Ροή
ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ 18:13
Περίπου 80 χώρες συμφώνησαν σήμερα στην Ελβετία ότι ο «διάλογος ανάμεσα σε όλα τα μέρη» και ο σεβασμός της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας είναι ο δρόμος που πρέπει να ακολουθηθεί για να μπει τέλος στον πόλεμο που άρχισε πριν από περισσότερο από δύο χρόνια με τη ρωσική εισβολή.
Η τεράστια πλειονότητα των περισσότερων από 90 χωρών, που εκπροσωπήθηκαν στη σύνοδο κορυφής του Μπούργκενστοκ, υποστήριξε την τελική διακήρυξη, στην οποία διατυπώνεται επίσης έκκληση για την επιστροφή χιλιάδων παιδιών της Ουκρανίας που μεταφέρθηκαν στη Ρωσία και για μια πλήρη ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου.
Όμως η Ρωσία, αλλά ούτε η Κίνα δεν εκπροσωπήθηκαν στη σύνοδο.
Ακολουθούν τα κύρια σημεία του τελικού ανακοινωθέντος:
Ένας ρωσικός πόλεμος
Η Ρωσία θεωρείται υπεύθυνη ότι άρχισε αυτό τον πόλεμο εναντίον της Ουκρανίας το Φεβρουάριο 2022 και το τελικό έγγραφο της συνόδου κορυφής αναφέρεται στις καταστροφικές συνέπειες της σύγκρουσης και καλεί για τη «συνολική» διευθέτησή της.
«Ο πόλεμος της Ρωσικής Ομοσπονδίας εναντίον της Ουκρανίας, που βρίσκεται σε εξέλιξη, συνεχίζει να προκαλεί βάσανα στους ανθρώπους και καταστροφές σε μεγάλη κλίμακα, ενώ δημιουργεί επίσης κινδύνους και κρίσεις με παγκόσμιο αντίκτυπο», αναφέρεται στο ανακοινωθέν.
Εδαφική ακεραιότητα
Οι υπογράφουσες χώρες δηλώνουν ότι «επαναλαμβάνουν την υποστήριξή τους στις αρχές της κυριαρχίας, της ανεξαρτησίας και της εδαφικής ακεραιότητας όλων των κρατών, περιλαμβανομένης της Ουκρανίας, μέσα στα διεθνώς αναγνωρισμένα σύνορά τους».
Η Ρωσία ελέγχει αυτή τη στιγμή σχεδόν 20% του ουκρανικού εδάφους, περιλαμβανομένης της Κριμαίας την οποία προσάρτησε το 2014.
Παιδιά και αιχμάλωτοι
Το έγγραφο περιλαμβάνει επίσης έκκληση για πλήρη ανταλλαγή αιχμαλώτων πολέμου και για την επιστροφή στην Ουκρανία χιλιάδων παιδιών που μεταφέρθηκαν στη Ρωσία και τα εδάφη που αυτή ελέγχει.
Το Κίεβο έχει κατηγορήσει τη Μόσχα ότι έχει απαγάγει σχεδόν 20.000 παιδιά από την αρχή της εισβολής της. Το Κρεμλίνο υποστηρίζει ότι τα μετέφερε για να τα προστατεύσει.
«Όλοι οι αιχμάλωτοι πολέμου πρέπει να απελευθερωθούν μέσω μιας πλήρους ανταλλαγής», αναφέρεται στο τελικό ανακοινωθέν.
«Όλα τα παιδιά της Ουκρανίας, που απελάθηκαν και μεταφέρθηκαν παρανόμως, και όλοι οι άλλοι Ουκρανοί άμαχοι, που συνελήφθησαν παρανόμως, πρέπει να σταλούν πίσω στην Ουκρανία», προστίθεται.
Πυρηνική ασφάλεια
Η σύνοδος κορυφής ζητεί να τεθεί υπό τον «πλήρη και κυρίαρχο» έλεγχο της Ουκρανίας ο πυρηνικός σταθμός της Ζαπορίζια, ο μεγαλύτερος στην Ευρώπη, που βρίσκεται αυτή τη στιγμή υπό ρωσικό έλεγχο.
Ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας έχει επανειλημμένα προειδοποιήσει για τον κίνδυνο ενός μείζονος πυρηνικού ατυχήματος αφότου οι Ρώσοι στρατιωτικοί κατέλαβαν αυτό το σταθμό στην αρχή του πολέμου.
