Στη διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα, ένα ζήτημα θα πρέπει να αναμένει κανείς ότι θα κυριαρχήσει στην κακοφωνία δεσμεύσεων από χώρες και εταιρίες σε όλο τον κόσμο: το χρήμα.
Η διάσκεψη COP26, που ξεκίνησε χθες στη Γλασκώβη, θα επιχειρήσει να ολοκληρώσει την κατάρτιση των κανόνων για την εφαρμογή της Συμφωνίας του Παρισιού του 2015 --που στόχο έχει να περιορίσει την αύξηση της θερμοκρασίας στον πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα-- και να εξασφαλίσει περισσότερο φιλόδοξες δεσμεύσεις από χώρες για την εκπλήρωση των στόχων του.
Αυτό που στηρίζει την πρόοδο και στα δύο ζητήματα είναι το χρήμα. Η χρηματοδότηση για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αναφέρεται στα χρήματα που τα πλουσιότερα κράτη –που είναι υπεύθυνα για το μεγαλύτερο μέρος των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου που θερμαίνουν τον πλανήτη— δίνουν στα φτωχότερα κράτη για να τα βοηθήσουν να μειώσουν τις δικές τους εκπομπές και να προσαρμοστούν στις φονικές καταιγίδες, την αύξηση της στάθμης της θάλασσας και τις ξηρασίες που επιδεινώνονται από την υπερθέρμανση της Γης.
Μέχρι στιγμής, τα χρήματα δεν έχουν φθάσει.
Οι ανεπτυγμένες χώρες επιβεβαίωσαν την περασμένη εβδομάδα ότι δεν κατάφεραν να πετύχουν τη δέσμευση που ανέλαβαν το 2009 για να παράσχουν 100 δισεκ. δολάρια το χρόνο σε χρηματοδότηση για το Κλίμα έως το 2020. Αντ’ αυτού τα κεφάλαια αυτά θα φθάσουν το 2023.
«Η αξιοπιστία τους έχει τώρα πληγεί», δήλωσε ο Σαλεμούλ Χουκ, σύμβουλος στο Climate Vulnerable Forum, όπου συμμετέχουν 48 χώρες, προσθέτοντας ότι η μη τηρηθείσα υπόσχεση για χρηματοδότηση μπορεί «να χαλάσει όλα τα άλλα» στις συνομιλίες της Γλασκώβης. «Βασικά αφήνουν τους πλέον ευάλωτους ανθρώπους στον πλανήτη στη μοίρα τους, αφού υποσχέθηκαν ότι θα βοηθήσουν».
Η Συμμαχία Μικρών Νησιωτικών Κρατών, της οποίας η επιρροή σε προηγούμενες συνομιλίες του ΟΗΕ για το Κλίμα ξεπέρασε το μέγεθος των μελών της, ανέφερε: «Δεν μπορεί να υποτιμηθεί ο αντίκτυπος που έχει αυτό στην εμπιστοσύνη».
Συμβολικός στόχος
Η αντίδραση κατέστησε ξεκάθαρη τη μάχη που θα αντιμετωπίσουν οι χώρες στην COP26 καθώς διαπραγματεύονται καθοριστικά ζητήματα, τα οποίο στο παρελθόν έχουν οδηγήσει σε εκτροχιασμό των συνομιλιών για το Κλίμα.
Η δέσμευση των 100 δισεκ. δολαρίων είναι πολύ χαμηλότερη από τις ανάγκες που έχουν οι ευάλωτες χώρες για να αντιμετωπίσουν την κλιματική αλλαγή, αλλά έχει γίνει σύμβολο εμπιστοσύνης και δικαιοσύνης μεταξύ φτωχών και πλούσιων κρατών.
Οι ευάλωτες χώρες θα χρειαστούν έως 300 δισεκ. δολάρια κατ’ έτος έως το 2030 μόνο για την προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη. Αυτό είναι επιπρόσθετο των πιθανών οικονομικών απωλειών από την καταστροφή της συγκομιδής ή από ζημιές που σχετίζονται με το Κλίμα. Ο κυκλώνας Μαρία το 2017 κόστισε στην Καραϊβική 69,4 δισεκ. δολάρια.
Ο επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την κλιματική αλλαγή Φρανς Τίμερμανς δήλωσε ότι η παροχή των 100 δισεκ. δολαρίων είναι μία από τις τρεις προτεραιότητές του για την COP26, μαζί με την ολοκλήρωση του πλαισίου κανόνων του Παρισιού και την εξασφάλιση περισσότερο φιλόδοξων στόχων για τη μείωση εκπομπών.
«Νομίζω ότι έχουμε μια ευκαιρία να φθάσουμε στα 100 δισεκ. δολάρια», δήλωσε ο Τίμερμανς στο Reuters. «Θα ήταν πολύ σημαντικό για τη Γλασκώβη να το κάνει αυτό, και επίσης ως ένδειξη εμπιστοσύνης στον αναπτυσσόμενο κόσμο».
Η Ιταλία ανακοίνωσε χθες ότι τριπλασιάζει τη συνεισφορά της στη χρηματοδότηση για το Κλίμα στο 1,4 δισεκ. δολάρια το έτος για τα επόμενα πέντε χρόνια. Οι ΗΠΑ δεσμεύθηκαν τον Σεπτέμβριο να διπλασιάσουν τη συνεισφορά τους στα 11,4 δισεκ. δολάρια κατ’ έτος έως το 2024 –το οποίο σύμφωνα με αναλυτές είναι πολύ κάτω από αυτό που τους αναλογούν, βάσει του μεγέθους της χώρας, των εκπομπών της και της ικανότητας της να πληρώνει.
Η πανδημία της COVID-19 επέτεινε την απογοήτευση μεταξύ των φτωχότερων κρατών για την έλλειψη χρημάτων για το Κλίμα. Τα 100 δισεκ. δολάρια είναι ένα ελάχιστο ποσοστό των 14,6 τρισεκ. δολαρίων που οι μεγάλες οικονομίες ενεργοποίησαν πέρυσι ως απάντηση στην πανδημία, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Οικονομικό Φορουμ.
«Ένα πράγμα που έδειξε η πανδημία είναι ότι εάν η προτεραιότητα είναι αρκετά μεγάλη, τότε μπορούν να ακολουθήσουν οι δαπάνες», δήλωσε ο Λορένα Γκονζάλες, συνεργάτις στο World Resources Institute.
Κατά τη διάρκεια των δύο εβδομάδων της διάσκεψης COP26 σχεδιάζονται μια σειρά από μικρές συμφωνίες για τη χρηματοδότηση για το Κλίμα, σε μια προσπάθεια να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη.
Η ΕΕ, οι ΗΠΑ, η Βρετανία, η Γερμανία και η Γαλλία θα ανακοινώσουν σχέδιο χρηματοδότησης για να βοηθήσουν τη Νότια Αφρική να απομακρυνθεί ταχύτερα από την ενέργεια που παράγεται από άνθρακα και να επενδύσει σε ανανεώσιμες πηγές. Άλλες ανακοινώσεις αναμένονται από αναπτυξιακές τράπεζες και τον ιδιωτικό τομέα.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
