του Δρ. Τάσου Αναστασάτου, Group Chief Economist Eurobank
Η μέχρι στιγμής εμπειρία από τον οικονομικό αντίκτυπο της πανδημίας κατατείνει στο ότι η ελληνική οικονομία αναμένεται να επανέλθει σταδιακά σε τροχιά ανάκαμψης κατά το δεύτερο μισό του 2021, όταν σημαντικό μέρος του πληθυσμού θα έχει εμβολιαστεί, τόσο στη χώρα μας όσο και στους βασικούς εμπορικούς μας εταίρους, εξαλείφοντας τις πιθανότητες νέων lockdowns και τις σχετικές διαταραχές.
Η επίδοση του ελληνικού ΑΕΠ στο τρίτο τρίμηνο του 2020 συγκρίνεται δυσμενώς με τις αντίστοιχες στην Ευρώπη των 27, τόσο σε τριμηνιαία βάση (αύξηση μόλις 2,3% σε σχέση με το 2ο τρίμηνο κατά το οποίο υπήρχε lockdown), όσο και σε ετήσια βάση (-11,7%). Η έντονα αρνητική ετήσια μεταβολή του ΑΕΠ κατά το τρίτο τρίμηνο αντισταθμίζεται εν μέρει από τις αναθεωρήσεις επί τα βελτίω των δύο προηγούμενων τριμήνων.
Εάν εστιάσουμε στη σωρευτική μεταβολή σε σχέση με το τέλος του 2019, οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου (Ελλάδα, Κροατία, Μάλτα, Ισπανία, Ρουμανία και Πορτογαλία) παρουσιάζουν τις μεγαλύτερες απώλειες, λόγω και της δομής των οικονομιών τους. Στην Ελλάδα, αν και δυσάρεστη, η πτώση αυτή δεν είναι απροσδόκητη, δεδομένου ότι το τρίτο τρίμηνο είναι η περίοδος του χρόνου στην οποία συγκεντρώνεται το μεγαλύτερο μέρος της τουριστικής κίνησης του έτους (59% το 2019), η οποία φέτος καταγράφει μία μείωση κατά 78% έναντι του 2019 με στοιχεία έως τον Σεπτέμβριο. Ως επακόλουθο, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών το τρίτο τρίμηνο κατέγραψαν μία τεράστια μείωση κατά 44,9% σε ετήσια βάση.
Η ιδιωτική κατανάλωση ανέκαμψε ισχυρά κατά 15,3% σε τριμηνιαία βάση, γεγονός αναμενόμενο δεδομένου ότι το προηγούμενο τρίμηνο υπήρχε lockdown. Ωστόσο, και σε ετήσια βάση, τόσο η δημόσια όσο και η ιδιωτική κατανάλωση παρέμειναν σε θετικό έδαφος εξαιτίας των μέτρων στήριξης των εισοδημάτων που εφάρμοσε η κυβέρνηση.
Η θετική επίδοση της κατανάλωσης σχετίζεται και με την άνοδο των εισαγωγών κατά 9,6% σε τριμηνιαία βάση. Οι επενδύσεις αυξήθηκαν κατά 31,5% σε ετήσια βάση αλλά αυτό οφείλεται αποκλειστικά σε αποθεματοποίηση, καθόσον οι επενδύσεις παγίων παρέμειναν πρακτικά αμετάβλητες, τόσο σε τριμηνιαία, όσο και σε ετήσια βάση. Στο τέταρτο τρίμηνο αναμένεται εκ νέου πτώση του ΑΕΠ σε τριμηνιαία βάση λόγω του δεύτερου lockdown, ωστόσο οι αβεβαιότητες παραμένουν μεγάλες.
Ενδεικτικά, κι εφόσον τα στοιχεία του τρίτου τριμήνου επιβεβαιωθούν στην επόμενη αναθεώρηση, εάν στο 4ο τρίμηνο καταγραφεί μείωση κατά 5% σε τριμηνιαία βάση, η ύφεση στο σύνολο του έτους θα ανέλθει στο -10,5%.
Φωτογραφία: Getty Images/Ideal Image
