«Μετέωρες» είναι οικοδομικές άδειες που έχουν εκδοθεί και άδειες που είναι υπό έκδοση μετά από την απόφαση του ΣτΕ για τη συνταγματικότητα των διατάξεων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού, η οποία αλλάζει τα δεδομένα που ίσχυαν μέχρι τώρα για τα μπόνους και τους όρους δόμησης και θέτει θέμα εγκυρότητας των οικοδομικών αδειών που βαίνουν προς υλοποίηση. Το πλήρες κείμενο της απόφασης αναμένεται να δημοσιευθεί τον Ιανουάριο αλλά το γενικό πλαίσιο στοιχειοθετείται σε ανακοίνωση του προέδρου την Τετάρτη, όπου αναφέρεται ότι κρίνεται αντισυνταγματικό το πλέγμα των διατάξεων που αφορούν στα κίνητρα προσαύξησης (μπόνους) των όρων δόμησης (συντελεστής δόμησης, ύψος) για την ανέγερση κτιρίων με αντιστάθμισμα χώρους πρασίνου. Στο πλαίσιο αυτό και με ημερομηνία εκκίνησης την 11η Δεκεμβρίου οπότε και αναρτήθηκε η ανακοίνωση, οικοδομικές άδειες που έχουν αρχίσει να υλοποιούνται στο πλαίσιο του ΝΟΚ δεν ανακαλούνται και οι εργασίες συνεχίζονται κανονικά ενώ δεν ισχύει το ίδιο για τις υπό έκδοση οικοδομικές άδειες και εκείνες που αποτελούν ήδη αντικείμενο προσφυγής.
Τι ορίζει η απόφαση του ΣτΕ για τα κίνητρα δόμησης
Το ΣτΕ έκρινε ότι τα κίνητρα προσαύξησης των όρων δόμησης (συντελεστής δόμησης, ύψους) για την ανέγερση των κτηρίων, με αντιστάθμισμα την ενεργειακή αναβάθμιση των κτηρίων και την αύξηση των κοινόχρηστων χώρων και των χώρων πρασίνου, αντίκειται στo άρθρο 24 παρ. 1 και 2 του Συντάγματος «όχι κατ’α ρχήν εξαιτίας του περιεχομένου τους, αλλά για τον λόγο ότι παρέχεται με τις διατάξεις αυτές, απευθείας στις υπηρεσίες δόμησης, η δυνατότητα να εκδίδουν οικοδομικές άδειες, κατ’ απόκλιση, και μάλιστα ουσιώδη, από τους ισχύοντες κατά το πολεοδομικό καθεστώς κάθε περιοχής όρους δόμησης», όπως επισημαίνεται. Στο ίδιο πλαίσιο, η Ολομέλεια έκρινε ότι αντίκειται στο Σύνταγμα η μη προσμέτρηση στο συντελεστή δόμησης, των εσωτερικών εξωστών (παταριών) και του χώρου κύριας χρήσης των 35 τ.μ. στο δώμα της οικοδομής, όπως και η εξομοίωση της πισίνας με φυτεμένη επιφάνεια. Αντιθέτως, δεν αντίκειται στο Σύνταγμα η μη προσμέτρηση στο συντελεστή δόμησης των έρκερ και των κλιμακοστασίων και στο πλαίσιο αυτό οι προσβαλλόμενες άδειες θα πρέπει να ακυρωθούν.
ΝΟΚ: Σύγχυση στον τεχνικό κόσμο και στους πολίτες
Η απόφαση του ΣτΕ για το ΝΟΚ έχει προκαλέσει σύγχυση στον τεχνικό κόσμο καθώς φαίνεται ότι είναι θολό το τοπίο για το ποιες οικοδομές προχωρούν και ποιες όχι. Ο πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός, σημείωσε ότι υπάρχουν παραδείγματα περιπτώσεων όπου τίθεται θέμα άνισης μεταχείρισης. Για παράδειγμα, δύο όμοια γειτονικά οικόπεδα με την ίδια εφαρμογή του ΝΟΚ στα οποία έχουν ξεκινήσει οι εργασίες, με βάση την απόφαση του ΣτΕ στο ένα θα μπορούν να ολοκληρωθούν οι εργασίες επειδή δεν έχει γίνει προσφυγή και το άλλο στο οποίο έχει γίνει προσφυγή δεν θα μπορεί να οικοδομηθεί σύμφωνα με την άδεια που νόμιμα εκδόθηκε. Ομοίως, θα μπορεί να ολοκληρωθεί μια οικοδομή που μόλις ξεκίνησε σύμφωνα με την οικοδομική άδεια, αλλά το γειτονικό με την ίδια άδεια που βρίσκεται σε λιγότερο προχωρημένο στάδιο θα πρέπει παραμείνει ημιτελής με αβέβαιο μέλλον.