«Οι ουκρανικοί πυρηνικοί σταθμοί και εγκαταστάσεις, περιλαμβανομένου του πυρηνικού σταθμού της Ζαπορίζια, πρέπει να λειτουργούν με τρόπο ασφαλή υπό τον πλήρη έλεγχο της Ουκρανίας», αναφέρεται στο τελικό ανακοινωθέν.
Οι υπογράφουσες χώρες εξέφρασαν επίσης την ανησυχία τους όσον αφορά το ενδεχόμενο προσφυγής στα πυρηνικά όπλα.
«Κάθε απειλή προσφυγής και κάθε προσφυγή στα πυρηνικά όπλα μέσα στο πλαίσιο του πολέμου που βρίσκεται σε εξέλιξη εναντίον της Ουκρανίας είναι απαράδεκτες», αναφέρεται στο κείμενο.
Επισιτιστική ασφάλεια
«Η επισιτιστική ασφάλεια δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να χρησιμοποιείται σαν όπλο. Τα ουκρανικά αγροτικά προϊόντα πρέπει να παραδίδονται ελεύθερα και με ασφάλεια στις ενδιαφερόμενες τρίτες χώρες», αναφέρεται στο έγγραφο.
Η Ουκρανία είναι ένας από τους κύριους εξαγωγούς σιτηρών στον κόσμο, όμως η ρωσική εισβολή έχει εμποδίσει τις εξαγωγές της μέσω της Μαύρης Θάλασσας, η οποία έχει γίνει πολεμική ζώνη.
«Έχουν ουσιώδη σημασία η ελεύθερη εμπορική ναυσιπλοΐα, πλήρης και ασφαλής, όπως και η πρόσβαση στα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας και της Θάλασσας του Αζόφ», αναφέρεται.
«Οι επιθέσεις σε εμπορικά πλοία μέσα στα λιμάνια και κατά τον πλου τους, καθώς και εναντίον πολιτικών λιμανιών και των υποδομών τους, είναι απαράδεκτες», προστίθεται επίσης στη διακήρυξη.
Να περιληφθεί η Ρωσία
Στο έγγραφο αναφέρεται επίσης πως μελλοντικές διαπραγματεύσεις για ένα ειρηνευτικό σχέδιο πρέπει να περιλαμβάνουν τη Ρωσία.
«Έχουμε την πεποίθηση ότι, για να φθάσουμε στην ειρήνη, χρειάζονται η συμμετοχή και ο διάλογος όλων των μερών», αναφέρουν οι υπογράφουσες χώρες.
Οι συμμετέχοντες στη σύνοδο κορυφής «αποφάσισαν να αναλάβουν στο μέλλον συγκεκριμένα διαβήματα στους προαναφερθέντες τομείς, με τη συμμετοχή εκπροσώπων όλων των μερών».
Δεν υπέγραψαν όλοι
Η Σαουδική Αραβία, η Ινδία, η Νότια Αφρική, η Ταϊλάνδη, η Ινδονησία, το Μεξικό και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ήταν μεταξύ των χωρών που συμμετείχαν στη σύνοδο κορυφής για την ειρήνη στην Ουκρανία οι οποίες δεν υπέγραψαν το τελικό ανακοινωθέν, όπως δήλωσε σήμερα η ελβετική κυβέρνηση. Όπως έγινε γνωστό περίπου 80 χώρες υποστηρίζουν την τελική διακήρυξη.
Η Ελβετία, που φιλοξένησε τη σύνοδο κορυφής, ανέφερε πως τουλάχιστον 90 χώρες έλαβαν μέρος στις συνομιλίες, και η τεράστια πλειονότητά τους υπέγραψε το ανακοινωθέν, σύμφωνα με κατάλογο τον οποίο οι Ελβετοί διοργανωτές ανήρτησαν κατά το κλείσιμο των εργασιών.
Η Βραζιλία, που αναφέρεται στον κατάλογο των συμμετεχόντων ως "παρατηρητής", δεν περιλαμβάνεται ούτε κι αυτή στις χώρες που υπέγραψαν το τελικό ανακοινωθέν.
Για την πιθανότητα να μην υπάρξει ομόφωνη υποστήριξη για τη διατύπωση της διακήρυξης, είχε προειδεάσει ο Αυστριακός καγκελάριος Καρλ Νεχάμερ. "Κατά τη γνώμη μου, η ανακοίνωση δεν θα υπογραφεί από όλους, επειδή και πάλι είναι ένα θέμα ειδικής επιλογής των λέξεων, όμως ακόμη και εκείνοι που δεν θα την υπογράψουν έχουν όλοι καταστήσει σαφές πως η θέση τους είναι η ίδια, ότι ο πόλεμος πρέπει να τελειώσει", είπε χαρακτηριστικά.
