Για συμφωνία εκεχειρίας μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς κάνουν λόγο οι Israel Τimes, στον νέο γύρο διαπραγματεύσεων που βρίσκεται σε εξέλιξη στο Κατάρ. Αν και δεν έχει υπάρξει ακόμη κάποια επίσημη ανακοίνωση, η εφημερίδα επικαλείται Ισραηλινούς αξιωματούχους. Το ΑΡ, από την πλευρά του, αναφέρει ότι η Χαμάς συμφώνησε σε ένα προσχέδιο συμφωνίας, σύμφωνα με δύο αξιωματούχους που συμμετέχουν στις συζητήσεις.
Το πρακτορείο διευκρινίζει ότι έλαβε αντίγραφο της προτεινόμενης συμφωνίας και ένας Αιγύπτιος αξιωματούχος και ένας αξιωματούχος της Χαμάς επιβεβαίωσαν τη γνησιότητά του. Ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε ότι έχει σημειωθεί πρόοδος, αλλά οι λεπτομέρειες βρίσκονται υπό οριστικοποίηση. Το σχέδιο θα πρέπει να υποβληθεί στο ισραηλινό υπουργικό συμβούλιο για τελική έγκριση.
Το Κατάρ, που τηρεί ρόλο διαμεσολαβητή, ανέφερε ότι οι διαπραγματεύσεις βρίσκονταν «πιο κοντά από ποτέ σε συμφωνία». Αξιωματούχοι έχουν εκφράσει αυξανόμενη αισιοδοξία ότι μπορούν να καταλήξουν σε συμφωνία πριν από την ορκωμοσία του εκλεγμένου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ στις 20 Ιανουαρίου, ο απεσταλμένος του οποίου για τη Μέση Ανατολή έχει λάβει μέρος στις διαπραγματεύσεις.
Το πλαίσιο
Η κυοφορούμενη συμφωνία που εκτείνεται σε τρεις φάσεις είναι βασισμένη σε ένα πλαίσιο που καθορίστηκε από τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν και εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Σύμφωνα με το AP, θα ξεκινήσει με τη σταδιακή (σε 6 εβδομάδες) απελευθέρωση 33 ομήρων, όπως γυναικών, παιδιών, ηλικιωμένων και τραυματισμένων πολιτών, με αντάλλαγμα εκατοντάδες Παλαιστίνιες και παιδιά που έχουν συλληφθεί από το Ισραήλ.
Μεταξύ των 33 ομήρων περιλαμβάνονται και πέντε Ισραηλινές γυναίκες στρατιωτικοί, καθεμία από τις οποίες θα απελευθερωθεί μέσω ανταλλαγής 50 Παλαιστινίων κρατουμένων, συμπεριλαμβανομένων 30 καταδικασμένων μαχητών που εκτίουν ποινές ισόβιας κάθειρξης. Μέχρι το τέλος της πρώτης φάσης, όλοι οι αιχμάλωτοι άμαχοι -ζωντανοί ή νεκροί- θα έχουν απελευθερωθεί.
Κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης των 42 ημερών, σύμφωνα με το AP, οι ισραηλινές δυνάμεις θα αποσυρθούν από τα αστικά κέντρα, θα επιτραπεί στους Παλαιστίνιους να αρχίσουν να επιστρέφουν στα σπίτια τους στη βόρεια Γάζα και θα υπάρξει ένα κύμα ανθρωπιστικής βοήθειας, με περίπου 600 φορτηγά να εισέρχονται κάθε μέρα στην περιοχή.
Οι λεπτομέρειες σχετικά με τη δεύτερη φάση θα τεθούν σε διαπραγμάτευση όσο θα βρίσκεται σε εξέλιξη η πρώτη φάση της συμφωνίας. Η δυσκολία υλοποίησης σχετίζεται με το γεγονός ότι δεν υπάρχει γραπτή εγγύηση ότι η εκεχειρία θα συνεχιστεί και μετά το τέλος της πρώτης φάσης. Η παράμετρος αυτή, αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο επανεκκίνησης των εχθροπραξιών από το Ισραήλ μετά το πέρας του πρώτου μέρους της συμφωνίας.
Τα κύρια σημεία της πρότασης για κατάπαυση του πυρός
Μεσολαβητές από το Κατάρ έχουν στείλει στο Ισραήλ και τη Χαμάς σχέδιο πρότασης για συμφωνία για τον τερματισμό των μαχών στη λωρίδα της Γάζας και την ανταλλαγή ομήρων με παλαιστίνιους κρατουμένους ως ένα πρώτο βήμα προς τον τερματισμό του πολέμου που διαρκεί ήδη 15 μήνες.
Ακολουθούν τα κύρια σημεία του σχεδίου, σύμφωνα με έναν ισραηλινό αξιωματούχο και έναν παλαιστίνιο αξιωματούχο. Η Χαμάς δεν έχει παράσχει οποιεσδήποτε λεπτομέρειες.
Επιστροφή ομήρων
Στο πρώτο στάδιο, θα απελευθερωθούν 33 όμηροι. Σ' αυτούς περιλαμβάνονται παιδιά, γυναίκες περιλαμβανομένων και γυναικών στρατιωτών, άνδρες άνω των 50 ετών, τραυματίες και ασθενείς. Το Ισραήλ πιστεύει πως οι περισσότεροι όμηροι είναι ζωντανοί, όμως δεν έχει επίσημη επιβεβαίωση από τη Χαμάς.
