Με θετικά μηνύματα βαδίζει ο τουρισμός προς την λήξη της τρέχουσας σεζόν αλλά και τον σχεδιασμό της επόμενης, παρά την υγειονομική κρίση που συνεχίζει να απορρυθμίζει την φυσιολογική λειτουργία του πλανήτη. Την ίδια στιγμή βέβαια, παράγοντες του τουρισμού εκφράζουν φόβους για την ραγδαία αύξηση των κρουσμάτων ενώ φορείς του κλάδου κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου για την βιωσιμότητα των σχετικών επιχειρήσεων, μετά και το μεγάλο πλήγμα που έχουν δεχτεί όλο το προηγούμενο διάστημα.
Ενδεικτικό του θετικού κλίματος που επικρατεί ήταν τα μηνύματα που έφτασαν στην χώρα κατά την πρώτη μεγάλη τουριστική έκθεση World Travel Market η οποία ολοκληρώθηκε προ ημερών στο Λονδίνο. Στο πλαίσιο αυτής, η ηγεσία του υπουργείου Τουρισμού συναντήθηκε με στελέχη του τουριστικού κλάδου, διασφαλίζοντας την αύξηση των διαθέσιμων αεροπορικών θέσεων προς την χώρα μας.
Για την ακρίβεια συμφωνήθηκε η αύξηση της διαθεσιμότητας της EasyJet κατά 500.000 αεροπορικές θέσεις για το 2022. Όπως ανέφερε ο υπουργός Τουρισμού, κ. Βασίλης Κικίλιας, αντί για 1,1 επιβάτες η EasyJet θα φέρει το 2022 στη χώρα μας 1,6 εκατομμύρια επισκέπτες οι οποίοι θα μπορούσαν να φτάσουν και τα 2 εκατομμύρια αν υπάρξει ενδιαφέρον. Μάλιστα η low cost αεροπορική διατύπωσε την επιθυμία να δημιουργήσει τεχνικές βάσεις σε δύο δημοφιλείς για τους Βρετανούς προορισμούς, το Ηράκλειο Κρήτης και την Κέρκυρα.
Αντίστοιχη συμφωνία για αύξηση διαθέσιμων θέσεων κατά 600.000, επετεύχθει και με την Jet2. Ειδικότερα η αεροπορική εταιρεία δρομολογεί να πραγματοποιεί για το 2022, 270 πτήσεις εβδομαδιαίως προς 15 αεροδρόμια της χώρας μας, αρχής γενομένης από την 1η Απριλίου, σηματοδοτώντας με τον τρόπο αυτό και την έγκαιρη έναρξη της σεζόν. Μάλιστα στο πτητικό της πρόγραμμα εντάσσονται και δύο νέα δρομολόγια από το Birmingham και το Manchester προς Αθήνα τα οποία από τις 15 Απριλίου φιλοδοξούν να στηρίξουν τον city break τουρισμό της πρωτεύουσας.
Τέλος, έντονο ήταν το ενδιαφέρον για την χώρα μας καταγράφηκε και από την British Airways, η οποία ήδη από τον Δεκέμβριο της τρέχουσας χρονιάς θα εκτελεί 64 πτήσεις προς Ελλάδα τόσο από το αεροδρόμιο του Heathrow όσο κι από αυτό του Gatwick.
Το προαναφερθέν ενδιαφέρον έρχεται να συμπληρώσει αυτό που ανακοινώθηκε το προηγούμενο διάστημα στα πλαίσια της γαλλικής τουριστικής έκθεσης, Top Resa.
Να θυμίσουμε ότι η Tui σχεδιάζει την έναρξη της σεζόν από τα τέλη Μαρτίου για συγκεκριμένους ελληνικούς προορισμούς, χαρακτηρίζοντας την χώρα μας ως έναν από τους σημαντικότερους προορισμούς της εταιρείας παγκοσμίως και εκφράζοντας την πεποίθηση ότι «ο όμιλος θα ξεπεράσει το ορόσημο των 3 εκατομμυρίων επισκεπτών στη χώρα μας την νέα χρονιά, επιδόσεις δηλαδή αντίστοιχες του 2019».
Αύξηση κατά 50% των διαθέσιμων αεροπορικών θέσεων για την Ελλάδα δρομολογεί και η αεροπορική εταιρεία Transavia το 2022 ενώ εξετάζει και την προσθήκη νέων προορισμών όπως η Κεφαλονιά καθώς και την δυνατότητα επέκτασης των δρομολογίων της καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Ήδη μάλιστα για την νέα χρονιά ανακοίνωσε ότι στους προορισμούς της θα εντάξει και την Σκιάθο.