Το επόμενο βήμα είναι αφού ανακοινωθεί η απόφαση και εφόσον γίνουν οι κατάλληλες μελέτες από το ΥΠΕΝ να συμπεριληφθούν τα κίνητρα αυτά στον τοπικό πολεοδομικό σχεδιασμό που βρίσκεται σε εξέλιξη, με αντίστοιχη νομοθετική πρωτοβουλία της κυβέρνησης, η οποία θα αναληφθεί άμεσα, όπως δήλωσε την Πέμπτη ο υπουργός ΠΕΝ, Θόδωρος Σκυλακάκης. Μάλιστα, δεδομένης της σύγχυσης που υπάρχει στον τεχνικό κόσμο και τους πολίτες για το ποιες τελικά άδειες ακυρώνονται και ποιες όχι μετά από την απόφαση του ΣτΕ, το ΥΠΕΝ ετοιμάζει δημόσια διαβούλευση για τις διαφορετικές περιπτώσεις οικοδομικών αδειών που είναι σε εξέλιξη και επηρεάζονται από την απόφαση για το ΝΟΚ. Πιο συγκεκριμένα, όπως επεσήμανε ο κ. Σκυλακάκης μιλώντας την Παρασκευή σε ραδιοφωνικό σταθμό, η δημόσια διαβούλευση θα αρχίσει μέσα στην ερχόμενη εβδομάδα και στόχο έχει να καταγραφούν οι διαφορετικές περιπτώσεις αδειών που υπάρχουν.
«Η Απόφαση του ΣτΕ έχει τη δυσκολία ότι αναφέρεται σε ένα πολύ παλιό νόμο που έχει το “ατύχημα” να ονομάζεται Νέος Οικοδομικός Κανονισμός, ο οποίος έχει ψηφισθεί το 2012», σημείωσε ο Υπουργός, για να προσθέσει: «Από την ημέρα της ανακοίνωσης ισχύει η καινούρια απόφαση του ΣτΕ, την οποία όμως δεν ξέρουμε σε λεπτομέρεια. Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει ασάφεια στο νόμο, είναι σαφές ότι μπόνους δεν ισχύουν πια οριζόντια. Αυτό που δεν είναι σαφές είναι τι ακριβώς περιέχεται για τις επιμέρους περιπτώσεις στην απόφαση του ΣτΕ, διότι ακόμη δεν την έχουμε δει. Υπάρχει μόνο μία γενική αρχή στην ανακοίνωση του ΣτΕ. Θέλουμε να έχουμε όλα τα στοιχεία για να ξέρουμε πώς θα παρέμβουμε, όταν θα βγει η απόφαση του ΣτΕ. Μην σπεύσουμε να βγάλουμε συμπεράσματα πριν δούμε την απόφαση. Κάποια σημεία θα λυθούν μέσα στην απόφαση, κάποια άλλα χρειάζονται δική μας παρέμβαση. Πρέπει να προετοιμαστούμε έγκαιρα, για να δράσουμε γρήγορα, διότι η αγορά δεν μπορεί να μένει χωρίς διευκρινίσεις. Και ανοίγουμε τη διαβούλευση για τις επιμέρους περιπτώσεις, που συνδέονται με την έναρξη εργασιών. Για παράδειγμα, στην έναρξη εργασιών περιλαμβάνεται ένα συμβόλαιο που έχει γίνει; Ποια είναι η ερμηνεία σε σχέση με κάποιον που έχει βγάλει την οικοδομική άδεια, δεν έχει ξεκινήσει εργασίες, αλλά έχει επενδυτικό σχέδιο, το οποίο στηρίζεται σε αυτή την οικοδομική άδεια; Είναι το επενδυτικό σχέδιο εργασία; Υπάρχουν πάρα πολλές τέτοιες περιπτώσεις, γι’ αυτό και ανοίγουμε αυτή τη διαβούλευση για να τις καταγράψουμε», τόνισε ο κ. Σκυλακάκης. Πρόκειται για μια πρωτοβουλία που αφορά όλους όσοι έχουν βγάλει οικοδομικές άδειες που περιλαμβάνουν κίνητρα, οι οποίες δεν έχουν ξεκινήσει ή είναι στη διαδικασία να βγάλουν, αλλά έχουν περάσει διάφορες φάσεις της διαδικασίας. «Εκεί θα υπάρξει μία δεύτερη παρέμβαση που σχεδιάζουμε, με την οποία θα επιταχύνουμε όλες τις διαδικασίες που συνδέονται με αυτή τη δυνητική καθυστέρηση. Δηλαδή θα κάνουμε fast track τη μετάβαση από το ένα σύστημα στο άλλο» σημείωσε ο υπουργός.
Σημειώνεται ότι ο ΝΟΚ έχει αποτελέσει αντικείμενο διαφωνίας και πολλοί δήμοι υποστήριξαν ότι με τα μπόνους δόμησης με τον τρόπο που δίνονταν έθεταν σοβαρά ζητήματα προστασίας του οικιστικού περιβάλλοντος και δημιουργούσαν τις προϋποθέσεις ώστε να εκτοξευθεί η δόμηση σε ποσοστό ακόμη και 80%.