- Το πρώτο στάδιο θα διαρκέσει 60 ημέρες. Αν προχωρήσει όπως σχεδιάζεται, την 16η ημέρα από την έναρξη της ισχύος της συμφωνίας θα αρχίσουν διαπραγματεύσεις για το δεύτερο στάδιο, στη διάρκεια του οποίου οι υπόλοιποι εν ζωή όμηροι -άνδρες στρατιώτες και νεώτεροι άρρενες πολίτες- θα απελευθερωθούν και θα επιστραφούν τα πτώματα νεκρών ομήρων.
- Σε αντάλλαγμα για τους ομήρους, το Ισραήλ θα απελευθερώσει από τις φυλακές του περισσότερους από 1.000 παλαιστινίους φυλακισμένους και κρατουμένους, ανάμεσα στους οποίους κατάδικοι που εκτίουν μακροχρόνιες ποινές για θανατηφόρες επιθέσεις.
- Μαχητές της Χαμάς που συμμετείχαν στην επίθεση της 7ης Οκτωβρίου 2023 εναντίον του Ισραήλ δεν θα απελευθερωθούν.
Αποχώρηση στρατευμάτων
Η αποχώρηση θα είναι σταδιακή, με τις ισραηλινές δυνάμεις να παραμένουν στην περίμετρο των συνόρων για να υπερασπίζονται ισραηλινές μεθοριακές πόλεις και χωριά.
- Θα υπάρξουν ρυθμίσεις ασφαλείας στο Διάδρομο της Φιλαδέλφειας που συνορεύει με την Αίγυπτο, κατά μήκος της νότιας παρυφής της λωρίδας της Γάζας, ενώ το Ισραήλ θα αποσυρθεί από τμήματά του έπειτα από τις πρώτες λίγες ημέρες της συμφωνίας.
- Κάτοικοι του βόρειου τμήματος της λωρίδας της Γάζας θα επιτραπεί να επιστρέψουν άοπλοι, ενώ θα υπάρξει μηχανισμός για να εξασφαλισθεί ότι δεν θα μεταφερθούν εκεί όπλα. Τα ισραηλινά στρατεύματα θα αποχωρήσουν από τον Διάδρομο Νετζαρίμ στο κέντρο της λωρίδας της Γάζας.
- Το πέρασμα της Ράφα ανάμεσα στην Αίγυπτο και τη Γάζα θα αρχίσει σταδιακά να λειτουργεί, επιτρέποντας να βγουν από το θύλακα αυτοί που είναι ασθενείς και αυτοί που χρειάζονται ανθρωπιστική αρωγή.
Αυξημένη βοήθεια
Θα υπάρξει σημαντική αύξηση της ανθρωπιστικής αρωγής προς τη λωρίδα της Γάζας, όπου διεθνείς θεσμοί, περιλαμβανομένων των Ηνωμένων Εθνών, λένε πως ο πληθυσμός αντιμετωπίζει σοβαρή ανθρωπιστική κρίση.
Το Ισραήλ επιτρέπει τη διέλευση βοήθειας στο θύλακα, όμως υπήρξαν διενέξεις για την ποσότητα που επιτρέπεται να εισέρχεται καθώς και για την ποσότητα που φθάνει σε ανθρώπους που έχουν ανάγκη, καθώς οι λεηλασίες από εγκληματικές συμμορίες είναι ένα εντεινόμενο πρόβλημα.
Μελλοντική διακυβέρνηση της Γάζας
Το ποιός θα διοικήσει τη Γάζα μετά τον πόλεμο είναι ένα από τα άγνωστα στοιχεία των διαπραγματεύσεων. Φαίνεται πως ο τρέχων γύρος των συνομιλιών άφησε το ζήτημα αυτό έξω από την πρόταση λόγω της πολυπλοκότητάς του και της πιθανότητας να εμποδίσει μια περιορισμένη συμφωνία.
Το Ισραήλ έχει δηλώσει πως δεν θα τερματίσει τον πόλεμο αφήνοντας τη Χαμάς στην εξουσία. Έχει επίσης απορρίψει το ενδεχόμενο να διοικηθεί η Γάζα από την Παλαιστινιακή Αρχή, το υποστηριζόμενο από τη Δύση σώμα που δημιουργήθηκε βάσει των προσωρινών ειρηνευτικών συμφωνιών του Όσλο πριν από τρεις δεκαετίες και ασκεί περιορισμένη κυριαρχία στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη.
Το Ισραήλ έχει επίσης δηλώσει από την αρχή της στρατιωτικής εκστρατείας του στη Γάζα ότι θα διατηρήσει τον έλεγχο της ασφάλειας στο θύλακα μετά τον τερματισμό των μαχών.
Η διεθνής κοινότητα έχει δηλώσει πως η Γάζα πρέπει να διοικηθεί από Παλαιστινίους, όμως οι προσπάθειες για να βρεθούν εναλλακτικές επιλογές μεταξύ της κοινωνίας των πολιτών ή των επικεφαλής φατριών έχουν αποδειχθεί σε μεγάλο βαθμό άκαρπες.
Εντούτοις υπήρξαν συζητήσεις ανάμεσα στο Ισραήλ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τις ΗΠΑ για μια προσωρινή διοίκηση που θα κυβερνούσε τη Γάζα μέχρι να μπορέσει να αναλάβει μια μεταρρυθμισμένη Παλαιστινιακή Αρχή.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ, Reuters
