Το συριακό καθεστώς είναι στόχος πολλών δικαστικών προσφυγών στην Ευρώπη, κυρίως στη Γερμανία, όπου σήμερα δικαστήριο επέβαλε την ποινή της ισόβιας κάθειρξης εναντίον Σύρου πρώην συνταγματάρχη για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας.
Στη Γερμανία οι προσφυγές Σύρων που καταγγέλλουν ότι βασανίστηκαν στις φυλακές του καθεστώτος του προέδρου Μπασάρ αλ Ασαντ είναι πολλές. Η χώρα βασίζεται στην αρχή της οικουμενικής δικαιοδοσίας που επιτρέπει σε μια χώρα να προσάγει τους δράστες σοβαρών εγκλημάτων ανεξαρτήτως εθνικότητας και του τόπου όπου αυτά διαπράχθηκαν, για να τις εκδικάζει.
Τον Μάρτιο του 2017 επτά Σύροι πρόσφυγες, οι οποίοι στην πλειονότητά τους διαμένουν στη Γερμανία, κατέθεσαν προσφυγή εναντίον αξιωματούχων των συριακών μυστικών υπηρεσιών.
Τον Σεπτέμβριο παραδόθηκαν στην ομοσπονδιακή εισαγγελία σχεδόν 27.000 φωτογραφίες που κατάφερε να βγάλει από τη Συρία με κίνδυνο της ζωής του ο “Καίσαρας”, ένας ο πρώην στρατιωτικός φωτογράφος που έφυγε από τη χώρα το 2013 με 55.000 φωτογραφίες κρατουμένων που βασανίστηκαν και πέθαναν στις φυλακές της Συρίας. Δύο μήνες αργότερα 13 Σύροι κατέθεσαν δύο νέες προσφυγές για βασανιστήρια.
Τον Ιούνιο του 2020 η γερμανική μη κυβερνητική οργάνωση ECCHR ανακοίνωσε ότι επτά άνδρες και γυναίκες από τη Συρία θύματα ή μάρτυρες βιασμών και σεξουαλικών επιθέσεων στα κέντρα κράτησης του συριακού καθεστώτος κατέθεσαν προσφυγή στη γερμανική δικαιοσύνη.
Η προσφυγή καταφέρεται εναντίον εννέα αξιωματούχων του συριακού καθεστώτος και των υπηρεσιών Πληροφοριών της Πολεμικής Αεροπορίας. Μεταξύ αυτών ένας στενός συνεργάτης του προέδρου Άσαντ, ο Τζαμίλ Χάσαν, πρώην επικεφαλής των υπηρεσιών Πληροφοριών της Πολεμικής Αεροπορίας ως το 2019, εναντίον του οποίου έχει εκδοθεί διεθνές ένταλμα σύλληψης από τη Γαλλία και τη Γερμανία.
Στα τέλη του Ιουλίου του 2021 απαγγέλθηκαν κατηγορίες εναντίον Σύρου πρώην γιατρού σε στρατιωτική φυλακή της Χομς, ο οποίος κατηγορείται για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας επειδή βασάνιζε κρατούμενους. Η δίκη του πρόκειται να ξεκινήσει στις 19 Ιανουαρίου στη Φρανκφούρτη.
Στη Γαλλία τον Σεπτέμβριο του 2015 η εισαγγελία του Παρισιού ξεκίνησε προκαταρκτική έρευνα για “εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας” με στόχο απαγωγές και βασανισμούς από αξιωματούχους του συριακού καθεστώτος.
Τον Ιούλιο του 2016 η οικογένεια ενός Σύρου γιατρού που πέθανε σε ηλικία 37 ετών σε φυλακή της Συρίας κατέθεσε προσφυγή στο Παρίσι για βασανιστήρια και δολοφονία.
