Η Παγκόσμια Διάσκεψη για το Κλίμα (COP28)διεξάγεται φέτος με φόντο τα ακραία καιρικά φαινόμενα, τις μεγάλες φυσικές καταστροφές που σημειώθηκαν σε όλες τις γωνιές του πλανήτη και τα δυσοίωνα μηνύματα για την επίτευξη των στόχων για την αύξηση της θερμοκρασίας. Πριν από λίγες ημέρες το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών προειδοποίησε ότι ο πλανήτης βρίσκεται σε τροχιά αύξησης της θερμοκρασίας σε επίπεδα που θα κυμαίνονται μεταξύ 2,5 και 2,9 βαθμών Κελσίου έως το 2100, πολύ υψηλότερα από τον στόχο της Συμφωνίας του Παρισιού για περιορισμό της αύξησης της θερμοκρασίας κάτω να διατηρήσει μια παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας αυτόν τον αιώνα πολύ κάτω από τους 2 βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα.
Στην φετινή διάσκεψη, η οποία θα διεξαχθεί από τις 30 Νοεμβρίου έως τις 12 Δεκεμβρίου στο Ντουμπάι των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, οι χώρες αναμένεται να επανεξετάσουν τη συμμόρφωσή τους και να αναλάβουν ισχυρότερες δεσμεύσεις σε βασικά ζητήματα κλιματικής αλλαγής, συμπεριλαμβανομένης της ενεργειακής μετάβασης και της χρηματοδότησης για το κλίμα. Η COP28 σηματοδοτεί το ενδιάμεσο σημείο μεταξύ της υπογραφής της Συμφωνίας του Παρισιού, μιας νομικά δεσμευτικής διεθνούς συνθήκης για την κλιματική αλλαγή που εγκρίθηκε στη COP21 το 2015, και το έτος-στόχο του 2030 και στο πλαίσιο των εργασιών της αναμένεται να γίνει και ο πρώτος παγκόσμιος απολογισμός αναφορικά με την συλλογική πρόοδο στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
Η έκθεση με τα σχετικά στοιχεία που κυκλοφόρησε τον Σεπτέμβριο, αποκαλύπτει ότι ο κόσμος απέχει πολύ από τον στόχο του να διατηρήσει την άνοδο της παγκόσμιας θερμοκρασίας στους 1,5 βαθμούς Κελσίου για να αποφύγει μερικές από τις πιο καταστροφικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Ως εκ τούτου, οι ηγέτες των κρατών θα συζητήσουν τα αποτελέσματα του παγκόσμιου απολογισμού και θα προσδιορίσουν τις επόμενες κινήσεις τους σε μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα όπως είναι η μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα, η χρηματοδότηση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και οι στόχοι των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Ένα βασικό θέμα το οποίο παραδοσιακά βρίσκεται στην ατζέντα της διάσκεψης είναι η ενεργειακή μετάβαση. Ανέκαθεν, τα ορυκτά καύσιμα αποτελούσαν το μήλο της έριδος σε κάθε διάσκεψη για το κλίμα, με τη συζήτηση να μαίνεται για το αν θα χρησιμοποιηθεί ο όρος «σταδιακή κατάργηση» ή «σταδιακή μείωση».
Στον αντίποδα, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας έχει επισημάνει ότι ο κόσμος πρέπει να τριπλασιάσει την ικανότητα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και να διπλασιάσει τον ρυθμό βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης έως το 2030. Με επικεφαλής τις Ηνωμένες Πολιτείες, την ΕΕ και τα ΗΑΕ, περισσότερες από 60 χώρες υποστηρίζουν τώρα τη δέσμευση για τριπλασιασμό των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ενέργεια και διπλή ενεργειακή απόδοση στο COP 28.
Στο COP27 πέρυσι στο Sharm El-Sheikh της Αιγύπτου, μια συμφωνία για τη σύσταση ενός ταμείου «απώλειας και ζημίας» χαιρετίστηκε ως σημαντική πρόοδος σε ένα από τα πιο δύσκολα θέματα στις παγκόσμιες διαπραγματεύσεις για το κλίμα.
Η απώλεια και η ζημιά αναφέρεται στις αρνητικές συνέπειες που προκύπτουν από τους αναπόφευκτους κινδύνους της κλιματικής αλλαγής, όπως η άνοδος της στάθμης της θάλασσας, τα παρατεταμένα κύματα καύσωνα, η ερημοποίηση και τα ακραία γεγονότα όπως πυρκαγιές, εξαφάνιση ειδών και αποτυχίες καλλιεργειών. Το ταμείο στοχεύει στην παροχή οικονομικής βοήθειας σε κράτη που είναι πιο ευάλωτα και επηρεάζονται από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Στο COP28, θα πρέπει να απαντηθούν ερωτήματα σχετικά με το ποιος θα πληρώσει, πόσο, ποιος θα είναι επιλέξιμος να λάβει χρηματοδότηση και με ποιους λόγους.
Καθορισμός και εφαρμογή του Παγκόσμιου Στόχου για την Προσαρμογή
Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, 3,6 δισεκατομμύρια άνθρωποι, σχεδόν ο μισός παγκόσμιος πληθυσμός, είναι επί του παρόντος εξαιρετικά ευάλωτος στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Και ο αριθμός θα συνεχίσει να αυξάνεται όσο οι παγκόσμιες θερμοκρασίες συνεχίζουν να ανεβαίνουν.
Ενώ ο κόσμος πρέπει να δράσει γρήγορα για να μετριάσει την κλιματική αλλαγή, αυτό από μόνο του δεν θα είναι αρκετό για να προστατεύσει εκείνους που έχουν ήδη πληγεί από αυτήν. Υπάρχει επίσης επείγουσα ανάγκη να κλιμακωθούν οι προσπάθειες προσαρμογής ς, οι οποίες αναφέρονται σε προσαρμογές στα οικολογικά, κοινωνικά ή οικονομικά συστήματα ως απάντηση στις τρέχουσες και προβλεπόμενες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.
Ο Παγκόσμιος Στόχος για την Προσαρμογή (GGA), ο οποίος θεσπίστηκε στο πλαίσιο της Συμφωνίας του Παρισιού το 2015, στοχεύει στην ενίσχυση της προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή αυξάνοντας την ευαισθητοποίηση και τη χρηματοδότηση για τις ανάγκες προσαρμογής των χωρών.
Ωστόσο, ελάχιστη πρόοδος έχει σημειωθεί στον καθορισμό των στόχων GGA δεδομένου ότι οι ενέργειες προσαρμογής είναι υπερτοπικές. Επίσης, οι διαπραγματευτές δυσκολεύτηκαν να καταλήξουν σε συμφωνία σε βασικά πολιτικά ζητήματα, όπως για παράδειγμα στο ποιος θα πρέπει να πληρώσει για τη δράση προσαρμογής στις αναπτυσσόμενες χώρες.
