Ροή
Σωτήρια για εκατομμύρια ζωές σε ολόκληρο τον κόσμο εκτιμάται ότι θα αποβεί η μεταμόσχευση οργάνων ζώων στον άνθρωπο (ξενομεταμόσχευση), επεκτείνοντας τη δεξαμενή δωρητών οργάνων.
Μιλώντας τον Απρίλιο στο πλαίσιο συναντήσεων και επιστημονικών συνεδριάσεων της Διεθνούς Εταιρείας Μεταμόσχευσης Καρδιάς και Πνεύμονα (ISHLT) στην Πράγα, ο Muhammad Mohiuddin, MBBS, τόνισε ότι η ξενομεταμόσχευση, που χαιρετίστηκε ως το μέλλον της μεταμόσχευσης οργάνων, είναι έτοιμη να γίνει κλινική πραγματικότητα μέσα στα επόμενα αρκετά χρόνια.
Τον Ιανουάριο του 2022, το University of Maryland School of Medicine (UMSOM) έγινε το πρώτο ίδρυμα στον κόσμο που εμφύτευσε γενετικά τροποποιημένη καρδιά χοίρου σε άνθρωπο ασθενή. Ένας δεύτερος ασθενής υποβλήθηκε σε ξενομομόσχευση καρδιάς στο UMSOM το 2023. Στο ίδιο ίδρυμα είχε γίνει τον Οκτώβριο του 2021 πειραματικά η πρώτη επιτυχής σύνδεση νεφρού χοίρου σε έναν εγκεφαλικά νεκρό άνθρωπο, που δεν είχε καμία ελπίδα ανάρρωσης.
«Παγκοσμίως, κάθε 80 λεπτά, ένα άτομο που βρίσκεται στη λίστα αναμονής για μια νέα καρδιά πεθαίνει», είπε οDr Mohiuddin, καθηγητής Χειρουργικής και διευθυντής του Προγράμματος Ξενομεταμόσχευσης Καρδιάς του UMSOM. «Δεν πρόκειται να κάνουν όλοι μεταμόσχευση καρδιάς», πρόσθεσε.
Ελπίδα για εκατομμύρια ασθενείς
Ο Dr Mohiuddin έχει εμφυτεύσει αρκετές εκατοντάδες γενετικά τροποποιημένες καρδιές χοίρου σε ζώα σε όλη τη διάρκεια της τριακονταετούς καριέρας του, βοηθώντας στην προετοιμασία για την πρώτη γενετικά τροποποιημένη ξενομομόσχευση σε ζωντανό ασθενή. Οι πρόοδοι στην κλωνοποίηση, την επεξεργασία γονιδίων και τον έλεγχο των λοιμώξεων άνοιξαν τον δρόμο για την ξενομομόσχευση σε ανθρώπους, η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο του προγράμματος διευρυμένης πρόσβασης του Οργανισμού Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA).
«Χρησιμοποιώντας αυτήν την επιλογή, ελπίζουμε να σώσουμε τελικά εκατομμύρια ζωές», είπε ο Dr Mohiuddin. Και πρόσθεσε: «Γενετικά τροποποιημένες καρδιές χοίρου θα μπορούσαν να επεκτείνουν τη δεξαμενή δωρητών οργάνων που είναι διαθέσιμα για μεταμόσχευση».
Τα όργανα των χοίρων είναι ανατομικά παρόμοια με αυτά των ανθρώπων και οι βαλβίδες της καρδιάς χοίρου χρησιμοποιούνται εδώ και δεκαετίες για να αντικαταστήσουν τις βαλβίδες ανθρώπινης καρδιάς που έχουν υποστεί βλάβες. Ένας γενετικά τροποποιημένος χοίρος ενός έτους μπορεί να υποστηρίξει έναν άνθρωπο που ζυγίζει έως και 200 κιλά. Η διάρκεια ζωής του χοίρου είναι 20 χρόνια.
Ερωτήματα που παραμένουν
Αν και υπάρχουν σημαντικές ομοιότητες μεταξύ των οργάνων του χοίρου και του ανθρώπου, δυστυχώς δεν είναι τα ίδια. Δεν είναι γνωστό, για παράδειγμα, τι ασθένειες μπορεί να αναπτύξουν αυτά τα όργανα με την πάροδο του χρόνου και αν θα ανταποκρίνονται στις θεραπείες που έχουν αναπτυχθεί για τα ανθρώπινα όργανα. Σε αυτά και άλλα ερωτήματα θα πρέπει να απαντήσουν οι επιστήμονες τα επόμενα χρόνια.
Οι δύο ζωντανοί ασθενείς που έλαβαν τροποποιημένες καρδιές χοίρου στο UMSOM έζησαν περίπου 40-60 ημέρες μετά τις επεμβάσεις τους.
«Είχαμε την ευκαιρία να μάθουμε πολλά από αυτούς τους ασθενείς μας. Βρήκαμε επιπλέον εμπόδια που ελπίζουμε ότι μπορούμε να ξεπεράσουμε», είπε ο Dr Mohiuddin στους παρευρισκόμενους.
Κατά τη διάρκεια της παρουσίασής του, ο καθηγητής μοιράστηκε έναν οδικό χάρτη για το μέλλον της ξενομεταμόσχευσης και την κάλυψη της αυξανόμενης ανάγκης για όργανα.
«Θέλουμε να φτάσουμε στο σημείο όπου η ίδια ανοσοκαταστολή που χρησιμοποιείται στις μεταμοσχεύσεις ανθρώπινης καρδιάς θα μπορεί επίσης να παρατείνει την καρδιά του χοίρου. Το πλεονέκτημα της χρήσης γενετικής τροποποίησης είναι ότι μπορούμε να τροποποιήσουμε τον δότη, κάτι που, φυσικά, δεν μπορεί να γίνει με καρδιά ανθρώπου δότη», κατέληξε ο Dr Mohiuddin.
