Σε ένα νόσημα που αφορά κυρίως τον ευπαθή πληθυσμό έχει εξελιχθεί πλέον η Covid-19, επιτρέποντας την επιστροφή στην κανονικότητα με οδηγό την ατομική ευθύνη. Ωστόσο, το ενδεχόμενο για μια μεγάλη ανατροπή παραμένει ανοιχτό, επιβάλλοντας εγρήγορση και την απαιτούμενη προστασία.
Μιλώντας στο Insider, ο Α’ Αντιπρόεδρος του ΕΟΔΥ, αναπληρωτής καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής, Δημήτριος Παρασκευής, τονίζει ότι η ανατροπή θα μπορούσε να έρθει με την ανάδυση μίας νέας παραλλαγής του κορονοϊού, ένα ενδεχόμενο το οποίο ναι μεν δεν θεωρείται πολύ πιθανό, εντούτοις κανείς δεν μπορεί να το αποκλείσει:
«Αν και με τον κορoνοϊό δεν μπορεί κανείς να είναι απόλυτα βέβαιος, μία εξέλιξη η οποία θα ανατρέψει εντελώς την κατάσταση δεν θεωρείται ιδιαίτερα πιθανό να συμβεί. Σε περίπτωση που αναδυθεί μία νέα παραλλαγή -και όχι υποπαραλλαγή όπως η BA.4, η BA.5, η ΒΑ.2.15 ή «Κένταυρος» κ.ο.κ.- με εντελώς διαφορετικά χαρακτηριστικά, ενδεχομένως να έχουμε μία τροποποιημένη πορεία. Είναι δεδομένο ότι ο ιός θα συνεχίσει να μεταλλάσσεται. Το ερώτημα που προκύπτει είναι το εάν θα έχουμε την ανάδυση μίας παραλλαγής η οποία θα μπορεί να κυριαρχήσει. Αν θα έχει, δηλαδή, πλεονεκτήματα σε σχέση με την Όμικρον. Επειδή η Όμικρον έχει πολύ υψηλή μολυσματικότητα, η μικρή πιθανότητα αφορά στο αναδυθεί κάτι εκ νέου, το οποίο θα είναι πιο μολυσματικό από την Όμικρον και θα έχει και πολύ διαφορετικά χαρακτηριστικά», εξηγεί ο κ. Παρασκευής.
Ουτοπία πλέον τα οριζόντια μέτρα
Η επιδημία ακολουθεί επί του παρόντος την αναμενόμενη πορεία και τα προγνωστικά είναι καθησυχαστικά για τους επόμενους μήνες, με τους επιστήμονες να κρίνουν ότι μπορούμε με ασφάλεια να μπούμε στο φθινόπωρο χωρίς αυστηρά περιοριστικά μέτρα. Αυτή είναι και η προδιαγεγραμμένη στρατηγική με βάση τα σημερινά δεδομένα. Όπως έχει δηλώσει άλλωστε και ο ίδιος ο Υπουργός Υγείας, Θάνος Πλεύρης, «δεν θα προχωρήσουμε πλέον σε καμία μορφή υποχρεωτικότητας, ούτε μετρικών αποστάσεων, ούτε περιορισμού κινητικότητας».
«Η απόφαση ελήφθη με βάση τα χαρακτηριστικά της πανδημίας, η οποία πλέον προκαλεί ήπιο νόσημα στους ανθρώπους που δεν ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, υπό την προϋπόθεση βέβαια ότι έχουν αναπτύξει ανοσία. Γι’ αυτό το λόγο τα μέτρα δεν έχουν οριζόντιο χαρακτήρα. Άλλωστε, ο κόσμος έχει κουραστεί και αυτός είναι ένας επιπλέον λόγος για τον οποίο τέτοιου είδους μέτρα δεν θα ήταν αποτελεσματικά. Υποχρεωτικότητες και οριζόντια μέτρα για όλη την κοινότητα θεωρούνται πλέον ουτοπία», εξηγεί ο αντιπρόεδρος του ΕΟΔΥ.
Έξαρση εντός του φθινοπώρου
Διανύοντας ήδη το φθινόπωρο, μία νέα έξαρση βρίσκεται προ των πυλών, με τους επιστήμονες να την αναμένουν τον Οκτώβριο ή το Νοέμβριο. «Κατά πάσα πιθανότητα θα είναι μέσα στο φθινόπωρο και πιθανότατα μετά τα μέσα Οκτωβρίου, αλλά αυτό δεν μπορεί να προβλεφθεί μετά βεβαιότητας», εκτιμά ο κ. Παρασκευής.
