Η επικείμενη αποχώρηση της Μέρκελ από την γερμανική Καγκελαρία τον Σεπτέμβριο, οι σκοπιμότητες της αμερικανικής πολιτικής μετά την εκλογή Μπάιντεν για την Ευρώπη και η κορύφωση του διεθνούς οικονομικού και γεωπολιτικού ανταγωνισμού στην μετά-covid εποχή, έχουν ανοίξει ένα νέο «μπρα ντε φερ» κυριαρχίας και επιβίωσης στην Ευρωζώνη.
Η εγκατάσταση του Μάριο Ντράγκι στην πρωθυπουργία της Ιταλίας, έχει ανοίξει αυτή την παρτίδα και τα χτυπήματα έχουν αρχίσει να πολλαπλασιάζονται χωρίς εμφανή πρόβλεψη για το αποτέλεσμα.
Χωρίς εμφανή πρόβλεψη, αλλά με πολύ ανησυχία για τις συνέπειες…
Η ένταση, όπως είναι άλλωστε γνωστό, ανέβηκε μετά την αναπάντεχη πρόσφατη δήλωση του πρωθυπουργού της Ιταλίας εναντίον του Ερντογάν, τον αποκάλεσε δικτάτορα, λόγω της απαξιωτικής συμπεριφοράς του τελευταίου απέναντι στην πρόεδρο της Κομισιόν Φον ντερ Λάινεν, στην πρόσφατη συνάντησή τους στην Άγκυρα, το περιβόητο «sofagate».
Η παρέμβαση αυτή του Ντράγκι ερμηνεύθηκε ως μία σκόπιμη εμπλοκή του στο πεδίο της εξωτερικής πολιτικής της Ε.Ε. και μάλιστα σε ένα από τα πλέον σημαντικά μέτωπά της στην περιοχή. Αυτό έγινε σε μία χρονική στιγμή που τα άλλα δύο ισχυρά ονόματα της Ευρώπης, η Μέρκελ και ο Μακρόν έχουν τα προβλήματά τους και έτσι κι αλλιώς βρίσκονται υπό απόσυρση, βέβαιη η Μέρκελ, πιθανή ο Μακρόν.
Στην παρέμβαση Ντράγκι η απάντηση δεν άργησε να έρθει από την πλευρά των «Γερμανών».
Το χτύπημα, αν και στα διεθνή ΜΜΕ δεν αντιμετωπίσθηκε σαν τέτοιο, ήρθε από την Ίσαμπελ Σνάμπελ, την Γερμανίδα που έστειλε η Μέρκελ στο Συμβούλιο της ΕΚΤ. Η κα. Σνάμπελ με δήλωσή της πριν από λίγες ημέρες, προειδοποίησε ότι θα είναι καταστροφικό για την Ευρωζώνη το ενδεχόμενο υπονόμευσης, δηλαδή μη υλοποίησης του Ταμείου Ανάκαμψης.
Είναι για πρώτη φορά που από επίσημα χείλη μπαίνει στο τραπέζι το ενδεχόμενο της επ’ αόριστον αναβολής υλοποίησης του NGEU. Η δήλωση αυτή παραδόξως δεν κέρδισε τον χώρο και την προσοχή που θα της αναλογούσε στα ΜΜΕ, αν σκεφθεί κανείς ότι το NGEU αποτελεί την ραχοκοκαλιά της exit strategy της Ευρώπης από την κρίση και την πανδημία.
Ακόμα περισσότερο όμως οι προσδοκίες για το Ταμείο αυτό από ορισμένες χώρες όπως η Ιταλία στην οποία αναλογούν 200 δισ. ευρώ από το σύνολο των 750 δισ. του Ταμείου, η οποιαδήποτε πιθανότητα ακύρωσης της απόφασης ή ακόμα και μεγάλης καθυστέρησης ισοδυναμεί με καταστροφή…
Και για άλλους όμως όπως πχ. η Ελλάδα, η Ισπανία ή η Πορτογαλία ισχύει επίσης το ίδιο και για τον λόγο αυτό μέχρι τέλη Απρίλη, όλες οι χώρες θα έχουν στείλει στην Κομισιόν τα προγράμματα με τα οποία ελπίζουν ότι θα χρηματοδοτηθούν από το Ταμείο Ανάκαμψης. Σε επικοινωνία του Insider.gr με αρμόδιο στέλεχος της Κομισιόν για το πότε προβλέπεται να ξεκινήσει η Κομισιόν να δανείζεται με το ευρω-ομόλογο για να χρηματοδοτηθούν τα προγράμματα η απάντηση ήταν ένα μεγάλο ερωτηματικό.