Στα τέλη Οκτωβρίου ξεκίνησε έρευνα για την εξαφάνιση δύο Γαλλοσύρων που συνελήφθησαν στη Συρία το 2013 και οι οποίοι δεν έδωσαν σημάδια ζωής έκτοτε. Σύμφωνα με τους ενάγοντες, τα θύματα, ο Μάζεν Ντάμπαγ και ο γιος του Πατρίκ, συνελήφθησαν από Σύρους αξιωματικούς που δήλωσαν ότι ανήκαν στην υπηρεσία Πληροφοριών της Πολεμικής Αεροπορίας.
Τον Νοέμβριο του 2018 δικαστής στη Γαλλία εξέδωσε διεθνή εντάλματα σύλληψης εναντίον τριών αξιωματούχων του καθεστώτος Άσαντ, που φέρονται να εμπλέκονται σε ωμότητες εναντίον κυρίως δύο πολιτών. Πρόκειται για τον πρώην επικεφαλής της υπηρεσίας Πληροφοριών που έγινε διευθυντής του γραφείου Εθνικής Ασφάλειας Αλί Μάμλουκ, τον Τζαμίλ Χάσαν και τον διευθυντή της υπηρεσίας Πληροφοριών της Πολεμικής Αεροπορίας στη Μπαμπ Τούμα, τον Άμπντελ Σαλάμ Μαχμούντ.
Τον Απρίλιο του 2021 τρεις μη κυβερνητικές οργανώσεις πέτυχαν να ξεκινήσει δικαστική έρευνα για τις επιθέσεις με χημικά όπλα που διαπράχθηκαν το 2013 και αποδίδονται στο συριακό καθεστώς. Αυτές οι ΜΚΟ είχαν ήδη απευθυνθεί στη γερμανική δικαιοσύνη για τα γεγονότα του 2013, αλλά και για μια επίθεση με αέριο σαρίν το 2017.
Στα τέλη Δεκεμβρίου απαγγέλθηκαν κατηγορίες εναντίον Γαλλοσύρου και τέθηκε υπό κράτηση με την υποψία ότι προσέφερε υλικό στον συριακό στρατό, μεταξύ του οποίου συστατικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για την παρασκευή χημικών όπλων. Αυτή ήταν η πρώτη φορά που απαγγέλθηκαν κατηγορίες στη Γαλλία για φερόμενη στήριξη του στρατού του Άσαντ.
Προσφυγές έχουν επίσης κατατεθεί στην Αυστρία, τη Νορβηγία και τη Σουηδία, η οποία έγινε το 2017 η πρώτη χώρα που καταδίκασε πρώην στρατιώτη του καθεστώτος για εγκλήματα πολέμου.
Στη Σουηδία εξάλλου τέσσερις ΜΚΟ κατέθεσαν προσφυγή τον Απρίλιο του 2021 κατά του προέδρου Άσαντ και άλλων Σύρων αξιωματούχων μετά τις δύο επιθέσεις με χημικά όπλα το 2013 και το 2017.
Στην Ισπανία η δικαιοσύνη απέρριψε μια προσφυγή που κατέθεσε γυναίκα με καταγωγή από τη Συρία εναντίον εννέα υψηλόβαθμων κυβερνητικών αξιωματούχων για την αναγκαστική κράτηση, τα βασανιστήρια και την εκτέλεση του αδελφού της το 2013.
Στα τέλη του 2016 τέθηκε σε εφαρμογή από τον ΟΗΕ ένας “διεθνής μηχανισμός που έχει στόχο να διευκολύνει τις έρευνες για τις πιο σοβαρές παραβιάσεις του διεθνούς δικαίου” που έχουν διαπραχθεί από τον Μάρτιο του 2011 στη Συρία. Αυτός συνεχίζει το έργο του της συγκέντρωσης αποδείξεων προκειμένου να διευκολύνει τις αρχές στην περίπτωση που απαγγελθούν κατηγορίες εναντίον Σύρων αξιωματούχων.
Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ
