Πολλαπλές, αλλά «διαφορετικών ταχυτήτων», αντιδράσεις επιφέρουν οι πρόσφατες εξαγγελίες του Πρωθυπουργού για τη ρύθμιση της αγοράς των βραχυχρόνιων μισθώσεων αλλά και την αύξηση του ειδικού φόρου διαμονής στα ξενοδοχεία. Μετά τον αιφνιδιασμό των πρώτων ημέρων, φορείς του τουριστικού κλάδου αλλά των ακινήτων δημοσιοποιούν τις θέσεις για τα νέα μέτρα.
Από πλευράς του τουρισμού χαρακτηρίζεται θετικό το ότι γίνεται προσπάθεια να διαμορφωθούν ίσοι όροι ανταγωνισμού με την επιβολή τελών στις βραχυχρόνιες μισθώσεις, ωστόσο καταγράφεται προβληματισμός για το ύψος του ειδικού φόρου διαμονής γιατί υπονομευεται ο ανταγωνισμός. Από την πλευρά των ιδιοκτητών ακινήτων δε, μεταφέρεται μια έντονη κριτική για την επιβολή ΦΠΑ αλλά και ένας προβληματισμός για την κατάργηση των μετρητών.
Στις πιο πρόσφατες αντιδράσεις συγκαταλέγεται η επιστολή προς το οικονομικό επιτελείο και την Υπουργό Τουρισμού, του Προέδρου του Συνδέσμου Ελληνικών Τουριστικών Επιχειρήσεων (ΣΕΤΕ), κ. Γιάννη Παράσχη, στην οποία χαρακτηρίζονται θετικές οι οι εξαγγελίες της Κυβέρνησης για το πλαίσιο της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Την ίδια στιγμή ωστόσο επισημαίνεται ότι «η εξαγγελθείσα αύξηση στο φόρο διαμονής με τέλος αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στα καταλύματα προκαλεί προβληματισμό, καθώς λειτουργεί ανασταλτικά ως προς την ανταγωνιστικότητα του ευρύτερου ελληνικού τουριστικού προϊόντος» ενώ τονίζεται ότι η χρηματοδότηση του Ταμείου Φυσικών Καταστροφών δεν μπορεί όμως να είναι ευθύνη μόνο ενός κλάδου της ελληνικής οικονομίας.
Άμεση διαβούλευση με τους φορείς του κλάδου του τουρισμού ζητά ο ΣΕΤΕ
Ειδικότερα όπως αναφέρει η επιστολή «Ο ΣΕΤΕ, καθώς και τα μέλη του, διαχρονικά στέκεται στο πλευρό της κοινωνίας, της επιχειρηματικότητας και της Πολιτείας, με αίσθημα ευθύνης και προσανατολισμό σε βιώσιμες και αμοιβαία αποδοτικές δράσεις. Στο πλαίσιο αυτό, αποτιμούμε θετικά τις εξαγγελίες της Κυβέρνησης για το πλαίσιο της βραχυχρόνιας μίσθωσης. Πρόκειται για ένα διαχρονικό ζητούμενο για τον τομέα, για το οποίο έχει κατατεθεί σειρά προτάσεων, προκειμένου η οικονομία της φιλοξενίας στη χώρα να λειτουργεί με ίσους όρους ανταγωνισμού και να διασφαλίζει σημαντικά έσοδα για το κράτος και τις σωστές προϋποθέσεις για ποιοτικές υπηρεσίες για τον επισκέπτη. Αναμένουμε την περαιτέρω εξειδίκευση των ρυθμίσεων για να τοποθετηθούμε εποικοδομητικά» αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Ταυτόχρονα όμως, όπως επισημαίνεται, «η εξαγγελθείσα αύξηση στο φόρο διαμονής με τέλος αντιμετώπισης των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής στα καταλύματα, σε ποσοστά μάλιστα της τάξεως 150 – 200%, χωρίς προηγούμενη διαβούλευση, προκαλεί προβληματισμό, καθώς λειτουργεί ανασταλτικά ως προς την ανταγωνιστικότητα του ευρύτερου ελληνικού τουριστικού προϊόντος.
O φόρος διαμονής αποτελεί ένα εισπρακτικό μέτρο που επιβίωσε της εποχής των μνημονίων και για το οποίο ο ΣΕΤΕ έχει εκφράσει επανειλημμένα το αίτημα για κατάργησή του, ή/και την αναπροσαρμογή του με τρόπο ανταποδοτικό. Παρότι λοιπόν αναγνωρίζουμε και σεβόμαστε την ανάγκη για την αποκατάσταση των ζημιών από τις φυσικές καταστροφές που έπληξαν τη χώρα, η χρηματοδότηση του Ταμείου Φυσικών Καταστροφών δεν μπορεί να είναι ευθύνη μόνο ενός κλάδου της ελληνικής οικονομίας.