Μετά και την ψήφο εμπιστοσύνης που έδωσαν οι Γάλλοι επισκέπτες στην χώρα μας φέτος, αύξηση των δρομολογίων της προς την Ελλάδα για το 2022 εξετάζει και η Air France.
Το ενδιαφέρον μάλιστα δεν φαίνεται σταματά στους ευρωπαϊκούς προορισμούς, είναι εμφανές και από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Για την ακρίβεια, περισσότερους αμερικανούς τουρίστες σχεδιάζει να φέρει στην χώρα η Delta Airlines, η οποία έχει ήδη ανακοινώσει την προσθήκη μιας νέας πτήσης από την Βοστώνη προς την Αθήνα, από τον Μάιο του 2022.
Το καλό brand name της χώρας το οποίο διατηρήθηκε και την φετινή σεζόν αλλά και η αύξηση των διαθέσιμων πτήσεων έχουν ήδη αποτελέσματα, με τον υπουργό Τουρισμού να αναφέρει σε πρόσφατη συνέντευξή του ότι «οι προκρατήσεις του Οκτωβρίου για το καλοκαίρι του 2022, είναι ήδη 30% πάνω από τις προκρατήσεις του Οκτωβρίου του 2018 για το καλοκαίρι του 2019».
Καμπανάκια για την συνέχεια
Παρόμοια εικόνα μεταφέρουν και φορείς του τουρισμού. Συγκεκριμένα όπως ανέφερε σε πρόσφατη ανάρτησή του στο twitter του ο επικεφαλής του Ομίλου IKOS και επιτίμος προέδρος του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων, Ανδρέας Ανδρεάδης, οι προ-κρατήσεις το 2022 από Μ. Βρετανία & Γερμανία βρίσκονται σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, τονίζοντας ότι «οι αεροπορικές προβλέπουν τουριστικό μπουμ».
Σύμφωνα με τον ίδιο ωστόσο, «τίποτα δεν έχει κριθεί καθώς «η ολική επαναφορά & τα νέα ρεκόρ θα έρθουν μόνο με σωστό σχέδιο, πολύ δουλειά & ορθή διαχείριση της πανδημίας» κατέληξε ο κ. Ανδρεάδης.
Όσον αφορά στην πανδημία, οι ανησυχίες δείχνουν να αυξάνουν το τελευταίο διάστημα ακολουθώντας την μεγάλη αύξηση των κρουσμάτων που καταγράφεται. Σύμφωνα με παράγοντες του κλάδου μάλιστα, αν η αύξηση των κρουσμάτων οδηγήσει σε μέτρα αντίστοιχα των προηγούμενων χρόνων, θα μπορούσε να σηματοδοτήσει ντόμινο δυσάρεστων εξελίξεων για τα ξενοδοχεία χειμερινών προορισμών, τα οποία αποτελούν και τον μεγάλο ασθενή της υγειονομικής κρίσης. Να θυμίσουμε ότι τα εν λόγω ξενοδοχεία έχουν χάσει ολοσχερώς τις δύο προηγούμενες χρονιές, κι αναμένουν φέτος, μετά και την αύξηση του ποσοστού των εμβολιασμένων και την σταθερή επιθυμία των ταξιδιωτών να δραπετεύσουν - κάτι που έγινε εμφανές και από την αργία της 28ης Οκτωβρίου, να ανακτήσουν μέρος του χαμένου εδάφους.
Την ανάγκη να εστιάσουμε και στα προβλήματα που έχει δημιουργήσει η πανδημία στον κλάδο πέρα από το κλίμα ευφορίας που επικρατεί για την συνέχεια, επεσήμανε πρόσφατα και ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ, κ. Γιάννης Ρέτσος, σε επιστολή που απέστελε προς το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης και δή στους κ.κ. Χρήστο Σταϊκούρα, υπουργό Οικονομικών, Άδωνι Γεωργιάδη, Υπουργό Ανάπτυξης και Επενδύσεων και Θεόδωρο Σκυλακάκη, Αναπληρωτή Υπουργό Οικονομικών.
Κρούωντας τον κώδωνα του κινδύνου για την βιωσιμότητα των επιχειρήσεων, ο κ. Ρέτσος ανέφερε χαρακτηριστικά «είναι λάθος να εστιάζουμε στο κλίμα ευφορίας που επικρατεί και να θεωρούμε πως μια τουριστική περίοδος τεσσάρων μηνών αρκεί για καλυφθούν οι τεράστιες ζημιές που προκάλεσε και εξακολουθεί να προκαλεί στις τουριστικές επιχειρήσεις η πανδημία του Covid-19».
