια χρονιά ανόδου της εν λόγω δραστηριότητας με το ποσοστό των Ελλήνων που χρησιμοποίησε το Internet και προχώρησε σε ηλεκτρονικές αγορές να φτάνει πλέον στο 75%. Παρότι μάλιστα η χώρα παραμένει πίσω από τον μέσο όρο της Ευρώπης όσον αφορά στις ηλεκτρονικές αγορές, την τελευταία δεκαετία συγκαταλέγεται στο γκρουπ των χωρών εκείνων που σημείωσαν την μεγαλύτερη άνοδο.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, το 2024, το 94% των πολιτών της ΕΕ ηλικίας 16-74 ετών χρησιμοποίησαν το διαδίκτυο, και μεταξύ αυτών, το 77% αγόρασε ή παρήγγειλε αγαθά ή υπηρεσίες μέσω διαδικτύου. Η διαφορά μεταξύ του ποσοστού όσων χρησιμοποίησαν το διαδίκτυο για οποιονδήποτε σκοπό και του ποσοστού των ατόμων που το χρησιμοποίησαν για να αγοράσουν ή να παραγγείλουν αγαθά ή υπηρεσίες ήταν 17 ποσοστιαίες μονάδες στο σύνολο της Ευρώπης το 2024, με την Ιρλανδία, τις Κάτω Χώρες, τη Σλοβακία, την Τσεχία, τη Σουηδία, τη Νορβηγία και τη Δανία να εμφανίζουν μονοψήφιο αριθμό της εν λόγω διαφοράς. Για την ακρίβεια στην Ιρλανδία η διαφορά έφτασε τις 3 ποσοστιαίες μονάδες, στις Κάτω Χώρες τις 5 ποσοστιαίες μονάδες, στη Σλοβακία τις 7 ποσοστιαίες μονάδες, στην Τσεχία, τη Σουηδία και τη Νορβηγία τις 8 ποσοστιαίες μονάδες και στη Δανία τις 9 ποσοστιαίες μονάδες.
Στον αντίποδα σε χώρες όπως η Ρουμανία, η Βουλγαρία και η Ιταλία η διαφορά ήταν ιδιαίτερα υψηλή, φτάνοντας τις 34 και τις 30 ποσοστιαίες μονάδες αντίστοιχα. Στο Μαυροβούνιο δε, μεταξύ των ατόμων που χρησιμοποίησαν το διαδίκτυο, λιγότεροι από τους μισούς, αγόρασαν ή παρήγγειλαν αγαθά ή υπηρεσίες online το 2024.
Στην περίπτωση της χώρας μας όπου το ποσοστό των ατόμων που συνδέθηκαν στο διαδίκτυο το 2024 έφτασε το 87% και οι ηλεκτρονικές αγορές το 75% η διαφορά διαμορφώθηκε στις 12 μονάδες επισφραγίζοντας το γεγονός ότι οι ηλεκτρονικές αγορές μετατρέπονται σε αγαπημένη συνήθεια των Ελλήνων που περνούν χρόνο online. Αξίζει να σημειωθεί ωστόσο ότι το ποσοστό όσων συνδέθηκαν στο διαδίκτυο το προηγούμενο έτος παραμένει χαμηλό σε σχέση με τον μέσο όρο της Ευρώπης αλλά και σε σχέση με την πλειονότητα των χωρών. Στην Ελλάδα όσοι συνδέθηκαν στο διαδίκτυο το 2024 έφτασαν το 87% όταν ο μέσος όρος της Ευρώπης ήταν 94%. Μόλις σε 7 χώρες δε, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας (Βουλγαρία, Κροατία, Λιθουανία, Πορτογαλία, Βοσνία Ερζεγοβίνη, Τουρκία το ποσοστό ήταν κάτω από το 90%. Αντίθετα υπήρξαν και χώρες όπως η Δανία η Νορβηγία και η Ολλανδία όπου το ποσοστό των κατοίκων που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο φτάνει το 100%.