Μάλιστα, αφού υπενθυμίζεται το ευρύ πλέγμα δράσεων που προτείνει ο ΣΕΤΕ στην Εθνική Στρατηγική για τον Τουρισμό 2030 Ι Σχέδια Δράσης, τονίζεται ότι «η προσαύξηση στον φόρο διαμονής με την επιβάρυνση του εν λόγω τέλους, δεν λαμβάνει υπ’ όψη τα πραγματικά επίπεδα τιμών των καταλυμάτων, αλλά και τις εποχικές και γεωγραφικές διακυμάνσεις, υπονομεύοντας τους στόχους αυτής της Εθνικής Στρατηγικής».
Σε αυτό το πλαίσιο ο ΣΕΤΕ ζητά από την Πολιτεία να υπάρξει άμεση διαβούλευση με τους φορείς του κλάδου του τουρισμού, ώστε από κοινού να αντιμετωπίζονται οι προκλήσεις, με τον πιο επωφελή τρόπο για το σύνολο της κοινωνίας και πάντα με γνώμονα τη βιώσιμη ανάπτυξη.
ΞΕΕ: Ένα πρώτο θετικό βήμα
Ως ένα πρώτο θετικό βήμα χαρακτηρίζει ο πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος, κ. Αλέξανδρος Βασιλικός, την ρύθμιση για τις βραχυχρόνιες μισθώσεις ειδικά εφόσον υιοθετεί την πάγια θέση του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου της Ελλάδας για το διαχωρισμό των απλών πολιτών που διαμοιράζουν το ακίνητό τους για να ενισχύσουν το προσωπικό εισόδημά τους, από όλους αυτούς που επί τόσα χρόνια, ασύδοτα και χωρίς κανόνες, ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα.
«Τα αποτελέσματα της ρύθμισης αυτής στον ανταγωνισμό αλλά και στα κοινωνικά προβλήματα που δημιουργεί η ανεξέλεγκτη δραστηριότητα των βραχυχρόνιων μισθώσεων όπως προσθέτει, θα εκτιμηθούν στο αμέσως επόμενο διάστημα, όπως άλλωστε και οι επιπτώσεις στην ανταγωνιστικότητα του ελληνικού τουριστικού προϊόντος από την ανακοίνωση της αύξησης του τέλους διαμονής στα ξενοδοχεία.
Στην κατεύθυνση αυτή, το ΞΕΕ με τη ιδιότητα του θεσμικού συμβούλου της Πολιτείας, θα παρακολουθεί και θα αξιολογεί τις εξελίξεις στην αγορά της φιλοξενίας, παραμένοντας σε διαρκή διάλογο με την κυβέρνηση».
ΠΟΞ: Θα πρέπει να αλλάξει ο τρόπος υπολογισμού το φόρου διαμονής
Από πλευράς της η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ξενοδόχων (ΠΟΞ) μέσω ανάρτησης του προέδρου της κ. Γρηγόρη Τάσιου αναφέρει σχετικά με τις εξαγγελίες του Πρωθυπουργού στη ΔΕΘ:
«Η πρώτη ουσιαστικά μετά από 9 χρόνια προσπάθεια ρύθμισης των βραχυχρόνιων μισθώσεων αποτελεί ασφαλώς θετική εξέλιξη. Την αναμέναμε μετά από μια σειρά πιέσεων και διαρκών διαβουλεύσεων του κλάδου με τα αρμόδια όργανα της Πολιτείας. Παρέμενε ως εκκρεμότητα και ήταν μια αδικία που έπρεπε να αποκατασταθεί για να μπει τέλος στην ασυδοσία εκείνων που εκμεταλλεύονταν το νομοθετικό κενό για να στήσουν ολόκληρες επιχειρηματικές δραστηριότητες εις βάρος των κρατικών ταμείων, της κοινωνίας και του κλάδου μας που συμβάλλει τα μέγιστα στην αύξηση των δημοσίων εσόδων και στην ενίσχυση της απασχόλησης. Πλέον, κάθε μορφής επαγγελματική δραστηριότητα στη διαμονή θα έχει ανάλογες φορολογικές επιβαρύνσεις με τα ξενοδοχεία και έτσι γίνεται ένα πρώτο σημαντικό βήμα στην κατεύθυνση του να διαμορφωθεί ένα υγιές πλαίσιο ανταγωνισμού στην αγορά, με ίσους όρους. Μένει να δούμε όλα τα επιμέρους ζητήματα στην τελική ρύθμιση που θα ισχύσει, ώστε να τοποθετηθούμε στο σωστό χρόνο για τυχόν βελτιώσεις στο πλαίσιο που θα διαμορφωθεί.
