Ήταν το μακρινό 1999 όταν η Aegean Aviation ξεκίνησε το παρθενικό της ταξίδι, ένα «ταξίδι» που οραματίστηκε ο αυτοδημιούργητος επιχειρηματίας από την Κρήτη, Θεόδωρος Βασιλάκης, και είχε ως προορισμό την δημιουργία μιας υψηλού επιπέδου ελληνικής αεροπορικής εταιρείας η οποία θα πετά με σύγχρονα αεροσκάφη σε ένα ευρύ δίκτυο προορισμών, δίνοντας έμφαση στην ποιότητα και στην ασφάλεια. Έκτοτε, με άλλοτε «χαμηλές» κι άλλοτε «ψηλές πτήσεις» και χωρίς ιδιαίτερα «κενά αέρος», η εταιρεία κατάφερε να γιγαντωθεί και να μετατραπεί στην μεγαλύτερη αεροπορική της Ελλάδας εξυπηρετώντας περί τα 15 εκατ. επιβάτες ετησίως (στοιχεία 2019) από τους 312.500 που μετέφερε τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της.
Οι προοπτικές μάλιστα για τον 21 χρόνο της λειτουργίας της προδιαγράφονταν λαμπρές, δεδομένης και της συνεχούς ανόδου του τουριστικού ρεύματος της χώρας μας, με τους στόχους να προβλέπουν μεγαλύτερη του 11% ανάπτυξη μέσω της διεύρυνσης της τουριστικής σεζόν. Όλα αυτά βέβαια στην προ-κορονοϊού εποχή.
Στην μετά-κορονοϊό εποχή και με δεδομένη την παύση εργασιών στις μεταφορές και το πλήγμα στον τουριστικό κλάδο, η εταιρεία η οποία απασχολεί περί τους 2.400 εργαζόμενους (στις 31/12/2019 είχε περίπου 2.700 εργαζόμενους, αλλά συνολικά περίπου 300 συμβάσεις ορισμένου χρόνου δεν ανανεώθηκαν) αναζητά τρόπους να διατηρήσει το μέγεθος της επιχείρησης παρότι στο δεύτερο τρίμηνο του έτους καίει περί τα 40 εκατ.ευρώ ταμειακά διαθέσιμα μηνιαίως, λόγω της καθήλωσης των αεροσκαφών.
Παρά τα σενάρια για μεγάλη κρατική χείρα βοηθείας που κυκλοφορούσαν το τελευταίο διάστημα και δεδομένης της πρόθεσης της εταιρείας «οι κανόνες και οι όροι της συμφωνίας από πλευράς του κράτους να μην θυσιάσουν την ευελιξία και την ικανότητα της διοίκησης να λαμβάνει αποφάσεις για το μέλλον της επιχείρησης και των ανθρώπων της», πρόθεση που είχε εκφραστεί επίσημα από τα χείλη του προέδρου της κ. Ευτύχη Βασιλάκη, το μέλλον της αεροπορικής εταιρείας θα στηριχτεί «στις δικές της κυρίως δυνάμεις» και ο χρόνος θα δείξει αν θα είναι ευοίωνο.
Βασικός λόγος είναι πως η έκδοση μετατρέψιμων ομολογιών σε μετοχές Cocos ή ακόμα κι ένα σχέδιο κρατικής στήριξης με κεφάλαια εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ δεν συμπεριλήφθηκε τελικά μέτρα που εξέδωσε η κυβέρνηση για τις αεροπορικές. Αντ’ αυτού αποφασίστηκε η οριζόντια στήριξη του συνόλου του κλάδου των αερομεταφορών με 115 εκατ. ευρώ, τα οποία θα αφορούν κυρίως στην ελάφρυνση του μισθολογικού κόστους των επιχειρήσεων του κλάδου.