«Αν δεν υπάρξει έγκριση από τα γερμανικά νομοθετικά σώματα της απόφασης για το NGEU η Κομισιόν δεν μπορεί να δρομολογήσει διαδικασίες δανεισμού και εκταμίευσης…» ήταν η σαφής απάντηση. Και τα γερμανικά νομοθετικά σώματα δεν μπορούν να το εγκρίνουν όσο υπάρχει η απόφαση του Δικαστηρίου της Καρλσρούης η οποία το απαγορεύει για τους γνωστούς λόγους…
Μέχρι στιγμής οι διαδικασίες υπέρβασης αυτής της απαγορευτικής απόφασης έχουν απογοητεύσει τους εμπλεκόμενους και το κλίμα έχει αρχίσει να μεταστρέφεται σε αρνητικό.
Μέσα στο περιβάλλον αυτό η κα Σνάμπελ βγήκε προχθές με μία δήλωσή της να προειδοποιήσει όσους περιμένουν το Ταμείο Ανάκαμψης ότι η κατάσταση δεν κινείται με βάση τις προσδοκίες τους… Προειδοποίησε βέβαια επίσης και για τις καταστροφικές συνέπειες σε ενδεχόμενη ακύρωση ή αόριστη αναβολή της υλοποίησής του, αλλά αυτό δεν είναι κάτι που δεν γνωρίζουν ήδη όλοι οι ενδιαφερόμενοι και κυρίως ο κ. Ντράγκι.
Τα «χτυπήματα»
Όσον αφορά τον τέως ισχυρό άντρα της ΕΚΤ, Μάριο Ντράγκι, νυν πρωθυπουργό της τρίτης ισχυρότερης οικονομίας της Ε.Ε., είχε δώσει το πρώτο του «χτύπημα» στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής όταν είχε επισημάνει στους συναδέλφους του ότι ο ίδιος υποστηρίζει την μονιμοποίηση των ευρωομολόγων σαν εργαλείο χρηματοδότησης του exit strategy, αναγνωρίζοντας – για να κρατήσει τις ισορροπίες – ότι αυτό θα χρειασθεί χρόνο.
Βέβαια ο χρόνος αυτός τρέχει για την πρώτη γενιά των ευρωομολόγων, αυτών που θα πρέπει να χρηματοδοτήσουν το Ταμείο Ανάκαμψης και στα οποία οι Γερμανοί δικαστές απαγορεύουν την έναρξη έκδοσής τους… Λίγο πολύ μέχρι στιγμής το παιχνίδι εξουσίας, που θα μπορούσε να το χαρακτηρίσει κανείς και παιχνίδι επιβίωσης της Ευρωζώνης, είναι «μία σου και μία μου…».
Αυτό όμως δεν αλλάζει το γεγονός ότι η κα Μέρκελ σε πέντε μήνες αποσύρεται, ο κ. Μακρόν έχει ήδη αρχίσει να «χωνεύει» την δυσκολία επανεκλογής του και λεφτά για το Ταμείο Ανάκαμψης δεν υπάρχουν… Και με τα μέχρι στιγμής δεδομένα κανείς δεν γνωρίζει αν και πότε θα υπάρξουν.
Αυτά είναι τα δεδομένα για όλες τις χώρες της Ευρωζώνης μαζί και για την Ελλάδα η οποία έχει ετοιμάσει το σχέδιό της για το Ταμείο Ανάκαμψης και… περιμένει. Μαζί με τους άλλους. Το ερώτημα βέβαια είναι το ποιο μπορεί να είναι το δικό της exit strategy στην περίπτωση που συμβούν όλα όσα προειδοποίησε η κα Σνάμπελ τον κ. Ντράγκι.
Η Γερμανία έχει ήδη αποφασίσει, προχθές μέσα σε 15΄ενέκρινε την αύξηση κατά 60 δις ευρώ (δηλαδή σχεδόν το διπλάσιο από όσα περιμένει η Ελλάδα από το Ταμείο Ανάκαμψης) τις δημόσιες δαπάνες της (με δανεισμό που ήδη έχει προγραμματισθεί) για να στηρίξει την exit strategy της οικονομίας της…