Με συμβιβασμό ζεύγους που καυγάδισε, αλλά το έληξε βιαστικά για να μην εκτεθεί στους φίλους πριν από την έξοδο, έμοιαζε το κλείσιμο της Παρασκευής στη Wall Street. Οι πωλητές ήταν αυτοί που υποχώρησαν στο τέλος. Οι δείκτες μετά από διακυμάνσεις κι αφού πέρασαν δύο φορές από το μείον, έκλεισαν οριακά ανοδικά.
Στην Ευρώπη δεν ήταν τόσο τυχεροί. Η άνοδος της Παρασκευής για το FTSE 100 στο Λονδίνο δεν ολοκληρώθηκε και εντός της εβδομάδας η πτώση ήταν 0,56%. Στη Φραγκφούρτη συνέβη το ίδιο, ενώ η εβδομαδιαία υποχώρηση πλησιάζει το 1%. Ο δείκτης πάντως είναι κοντά στα ιστορικά υψηλά του, όπως άλλωστε και οι δείκτες της Wall Street. Στο Παρίσι έπαθαν το ίδιο με εβδομαδιαία υποχώρηση περίπου 1,50%.
Μόνο ο δείκτης του Μιλάνου πρόλαβε να κλείσει θετικά την Παρασκευή και φυσικά και το ΧΑ που έκλεισε με ημερήσια άνοδο 0,06% και εβδομαδιαία κέρδη 1,4%
Αλλά η πρώτη εβδομάδα της χρονιάς ήταν κακή, η χειρότερη εδώ και πολύ καιρό αφού έσπασε μετά από δέκα εβδομάδες ένα θετικό σερί της Wall Street. Η νευρικότητα είναι έκδηλη: Εβδομαδιαία πτώση 0.59%, για το Dow Jones, 1.54% για το δείκτη S&P και 3.26% για το δείκτη Nasdaq.
Ειδικά ο τελευταίος δεν πήγε καλά. Το ενδιαφέρον για τον τεχνολογικό κλάδο που έδωσε πολλά κέρδη είχε εύλογα μειωθεί και είναι χαρακτηριστικό ότι από το Asset Management συστημικής ελληνικής τράπεζας, προέβλεπαν πριν τις γιορτές ότι το επενδυτικό ενδιαφέρον θα μετατοπιστεί από τον κλάδο αυτό.
Προέκυψε ταχύτερα του αναμενόμενου. Σημειωτέον ότι ο Ζούκερμπεργκ της Meta είναι επισήμως πωλητής κατά δήλωσή του στη SEC, η Apple συνέλεξε για πρώτη φορά από καιρό υποβαθμίσεις, αλλά NVIDIA και Micrososft παραμένουν ουσιαστικά σε ιστορικά υψηλά επίπεδα. Οι άλλοι από την ομάδα των «υπέροχων επτά», δηλαδή TESLA, Amazon κλπ δεν κατάφεραν να φθάσουν ή να μείνουν εκεί. Το ενδιαφέρον την πρώτη εβδομάδα, έχει μετατοπιστεί σε μετοχές στον κλάδο βιοτεχνολογίας, φαρμάκων και υγείας γενικότερα και λιγότερο στις πετρελαϊκές εταιρίες.
Πως φθάσαμε ως εδώ
Στις διεθνείς αγορές και ειδικά στη Wall Street οι μετοχές ψαλίδισαν άγρια τα κέρδη του πρώτου εξαμήνου μεταξύ Ιουλίου και Νοεμβρίου. Αλλά το Νοέμβριο του 2023 άλλαξαν γραμμή και ξεκίνησαν ράλι με την προοπτική ότι η Fed οδηγείται σε μείωση επιτοκίων. Πότε; Από το Μάρτιο. Με το σκεπτικό αυτό οι επενδυτές είχαν σταματήσει τις ρευστοποιήσεις και αγόραζαν, μεταβάλλοντας θετικά την τάση.
Αντίθετα το ΧΑ έχει εντελώς διαφορετική προοπτική. Στηρίζεται στις προσδοκίες για ανάπτυξη που η ΤτΕ προβλέπει ότι θα είναι 2,5% το 2024 και 2,5% το 2025, στα κεφάλαια από το ΤΑΑ για επενδύσεις, στις αποκρατικοποιήσεις και την αποεπένδυση του δημοσίου από τις τράπεζες. Αν η ΕΚΤ μειώσει τα επιτόκια είναι ένα επιπλέον εφόδιο.
Στη Wall Street όμως τα επιτόκια ήταν το βασικό σενάριο και η Fed έχει θολώσει τα νερά. Οι επενδυτές δεν ξέρουν τι να κάνουν. Κι όταν δεν είσαι βέβαιος, υπάρχει ένας απλός κανόνας που λέει ότι δεν πρέπει να είσαι εκτεθειμένος.