Αναφορικά με τον Φόρο Διαμονής που πλέον μετατρέπεται σε Πράσινο Τέλος, υπογραμμίζεται η διαχρονική απαίτηση του κλάδου για την κατάργησή του. «Πρόκειται για έναν φόρο κατάλοιπο από την εποχή των μνημονίων που θεσπίστηκε το 2016 προκειμένου να καλυφθεί το χρέος της χώρας. Η μετατροπή του ανωτέρω φόρου σε Πράσινο Τέλος μας δίνει την ικανοποίηση πως το συγκεκριμένο ποσό θα δοθεί σε έργα που θα βοηθήσουν τη χώρα μας, τους προορισμούς και τους συμπολίτες μας που πλήττονται από φυσικές καταστροφές και ακραία φαινόμενα και άρα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση.
Θα πρέπει όμως να αλλάξει ο τρόπος υπολογισμού του και να μην επιβάλλεται οριζόντια σε όλα τα ξενοδοχεία της χώρας παραβλέποντας τις ιδιαιτερότητες της κάθε περιοχής και τις τεράστιες αποκλίσεις στις τιμές εκμίσθωσης του κάθε δωματίου, όπως συμβαίνει από την ψήφισή του μέχρι και σήμερα. «Μετά την μετατροπή του σε Πράσινο Τέλος, αν δεν αλλάξει ο τρόπος υπολογισμού του και διαμορφωθεί στα επίπεδα που πληροφορούμαστε από τα σχετικά δημοσιεύματα, θα είναι αρκετές οι περιπτώσεις των ξενοδοχείων που το συγκεκριμένο τέλος θα φθάνει ή και θα υπερβαίνει το 10% της τιμής εκμίσθωσης του δωματίου (παράδειγμα ο πελάτης ξενοδοχείου 5* στη Ξάνθη με τιμή εκμίσθωσης του δωματίου 109 ευρώ θα επιβαρύνεται με Πράσινο Τέλος 10,00 ευρώ), ενώ σε άλλες περιπτώσεις το ποσό θα είναι κυριολεκτικά αμελητέο (βίλα που νοικιάζεται βραχυχρόνια στη Μύκονο με μίσθωμα 1.800,00 ευρώ θα επιβαρύνεται με Πράσινο Τέλος 1,5 ευρώ)».
Για το λόγο αυτό ο κ. Τάσσιος επισημαίνει ότι «είναι ευκαιρία το συγκεκριμένο μέτρο να σχεδιαστεί από την αρχή, πιο ορθολογικά, προκειμένου να επιφέρει τα προσδοκώμενα αποτελέσματα στη κοινή προσπάθεια αντιμετώπισης της κλιματικής κρίσης, χωρίς τον κίνδυνο να μειώσει την ανταγωνιστικότητα της χώρας μας ως τουριστικού προορισμού. Στόχος μας παραμένει, μετά την κατάργηση του συγκεκριμένου έκτακτου όπως εξαγγέλθηκε τέλους, τα σχετικά έσοδα, ορθολογικά κατανεμημένα, με βάση την παλαιότερη πρότασή μας περί ανταποδοτικότητας, να δίδονται στην Αυτοδιοίκηση (Δήμοι, Περιφέρειες) για να γίνουν έργα για την ενίσχυση των αναγκαίων τουριστικών υποδομών και με αυτόν τον τρόπο να παραμείνουμε επί της ουσίας ανταγωνιστικοί».
Σειρά προβληματισμών από την ΠΟΜΙΔΑ
Μια σειρά από προβληματισμούς καταθέτει τέλος και η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ιδιοκτητών Ακινήτων με σχετική ανακοίνωσή της.
«Δυστυχώς, για μια φορά ακόμη δεν ικανοποιείται το πάγιο και δίκαιο αίτημα των ιδιοκτητών ακινήτων για εκλογίκευση της κλίμακας φορολογίας εισοδήματος από τα ενοίκια, η οποία είναι η μόνη που δεν μειώθηκε τα προηγούμενα χρόνια, και η οποία είναι το μόνο μέτρο που μπορεί άμεσα να αυξήσει την προσφορά κατοικιών για εκμίσθωση. Οι επιβαρύνσεις στα ακίνητα παραμένουν ενώ οι υποχρεώσεις, πολλές από τις οποίες χωρίς ουσιαστικό αντίκρυσμα για τους ιδιοκτήτες (από το ενεργειακό πιστοποιητικό και την ηλεκτρονική ταυτότητα μέχρι την ενεργειακή και λειτουργική αναβάθμιση των κτιρίων), οι δεσμεύσεις (απαγόρευση εκτός σχεδίου δόμησης, δασική, αρχαιολογική νομοθεσία, διατηρητέα, κτηματολόγιο κ.α.) και η γραφειοκρατία (δυσχέρειες στις μεταβιβάσεις, καθυστερήσεις στους δασικούς χάρτες) συνεχώς πολλαπλασιάζονται και θεριεύουν, πνίγοντας τους πολίτες και στραγγαλίζοντας τις συναλλαγές τους.