Για να αντισταθμίσει αυτή τη μικρή κρατική χείρα βοηθείας, εν συγκρίσει τουλάχιστον με αντίστοιχες πρωτοβουλίες άλλων χωρών, η Aegean θα αιτηθεί δανεισμό ύψους 150 εκατ. ευρώ με εγγυήσεις του Ελληνικού Δημοσίου, σε μια προσπάθεια να επαναφέρει το 75% με 80% των πτήσεων του προ-κορονοϊού προγράμματός της το 2021. Καταφεύγοντας στο Ταμείο Εγγυοδοσίας Επιχειρήσεων COVID-19, στο οποίο όπως υπογραμμίζει, έχουν πρόσβαση όλες οι εγχώριες εταιρείες, ο αερομεταφορέας θα υποβάλλει διακριτά αιτήματα στις τέσσερις συστημικές τράπεζες (Alpha Bank, Eurobank, Εθνική Τράπεζα και Τράπεζα Πειραιώς) με στόχο την λήψη του προαναφερθέντος ποσού, ποσό που αντιστοιχεί μόνο στο 11% του κύκλου εργασιών της. Να σημειωθεί ότι η εγγύηση του κράτους ορίζεται στο 80% για δάνεια διάρκειας έως 5 ετών και ύψους έως του 25% του τζίρου των επιχειρήσεων.
Ουσιαστικά, ο ελληνικός αερομεταφορέας θα στηριχθεί στις δικές του δυνάμεις – όπως ανέφερε χαρακτηριστικά στην ανακοίνωσή του – έχοντας εξασφαλίσει περιθώριο προσαρμογής ως τον Σεπτέμβριο, με βάση τα ταμειακά αποθέματα, ύψους 510 εκατ. ευρώ αλλά και τη στήριξη των τραπεζών, από τις οποίες έχει εξασφαλίσει ανοιχτή πιστοληπτική γραμμή ύψους 120 εκατ. ευρώ.
Παράλληλα βέβαια η εταιρεία ζητά συνέχιση κι εξέλιξη των μέτρων στήριξης ως την αρχή της τουριστικής περιόδου του 2021. Να υπενθυμίσουμε ότι τα μέτρα στήριξης προβλέπουν την επέκταση της προσωρινής αναστολής των συμβάσεων εργασίας για τους εργαζόμενους συνοδευόμενη από ειδική έκτακτη αποζημίωση έως και τον Ιούλιο καθώς και το πρόγραμμα Συν-Εργασία, το οποίο αφορά την επιδότηση των ασφαλιστικών εισφορών (εργαζομένων κι εργοδοτών)για το χρόνο που δεν απασχολούνται οι εργαζόμενοι και έως την 31 Δεκεμβρίου. Μέσω της συγκεκριμένης παρέμβασης ο κλάδος επωφελείται περί τα 50 εκατ. ευρώ ενώ η Aegean με 3,5 έως 11 εκατ. ευρώ, ανάλογα τις αποφάσεις της διοίκησης (το προσωπικό της Aegean αντιπροσωπεύει περίπου το 22% του συνόλου των 11.000 εργαζομένων του κλάδου). Επιπλέον τα μέτρα προβλέπουν την καθιέρωση ειδικού συντελεστή 15% για τον φόρο μισθωτών υπηρεσιών των πιλότων αεροσκαφών, πληρωμάτων καμπίνας και τεχνικών αεροσκαφών καθώς και την αποζημίωση-με επιπλέον αντιστάθμιση 20 ευρώ ανά προσφερόμενη θέση- των άγονων πτήσεων Απριλίου- Μαΐου.
Εκφράζοντας έμμεσα την δυσαρέσκειά της για τα οριζόντια και «πολύ μικρά» μέτρα της κυβέρνησης, οι ανησυχίες της εταιρείας επικεντρώνονται στο γεγονός ότι η ισχυρή στήριξη που λαμβάνουν αεροπορικές εταιρείες άλλων χωρών μπορεί να καταστήσει τον αερομεταφορέα λιγότερο ανταγωνιστικό στην μετά - κορονοϊό εποχή και ίσως συρρικνωμένο. Ένα σενάριο που αν επαληθευτεί, θα επιβαρύνει αισθητά τον τουρισμό της χώρας, μεγάλο μέρος της μετακίνησης του οποίου στηρίζεται στην Aegean. Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι το 48% και το 35% της επιβατικής κίνησης των αεροδρομίων της Αθήνας και της Θεσσαλονίκης, αντίστοιχα, προέρχεται από την Aegean.