Εκρηκτική άνοδος την τελευταία δεκαετία
Η άνοδος των online αγορών έχει ξεκινήσει την τελευταία δεκαετία, με τα μεταπανδημικά χρόνια βέβαια να καταγράφεται εκρηκτική. Αρκεί να αναφερθεί ότι το 2014 ο μέσος όρος των χωρών της Ευρώπης που πραγματοποιούσαν online αγορές έφτανε μόλις το 59% έναντι του 77% πέρυσι. Σε αυτή την περίοδο μάλιστα η χώρα μας μαζί με πέντε ακόμα χώρες παρουσίασε την μεγαλύτερη αύξηση. Όπως μαρτυρούν τα στοιχεία της Eurostat την τελευταία δεκαετία η αύξηση ήταν ιδιαίτερα υψηλή στη Ρουμανία (42 ποσοστιαίες μονάδες), την Ουγγαρία και τη Λιθουανία (36 ποσοστιαίες μονάδες έκαστη), την Ελλάδα (35 ποσοστιαίες μονάδες), την Ιρλανδία και την Τσεχία (34 ποσοστιαίες μονάδες έκαστη). Εν αντιθέσει, η αύξηση ήταν μονοψήφια στη περίπτωση της Γερμανίας (2 ποσοστιαίες μονάδες), του Λουξεμβούργου (4 ποσοστιαίες μονάδες) και της Φινλανδίας (7 ποσοστιαίες μονάδες).
Ποιοι αγοράζουν online
Όσον αφορά τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά όσων προβαίνουν σε ηλεκτρονικές αγορές, φαίνεται να είναι κυρίως νεότεροι σε ηλικία χρήστες. Συγκεκριμένα, μεταξύ των χρηστών του διαδικτύου, το ποσοστό των ανδρών που αγόραζαν ηλεκτρονικά το 2024 ήταν 77%, παρόμοιο με το ποσοστό των γυναικών που αγόραζαν ηλεκτρονικά. Ωστόσο το μερίδιο των διαδικτυακών αγοραστών ήταν το υψηλότερο μεταξύ της ηλικιακής ομάδας 25-34 ετών - 89% το 2024 – ενώ το ποσοστό των ηλικιακών ομάδων 35-44 και 16-24 ετών έφτασε το 86% και το 83% αντίστοιχα. Στην ηλικιακή ομάδα 45-54 ετών το ποσοστό όσων προχώρησαν σε online αγορές έφτασε στο 78%, ελαφρώς πάνω από τον μέσο όρο της ΕΕ, ενώ οι ηλικιακές ομάδες 55-64 ετών και 65-74 ετών αντίστοιχα, ήταν κάτω από το μέσο όρο της ΕΕ το 2024, με μερίδια 67% και 53%.
Η εξέλιξη των ηλεκτρονικών αγορών στις διάφορες ηλικιακές ομάδες επισφραγίζει και την κομβική σημασία που είχε η πανδημία στην ανάπτυξη του ηλεκτρονικού εμπορίου. Αρκεί να αναφερθεί ότι μέσα στην δεκαετία 2014-2024, η ηλικιακή ομάδα 25-34 ετών συνέβαλε περισσότερο στην αύξηση του ηλεκτρονικού εμπορίου με την δεύτερη μεγαλύτερη συνεισφορά να εμφανίζεται στην ηλικιακή ομάδα 35-44 ετών. Ωστόσο από το 2020 κι έπειτα καταγράφηκε μεγάλη αύξηση και στο ηλικιακό γκρουπ των 45-55 ετών, παρότι τα προηγούμενα χρόνια το μερίδιο αυτή της ηλικιακής ομάδας ήταν σαφώς κάτω από το μέσο όρο της ΕΕ.
Όσον αφορά τα λοιπά χαρακτηριστικά των online αγοραστών, μόνο το 59% των συνταξιούχων αγόρασε ή παρήγγειλε αγαθά ή υπηρεσίες μέσω διαδικτύου το 2024, όταν το ποσοστό των «μισθωτών, αυτοαπασχολούμενων και οικογενειακών εργαζομένων» έφτασε το 83%, και τα ποσοστά των «φοιτητών» και των «ανέργων» που αγόρασαν ή παρήγγειλαν ηλεκτρονικά το 2024, έφταναν το 82% και 68% αντίστοιχα το 2024. Επιπλέον, το μερίδιο των αγοραστών που ζούσαν σε πόλεις ήταν 78% ελαφρώς πάνω από το 76% όσων ζούσαν σε πόλεις και προάστια και του 75% αυτών που ζούσαν σε αγροτικές περιοχές.