Εστιάζοντας στο μεγάλο πρόβλημα ρευστότητας που εξακολουθεί να αντιμετωπίζει η πλειονότητα των τουριστικών επιχειρήσεων, ο πρόεδρος του ΣΕΤΕ έκανε εκτενή αναφορά στα χρηματοδοτικά εργαλεία που νομοθετήθηκαν και τις ενισχύσεις που «είτε δεν έχουν φθάσει ακόμα, είτε -όπως φαίνεται- δεν θα φθάσουν ποτέ στα ταμεία των επιχειρήσεων».
«Το μεγαλύτερο πρόβλημα που εξακολουθεί και αντιμετωπίζει η πλειοψηφία των τουριστικών επιχειρήσεων είναι η έλλειψη ρευστότητας. Η απάντηση στο συγκεκριμένο πρόβλημα θα προερχόταν μέσω των ενισχύσεων που θα λάμβαναν οι επιχειρήσεις αξιοποιώντας τα χρηματοδοτικά εργαλεία που νομοθετήθηκαν. Δυστυχώς, οι ενισχύσεις αυτές είτε δεν έχουν φθάσει ακόμα, είτε -όπως φαίνεται- δεν θα φθάσουν ποτέ στα ταμεία των επιχειρήσεων. Με την από 16-9-2021 επιστολή (Προτάσεις ΣΕΤΕ σχετικά με την Επιστρεπτέα Προκαταβολή και την Επιδότηση παγίων δαπανών) ζητήσαμε να τεθεί σε λειτουργία -πριν το τέλος Σεπτεμβρίου- η ηλεκτρονική πλατφόρμα μέσω της οποίας θα μπορούν οι επιχειρήσεις να επιστρέψουν το επιστρεπτέο μέρος της επιστρεπτέας προκαταβολής. Ομοίως, προτείναμε να προβλεφθεί ρητά, σύμφωνα και με τη σχετική ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, πως τα σχετικά ποσά που θα επιστραφούν μέχρι την 31-12-2021 δεν θα λαμβάνονται υπόψη προκειμένου να προσδιοριστεί κατά πόσον υπάρχει υπέρβαση του ορίου που τίθεται από το προσωρινό πλαίσιο. Μέχρι σήμερα, παρά τις προφορικές διαβεβαιώσεις, τα δύο αυτά θέματα ακόμα δεν έχουν επιλυθεί.
Ήδη, τουριστικές επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να λαμβάνουν απορριπτικές αποφάσεις ως προς τα υπόλοιπα χρηματοδοτικά εργαλεία στα οποία είχαν ζητήσει να ενταχθούν, λόγω ακριβώς υπέρβασης του ορίου σώρευσης, που οφείλεται στο γεγονός πως δεν τους επιτρέπεται να επιστρέψουν το επιστρεπτέο μέρος των επιστρεπτέων προκαταβολών.
Παράλληλα, σημειώνονται τεράστιες και αδικαιολόγητες καθυστερήσεις στις εγκρίσεις των αιτήσεων, αλλά και στις εκταμιεύσεις του προγράμματος «Επιδότηση κεφαλαίου κίνησης πληττόμενων από την πανδημία τουριστικών επιχειρήσεων φιλοξενίας». Το ανωτέρω πρόγραμμα, σύμφωνα με τη σχετική ανακοίνωση, στόχευε στη στήριξη της λειτουργίας των επιχειρήσεων του τουριστικού κλάδου, μετά την επανεκκίνηση της λειτουργίας τους και ενόψει της έναρξης της τουριστικής δραστηριότητας για το 2021.
Βρισκόμαστε ήδη στις αρχές Νοεμβρίου, οι εποχικές τουριστικές επιχειρήσεις έχουν διακόψει τη λειτουργία τους και στις περισσότερες από αυτές χρήματα μέσω του ανωτέρω προγράμματος δεν έχουν καταβληθεί. Αντίστοιχη είναι η εικόνα και στις περισσότερες συνεχούς λειτουργίας επιχειρήσεις, που συνεχίζουν να λειτουργούν σε δύσκολες πλέον συνθήκες, λόγω έξαρσης της πανδημίας, χειμώνα και αυξημένου ενεργειακού κόστους.
Ο τουρισμός διαχρονικά αποδεικνύει πως είναι ο στυλοβάτης της ελληνικής οικονομίας, προσφέροντας έσοδα στα δημόσια ταμεία και θέσεις εργασίας. Είναι όμως λάθος να εστιάζουμε στο κλίμα ευφορίας που επικρατεί και να θεωρούμε πως μια τουριστική περίοδος τεσσάρων μηνών αρκεί για καλυφθούν οι τεράστιες ζημιές που προκάλεσε και εξακολουθεί να προκαλεί στις τουριστικές επιχειρήσεις η πανδημία του Covid-19» ανέφερε χαρακτηριστικά η επιστολή του κ. Ρέτσου.