Η ΠΟΜΙΔΑ δεν θα είχε ποτέ αντίρρηση σε οποιοδήποτε μέτρο που μπορεί ουσιαστικά να βοηθήσει στην περιστολή της φοροδιαφυγής. Επισημαίνουμε όμως ότι πληθώρα παρεμβάσεων που έγιναν τα τελευταία χρόνια στη διαδικασία μεταβίβασης ακινήτων, κατάφεραν να την μετατρέψουν σε ένα πραγματικό πολύμηνο «Γολγοθά» για όλους τους εμπλεκομένους. Συνεπώς κάθε μέτρο που αφορά τη διαδικασία μεταβιβάσεως ακινήτων θα πρέπει να μελετηθεί σοβαρά πριν εφαρμοστεί για να μην έχει τα αντίθετα από τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα αλλά και να πετύχει το στόχο».
Αναλυτικά η ΠΟΜΙΔΑ σημειώνει:
- Ασφάλιση κτιρίων: Τόσο οι καθημερινοί κίνδυνοι, όσο και τα ακραία καιρικά φαινόμενα, σεισμοί κλπ. απειλούν με καταστροφή την ιδιωτική ακίνητη περιουσία. Το Κράτος δεν προβλέπεται και δεν μπορεί να αποτελεί τον δωρεάν φυσικό ασφαλιστή των ιδιωτικών κτιρίων. Η ΠΟΜΙΔΑ υποστηρίζει ότι η καθολική ασφάλιση των ιδιωτικών κτιρίων είναι απόλυτα αναγκαία, τόσο διότι είναι το μόνο μέτρο που μπορεί να εξασφαλίσει την αποκατάσταση των περιουσιών των πολιτών, όσο και διότι θα απαλλάξει το Κράτος από εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ αποζημιώσεων, που θα διαθέσει από τη φορολογία των πολιτών, για μερική και μόνον αποκατάσταση των ζημιών. Δεν μπορεί όμως να εφαρμοστεί αν δεν υποστηριχθούν οι πολίτες με σοβαρά φορολογικά και άλλα κίνητρα.Συγκεκριμένα, πέρα από την συμβολική έκπτωση 10% στο ΕΝΦΙΑ που ισχύει μόνο για τις κατοικίες, θα πρέπει να υπάρξει πλήρης έκπτωση των ασφαλίστρων από το φορολογητέο εισόδημα των ασφαλιζομένων ιδιοκτητών. Αυτό είναι εφικτό, δεδομένου ότι η ασφαλιστική αγορά λειτουργεί με απόλυτη φορολογική διαφάνεια και συμμόρφωση, και αποδίδει στο Δημόσιο τόσο μεγάλα φορολογικά έσοδα ώστε να είναι δημοσιονομικά ευχερής και συμφέρουσα η ουσιαστική επιδότηση των ασφαλιζομένων ιδιωτών. Τέλος η κρατική αρωγή θα πρέπει να καλύπτει προς τους ασφαλισμένους πολίτες το 2% - 4% που ως απαλλασσόμενο, δεν καλύπτεται από τις ασφαλιστικές εταιρίες.
- Βραχυχρόνιες Μισθώσεις: Το εισόδημα από τις βραχυχρόνιες μισθώσεις επέτρεψε σε χιλιάδες ιδιοκτήτες τα προηγούμενα χρόνια να ανακαινίσουν τα ακίνητά τους, να είναι συνεπείς στις φορολογικές τους υποχρεώσεις και να προσφέρουν στην εθνική οικονομία έσοδα και συνάλλαγμα. Αν η Πολιτεία θέλει να αντιμετωπίσει το στεγαστικό πρόβλημα θα πρέπει να μεριμνήσει πως θα εκσυγχρονιστούν τα εκατοντάδες χιλιάδες κλειστά ακίνητα και όχι τα ακίνητα που άνοιξαν και εκσυγχρονίστηκαν για να διατεθούν στη βραχυχρόνια μίσθωση.
Εν πάση περιπτώσει θεωρούμε ότι το όριο των τριών ακινήτων που τίθεται προκειμένου να ενταχθεί η δραστηριότητα υποχρεωτικά στον ΦΠΑ είναι πολύ μικρό και ασφυκτικό, και θα οδηγήσει (εξαιτίας των λειτουργικών εξόδων που συνεπάγεται) σε έξοδο χιλιάδων μικροϊδιοκτητών από την αγορά και απώλεια εσόδων για τους ίδιους και το Δημόσιο, ή ακόμα χειρότερα στην παραοικονομία η οποία αποτελεί την μεγαλύτερη στρέβλωση του ανταγωνισμού.