Ωστόσο, θα πρέπει να σημειωθεί ότι οι αγορές που έχουν κάνει οι επενδυτές το προηγούμενο διάστημα είναι μεγάλες και είναι διαφορετικό να καλύψουν τα νώτα τους, από το να ρευστοποιήσουν σε βαθμό που να ανατρέψουν ξανά την τάση της αγοράς η οποία σε μακροχρόνιο επίπεδο παραμένει ανοδική, όπως άλλωστε τονίζουν Έλληνες και διεθνείς αναλυτές.
Τα μακροοικονομικά στοιχεία που προκάλεσαν μεγαλύτερη σύγχυση
Τα στοιχεία της αγοράς εργασίας ήταν γενικά καλά και δεν συνηγορούν σε μείωση επιτοκίων που διακαώς θέλουν οι επενδυτές. Οι οικονομολόγοι των οίκων τα έχουν βάλει κάτω και τα ψειρίζουν, ενώ μερικοί φαίνεται ότι έχουν αγανακτήσει όπως ο Joseph LaVorgna, chief U.S. economist στη SMBC Nikko Securities, που δήλωσε στο Reuters, πως «όλοι κοιτάζετε τις επικεφαλίδες και βγάζετε λανθασμένα συμπεράσματα». Πρόσθεσε ότι «η μελλοντική ζήτηση για εργασία είναι αδύναμη και γενικά όλα τα επιμέρους στοιχεία της αγοράς εργασίας είναι πτωτικά».
Στο μεταξύ προς υποστήριξη της άποψης αυτής, ούτε και τα στοιχεία του δείκτη υπηρεσιών ήταν καλά αφού υποχώρησε σε χαμηλά τριών ετών στις 43,3 μονάδες, δηλαδή κάτω από το 50 που είναι ζώνη ύφεσης. Ο μη μεταποιητικός δείκτης υποχώρησε στο 50,6 τον περασμένο μήνα από 52,7 τον Νοέμβριο.
Αλλά το μεγαλύτερο μπέρδεμα έχει προκαλέσει ο πληθωρισμός στις ΗΠΑ και ειδικά ο δείκτης PCE που σύμφωνα με τους οικονομολόγους της Wall Street είναι κυρίως ο δείκτης που μετράει για τη Fed. Ο δείκτης ήταν χαμηλότερα από τον δείκτη τιμών καταναλωτή το Νοέμβριο, στο 2,6%, δηλαδή πολύ κοντά στο επιδιωκόμενο 2%.
Τι σημαίνει PCE; «Ο δείκτης τιμών PCE είναι η προτιμώμενη μέτρηση των τιμών της Fed», λένε. Τα δεδομένα τιμών για τον δείκτη προέρχονται από έρευνες επιχειρήσεων και όχι από τις έρευνες των καταναλωτών για τις δαπάνες τους. Το καλάθι αγαθών και υπηρεσιών από το οποίο προκύπτει ο δείκτης PCE αλλάζει τακτικά μάλιστα για να ληφθούν υπόψη μεταπηδήσεις σε άλλα φθηνότερα ομοειδή προϊόντα, όταν οι τιμές των πρώτων ακριβαίνουν.
Τα τελευταία στοιχεία του δείκτη τιμών PCE για το Νοέμβριο κυκλοφόρησαν στις 22 Δεκεμβρίου 2023, καλύπτοντας το μήνα Νοέμβριο. Ο σκληρός πυρήνας του δείκτη (χωρίς ενέργεια και τρόφιμα), μετρήθηκε σε πτώση επίσης, μόλις στο 3,2% σε ετήσια βάση τον Νοέμβριο. Γενικά ο δείκτης με τις αλλαγές στα προϊόντα στο καλάθι που μετρά, έχει αποδειχθεί ιστορικά ότι κινείται χαμηλότερα από το δείκτη τιμών καταναλωτή.
Αλλά καθώς είναι στοιχείο που η Fed λαμβάνει υπόψη ίσως και περισσότερο από τον ορθόδοξο δείκτη, οι οικονομολόγοι της Wall Street φαίνεται ότι βασίσθηκαν υπερβολικά πάνω του κι έχουν βρεθεί εκτεθειμένοι. Περίμεναν μία νύξη, ένα νεύμα για μείωση των επιτοκίων και τώρα οι επενδυτές των οίκων τους, μπορεί να ρευστοποιούν καθώς η προοπτική της χρονιάς είναι αβέβαιη. Η Fed τους πήρε τη γυάλα που κοίταζαν το μέλλον.