Νωρίτερα δυτικές δυνάμεις και άλλες χώρες ασκούσαν σήμερα πίεση προς την επίτευξη συναίνεσης σχετικά με το πώς θα τελειώσει ο πόλεμος στην Ουκρανία στη διάρκεια της συνόδου κορυφής που διεξάγεται στην Ελβετία, όμως ορισμένες χώρες μπορεί να μην δεχθούν να στηρίξουν τα τελικά συμπεράσματα και δεν υπάρχει σαφήνεια για το αν συνομιλίες στο μέλλον θα περιλαμβάνουν τη Ρωσία.
Προσχέδιο της τελικής διακήρυξης που είδε το Reuters αναφέρεται στη ρωσική εισβολή ως "πόλεμο" - έναν χαρακτηρισμό που απορρίπτει η Μόσχα - και καλεί για αποκατάσταση του ουκρανικού ελέγχου στον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια και στα ουκρανικά λιμάνια στην Αζοφική.
Το προσχέδιο, που φέρει ημερομηνία 13 Ιουνίου, καλεί σε σεβασμό της εδαφικής ακεραιότητας της Ουκρανίας.
Όμως σε συμφωνία με τους πιο μετρημένους δηλωθέντες σκοπούς της διάσκεψης, παραλείπει πιο σκληρά θέματα για το πώς θα μοιάζει μια μεταπολεμική διευθέτηση γα την Ουκρανία, το αν η Ουκρανία μπορεί να γίνει μέλος του ΝΑΤΟ ή το πώς θα μπορούσε να λειτουργήσει μια αποχώρηση στρατευμάτων και από τις δύο πλευρές.
Ορισμένοι ηγέτες αναχώρησαν και οι σημερινές συνομιλίες στρέφονται προς την επιδίωξη μιας κοινής θέσης για την πυρηνική και την επισιτιστική ασφάλεια, καθώς και την επιστροφή των αιχμαλώτων πολέμου και των παιδιών που απομακρύνθηκαν με τη βία από την Ουκρανία στη διάρκεια της σύγκρουσης.
Ζελένσκι: Το διεθνές δίκαιο μπορεί να αποκατασταθεί
Η υποστήριξη των Δυτικών και άλλων ηγετών στη σύνοδο κορυφής στην Ελβετία για την ειρήνη στην Ουκρανία δείχνει πως το διεθνές δίκαιο μπορεί να αποκατασταθεί, δήλωσε ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι μετά τη διήμερη σύνοδο που διεξήχθη στο Μπούργκενστοκ.
"Ελπίζω πως θα μπορέσουμε να επιτύχουμε αποτελέσματα το ταχύτερο δυνατό", δήλωσε στην ολομέλεια. "Θα αποδείξουμε σε όλους πως ο Καταστατικός Χάρτης του ΟΗΕ μπορεί να αποκατασταθεί με πλήρη αποτελεσματικότητα", είπε ο Ουκρανός πρόεδρος.
Today the world sees that real diplomacy is not just about words, it is about steps – steps that need to be taken to fix a situation.
We have begun to develop such steps, and this is the practical meaning of the Peace Summit. I hope that we can achieve results as soon as… pic.twitter.com/GUs4LVzMPl
— Volodymyr Zelenskyy / Володимир Зеленський (@ZelenskyyUa) June 16, 2024
Ντερ Λάιεν: Ο δρόμος προς την ειρήνη θα απαιτήσει υπομονή και αποφασιστικότητα
Η σύνοδος κορυφής που διεξήχθη στην Ελβετία αυτό το Σαββατοκύριακο έχει φέρει πιο κοντά την ειρήνη στην Ουκρανία, όμως η πραγματική ειρήνη δεν θα επιτευχθεί σε ένα βήμα, και ο δρόμος προς την ειρήνη θα απαιτήσει υπομονή και αποφασιστικότητα, δήλωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
"Ξέρουμε πως η ειρήνη στην Ουκρανία δεν θα επιτευχθεί σε ένα βήμα, θα είναι ένα ταξίδι", είπε μετά τις συνομιλίες.
"Δεν ήταν μια ειρηνευτική διαπραγμάτευση επειδή ο (πρόεδρος της Ρωσίας Βλαντίμιρ) Πούτιν δεν σκέπτεται σοβαρά να τελειώσει τον πόλεμο, επιμένει στη συνθηκολόγηση, επιμένει στην παραχώρηση ουκρανικών εδαφών - ακόμη και εδαφών που δεν είναι σήμερα κατεχόμενα".
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ
