Τάξη στο χάος που επικράτησε τους τελευταίους μήνες στις οικοδομικές άδειες που εκδίδονται με βάση το Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ΝΟΚ) και συγκεκριμένα τη χρήση των μπόνους δόμησης, επιχειρεί να βάλει με επείγουσα μεταβατική διάταξη που εισήγαγε την Τετάρτη στη Βουλή το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Όπως είναι γνωστό, τα κίνητρα του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού για μείωση της κάλυψης στα νέα κτίρια, την αύξηση της ενεργειακής αποδοτικότητας και τη βελτίωση του αστικού περιβάλλοντος με αντάλλαγμα μπόνους ύψους και τετραγωνικών μέτρων είχαν προκαλέσει αντιδράσεις και είχαν διχάσει τους πολίτες ενώ κινητοποίησε και διαφωνίες μεταξύ δήμων, ΥΠΕΝ και ΤΕΕ. Όπως είχαν υποστηρίξει κάποιοι δήμοι η εφαρμογή των διατάξεων του ΝΟΚ (σ.σ. τα μπόνους δόμησης) και ιδιαίτερα η σωρευτική τους εφαρμογής (σ.σ. συνδυασμός μπόνους για μεγαλύτερο ύψος ή περισσότερη δόμηση) προκαλούν επιβάρυνση στο οικιστικό περιβάλλον η οποία κλιμακώνεται μέρα με την ημέρα, τόσο με την έκδοση αδειών κατεδάφισης επί οικοπέδων με μικρή υφιστάμενη δόμηση (μονοκατοικίες, διπλοκατοικίες) προκειμένου να εκδοθούν οικοδομικές άδειες με τη δυνατότητα υπερδόμησης. Σε κάποιες περιπτώσεις υπήρξαν προσφυγές όπως για παράδειγμα στο δήμο Αλίμου με το ΣτΕ να θέτει με σχετική απόφαση θέμα αντισυνταγματικότητας του ΝΟΚ και να αναφέρει ότι με τις ρυθμίσεις αυτές αυξάνεται η συνολική δόμηση και η οικιστική πυκνότητα και αλλοιώνεται ο χαρακτήρας οικισμών με ειδικά πολεοδομικά διατάγματα. Μέσα σε ένα τέτοιο καθεστώς, εκατοντάδες οικοδομικές άδειες βρέθηκαν μετέωρες καθώς – δεδομένου ότι δεν υπήρχε ένα ξεκάθαρο πλαίσιο - κινούνταν στις παρυφές τις νομιμότητας.
Λύση στο «θολό» τοπίο του ΝΟΚ επιχειρεί να δώσει το ΣτΕ αλλάζοντας τα δεδομένα που ίσχυαν μέχρι τώρα για τα μπόνους και τους όρους δόμησης και θέτοντας θέμα εγκυρότητας των οικοδομικών αδειών που βαίνουν προς υλοποίηση. Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του προέδρου που εκδόθηκε πριν από λίγες ημέρες, κρίνεται αντισυνταγματικό το πλέγμα των διατάξεων που αφορούν στα κίνητρα προσαύξησης (μπόνους) των όρων δόμησης (συντελεστής δόμησης, ύψος) για την ανέγερση κτιρίων με αντιστάθμισμα χώρους πρασίνου. Στο πλαίσιο αυτό και με ημερομηνία εκκίνησης την 11η Δεκεμβρίου οπότε και αναρτήθηκε η ανακοίνωση, οικοδομικές άδειες που έχουν αρχίσει να υλοποιούνται στο πλαίσιο του ΝΟΚ δεν ανακαλούνται και οι εργασίες συνεχίζονται κανονικά ενώ δεν ισχύει το ίδιο για τις υπό έκδοση οικοδομικές άδειες και εκείνες που αποτελούν ήδη αντικείμενο προσφυγής.
Το πλήρες κείμενο της απόφασης αναμένεται να δημοσιευθεί τον Ιανουάριο και προκειμένου να καλυφθεί το νομικό κενό μέχρι την έκδοσή της, το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας κατέθεσε επείγουσα μεταβατική διάταξη προς ψήφιση στη Βουλή, με την οποία αναστέλλεται η έκδοση προεγκρίσεων και νέων οικοδομικών άδειων, που κάνουν χρήση του συστήματος των διατάξεων του ΝΟΚ, με τις οποίες θεσπίζονται κίνητρα προσαύξησης των όρων δόμησης και της μη προσμέτρησης στον συντελεστή δόμησης των εσωτερικών εξωστών (παταριών) και του χώρου κύριας χρήσης των 35 τ.μ. στο δώμα της οικοδομής, όπως και η εξομοίωση της πισίνας με φυτεμένη επιφάνεια της. Παράλληλα, προκειμένου να αποφευχθεί η διαφορετική αντιμετώπιση των θεμάτων που αφορούν σε μελέτες που περιλαμβάνουν εφαρμογή κινήτρων από τα πολεοδομικά συμβούλια, αναστέλλονται οι συνεδριάσεις τους για τα θέματα αυτά, έως ότου δημοσιευθεί η σχετική απόφαση, προκειμένου τα αιτήματα των πολιτών να εξεταστούν με βάση την αρχή της ισότητας. Ακόμη, οι οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί με χρήση των κινήτρων του ΝΟΚ δεν ανακαλούνται από τη διοίκηση έως τη δημοσίευση της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας. Τυχόν ανακλήσεις οικοδομικών αδειών από τη Διοίκηση, λόγω της χρήσης των κινήτρων του ΝΟΚ που έλαβαν χώρα από την 11.12.2024 ανακαλούνται αυτοδικαίως.
Μάλιστα, όπως ανακοίνωσε το ΥΠΕΝ για την περίπτωση που απαιτηθεί η επεξεργασία νομοθετικής πρωτοβουλίας, όπως και η θεσμοθέτηση σχετικών ρυθμίσεων, με στόχο την προσαρμογή στην απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, και οι δύο αναστολές (της έκδοσης προεγκρίσεων και νέων οικοδομικών αδειών), όπως και οι συνεδριάσεις των πολεοδομικών συμβουλίων, δύνανται να παραταθούν με απόφαση του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας για χρονικό διάστημα που δεν υπερβαίνει τον έναν μήνα από τη δημοσίευση της εν λόγω απόφασης του ΣτΕ.
Μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου θα μπορούν οι πολίτες να συμμετάσχουν στη δημόσια διαβούλευση για το ΝΟΚ
Σε εξέλιξη είναι από τις 16 Δεκεμβρίου η δημόσια διαβούλευση για τον Νέο Οικοδομικό Κανονισμό (ΝΟΚ) εν αναμονή της Απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας. Οι ενδιαφερόμενοι πολίτες θα μπορούν έως τις 31 Δεκεμβρίου 2024 να εισάγουν τα σχόλιά τους στην πλατφόρμα δημόσιας διαβούλευσης στην ηλεκτρονική διεύθυνση: https://ypen.gov.gr/diavouleusi/forums/forum/nok/.
Στο πλαίσιο της διαβούλευσης κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να περιγράψει, δημοσίως, την περίπτωση της οικοδομικής άδειας, ενώ υπάρχει και η εναλλακτική της αποστολής, μέσω e-mail, στις υπηρεσίες του Υπουργείου, περιπτώσεων οικοδομικών αδειών που λόγω προσωπικών δεδομένων οι πολίτες ενδέχεται να μη θέλουν να τις μοιραστούν δημοσίως.