Όπως ο ίδιος σημειώνει, η πορεία της επιδημίας εφέτος θα είναι σαφώς καλύτερη από άλλες χρονιές, δεδομένου ότι η λοίμωξη από κορονοϊό δεν προκαλεί σε τόσο μεγάλη συχνότητα σοβαρή νόσο σε άτομα που έχουν αναπτύξει ανοσία και ουσιαστικά ο κίνδυνος είναι υψηλός κυρίως για τις ευπαθείς ομάδες.
«Τα στοιχεία δείχνουν ότι για τους ανεμβολίαστους ή γι’ αυτούς που δεν έχουν νοσήσει, οι παραλλαγές Όμικρον έχουν μικρότερο κίνδυνο, παρόλα αυτά παραμένει υπολογίσιμος. Αντίθετα, για τους εμβολιασμένους, που δεν ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες, ο κίνδυνος σοβαρής νόσησης ή και θανάτου είναι σημαντικά χαμηλός.
Για τις ευπαθείς ομάδες η 4η δόση των διαθέσιμων εμβολίων μειώνει τον κίνδυνο θανάτου από επιπλοκές της νόσου κατά περίπου 20 φορές, σε σχέση με τους ανεμβολίαστους.
Επιπλέον, υπάρχει διαθέσιμη αντιιική θεραπεία, χωρίς να σημαίνει ότι αντικαθιστά το εμβόλιο, και αν τυχόν μολυνθούν θα πρέπει να διενεργηθεί διαγνωστικός έλεγχο όσο το δυνατόν πιο σύντομα και να λάβουν τη θεραπεία, επίσης, όσο το δυνατόν πιο σύντομα, προκειμένου να είναι αποτελεσματική», επισημαίνει ο αντιπρόεδρος του ΕΟΔΥ.
Αναφερόμενος στα επικαιροποιημένα εμβόλια έναντι του ιού, σημειώνει:
«Τα νέα εμβόλια στοχεύουν και στην προστασία από τη μόλυνση, ωστόσο φαίνεται ότι η προστασία αυτή θα έχει μικρή διάρκεια, γιατί ο ιός συνεχίζει να μεταλλάσσεται, προκαλώντας ακόμα και νέες παραλλαγές. Ενδεχομένως για κάποιο χρονικό διάστημα η προστασία έναντι της μόλυνσης να είναι μεγαλύτερη, αλλά θα είναι βραχυπρόθεσμη, ενώ η προστασία που παρέχουν γενικά τα εμβόλια έναντι της σοβαρής νόσου είναι μακροπρόθεσμη και αφορά και σε διαφορετικές παραλλαγές».
Συγκρατημένη αισιοδοξία για το μέλλον
Παρά την απουσία περιοριστικών μέτρων και με βάση την εμπειρία από το καλοκαίρι, εκτιμάται ότι δεν θα υπάρξει πίεση στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) το χειμώνα. Όπως έχει φανεί, τα επικρατούντα στελέχη προκαλούν πίεση στις απλές κλίνες, η οποία σύμφωνα με το υπουργείο Υγείας είναι διαχειρίσιμη.
«Η πρόσφατη εμπειρία μας μάς έχει δείξει ότι η μεγάλη διασπορά δεν φέρνει πίεση στα νοσοκομεία, όσον αφορά στις βαριές νοσηλείες. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να είμαστε προσεκτικοί ή ότι μπορούμε να αφήσουμε τον ιό να διασπείρεται ανεξέλεγκτα. Η κοινότητα γνωρίζει τα μέτρα προστασίας, τη χρήση της μάσκας, την αποφυγή του συγχρωτισμού, την έγκαιρη διάγνωση και απομόνωση και θεωρώ ότι, διανύοντας τον τρίτο χρόνο πια της πανδημίας, διαθέτουμε την γνώση και τα μέσα για να περιορίσουμε και τη διασπορά», υπογραμμίζει ο κ. Παρασκευής. Και προσθέτει: «Το μέλλον το βλέπουμε συγκρατημένα αισιόδοξα. Ο κορονοϊός θα είναι για πολύ ακόμα εδώ. Το ζητούμενο είναι να έχουμε τον τρόπο να τον καταστήσουμε όσο το δυνατόν λιγότερο επικίνδυνο».