Η άνοια αποτελεί εθνικό πρόβλημα, που το κόστος του ανέρχεται σε 3 δις το χρόνο και χρειάζεται μία εθνική, ολιστική, συντονισμένη αντιμετώπιση, τόνισε ο Υπουργός Υγείας, Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, παρουσιάζοντας το Ελληνικό Σχέδιο Δράσης για την Άνοια και τη νόσο Alzheimer, σε συνέντευξη τύπου, τη Δευτέρα (6/11), στο υπουργείο Υγείας.
«Σήμερα, εκπέμπουμε ένα μήνυμα ελπίδας προς όλους του συμπολίτες μας, πάσχοντες, οικογένειες και φροντιστές», ανέφερε ο Υπουργός Υγείας. Σκοπός του προτεινόμενου νομοσχεδίου, είναι να φέρει στο προσκήνιο και να διαφυλάξει τα θεμελιώδη δικαιώματα των προσώπων με άνοια και των ατύπων φροντιστών τους, υπό το φως της ιδιαιτερότητας της ασθένειας.
Ο σκοπός αυτός εξειδικεύεται α) με την περιγραφή του περιεχομένου των δικαιωμάτων και την οριοθέτησή τους και β) με την αναγνώριση του ρόλου των ατύπων φροντιστών, η σημασία των οποίων για την επιμέλεια, την διαφύλαξη της αξιοπρέπειας και την παραμονή στο οικιακό περιβάλλον των πασχόντων από άνοια είναι αναμφίβολα πολύ μεγάλη, τόσο σε ηθικό όσο και σε οικονομικό επίπεδο. Περαιτέρω, με την εισαγωγή του θεσμού του «πληρεξουσίου περίθαλψης και φροντίδας» και των «προγενέστερων οδηγιών περίθαλψης και φροντίδας», στόχος είναι να διατηρούν την ισχύ τους συγκεκριμένες εξουσιοδοτήσεις και εντολές κάθε προσώπου που αφορούν ειδικά την εκπροσώπησή του για τα ζητήματα της υγείας του, καθώς και να γίνουν σεβαστές συγκεκριμένες επιθυμίες του ως προς την διαχείριση της περίθαλψής του, όταν η άνοια δεν θα του επιτρέπει πλέον την διαμόρφωση και έκφραση έγκυρης βούλησης.
Ειδικότερα, με το πληρεξούσιο περίθαλψης και φροντίδας ορίζεται ένα φυσικό πρόσωπο, το οποίο εκπροσωπεί τον πάσχοντα από άνοια για θέματα περίθαλψης και φροντίδας, ενώ με τις προγενέστερες οδηγίες ορίζονται εκ προοιμίου, από τον ίδιο τον πάσχοντα που τις διατυπώνει, ο τόπος και ο τρόπος περίθαλψης και φροντίδας για το διάστημα κατά το οποίο δεν θα είναι πλέον σε θέση να αποφασίζει.
Με το προτεινόμενο σχέδιο νόμου δε, ιδρύεται στο Υπουργείο Υγείας το Εθνικό Συμβούλιο για την Άνοια και τη νόσο Alzheimer με συμμετοχή εκπροσώπων από το Υπουργείο Υγείας, Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας, Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης και Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και με κύριο σκοπό την παρακολούθηση της εφαρμογής του Ελληνικού Σχεδίου Δράσης για την Άνοια και τη νόσο Alzheimer.
Με τις εξουσιοδοτικές διατάξεις του σχεδίου νόμου, επιδιώκεται και η έκδοση κοινών υπουργικών αποφάσεων για την βελτίωση της διαβίωσης των ασθενών και των ατύπων φροντιστών τους σε επίπεδο οικονομικό, συνθηκών εργασίας κλπ. Τέλος προβλέπεται η τακτική αξιολόγηση της ικανότητας οδήγησης των πασχόντων.
Μεγάλο το πρόβλημα στην Ελλάδα
Το 2019, 55 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως έπασχαν από άνοια, ενώ υπολογίζεται ότι ο αριθμός αυτός θα υπερδιπλασιαστεί τα επόμενα 15-20 χρόνια, φτάνοντας τα 139 εκατομμύρια το 2050, κυρίως λόγω της αύξησης του προσδόκιμου ζωής, αλλά και της υπογεννητικότητας και υπογονιμότητας.
Η Ελλάδα θα πληγεί σημαντικά από την πανδημία των ΑΚΣΔ επειδή ο πληθυσμός της είναι ιδιαίτερα γερασμένος: σύντομα 1/4 του πληθυσμού θα είναι άνω των 60 ετών, ενώ άνω των 450.000 πάσχουν ήδη από ΑΚΣΔ. Κάθε άτομο με ΑΚΣΔ χρειάζεται φροντίδα από 2-3 μέλη της οικογένειάς του/της για μακροχρόνια περίθαλψη (5-15 έτη) όποτε πάνω από 10% των Ελλήνων είναι πάσχοντες ή ασχολούνται καθημερινά ως φροντιστές με άτομα που πάσχουν από ΑΚΣΔ.
Η νευρολόγος Παρασκευή Σακκά, Διευθύντρια Τμήματος Νευροεκφυλιστικών Παθήσεων Εγκεφάλου και εκπρόσωπος του Εθνικού Παρατηρητηρίου για την Άνοια και τη νόσο Alzheimer, έκανε λόγο για νομοσχέδιο – τομή και εξέφρασε ικανοποίηση που μετά από πολλά χρόνια υλοποιείται ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα για την αντιμετώπιση του προβλήματος στην Ελλάδα.
Ο Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο John’s Hopkins Κωνσταντίνος Λυκέτσος, τόνισε πως η άνοια είναι μια αναδυόμενη πανδημία, η οποία πλήττει τους πληθυσμούς παγκοσμίως λόγω της γήρανσης των κατοίκων. Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε, σήμερα από άνοια πάσχουν 500.000 άνθρωποι οι οποίοι θα πολλαπλασιαστούν ραγδαία μέσα στις επόμενες δεκαετίες.
Αναδιοργάνωση υπηρεσιών ψυχικής υγείας
Το σχεδιασμό για την Ψυχιατρική Μεταρρύθμιση και παρέμβαση, που νομοθετείται άμεσα, παρουσίασε ο υφυπουργός Υγείας, Δημήτρης Βαρτζόπουλος.
Ο σχεδιασμός περιλαμβάνει τη δημιουργία ενιαίου δικτύου αντιμετώπισης εξαρτήσεων και τη διοικητική συνένωση των Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ), όπως ο ΟΚΑΝΑ και το ΚΕΘΕΑ, φορείς απεξάρτησης από το αλκοόλ και τα τυχερά παιχνίδια.
Το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Κρατουμένων Κορυδαλλού εντάσσεται στο ΕΣΥ, μια παρέμβαση που στοχεύει να αντιμετωπίσει προβλήματα που υπάρχουν σήμερα στην αντιμετώπιση των ασθενών και την πρόσβασή τους στις αναγκαίες υπηρεσίες.
Παράλληλα, θα υλοποιηθούν προγράμματα πρόληψης και προαγωγής της ψυχικής υγείας του πληθυσμού, ώστε να καλυφθούν οι ανάγκες του, ενώ θα υπάρξει μέριμνα για την έγκαιρη αντιμετώπιση των πρώτων περιστατικών και την άμεση ανίχνευση των νέων χρόνιων ασθενών.