Ροή
Ζούμε σε ένα κόσμο που ένας αριθμός ατόμων -τόσο μικρός που χωράει σε ένα λεωφορείο- κατέχει περιουσία ίση με εκείνη του φτωχότερου 50% του πληθυσμού παγκοσμίως. Σε έναν κόσμο όπου οι 62 πλουσιότεροι άνθρωποι έχουν περιουσία ίση με αυτή που έχουν περίπου 3,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι και όπου το 1% του πληθυσμού έχει μεγαλύτερη περιουσία από το υπόλοιπο 99%. Κανονικά μετά από αυτές τις γραμμές δεν θα έπρεπε να γραφτεί κάτι παραπάνω για αυτό το θέμα που ουρλιάζει «φτιάχτε το». Δυστυχώς κάτι τέτοιο δεν ισχύει.
Η έκθεση της Oxfam που παρουσιάστηκε πριν από μερικές ημέρες, ενόψει της συνάντησης των ισχυρών του πλανήτη στο Νταβός, δείχνει ότι η κατάσταση χειροτερεύει. Πέντε χρόνια πριν τον μισό πλούτο του πλανήτη τον κατείχαν 338 άτομα. Από τότε η περιουσία των πιο πλούσιων αυξήθηκε κατά 44% στα 1,76 τρισ. δολάρια, ενώ των πιο φτωχών έπεσε κατά 41% στα επίπεδα του 1 τρισ. δολαρίων, ενώ μάλιστα στο ίδιο χρονικό διάστημα ο παγκόσμιος πληθυσμός αυξήθηκε κατά 400 εκατομμύρια.
Για να το πούμε πιο απλά, τα χρόνια μετά την μεγαλύτερη οικονομική κρίση της σύγχρονης ιστορίας η περιουσία των πιο πλούσιων αυξήθηκε. Δεν είναι απλά ότι μειώθηκε σε μικρότερο βαθμό από αυτή των πιο φτωχών. Αυξήθηκε. Αν αυτό δεν είναι «καμπανάκι» για την πορεία της παγκόσμιας οικονομίας, τότε πραγματικά δεν είναι εύκολο να φανταστεί κανείς τι μπορεί να είναι.
Είναι, πράγματι, δύσκολο να φανταστεί κανείς κάποιον που δεν αναγνωρίζει το πρόβλημα σε οποιοδήποτε μέρος του πολιτικού φάσματος και αν ανήκει: από την αριστερά έως και τον πιο ένθερμο υποστηρικτή της ελεύθερης αγοράς.
Και όμως! Άρθρα που εμφανίζονται σε εκδόσεις και ιστοσελίδες επιχειρούν να πείσουν για το αντίθετο. «Η Oxfam πάλι γκρινιάζει» γράφει ενημερωτικό δελτίο ενός think tank που ενστερνίζεται το δόγμα της Σχολής του Σικάγο, ενώ δεκάδες αναλυτές επιχειρούν να αποδομήσουν την έκθεση του ιδρύματος.
«H Oxfam δεν κατάλαβε τα στοιχεία της Credit Suisse» για τον παγκόσμιο πλούτο, λένε, «εμφανίζουν τις ΗΠΑ και την Ευρώπη με περισσότερους φτωχούς από τη Κίνα» και αυτό γιατί η έρευνα της τράπεζας παρουσιάζει ως «πλούτο» την καθαρή αξία ως το σύνολο της περιουσίας μείον το τραπεζικό δανεισμό. Με αυτό τον τρόπο ένας εργάτης από την Κίνα εμφανίζεται πιο πλούσιος από έναν νεαρό στέλεχος τράπεζας στις ΗΠΑ που χρωστάει φοιτητικά δάνεια.
Η ουσία παραμένει, η οικονομική ανισότητα αποτελεί πρόβλημα που πρέπει να λυθεί. Ακόμη και αν οι 62 πλουσιότεροι δεν είναι 62 αλλά 620 ή 62.000 ή ακόμη 6,2 εκατομμύρια. Το χάσμα είναι τόσο μεγάλο. Τα χρήματα όχι μόνο συγκεντρώνονται σε λίγους αλλά δεν κυκλοφορούν. Αποθηκεύονται σε φορολογικούς παραδείσους με αποτέλεσμα την απώλεια 190 δισ. δολαρίων σε έσοδα και την ίδια στιγμή ο Mario Draghi διατηρεί αρνητικό το βασικό καταθετικό επιτόκιο της ευρωζώνης μπας και πέσει λίγο χρήμα στην αγορά.
Αν κάποιοι απορρίπτουν την κριτική από τα «αριστερά» ως αναμενόμενη και εύκολη θα πρέπει να επικεντρωθούν στην κριτική από «δεξιά». Γιατί με τέτοια οικονομική ανισότητα, και τόσα λεφτά στα «μπαούλα» οικονομία δεν υπάρχει. Και αν δεν ληφθούν μέτρα, η διόρθωση θα είναι αυτόματη και εξαιρετικά απότομη.
